Blok zinciri, blokzincir ya da özgün İngilizce tabiriyle blockchain, kriptografi kullanılarak bağlanan ve güvenli hale getirilen, bloklar adı verilen, sürekli büyüyen bir kayıt listesidir.
Ethereum, ERC-20 kod sistemi sayesinde birçok kripto para biriminin altyapısını oluşturan merkeziyetsiz ve açık kaynak kodlu bir blok zinciridir. Ethereum blok zincirinin kurumsal kripto para birimi ise Ether'dir. Ether, Bitcoin'den sonra en büyük piyasa değerine sahip sanal paradır.
Hisse ispatı, (PoS) bir kripto para blok zinciri ağının dağıtık fikir birliğine ulaşmayı amaçladığı bir algoritma türüdür. PoS tabanlı kripto para birimlerinde, bir sonraki bloğu oluşturan, rassal seçim ve zenginliğin ya da yaşın çeşitli kombinasyonları yoluyla seçilir. Aksine, bitcoin gibi emek ispatınadayanan kripto paraların algoritması, madencilik kullanır. Yani, kayıtları (transaction) doğrulamak ve yeni bloklar oluşturmak için yoğun hesaplamalı bulmacaların çözümünü gerektirir.
Emek ispatı , denial-of-service saldırıları ve bir ağ üzerinde bulunan spam mesajlar ile servislerin kötüye kullanımını, istemciden bir miktar iş yapmasını isteyerek önleme amaçlı ekonomik bir ölçüdür. Bu kavram, Cynthia Dwork ve Moni Naor tarafından 1993 tarihli bir dergi makalesiyle ilk kez ortaya konmuştur. "Emek İspatı" terimi ya da POW ilk kez Markus Jakobsson ve Ari Juels tarafından 1999 tarihli bir yayında literatüre kazandırılarak resmîleştirilmiştir. Emek ispatı sisteminin bir para birimine değer kazandırmak amacıyla kullanıldığı ilk örneklerden biri Solomon Adalarında kullanılan shell moneydir.
Kripto para veya kısaca kripto, bir değişim aracı olarak çalışmak üzere, işlemleri güvence altına almak için matematiğin bir dalı olan kriptografi kullanılarak tasarlanmış bir dijital unsurdur. Kripto paralar bir nevi dijital döviz, alternatif döviz ve sanal dövizdir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tümüyle merkeziyetsizlerdir. Her bir kripto para biriminin merkeziyetsizliği, umumi işlem veri tabanı olan dağıtık muhasebe defteri (ledger) olarak işlev gören bir blok zincirinden (Blockchain) gelmektedir.
Kripto para cüzdanı, internet üzerinde bir dijital para olarak kabul edilen Bitcoin ile hayatımızda yerini almıştır. Kripto para cüzdanları, halka açık ve özel anahtarları depolayan, kripto para transferine izin veren fiziksel, yazılım veya donanım araçlardır. Halka açık anahtar, tıpkı bankalar aracılığı ile verilen IBAN benzeri, kullanıcıların ödeme kabul etmek için kullanabileceği rakam ve sayılardan oluşan bir adrestir. Halka açık ve özel anahtarlar, blokzincir üzerinde bir kullanıcı hesap kimliğidir. Bu kimlik sayesinde kişiler P2P eşler arası iletişim sağlayarak birbirlerine dijital varlık (para) olarak bilinen Bitcoin vb. diğer kripto para transferlerini gerçekleştirebilir. Özel anahtar, yazılım cüzdanlar ve donanım cüzdanlar gibi farklı kripto para cüzdanı türlerinde depolanır. Bu cüzdanlar kullanıcının özel anahtarı ile blok zincir üzerinde transfer işlemlerini gerçekleştirmesini sağlar. Bitcoin ağında onaylanan transferleri geri çevirmek mümkün değildir. Ancak henüz madenciler tarafından onaylanmamış transferler daha yüksek transfer ücreti ile çifte harcama yapılarak geri çevrilebilir.
Litecoin, 2011 yılında bir Google çalışanı Charlie Lee tarafından üretilen kripto para birimidir. İlk olarak 84 milyon adet üretilmiştir. Herhangi bir merkeze bağlı değildir. Litecoin Blok Zinciri, Bitcoin Blok Zincirine göre daha hızlı blok üretmektedir. Bitcoin ile Litecoin arasındaki en büyük fark bu olarak kabul edilir ve bu nedenle piyasa & transfer işlemleri daha süratli yapılabilir. İlk çıktığı dönemlerde büyük bir başarı yakalayarak diğer kripto para değerleri arasında kendisine önemli bir yer edindi. İlk alt coin olma özelliğini taşıyan Litecoin şu anda 1 milyar dolar üzerinde bir pazar değerine sahiptir. Diğer kripto para değerlerinden daha fazla depolama imkanı sunmaktadır.
Diem, Amerikan sosyal medya şirketi Meta, Inc. tarafından önerilen izinli bir blok zinciritabanlı ödeme sistemidir. Plan ayrıca bir kripto para birimi olarak uygulanan özel bir para birimini de içermektedir.
PPCoin veya PPC olarak da bilinen Peercoin, hem proof-of-stake hem de proof-of-work sistemlerini kullanan bir peer-to-peer kripto para birimidir.
Dash, açık kaynaklı bir kripto para birimidir. Bitcoin protokolünden çatallanan bir altcoindir. Aynı zamanda, "ana düğümler" adı verilen, kullanıcılarının bir alt kümesi tarafından yönetilen, merkezi olmayan bir özerk organizasyondur (DAO). Para birimi, izlenemeyen işlemlere izin verir.
Vertcoin (VTC), 2014'ün başlarında, adem-i merkeziyetçiliğe odaklanan açık kaynaklı bir kripto para birimidir. Vertcoin, yeni madeni paralar çıkarmak ve madencileri ağı güvence altına almak ve işlemleri doğrulamak üzere teşvik etmek için bir emek ispatı mekanizması kullanır.
Zerocoin, 2013 yılında Johns Hopkins Üniversitesi profesörü Matthew D. Green ve lisansüstü öğrencileri Ian Miers ve Christina Garman tarafından önerilen bir gizlilik protokolüdür. Protokolde yerleşik olarak madeni para karıştırma yeteneklerine sahip olarak Bitcoin işlemlerinin anonimliğini iyileştirecek Bitcoin protokolünün bir uzantısı olarak tasarlandı. Zerocoin günümüzde Bitcoin ile uyumlu değildir.
Nxt, anonim yazılım geliştiricisi BCNext tarafından 2013 yılında başlatılan açık kaynaklı bir kripto para birimi ve ödeme sistemidir. İşlemler için fikir birliğine varmak için hisse ispatı kullanılır çünkü sabit bir para tedariki vardır ve Bitcoin'in aksine madencilik yoktur. Nxt, özellikle uygulama ve finansal hizmetlerin oluşturulabileceği değişken bir platform olarak tasarlandı.
Kripto para, işlemleri güvenceye almak için kriptografi yani şifreleme kullanan, çalışma şekli nakite alternatif bir değişim aracı olarak tasarlanmış bir dijital varlık, bir sanal unsurdur. Kripto paralar bir nevi dijital döviz, alternatif döviz ve sanal döviz’dir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tümüyle merkeziyetsizlerdir. Her bir kripto para biriminin merkeziyetsizliği, umumi işlem veri tabanı olan dağıtık muhasebe defteri (ledger) olarak işlev gören bir blok zincirinden (Blockchain) gelmektedir. Kripto para birimleri geleneksel anlamda para birimi olarak kabul edilmez ve bunlara emtia, menkul kıymetler ve para birimleri olarak sınıflandırma da dahil olmak üzere çeşitli işlemler uygulanmış olsa da, kripto para birimleri genellikle ayrı bir varlık sınıfı olarak görülür. Ancak, geleneksel para birimlerine kıyasla, kripto paralar, altın veya gümüş gibi fiziksel bir mal tarafından desteklenmez ve değerleri, kullanıcı ve yatırımcıların kabul ve kullanım seviyelerine ve piyasa koşullarına göre belirlenir.
Bitcoin Gold, 2017 yılında orijinal Bitcoin blok zincirinin bir çatalı olarak oluşturulan bir kripto para birimidir. Bitcoin Gold, ASIC'ler yerine GPU aracılığıyla madencilik yapılabilmesi için tasarlanmıştır. Bitcoin Gold'un ana amacı Bitcoin'i yeniden merkeziyetsiz hale getirmektir. Borsa simgesi BTG'dir ve maksimum arzı 21 milyondur.
Namecoin orijinal olarak bitcoin yazılımından çatallanan bir kripto para birimidir. Bitcoin kodunu temel alır ve aynı çalışma kanıtı algoritmasını kullanır. Bitcoin gibi, 21 milyon jetonla sınırlıdır.
Blok zincirinde çatal kavramı çeşitli şekillerde tanımlanır:
- "Bir blok zinciri ileriye doğru iki potansiyel yola ayrıldığında ne olur"
- "protokolde bir değişiklik" veya
- "iki veya daha fazla blok aynı blok yüksekliğine sahip olduğunda ortaya çıkan" durum
Yetki ispatı ya da otorite ispatı, blockchain ağlarına pratik ve verimli bir çözüm sunan, itibar bazlı bir mutabakat algoritmasıdır. Bu terim 2017 yılında Ethereum kurucu ortağı ve eski Teknolojiden Sorumlu Başkan’ı Gavin Wood tarafından öne sürülmüştür.
Lightning Network, bitcoin veya litecoin gibi blok zinciri tabanlı bir kripto para biriminin üzerine katmanlandırılmak üzere tasarlanmış bir "katman 2" ödeme protokolüdür. Katılımcı düğümler arasında hızlı işlemleri mümkün kılmak amaçlanmıştır ve bitcoin ölçeklenebilirlik sorununa bir çözüm olarak önerilmiştir.
Wrapped Bitcoin veya WBTC, BitGo, Kyber Network, Ren şirketleri tarafından geliştirilen, Ethereum'un blockchain ağı ERC-20'de çalışan, Bitcoin'in değerine sabitlenmiş olarak 26 Ekim 2018'de duyurulan ve 31 Ocak 2019'da piyasaya sürülen bir kripto para birimidir.