İçeriğe atla

Pro Ligario

Pro Ligario, Marcus Tullius Cicero tarafından Quintus Ligarius'un savunulduğu bir metindir.

Quintus Ligarius'un Roma'ya dönme yasağının kalkması için çaba harcayan isimlerden birisi de onun arkadaşı Marcus Tullius Cicero'dur. Milattan önce 46'da Ligarius'un yasağının kalkacağından korkan vali Tubero'nun oğlu Quintus Aelius Tubero, Ligarius'un vatan haini olduğuna dair Jül Sezar huzurunda dava açar. Quintilianus'un aktardığına göre[1] bu davanın sebebi Ligarius'un Pompeius taraftarı olmasından daha çok, Roma tarafından devlet düşmanı ilan edilen I. Juba ile olan ilişkisidir.

Günümüze eksiksiz ulaşan önemli antik metinlerden biri olan Pro Q. Ligario adlı konuşmada Ligarius, Cicero tarafından savunulur. Sahip olduğu diktatör gücü nedeniyle hakim koltuğunda Jül Sezar'ın kendisi oturmaktadır. Cicero konuşmasında Ligarius'un Numidya kralı I. Juba olan ilişkisine hiç değinmez. Daha çok Ligarius'un Afrika'da bulunmasının bir suç olmadığını ileri süren ve Jül Sezar'ın merhametini öven argümanlar sunar. Ona göre Pompeius'un tarafında olmak bir suç olmaktan daha çok bir hatadır ve aynı hatayı davayı açan Tubero ailesi de bizzat yapmıştır. Bu suçtan ötürü bağışlanan birçok Romalı da vardır.

Plutarkhos kaleme aldığı Cicero'nun biyografisinde[2] dava süreci ile ilgili ilginç bir anekdot yer almaktadır. Plutarkhos'un aktardığına göre Jül Sezar davadan önce "Neden bir kez daha Cicero'dan bir konuşma duymayalım? Ligarius, hiç kuşkusuz bizim düşmanımızdır." demiştir. Konuşma sırasında sık sık yüzü renkten renge giren Jül Sezar, Cicero Pharsalus Muharebesi'nden bahsederken konuşmadan öylesine etkilenmiştir ki elindeki kâğıtları düşürmüştür. Nihayet Jül Sezar bu konuşma sonrasında Ligarius'u affetmiş ve Roma'ya dönmesine izin vermiştir.

Plutarkhos'un aktardığı anekdotta antik dünyadaki belagat yeteneği bilinen Cicero'ya yönelik övgüye şaşırmamak gerekir. Nitekim Jül Sezar, Ligarius'u o sıralar İspanya'da toplanan karşıtlarına karşı bir mesaj olsun diye affetmiş de olabilir. Ancak Ligarius, daha sonra Caesar'a yapılacak olan suikastı hazırlayanların arasına katılır ve sonunda sürgüne gönderilir.

Literatür

  • Marcus Tullius Cicero, Ligarius Savunması, On İki Levha Yayınları, 2021 (Çevirmen: Serap Gür Kalaycıoğulları, Elif Buse Güven, Dinçer Günay)

Kaynakça

  1. ^ Institutio oratoria 11,1,80
  2. ^ Plutarkhos, Paralel Yaşamlar / İskender - Caesar, Alfa Yayıncılık, 2007. "Cicero"

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cicero</span> Romalı devlet adamı, bilgin, hatip ve yazar

Marcus Tullius Cicero, Latin kökenli Romalı devlet adamı, bilgin, hatip ve yazar. Felsefe öğrenimini, Epikürcü Phaedros, Stoacı Diodotos ve Akademi'ye bağlı Philon'dan almış olan Cicero'nun önemi, Yunan düşüncesini daha sonraki kuşaklara aktarmasından oluşur. Bilgi kuramı açısından, kesinliğe bağlanmak yerine olasılıkların yolunu izlemeyi yeğleyen, buna karşın ahlak alanında, dogmatik bir tavır sergileyip Stoacılara ve bu arada Sokrates'e yönelen Cicero, Latincenin felsefe dili olarak gelişmesine katkı yapmış ve bu arada, bilgi görüşünde daima skeptik kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jül Sezar</span> Romalı asker ve Roma Cumhuriyetinin son diktatörü olan politik lider (MÖ 100–44)

Jül Sezar, Romalı asker ve Roma Cumhuriyeti'nin son diktatörü olan politik liderdir. Aynı zamanda iyi bir hatip ve güçlü bir yazar olan Sezar, dünya tarihinin en etkili insanlarından birisi olarak kabul edilir. Eylemleriyle Roma Cumhuriyeti'nin Roma İmparatorluğu'na dönüşmesinde ve evlatlığı Augustus'un ilk Roma imparatoru olmasını sağlayacak olayların başlamasında kritik bir rol oynamıştır.

Pater Patriae, Latincede "Vatanın Babası" anlamına gelen ve Roma İmparatorluğu döneminde verilen bir onur unvanıdır. Ayrıca Parens Patriae şeklinde de kullanılmıştır.

<i>Julius Caesar</i> (oyun) Shakespearein beş perdelik bir trajedisi

Julius Caesar, tanınmış İngiliz oyun yazarı William Shakespeare tarafından 1599'da yazılmış beş perdelik bir trajedidir.

Julia, Prokonsül Gaius Julius Caesar ve Aurelia Cotta'nın iki kızının da ortak adı. Adı geçenler Diktatör Gaius Julius Caesar'ın ailesidir. Kız kardeşler Roma'da doğmuş ve büyümüşlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Gaius Cassius Longinus</span>

Gaius Cassius Longinus Romalı senatör, Jül Sezar'a düzenlenen suikastın baş aktörlerinden biri ve Brutus'un kayınbiraderi.

<span class="mw-page-title-main">Julia (Jül Sezar'ın kızı)</span>

Julia Caesaris dictator Gaius Julius Caesar'ın ilk evliliğini yaptığı Cornelia Cinna'dan doğan tek meşru çocuğu. Julia, Büyük Pompey'in dördüncü karısı olmuş ve güzelliği ve erdemi ile ünlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fulvia</span> MÖ 1. yüzyılda yaşamış olan Romalı kadın

Fulvia, MÖ 1. yüzyılda yaşamış olan Romalı kadın.

Pompeia, Eski bir konsülün oğlu olan Quintus Pompeius Rufus ve Roma diktatörü Lucius Cornelius Sulla'nın kızı Cornelia'dan doğan, Jül Sezar'ın ikinci karısı olan İstanbullu kadın.

Julia Caesaris ya da Julia Antonia, Konsül Lucius Julius Caesar III'ın kızı ve Konsül Lucius Julius Caesar IV'ün kız kardeşi. Annesinin adı belli değildir. Roma'da doğup, büyümüştür. Julia, Jül Sezar'ın uzaktan kuzenidir.

Marcus Antonius Gnipho, MÖ 1. yüzyıl'da Roma'da yaşamış olan Galya kökenli gramer ve retorik öğretmeni.

<span class="mw-page-title-main">Liberatores</span>

Liberatores ("Kurtarıcılar") Jül Sezar'a suikast düzenleyenlerin kendilerine verdiği Latince isim.

Gaius Rabirius, Roma Cumhuriyetinin son yıllarında yaşamış olan ve Lucius Appuleius Saturninus'un ölümü ile bağlantısı bulunan Romalı senatör. Titus Labienus, Rabirius'un bu cinayette parmağı olduğu konusunda suçlamalarda bulunması için Jül Sezar tarafından cesaretlendirildi. Sezar'ın asıl amacı halkın egemenliğini ve tribünlerin dokulmazlığını destekleyen güncel hareketlerden kaynaklanabilecek tehlikeler konusunda Senatoyu ikaz etmekti. Perduellio suçlaması yeniden gündeme getirildi ve durum bu davaya müdahil yargıçlardan biri olarak kendisini seçtirmeyi başaran Sezar ve kuzeni Lucius Julius Caesar tarafından önceden haber alındı. Rabirius, Cicero ve Quintus Hortensius tarafından savunuldu ancak vatana ihanetten mahkûm olmaktan kurtulamadı. Temyiz etmek için halka gitmeye hazırlandığı sırada praetor Quintus Caecilius Metellus Celer askeri bayrağı Janiculum tepesinden sökerek toplantının ertelenmesini sağladı. Labienus kovuşturmayı başka bir duruşmayla yeniden başlatabileceği halde yapmadı ve Sezar'ın istediği şekilde davranarak davayı düşürdü

Lucius Calpurnius Piso Caesoninus, MÖ 1. yüzyılda yaşamış, kızı Calpurnia Pisonis'den dolayı Jül Sezar'ın kayınpederi olan Romalı devlet adamı. "Pontifex" olarak da bilinen Lucius Calpurnius Piso adından bir oğlu vardır.

<span class="mw-page-title-main">Quintus Tullius Cicero</span>

Quintus Tullius Cicero,, Marcus Tullius Cicero'nun kardeşi olan Romalı siyasetçi.

Lucius Julius Caesar MÖ 90'da Konsül olarak görev yapmış olan Lucius Julius Caesar'ın oğludur. Aynı adı taşıyan, Julia Antonia'nın kardeşi, dolayısı ile de Marcus Antonius, Gaius Antonius ve Lucius Antonius'un dayıları olan Lucius Julius Caesar'ın babasıdır. MÖ 64 yılında konsül olarak seçilmiştir.

Quintus Ligarius Roma Cumhuriyeti döneminde yaşamış asker ve politikacı. Jül Sezar ve Gnaeus Pompeius Magnus arasında ilerleyen Roma iç savaşında senatodan yana olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Verres'e Karşı</span>

Verres'e Karşı Marcus Tullius Cicero tarafından MÖ 70 yılında soylu ancak yolsuzlukları bilinen Sicilya valisi Gaius Verres'e yönelik yaptığı meşhur konuşmasının adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pharsalia</span>

Pharsalia ya da bir diğer adıyla Bellum Civile, Romalı şair Marcus Annaeus Lucanus'un başyapıtı olarak kabul edilen şiir. Bellum Civile adı eski çağdaki biyografilerden ve el yazmalarından elde edilmişken Lucanus ise yapıtından dokuzuncu kitabın 985. dizesinde Pharsalia diye söz etmektedir.