İçeriğe atla

Primula carniolica

Primula carniolica
Anton Hartinger'in,1882 yılında basılan kitabı Atlas der Alpenflora da yer alan Krainer Primel (Primula carniolica) bitkisinin çizimi[1]
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Takım:Ericales
Familya:Primulaceae
Alt familya:Primuloideae
Cins:Primula
Türler
metne bakınız.
Primula carniolica

Primula carniolica, Carniolan primrose olarak bilinen Primulaceae (çuha çiçeğigiller) familyasından çiçekli bir bitkidir. Buz Devri sırasında gelişen bitki, Slovenya’nın en ünlü yerel endemik bitkilerden biridir.[2] Slovence adı "Kranjski jeglič" dir.[3]

Primula carniolica 1754-1769 yılları arasında Divje jezero civarında, Idrija kasabasındaki cıva madeninde doktor olarak çalışan, doktor ve doğa bilimci Johannes Antonius Scopoli tarafından bulundu, fakat yeni bir tür olarak tanımlanmadı.[4] Daha sonra Balthasar Hacquet bitkiyi Viyana'ya gönderdi,[5] burada o zamanın önde gelen botanikçilerinden biri olan Nicholas Joseph von Jacquen, 1778 yılında onu yeni bir tür olarak tanımladı.[6] Bitki adını, bulunduğu bölgenin ismi olan Carniola'dan almıştır. Carniola bölgesi o zamanlar Avusturya İmparatorluğu' sınırları içinde yer alıyordu*3,Bitkinin bulunduğu Divje jezero gölü kıyısındaki yeri 1838 yılında Saksonya Kralı II. Frederick Augustus ziyaret etti.

Primula carniolica yaklaşık 5 ila 20 santimetre yüksekliğe ulaşan çok yıllık otsu bir bitki olarak büyür. Yaprakları 3-12 santimetre uzunluğunda genel olarak da 1-4 santimetre genişliğindedir.[7][8] Gövde, taban ve yapraklar açık yeşil ve etlidir. Diğer bazı çuha çiçeğinde görülen tabakalar bu bitkide görülmez. Çiçekler 20–25 milimetre çapında ve hafif kırmızı, gül veya mor pembe renktedir. Koku verirler ve boğaz kısmında hafif bir beyaz parçacık kaplaması vardır. Bitki Nisan ve Mayıs ayları arasında çiçek açar.[9] Yapraksız olan çiçek sapının uzunluğu 5 ila 20 santimetre arasındadır. Çiçek sapı 2 ila 15 çiçeğin bir arada durduğu çiçek salkımlarını taşır.

Primula carniolica, Ljubljana'nın güney ve batısındaki 25 km genişliğinde ve 70 kilometrelik bir kuşakta, kayalık yarıklardaki ıslak yarıklarda ve çayırlardaki yerlerde yetişir. En çok Dinar Dağları'nın kuzey ucunda ve Ljubljana'nın güneyindeki Idrija civarında yaygındır. Bitki kendi doğal alanı içinde, kuzeye bakan ıslak kireçtaşı kayalıklarında, dağ geçitlerinde ve çayırlarda 900-1.000 metre yükseklikte yetişir.

1922 yılından beri Slovenya'da korunan bir tür olduğu için çiçeğin toplaması yasaktır. Primula carniolica sınırlı dağılımı nedeniyle, en son 2010 yılında IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi içinde, en az endişe veren olarak listelenmiştir.[10] Primula carniolica nadiren yetiştirilir.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Hartinger, Anton; Dalla Torre, K. W. von (Karl Wilhelm); Deutscher Alpenverein (Founded 1874) (1882). Atlas der Alpenflora. LuEsther T. Mertz Library New York Botanical Garden. Wien : Eigenthum und Verlag des Deutschen und Oesterr. Alpenvereins. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 
  2. ^ "Primula carniolica – elizabeth winpenny lawson …writing as a naturalist". elizabeth winpenny lawson ...writing as a naturalist (İngilizce). 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 
  3. ^ park, Notranjski regijski. "Kranjski jeglič (Primula carniolica)". www.notranjski-park.si (Slovence). 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 
  4. ^ "Primula carniolica; Carniolan Primrose". calphotos.berkeley.edu. 7 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 
  5. ^ "Kranjski jeglič". www.klubgaia.com. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 
  6. ^ "Primula carniolica (kranjski jeglič)". www.botanicni-vrt.si. 22 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 
  7. ^ "Home". Alpine Garden Society (İngilizce). 6 Şubat 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 
  8. ^ Èušin, Boško (1 Ocak 2004). Natura 2000 v Sloveniji: Rastline (Slovence). Založba ZRC. ISBN 978-961-6500-66-1. 7 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 
  9. ^ "Carniolan Primrose (Primula carniolica) | Government of the Republic of Slovenia". web.archive.org. 5 Nisan 2012. 5 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 
  10. ^ "Primula carniolica". 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Slovenya</span> Orta Avrupada yer alan bir ülke

Slovenya ya da resmî adıyla Slovenya Cumhuriyeti, Orta Avrupa'nın güneyinde yer alan bir ülkedir. Batısında İtalya, güneybatısında Adriyatik Denizi, güney ve doğusunda Hırvatistan, kuzeydoğusunda Macaristan ve kuzeyinde Avusturya bulunur. Slovenya çoğunlukla dağlık ve ormanlıktır, 20.271 kilometre kare alanı kaplar ve yaklaşık 2,1 milyon nüfusa sahiptir. Slovenler ülke nüfusunun %80'inden fazlasını oluşturmaktadır. Güney Slav dillerinden olan Slovence resmi dildir. Slovenya'nın başkenti ve en büyük şehri olan Ljubljana, coğrafi olarak ülkenin merkezine yakın bir konumdadır.

<i>Salix alba</i>

Salix alba, Salicaceae (söğütgiller) familyasına ait, 25–30 m. boylarında bir söğüt türü.

<span class="mw-page-title-main">Cinsel organ</span> canlı vücudunun "cinsel üreme" ile ilgili olan organları ve bölümleri

Cinsel organ veya üreme organı, bir hayvan vücudunun cinsel üreme ile ilgili herhangi bir parçasıdır. Üreme organları birlikte üreme sistemini oluşturur. Erkekte testis ve dişilerde yumurtalık, birincil cinsel organlar olarak adlandırılır. Kalan kısımlar ise ikincil cinsel organlardır ve bunlar, dış cinsel organlar ve iç cinsel organlar içinde yer alır. Yosunlar, eğrelti otları ve bazı benzer bitkiler, gametofitin bir parçası olan üreme organları için gametangia'ya sahiptir. Çiçekli bitkilerin çiçekleri polen ve yumurta hücreleri üretir ancak cinsel organlarının kendileri polen ve ovül içindeki gametofitlerin içindedir.

<i>Lysimachia maritima</i>

Lysimachia maritima, Primulaceae familyasına ait çok yıllık otsu bir bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Çuha çiçeği</span>

Primula, Çuha çiçeği veya onbiraylık, Primulaceae familyasınabağlı bahçe süs bitkileri yetiştiriciliğinde kullanılan bitki cinsidir.

<i>Primula auriculata</i>

Primula auriculata, Primulaceae familyasından 20–25 cm kadar kısa köksaplı bir Primula türü.

<span class="mw-page-title-main">Eurovision Şarkı Yarışması'nda Slovenya</span>

Slovenya, Eurovision Şarkı Yarışması'na ilk defa 1994 yılında katılmıştır. Radiotelevizija Slovenija isimli kamusal yayın kuruluşunun Avrupa Yayın Birliği'nin aktif bir üyesi olmasının ardından katılmıştır. Slovenya, 1993 yılında Eurovision Şarkı Yarışması'nda Bosna-Hersek ve Hırvatistan ile birlikte ilk defa katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kuća Cveća</span> Josip Broz Titonun anıt mezarı

Çiçekler Evi, 4 Mayıs 1980 tarihinde ölen Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin eski lideri Josip Broz Tito'nun anıt mezarıdır. Sırbistan'ın başkenti Belgrad'ın Dedinje mahallesinde bulunan Yugoslav Tarihi Müzesi'nin zemininde bulunur.

<i>Dactylorhiza iberica</i> bitki türü

Dactylorhiza iberica, Salepgiller ailesine bağlı, Kırım salebi olarak bilinen, bir orkide türüdür.

<i>Solanum aviculare</i>

Solanum aviculare, Solanum cinsine bağlı bir bitki türüdür.

Primula longipes, Josef Franz Freyn ve Paul Ernst Emil Sintenis tarafından tanımlanmış, Primulaceae (çuhaçiçeğigiller) familyasından bir bitki türüdür.

<i>Osmanthus decorus</i>

Poci veya bilimsel adıyla Osmanthus decorus, zeytingiller familyasından yaprak dökmeyen bir bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Primula algida</span>

Dağtutyası, Kuş gözlü çuha çiçeği veya bilimsel adıyla Primula algida, Johannes Michael Friedrich Adam tarafından tanımlanmış, çuha çiçeği cinsi çok yıllık bir bitki türüdür. Kafkasya, Türkiye'nin doğusu ve kuzeydoğusu, Kuzey Irak, Kuzey İran, Afganistan ve Orta Asya'ya endemiktir. 2000 ila 3600 metre yükseklikteki kayalık sekiler, yosunlu kenarlar ve ıslak otlaklarda yetişmektedir. Mayıs ve Ağustos ayları arasında çiçeklenir.

<span class="mw-page-title-main">Primulaceae</span>

Primulaceae, Ericales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tatar hanımeli</span>

Lonicera tatarica, Tatar hanımeli olarak bilinen bir hanımeli türüdür. Sibirya ve doğu Asya'nın diğer bölgelerine özgüdür Lonicera tatarica'nın Himalayalar'da da yetiştiği bilinmektedir ancak Kuzey Amerika'da yaygın tanıtılan tür ve zehirli ot olarak daha iyi bilinir. Hanımeli, her iki yarım kürenin ılıman bölgelerine özgüdür. Kuzey Amerika'da bulunan birkaç egzotik çalı hanımelinden biri olan bu bitki, 1752'de süs bitkisi olarak tanıtıldı. Kıtanın batısında, Alaska ve Kaliforniya'ya kadar bilinir, burada kolayca bozulan doğal ortamlarda yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Geum coccineum</span>

Geum coccineum, Rosaceae familyasının Geum cinsinden çiçekli bir bitki türüdür. Türkiye'nin kuzeyinde ve Balkanlarda yetişen bu bitki, parlak kırmızı çiçekleri nedeniyle dekoratif olarak da yetiştirilmektedir.

<i>Muscari armeniacum</i>

Muscari armeniacum, Muscari cinsine bağlı bir bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sloven Doğa Tarihi Müzesi</span>

Slovenya Doğa Tarihi Müzesi Doğa tarihi, bilim ve eğitim içerikli bir Slovenya ulusal müzesidir. Slovenya'nın en eski kültürel ve bilimsel kurumudur.

<i>Centaurium erythraea</i>

Centaurium erythraea, Gentianaceae familyası içinde bulunan bir çiçekli bitki türüdür. Kırmızı kantaron olarak da bilinir

<i>Campanula glomerata</i>

Campanula glomerata, Campanulaceae familyasına ait Campanula cinsinden bir çiçekli bitki türüdür. Aynı zamanda İngiltere'nin Rutland bölgesinin resmi çiçeğidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.