İçeriğe atla

Psidium littorale


Psidium littorale(Kırmızı Türü: Çilek guavası Yeşil Türü: Limon Guavası)
Çilek guavası (kırmızı) Meyvesi
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
(Kapalı tohumlular)
Sınıf: Magnoliopsida
(İki çenekliler)
Takım: Myrtales
Familya: Myrtaceae (Mersingiller)
Alt familya: Myrtoideae
Oymak: Myrteae
Cins: Psidium
Tür: P. littorale
Psidium littorale

Psidium littorale, Myrtaceae familyasından guava türüdür. Bu tür Cattley guavası olarak da adlandırılmakla bu ad Sir William Cattley adlı bir gezgin, kültür bilimcisi adına bu bitkiye ithaf edilmiştir. Çoğunlukla Peru guavası (Psidium littorale; eski adıyla P. cattleianum dünyada hala kullanılır)(2–6 m uzunluğunda bir çalı veya ağaç şeklinde boy gösterir.,ekşi fakat reçel yapımında kullanılan kimi zaman yenebilen sarı veya kırmızı meyveler verir. Kırmızı meyve veren türe Çilek guavası (Psidium littorale var. cattleianum) adı verilir. Sarı meyve verene limon guavası (Psidium littorale var. littorale) adı verilir, Hawaii'de waiawī adıyla anılır. Brezilya ve tropik kuşağa yakın Güney Amerika memleketidir, elma guava (P. guajava) ile yakın akrabadır. Hawaii'de Çin guavası adıyla da bu türler anılmaktadır. Aşırı uyum sağladıkları ortamlarda işgalci ve kolay yayılan yok edilmesi zor türlerdir. Hawaii gibi tropik bölgelerde bu bitkiler yetiştirilmesi yanında yerel bitki örtüsüne zarar vermemesi için sürekli bir mücadelede sürmektedir. Guava türleri arasında soğuğa en dayanıklı türlerden biridir; hele çilek guavası, bilinen elma guava'dan daha dayanıklı türlerdir. Olgunluğa erişmiş (kırmızı meyveli) Çilek Guavası ağacının, Limon Guavası türüne göre soğuğa daha iyi mukavemet gösterdiği ve -5,5 derecelik soğuklara dayanabildiği bilinmektedir. Yine anti oksidan bakımından çilek Guavası Limon guavasına göre daha üstün durumdadır.

Meyveleri ikiye bölünerek ve kabuktan ayrılıp etli kısım ve tohumları ısırılarak yenilebilir. Çilek guavası çarkıfelek ile çilek karışımı bir tatdadır; buna karşın limon guavaları daha ekşi ve baharatlı bir tat verir.[1] [] Tohumları küçük ve beyaz renkte olup, kahve yerine kullanılmak üzere kızartılıp değerlendirilebilmektedir. Yapraklarından çay demlenir. Bitkinin kabuüğuda yenilebilir hafif gül yapraklarını hatırlatır bununla birlikte tatlı bir tat için atılması tercih edilemektedir.

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çilek</span> Meyve

Çilek (Fragaria), gülgiller (Rosaceae) familyası içinde yer alan bir bitki cinsi ve bu cins içinde yer alan türlerin meyvelerinin ortak adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Meyve</span> çiğ halde yenilebilir gıda

Botanikte meyve çiçeklenmeden sonra yumurtalıktan oluşan, çiçekli bitkilerde tohum taşıyan yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Limon</span> turunçgillerden bir meyve

Limon, yıl boyunca büyümeyi sürdüren, küçük bir ağaç türü ve bu ağacın meyvesidir. Halk dilinde suluzırtlak, cıcık ve zıvrak da denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Elma</span> gülgillerden bir meyve

Elma, gülgiller (Rosaceae) familyasından kültürü yapılan bir meyve türü.

<span class="mw-page-title-main">Kaymak ağacı</span> ağaç türü

Feijoa veya botanik adı ile Feijoa sellowiana, diğer yaygın adları ile ananas guavası, guavastin, Türkiye'deki yaygın adıyla kaymak ağacı, ana vatanı Brezilya, Paraguay, Uruguay ve Arjantin olan mersingiller (Myrtaceae) familyasından, 1 ile 7 metre arasında boylanabilen, her dem yeşil küçük bir ağaç türüdür. Meyvesinin rengi yeşildir, boyutu ise ceviz büyüklüğündedir. Gerçek bir guava türü olmamasına karşın onunla akrabadır ve akraba olduğu Guava ailesi içinde soğuğa en dayanıklı türlerden biridir, -16 dereceye soğuğa kadar dayanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Papaya</span> Tropikal bir meyve

Papaya, Carica papaya bitkisinin meyvesi ve Carica cinsinin bir üyesi.

Abgrallaspis cyanophylli, Diaspididae familyasından zararlı böcek türü.

<span class="mw-page-title-main">Surinam kirazı</span> Bitki türü

Surinam kirazı, mersingiller (Myrtaceae) familyasından bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Karpuz çarkıfeleği</span> Çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasındandır

Karpuz çarkıfeleği, çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin Amerika'ya özgü bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Guava</span> Mersingiller familyasından bir bitki türü

Guava Yaklaşık 100 kadar türü bulunur. Anavatanı Meksika, Orta Amerika ve Güney Amerika'nın kuzeyidir. Günümüzde Güney Asya, Hawaii, Karaipler ve Afrika'da ziraati yapılmaktadır.

Psidium dumetorum, mersingiller ([Myrtaceae) familyasından Jamaika'ya özgü endemik bir psidium guava türüdür. 1976'dan beri bu bitkiye ilişkin hiçbir örneğe rastlanmadığından ve doğal yaşam alanı yok edildiğinden, nesli tükenmiş olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Psidium guajava</span> Mersingiller familyasından bir bitki türü

Elma guava ya da bayağı guava her daim yeşil Karaipler, Güney Amerika, Brezilya'dan dünyaya yayılma 2 ile 7 metre arası değişen boyu olan bir guava türüdür. Çiçekleri 2,5 cm çapında beyaz renkli ve büyüktür. Meyvesi 15 cm çapında ve pek çok tohum içerir. Kolaylıkla böcekler tarafından tozlaşması sağlanabilir, arılar özellikle de bal arısı bu bitkinin tozlaşmasına yardım eder. Genel olarak bitki hermafroittir. Yani dişi ve eril organlar aynı ağaç üzerindedir.

<i>Psidium grandifolium</i>

Psidium grandifolium, Myrtaceae (mersingiller) familyasından Brezilya'ya özgü bir guava türüdür. 2 metreye kadar boylanabilir, 6 cm' kadar çıkan yaprakları bulunur, meyveleri oval yeşil-sarı renkte yenilebilir tatlı-ekşi lezzettedir. Brezilya'da genelde Eylül ayından Aralık ayına kadar beyaz çiçekleri açar, Ocak ayından mart ayına kadar meyve verir. Yaşam alanları gün geçtikçe daralmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pitaya</span>

Pitaya, bilimsel anlamda Hylocereus cinsi çeşitli kaktüs türlerinin olarak adlandırılan meyvesidir. En önemlisi ve yaygın olanı da Hylocereus cinsinden olanlardır.

<i>Ugni molinae</i>

Ugni molinae, Şili guavası ya da Murtilla olarak da bilinen, anavatanı Şili ve Güney Arjantin olan mersingiller ailesinden bir bitki türüdür. Guava ile uzaktan bir akrabalığı vardır. Daha çok meyvesi için ve sarkık duran çiçekleri için dekoratif amaçlı olarak yetiştirilir.Meyveleri Avustralya ve Yeni Zelanda'da Ugniberry, Taziberry gibi adlarla satılmaktadır. Avustralya ve Yeni Zelanda'da da sanki bu yerlerin yerli meyvesi gibi Tazziberry gibi adlarla meyveleri satılmaktaysa da bu yerlerin yerel bitkisi değildir.

<span class="mw-page-title-main">Atemoya</span>

Atemoya, şeker-elma ve çerimoya türünün çaprazlanması ile elde edilen hibrit (melez) bir türdür. Meyvenin popüler olduğu Tayvan'da ananas şeker-elma olarak karıştırılmaktadır. İsrail,Mısır,Lübnan,Venezuela, Tayvan'da da yetiştilmektedir ama özellikle anavatanı Amerika'nın tropik bölgeleridir. Meyvesi Lübnan mutfağında tatlı yapımında da kullanılmaktadır.

<i>Arbutus andrachne</i>

Arbutus andrachne, Akdeniz Bölgesi, Karadeniz'in güney sahilleri ve Orta Doğu'da yetişen Ericaceae (fundagiller) familyasından her daim yeşil ve maki ailesi içinde bodur bir ağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz sapot</span>

Beyaz sapot, Rutaceae familyasından tropikal bir ağaç türü. Turunçgillerle de uzaktan akrabadır. Doğu Meksika, Orta Amerika, Kosta Rika'nın güneyi anavatanıdır.

<i>Macadamia</i>

Macadamia, Güney Afrika ve Endonezya ile Avustralya'nın bazı bölgelerinde yetişen çiçekli bitkilerden Proteaceae familyasından 4 türünü kapsayan bir ağaç cinsidir. Bu cins adını meslektaşı Botanist Ferdinand Von Mueller ile birlikte bu cinsi ilk olarak tanımlayan John Macadam'dan alır. Aborjinler ve yerli Avustralyalılar arasında ise gyndl, jindilli ve boombera gibi adlarla anılır.

<span class="mw-page-title-main">Starburst (marka)</span>

Starburst Wrigley şirketine ait bir şeker markasıdır. Starburst, Tropikal, Ekşi, FaveReds, Very Berry, Süper Meyve Lezzeti, Yaz Patlaması ve Orijinal gibi birçok farklı çeşide sahiptir. Orijinal lezzetler şunlardır: çilek, limon, portakal ve kiraz. Tropikal tatlar arasında çilek muz, pina colada, kiraz kivi ve mango kavun bulunur. Ürün ayrıca şekerli mısır, buzlu şeker, sakız, jöle ve dudak parlatıcısı şeklinde de bulunur.