İçeriğe atla

Prusyacılık

Prusya Bayrağı

Prusyacılık, Prusyalıların uygulamalarını ve doktrinlerini kapsar. Uygulamalar ve doktrinler, özellikle, geleneksel olarak Prusya yönetici sınıfıyla ilişkilendirilen militarizm ve katı disiplindir.[1][2]

Tarih

Prusyacılığın kökenleri, profesyonel ve istikrarlı bir ordunun temellerini atan I. Friedrich Wilhelm'in 1713'te tahta çıkmasıyla ortaya çıktı. Bu miras organize ve etkili bir ordu oluşturan oğlu Büyük II. Frederick ve daha sonra ikincisinin yeğeni II. Frederick tarafından devam ettirildi.

Prusyacılık, temel bir temel olarak dikey, merkezi, paternalist ve demir bir disipline sahip olan Prusyalı Junkerlerin muhafazakar militarist düşüncesine dayanıyordu. Prusyacılığın ideolojik dayanağı, zamanın belirgin aristokratik, savaş çığırtkanı ve yayılmacı milliyetçi ideolojisi, gelenekçiliği, muhafazakarlığı ve militarizminin bir kombinasyonundan oluşuyordu. Prusyacılık; Napolyon Savaşları, Almanya'nın birleşmesi, Birinci Dünya Savaşı ve İkinci Dünya Savaşı gibi tarihsel süreçlerde Prusya'nın ve daha sonra Almanya'nın tutumunu büyük ölçüde etkilemiştir.

Buna ek olarak, sosyolojik olarak Prusyacılık, Alman kültürünün ilgili çeşitli yönlerini etkileyen "Prusya erdemleri" olarak ifade edildi.

Prusyacılığın en önemli teorisyenleri ve savunucuları arasında Carl von Clausewitz, Otto von Bismarck ve Oswald Spengler (Prusyacılık ve sosyalizm) vardır. Öte yandan, birçok analist, Prusyacılığın Nasyonal Sosyalizm üzerinde önemli bir etkisi olduğunu düşünüyor. Ayrıca, Türkiye'de yaygın olan mevcut ideolojilerde Prusyacılık hala görünür durumdadır.

Prusyacılık 1920'ler, 1930'lar ve 1940'larda Latin Amerika'da, özellikle Şili, Arjantin, Kolombiya ve Bolivya'nın askeri çevrelerinde de etkili oldu. Şili'de Prusya ile ilişkiler, Emil Körner komutasındaki bir Alman misyonunun Şili Ordusunu modernleştirme ve profesyonelleştirme sürecini başlattığı 19. yüzyılın sonuna kadar uzanıyor. Bu temaslar, Şili'nin askeri subaylarının "Prusyalaştırılması" sürecinin yaşandığı Nazi Almanyası'nın gelişiyle korundu ve yoğunlaştı. Arjantin ve Bolivya'da Prusya modeli de o yıllarda askeri profesyonelleşmenin temelini oluşturdu.

Kaynakça

  1. ^ "Prussianism dictionary definition | Prussianism defined". www.yourdictionary.com. 15 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2016. 
  2. ^ "the definition of Prussianism". Dictionary.com. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Otto von Bismarck</span> Alman İmparatorluğunun ilk şansölyesi

Otto von Bismarck, 19. yüzyılda, bağları kuvvetli olmayan bir konfederasyon olan Almanya'nın birleşmesinde önemli rol oynayan ve Birleşik Almanya'nın ilk Şansölyesi olan Alman devlet adamıdır. Bismarck-Schönhausen Kontu ve Lauenburg Dükü olarak da anılan Otto von Bismarck, Yeni Almanya'yı kan ve demir politikasına göre kuracağını söylediği için kendisine Demir Şansölye adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Colmar von der Goltz</span> Osmanlı ve Alman ordularında mareşal rütbesiyle görev yapmış Alman subay

Wilhelm Leopold Colmar Freiherr von der Goltz, Osmanlı'daki namıyla "Goltz Paşa",, Osmanlı ve Alman ordularından mareşal rütbesi sahibi Alman subay.

<span class="mw-page-title-main">Alman İmparatorluğu</span> 1871den 1918e dek Almanya

Alman İmparatorluğu ya da İkinci Reich, 18 Ocak 1871'de Prusya ve diğer Küçük Alman Devletlerinin özellikle Otto von Bismarck'ın katkılarıyla, birleşmesiyle oluşan birleşik Alman devletidir. İlk imparatoru I. Wilhelm'in taç giymesiyle imparatorluk resmen kuruldu. Yeni İmparatorluğu Habsburg Hanedanı yerine Hohenzollern Hanedanı yönetti, başkent Berlin yapıldı. Yeni İmparatorluk, Avusturya'yı toprakları dışında bıraktı. 1884'ten itibaren Almanya, Avrupa dışında sömürgeler kurmaya başladı. Hızlı büyüyen ekonomisiyle, dünyanın en büyük ekonomilerinden biri oldu, ordusu ve donanmasıyla Büyük Britanya'ya kafa tutar hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">Fransa-Prusya Savaşı</span> Avrupa merkezli savaş

Fransa Prusya Savaşı, 19 Temmuz 1870 - 10 Mayıs 1871 tarihleri arasında Fransız İkinci İmparatorluğu ile Prusya Krallığı arasında yapılan savaş. Fransa'da genellikle 1870 Savaşı olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Krallığı</span> Alman devleti (1701-1918)

Prusya Krallığı (Almanca: Königreich Preußen, [ˈkøːnɪkʁaɪç ˈpʁɔʏsn̩] olarak telaffuz edilir) 1701 ile 1918 yılları arasında Alman İmparatorluğu'nun Prusya eyaletini oluşturan bir krallıktı. 1866'da Almanya'nın birleşmesinin arkasındaki itici güçtü ve 1918'de dağılıncaya kadar Alman İmparatorluğu'nun önde gelen devletiydi. Adını Prusya denilen bölgeden alsa da merkezi Brandenburg Margravlığı'ydı. Başkenti Berlin'di.

<span class="mw-page-title-main">Kurt von Schleicher</span> Alman Politikacı ve Weimar Cumhuriyeti Şansölyesi

Kurt von Schleicher, Adolf Hitler'in iktidara gelmesinin arifesinde Weimar Cumhuriyeti'nin şansölyeliğini yapmış (1932-33) Alman asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Adolf von Lützow</span>

Ludwig Adolf Wilhelm Freiherr von Lützow, Prusyalı asker. Napolyon Savaşları sırasında yürüttüğü gerilla mücadelesiyle tanınır. Giriştiği harekâtların çoğunda başarısızlığa uğramıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Friedrich (Prusya kralı)</span>

II. Friedrich ; 1740 yılından ölümüne kadar Prusya kralıydı. Prusya onun yönetimi altında topraklarını büyük ölçüde genişletti ve Avrupa'da önemli bir askerî güç haline geldi. Askeri alandaki başarıları ve ülkesinin kalkınması yolundaki çabalarından dolayı Büyük Friedrich adıyla anılır.

<span class="mw-page-title-main">Hans von Salmuth</span>

Hans Eberhard Kurt von Salmuth, II. Dünya Savaşı'nda Alman generaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Yüz Gün</span> Napolyonun Yüz Günü

Yüz Gün Savaşı veya Yedinci Koalisyon Savaşı, Birinci Fransa İmparatorluğu imparatoru Napolyon Bonapart’ın 1814 Fontainebleau Antlaşması gereğince sürgün edildiği Elba Adasındaki sürgünden kaçarak Paris’e döndüğü 20 Mart 1815 tarihiyle, kral XVIII. Louis’nin Fransa tahtına döndüğü 8 Temmuz 1815 tarihleri arasındaki 111 günlük dönemi anlatır. Bu dönemde Napolyon Savaşları yeniden başlamış ve Waterloo Muharebesi yaşanmıştır. Yüz Gün deyimi ilk kez kralın dönüşünü kutlayan Paris valisi Gaspard de Chabrol tarafından kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Albrecht von Roon</span> Prusyalı asker

Albrecht Theodor Emil Graf von Roon, Prusyalı bir asker ve devlet adamı. 1859-1873 arasında Savaş Bakanı olan Roon, Danimarka, Avusturya ve Fransa ile başarılı savaşlar yapılarak Almanya'nın Prusya liderliğinde birleşmesiyle sonuçlanan 1860'lardaki süreçte, Otto von Bismarck ve Helmuth von Moltke ile birlikte önemli bir rol oynamıştır. Bir muhafazakâr ve monarşi taraftarı olan Roon, ordunun verimliliğini artırmak için çalışan hırslı bir yenilikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">I. Friedrich Wilhelm</span> Adına ön dretnot bulunan Ünlü Prusya Kralı

Prusya Kralı I. Friedrich Wilhelm, 1713 ile 1740 yılları arasındaki dönemin Prusya Kralı. Prusya kralı I. Friedrich'in oğlu ve II. Friedrich'in babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pickelhaube</span>

Pickelhaube, ya da Pickelhelm, 19. ve 20. yüzyıllarda Prusya ve Alman İmparatorluğu ordusu subayları, polis ve itfaiye memurları tarafından giyilen bir çivili deri veya metal bir kasktır. Her ne kadar çoğu kişi bu miğferleri 1842-1843 yılları arası benimseyen Prusya ile ilişkilendirse bile o zamanlarda Pickelhaube çoğu ülkenin miğfer seçimi olmuştur. Bu günlerde İsveç, Şili ve Kolombiya hala bu kaskları tören giyiminde kullanmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Kraliyet Ordusu</span>

Prusya Kraliyet Ordusu, Prusya Krallığı'nın ordusu olarak hizmet etti. Brandenburg-Prusya'nın bir Avrupa gücü olarak gelişmesinde önemli bir rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Karl von Bülow</span>

Karl Wilhelm Paul von Bülow 1914'ten 1915'e kadar I. Dünya Savaşı sırasında 2. Alman Ordusunu komuta eden bir Alman mareşaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Lübeck Muharebesi</span>

Lübeck Muharebesi, 6 Kasım 1806'da Almanya'nın Lübeck kentinde, Jena-Auerstedt Muharebesi'nde yenilgiden geri çekilen Gebhard Leberecht von Blücher liderliğindeki Prusya Krallığı askerleri ve Birinci Fransız İmparatorluğu Mareşalleri Joachim Murat, Jean Baptiste Bernadotte ve Jean-de-Dieu Soult'un birlikleri arasında gerçekleşen savaş. Dördüncü Koalisyon Savaşı'nın bir parçası olan bu muharebe, Fransızlar'ın Prusyalılara karşı şiddetli zaferiyle sonuçlandı. Savaşın gerçekleştiği Lübeck, Hamburg'un yaklaşık 50 kilometre kuzeydoğusunda eski bir Baltık Denizi limanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Wilhelm von Steuben</span> Amerikalı general (1730 – 1794)

Friedrich Wilhelm Ludolf Gerhard Augustin von Steuben, aynı zamanda Baron Steuben, bir Prusyalı subay ve Amerikan generaliydi. Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda Kıta Ordusunu yeniden düzenledi.

<span class="mw-page-title-main">Prusyacılık ve sosyalizm</span>

Prusyacılık ve sosyalizm (Almanca: Preußentum und Sozialismus, Oswald Spengler tarafından 1919'da yayınlanan ve Prusya karakterinin sağcı sosyalizm ile bağlantısını ele alan bir kitaptır.

Prusya erdemleri, I. Friedrich Wilhelm'den bu yana Prusya devleti tarafından propagandası yapılan ve teşvik edilen Protestan-Kalvinist ahlak ve Aydınlanma'nın şekillendirdiği erdemlerdir. Alman erdemleri; dakiklik, düzen ve çalışkanlık gibi Prusya erdemlerinden de türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Königgrätz Muharebesi</span>

Königgrätz Muharebesi ya da Sadowa Muharebesi, Prusya Krallığı'nın Avusturya İmparatorluğu'nu yenilgiye uğrattığı ve Prusya-Avusturya Savaşı'nın sonucunu belirleyen muharebe. Muharebe, 3 Temmuz 1866 tarihinde Bohemya kasabaları Königgrätz ve Sadowa'nın yakınlarında gerçekleşmiştir.