İçeriğe atla

Prusya (bölge)

Prusya (Eski Prusya : Prūsa; de-Preußen.ogg; LitvancaPrūsija; Pl-Prusy.ogg; Ru-Пруссия.ogg; LatincePruthenia/LatincePrussia/LatinceBorussia), Avrupa'da Baltık Denizi'nin güneydoğu kıyısında, batıda Vistül deltasından, doğuda Kuron Dili'nin sonuna kadar ve iç kesimlerde Masuria'ya kadar uzanan tarihi bir bölgedir. Bu bölge genellikle Eski Prusya olarak da anılır. Tacitus'un Germania'sı (MS 98), bölge ve orada yaşayanlar hakkında görgü tanıklarının anlattığı bilinen en eski kayıttır.[1] Gaius Plinius Secundus, Romalıların Cimbric yarımadasının (Yutland) ötesindeki sulara doğru ilerlediğini zaten doğrulamıştır. Suiones, Sitones, Gotlar ve diğer Cermen halkları Kavimler Göçü'nde Vistül Nehri'nin doğusuna ve batısına, daha doğuda yaşayan Aesti'nin bitişiğine geçici olarak yerleşmişlerdir.[2][3]

Powiśle, Warmia ve Masuria artık Polonya'dadır (Varmiya-Mazurya Voyvodalığı'nın çoğu ve Vistül'ün doğusundaki Pomeranya Voyvodalığı'nın dört ilçesi), eski Memelland veya Klaipėda bölgesi artık Litvanya'nın Klaipėda ve Tauragė illeri arasında bölünmüştür. Kuzey Prusya'nın geri kalanı Rusya Federasyonu'nun Kaliningrad Oblastı'nı oluşturur.[4] Yalnızca son kısım Avrupa Birliği'nin dışında kalmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "MILESTONES OF BALTIC PRUSSIAN HISTORY". Kompiuterinės lingvistikos centras. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. 
  2. ^ Sir Thomas D. Kendrick (24 Ekim 2018). A History of the Vikings. Taylor & Francis. ss. 77-. ISBN 978-1-136-24239-7. 
  3. ^ Malone, Kemp (1925). "The Suiones of Tacitus". The American Journal of Philology. 46 (2). Jstor. ss. 170-176. doi:10.2307/289144. JSTOR 289144. 
  4. ^ United States (1968). Treaties and Other International Agreements of the United States of America, 1776-1949: Multilateral, 1931-1945. Department of State. ss. 1224-. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2023. 

Dış bağlantılar

  • Shennan, Margaret. Brandenburg-Prusya'nın Yükselişi. Londra: Routledge, 1995
  • Feuchtwanger, EJ Prusya: Efsane ve Gerçek, Prusya'nın Alman Tarihindeki Rolü. Chicago: Henry Regnery Şirketi, 1970

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Prusya</span> 1525-1947 yılları arasında Orta Avrupada varlığını sürdürmüş eski bir Alman devleti

Prusya, tarihin değişik dönemlerinde değişik anlamlarda kullanılmış bir isim olmakla birlikte en çok 1713-1867 yılları arasında kendine Prusya Krallığı adını veren ve Orta Avrupa'da hüküm süren Alman devletinin ismidir.

<span class="mw-page-title-main">Normandiya</span> Kuzey Fransada coğrafi bir bölge

Normandiya, Kuzey Fransa'da coğrafi bir bölge. Yukarı Normandiya (Haute-Normandie) Seine-Maritime ve Eure, Aşağı Normandiya (Basse-Normandie) Orne, Calvados ve Manche departmanından oluşur. Normandiya Dükalığı eskiden aşağı Seine departmanı, Pays de Caux ve batıda Cotentin yarımadasına kadar olan bölgeyi içine alan kuzey Fransa'da bağımsız bir dükalıktı.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Krallığı</span> Alman devleti (1701-1918)

Prusya Krallığı (Almanca: Königreich Preußen, [ˈkøːnɪkʁaɪç ˈpʁɔʏsn̩] olarak telaffuz edilir) 1701 ile 1918 yılları arasında Alman İmparatorluğu'nun Prusya eyaletini oluşturan bir krallıktı. 1866'da Almanya'nın birleşmesinin arkasındaki itici güçtü ve 1918'de dağılıncaya kadar Alman İmparatorluğu'nun önde gelen devletiydi. Adını Prusya denilen bölgeden alsa da merkezi Brandenburg Margravlığı'ydı. Başkenti Berlin'di.

<span class="mw-page-title-main">Eski Prusyalılar</span> Tarihi etnik grup

Eski Prusyalılar, Balt Prusyalılar veya Pruslar, Prusya bölgesinde yaşamış ve bölgeye ismini vermiş Baltık kökenli bir yerli halkı ifade eder. Baltık Denizi'nin güney-doğu kıyısında, batıdaki Vistula Lagünü ile doğudaki Kurlandiya Lagünü arasında yer almaktadır. Halk, Prusça dilini konuşmuş ve pagan Prus mitolojisini takip etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Czarne</span>

Czarne (ˈt͡ʂarnɛ,, Polonya'da Pomeranya Voyvodalığı'nın kuzey bölgesinde yer alan şehir. 2000 yılındaki sayıma göre nüfusu 6.053 idi.

<span class="mw-page-title-main">Lausitz</span> Tarihi bölge

Lausitz Almanya ve Polonya arasında bölünmüş Orta Avrupa'da tarihi bir bölgedir. Bölge Sorb halkının yurdudur. Doğudaki Bóbr ve Kwisa nehirlerinden batıdaki Pulsnitz ve Kara Elster nedenlerine kadar uzanır, bugün Almanya'nın Saksonya ve Brandenburg eyaletlerinde ve ayrıca Batı Polonya'nın Aşağı Silezya ve Lubusz voyvodalıklarında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Vistül Kordonu</span>

Vistül Kordonu, kumluktan oluşmakta ve Baltık Denizi'ni Vistül Lagünü'nden ayırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sambia Yarımadası</span>

Sambia Yarımadası ya da Kaliningrad Yarımadası, Rusya'nın Kaliningrad Oblastı'nın içinde yer almaktadır. Yarımada, Kuran Lagünü (kuzey-doğu), Vistül Lagünü (güneybatıda), Pregel Nehri (güneyde) ve Deyma Nehri (doğuda) ile sınırlanmıştır. Sambia Yarımadası her tarafı sularla çevrili olduğu için teknik olarak bir adadır. 1945'ten önce Doğu Prusya'nın önemli bir bölümünü oluşturuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Vistül Lagünü</span>

Vistül Lagünü, 56 mil (90 km) uzunluğunda, 6 ila 15 mil genişliğinde ve Baltık Denizi'nden Vistül Kordonu'yla ayrılan derin acı su lagünüdür. Şimdi Vistula Körfezi olarak da biliniyor. Modern Almancada lagünün adı, Frisches Haff'tır. Bu isim daha önceki halinden Friesisches Haff'tan türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya Silezyası</span> Eski Özerk Bölge

Avusturya Silezyası, resmen Yukarı ve Aşağı Silezya Dükalığı, Bohemya Krallığı ve Hasburg Monarşisi arasında varlığını sürdürmüş özerk bölgedir. Günümüzde Çek Silezyası ile komşudur ve tarihsel olarak Silezya bölgesinin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Potsdam Anlaşması</span> 1945 yılında 3 büyük Müttefik arasında İkinci Dünya Savaşının sona ermesine ilişkin anlaşma

Potsdam Anlaşması,, Ağustos 1945'te İkinci Dünya Savaşı'nın galibi üç büyük Müttefik devlet olan Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği arasında yapılan anlaşmadır. Potsdam Konferansı'nın bir sonucu olan bu anlaşma, Almanya'nın sınırlarının ve Alman işgalinden kurtarılan bölgede sınırların belirlenmesi ve yeniden inşası ile ilgiliydi. Ayrıca Almanya'nın silahsızlandırılması ve ödeyeceği savaş tazminatları, savaş suçlularının yargılanması ve etnik Almanların Avrupa'nın çeşitli bölgelerinden toplu olarak sınır dışı edilmesi konularını da ele almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Leh-Litvan-Töton Savaşı</span> Töton Şövalyeleri ile Polonya ve Litvanya ittifakı arasındaki savaş (1409–1411)

Leh-Litvan-Töton Savaşı, Büyük Savaş olarak da bilinen, 1409-1411 yılları arasında Töton Şövalyeleri ile müttefik Polonya Krallığı ve Litvanya Büyük Dükalığı arasında meydana geldi. Yerel Samogit ayaklanmasından tetiklenen savaş, Ağustos 1409'da Polonya'nın Töton işgali ile başladı. Her iki taraf da tam ölçekli bir savaşa hazır olmadığından, Bohemyalı IV. Wenceslaus dokuz aylık bir ateşkes sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Töton Şövalyeleri Devleti</span> 13. yüzyıl Kuzey Haçlı Seferleri sırasında Töton Tarikatı tarafından kurulan haçlı devleti

Töton Tarikatı Devleti, Orta Avrupa'da Baltık Denizi'nin güneydoğu kıyısında yer alan bir Orta Çağ haçlı devletidir. Prusya bölgesinde 13. yüzyıl Kuzey Haçlı Seferleri sırasında Töton Şövalyeleri tarafından kurulmuştur. Livonyalı Kılıç Kardeşleri şövalyeleri, 1237'de Prusya Töton Düzeni ile birleşti ve onun kolu olan Livonya Tarikatı olarak bilinirken, devletleri Töton Tarikatı Devleti'nin bir parçası oldu. En geniş toprak boyutunda, 15. yüzyılın başlarında, Chełmno Arazisi, Kurlandiya, Gotland, Livonya, Neumark, Pomerelia, Prusya ve Samogitya, yani günümüzde Estonya, Letonya, Litvanya, Almanya, Polonya, Rusya ve İsveç'te yer alan topraklardır.

<span class="mw-page-title-main">Danzig-Batı Prusya Reich Gausu</span>

Reichsgau Danzig-Batı Prusya, Nazi Almanyası'nın 8 Ekim 19a39'da Serbest Şehir Danzig, Büyük Pomeranya Voyvodalığı ve Regierungsbezirk Batı Prusya'nın ilhak edilmiş topraklarından oluşturulan idari bir bölümüydü. Gau Doğu Prusya.

Reichsgau Wartheland, İkinci Dünya Savaşı sırasında 1939'da ilhak edilen Polonya topraklarının bazı bölümlerinden oluşan bir Nazi Alman Reichsgau idi. Büyük Polonya bölgesini ve bitişik alanları kapsıyordu. Warthegau'nun bazı bölümleri, benzer şekilde adlandırılan Versailles öncesi Prusya eyaleti Posen ile eşleşti. Adı başlangıçta başkent Posen'den (Poznań) ve daha sonra ana nehir Warthe'den (Warta) türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ogrodzieniec, Varmiya-Mazurya Voyvodalığı</span> Polonyada köy

Ogrodzieniec kuzey Polonya'da, Varmiya-Mazurya Voyvodalığı'ndaki Iława İlçesi, Gmina Kisielice idari bölgesinde bulunan bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Anjou Kontluğu</span>

Anjou Kontluğu, daha iyi bilinen Anjou Dükalığı'nın öncülü olan küçük bir Fransız kontluğuydu. Başkenti Angers'ti ve bölgesi kabaca Angers piskoposluğuyla aynı genişlikteydi. Anjou, batıda Bretonya, kuzeyde Maine, doğuda Touraine ve güneyde Poitou ile sınırlanmıştır. Sıfat hali Angevin'dir ve Anjou sakinleri Angevins olarak bilinir. 1360 yılında kontluk, Fransa Krallığı içinde Anjou Dükalığı'na yükseltildi. Bu dükalık daha sonra 1482'de Fransız kraliyet bölgesine girdi ve 1790'a kadar krallığın bir eyaleti olarak kaldı.

Dobrzyń Arazisi, orta-kuzey Polonya'da tarihi bir bölgedir. Vistül Nehri'nin kuzeydoğusunda, Drwęca'nın güneyinde ve Skrwa'nın batısında yer alır. Bölge, diğer ilçelerin bazı kısımlarını da kapsamasına rağmen, yaklaşık olarak Kuyavian-Pomeranian Voyvodalığı'ndaki Lipno, Rypin ve Golub-Dobrzyń'ın yarısının bugünkü powiat'larına karşılık gelmektedir. Toplamda yaklaşık 3.000 km 2 ve 200.000 nüfusa sahiptir. Tarihi başkenti, tüm bölgeye adını veren Dobrzyń nad Wisłą'dır. En büyük kasabası Rypin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Melno Antlaşması</span>

Melno Antlaşması veya Melno Gölü Antlaşması, Gollub Savaşı'nı sona erdiren bir barış antlaşmasıdır. 27 Eylül 1422'de Polonya Krallığı ve Litvanya Büyük Dükalığı ittifakı ile Töton Şövalyeleri arasında Graudenz'in (Grudziądz) doğusunda Melno Gölü'nde imzalanmıştır. Antlaşma, Şövalyeler ile Litvanya arasında Küçük Litvanya ve Samogitya ile ilgili 1382'den beri devam eden toprak anlaşmazlıklarını çözmüş ve daha sonra yaklaşık 500 yıl boyunca değişmeden kalan Prusya-Litvanya sınırını belirlemiştir. Orijinal sınırın bir kısmı, Litvanya Cumhuriyeti ile Rusya'nın Kaliningrad Oblastı arasındaki modern sınırın bir parçası olarak varlığını sürdürmesi onu Avrupa'nın en eski ve en istikrarlı sınırlarından biri haline getirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Chełmno Arazisi</span> Polonyanın orta-kuzeyindeki tarihi bölge

Chełmno Arazisi (Lehçe: ziemia chełmińska,