İçeriğe atla

Probus

Probus
47. Roma imparatoru
Hüküm süresi276 -Eylül/Ekim 282
Önce gelenFlorianus
Sonra gelenCarus
Doğum232 civarı
Sirmium
ÖlümEylül/Ekim 282
Sirmium
Tam adı
Marcus Aurelius Probus

Marcus Aurelius Probus (d. 232 civarı-ö. Eylül/Ekim 282) 276 ve 282 yılları arasında Roma imparatoruydu.

Panonya'nın Sirmium şehrinden olan Probus genç yaşta orduya girdi ve Valerian, Aurelian ve Tacitus'un döneminde sivrildi. Tacitus tarafından Doğu'nun valisi tayin edildi ve Tacitus'un ölümünün hemen ardından askerler tarafından imparator ilan edildi.

Üvey kardeşi Tacitus'un halefi olduğunu iddia eden Florianus sonuca bağlanmayan bir harekâtın ardından kendi askerleri tarafından öldürüldü. Probus batıya hareket etti ve 280 yılında Gotları yenilgiye uğrattı ve Gothicus unvanını aldı. Ardından Senato tarafından konumu onandı.

Probus'un hükümdarlığı ağırlıklı olarak tüm sınırların güvenliğini sağladığı başarılı savaşlarla geçti. Bu harekâtların en önemlisi Galya'nın Germen istilacılardan (Franklar, Lugianlar, Alamanlar ve Burgundiler) temizlenmesiydi. Bu sebeple Probus, Gothicus Maximus ve Germanicus Maximus unvanlarını almıştı. Prensiplerinden biri askerlerini boş bırakmamaktı ve harap olmuş yerlerdeki ekonomiyi yeniden canlandırmak için barış zamanlarında Galya, Panonya ve diğer bölgelerde üzüm bağları kurulmasında görevlendirirdi.

279-280 civarında Zosimus'un aktardığına göre Probus Vandallarla savaşmak üzere Raetia, İlliryum ve Likya'daydı. Aynı yıllarda Probus'un generalleri Mısır eyaletinde Nubiyalıları yenilgiye uğratmışlardı. Probus imparatorluğun hububat üretimi merkezi olan Nil'deki köprü ve kanalların onarılmasını emretti.

280-281 yılları arasında Probus, imparator olmaya talip olan Julius Saturninus, Proculus and Bonosus'u da bastırdı. Bu isyanların boyutu bilinmemekle birlikte yerel sorunlar olmadıklarına dair ipuçları vardır. 281'de imparator Roma'daydı ve zaferini kutluyordu.

Probus batıdaki isyanlar yüzünden geciken doğu harekâtını başlatmakta sabırsızlanıyordu. 282'de Roma'dan ayrıldı ve önce memleketi Sirmium'a geldi. Burada Praetorian Muhafızlarının komutanı Marcus Aurelius Carus'un imparator ilan edildiğini öğrendi. Probus, yeni mütegallibe karşı asker gönderdi ancak bu askerler taraf değiştirerek Carus'u desteklediler. Probus kendi askerleri tarafından 282'de (Eylül/Ekim) öldürüldü.

Kaynakça

Resmî unvanlar
Önce gelen:
Florianus

Roma imparatoru

276 - 282
Sonra gelen:
Carus

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Constantius</span>

Konstantius Chlorus. Roma imparatoru (305-306). Doğu Roma İmparatorluğu'nun (Bizans) kurucusu Büyük Konstantin'in babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Caracalla</span>

Lucius Septimius Bassianus,, Caracalla olarak da bilinen, 211 – 217 yılları arasında tahta çıkmış Roma imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Commodus</span> Antik Roma imparatoru

Marcus Aurelius Commodus Antoninus, 177'den 192'ye kadar hüküm sürmüş bir Roma imparatoru. Babası Marcus Aurelius ile birlikte 177'den babasının 180'deki ölümüne kadar görev yapmış, daha sonra öldürülene kadar tek başına hüküm sürmüştür. Onun hükümdarlığı genellikle Roma İmparatorluğu tarihinde barış ve refahın altın çağının sonu olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">II. Claudius</span>

Marcus Aurelius Claudius Augustus Gothicus Genelde Claudius II adıyla tanınan Roma imparatoru. yılları arasında iki yıldan daha az bir süre için Roma İmparatorluğunu yönetmiş ve saltanatının kısalığına rağmen bazı başarılar elde etmiştir. Daha sonra kutsal bir konuma yükseltilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aurelianus</span> Roma İmparatoru (MS 270-275)

Lucius Domitius Aurelianus, Aurelian olarak bilinen ve 3. yüzyıl sonu - 4. yüzyıl başında Roma İmparatorluğunun gücünü tekrar toparlamasına yardım eden birkaç başarılı "asker imparator"dan ikincisi olan Roma imparatoru.

Gaius Avidius Cassius, 175 yılında kısa bir süre için Mısır ve Suriye Eyaletlerinde iktidarı ele geçirmiş ve İmparatorluğunu ilan etmiş Roma isyancısı.

<span class="mw-page-title-main">Carinus</span>

Marcus Aurelius Carinus 283 yılından 285 Temmuz'una kadar Roma imparatoru olarak görev yapmıştır. İmparator Carus'un büyük oğludur ve babası başa geçtiğinde imparatorluğun batı bölümünün valiliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Numerianus</span> Roma imparatoru

Marcus Aurelius Numerianus Aralık 283 – Kasım 284 tarihleri arasında Roma imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Carus</span>

Marcus Aurelius Carus 282-283 yılları arasında Roma imparatoruydu. Kısa süren hükümdarlığı sırasında Aurelian ve Probus'un izinden giderek imparatorluğun gücünü yeniden kazandırmaya çalıştı. Oğulları Carinus ve Numerian ile birlikte dirilen imparatorluğa istikrar sağlayan kısa ömürlü bir hanedan kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Florianus</span>

Marcus Annius Florianus 276 yılında Roma imparatoruydu.

<span class="mw-page-title-main">Marcus Claudius Tacitus</span>

Marcus Claudius Tacitus, 25 Eylül 275- Haziran 276 tarihleri arasında hüküm süren Roma imparatoruydu.

<span class="mw-page-title-main">Julius Saturninus</span> İmparator Probusa karşı imparatorluk iddiası ile ayaklanmış olan imparatorun arkadaşı ve isyancı Suriye valisi

Julius Saturninus, İmparator Probus'a karşı imparatorluk iddiası ile ayaklanmış olan imparatorun arkadaşı ve isyancı Suriye valisi.

Proculus, Historia Augusta'ya göre tahtta hak iddia eden önemsiz isyancılardan birisi olan askerî "tribune" ; 280 yılında Probus'a karşı ayaklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Maximianus</span>

Marcus Aurelius Valerius Maximianus Herculius (d. 250 - ö. Temmuz 310), Maximian olarak da bilinen, 1 Mart 286'dan 305 yılına kadar İmparator Diokletian'la müşterek imparator olarak görev yapmış Roma imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Gratianus</span>

Flavius Gratianus Augustus 375'ten 383'e kadar Batı Roma'nın imparatoruydu.

<span class="mw-page-title-main">Magnus Maximus</span>

Magnus Maximus, Maximianus olarak da bilinir, 383 yılından İmparator Theodosius I'un emriyle öldürüldüğü 388 yılına kadar Roma İmparatorluğu'nda kendini imparator ilan ettiren Romalı general.

<span class="mw-page-title-main">III. Valentinianus</span>

Flavius Placidius Valentinianus veya kısaca III. Valentinianus, 425-455 yılları arasında Batı Roma imparatoru idi. Batı Roma'nın son imparatorlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Avitus</span>

Marcus Maecilius Flavius Eparchius Avitus, 8 Temmuz ya da 9 Temmuz 455 - 17 Ekim 456 tarihleri arasında Dominus Noster Flavius Eparchius Avitus Augustus adıyla Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış Galya kökenli Romalı asker.

Constans, İmparator Honorius'a karşı imparatorluğunu ilan eden gaspçı III. Constantinus'un oğlu ve 409 - 411 yılları arasında babası tarafından müşterek imparator ilan eden Romalı.

<span class="mw-page-title-main">Antoninianus Anayasası</span>

Antoninianus Anayasası ya da orijinal adıyla Constitutio Antoniniana olarak bilinen bu ferman İ.S. 11 Temmuz 212 yılında Caracalla isimli Roma İmparatoru tarafından ilan edildi. Bu ferman, Roma İmparatorluğu'nda bulunan tüm özgür insanların tam Roma vatandaşlığını ve tüm özgür kadınların da Romalı kadınların "dediticii" istisnaları hakkından sahip olmasına karar veriyordu.