İçeriğe atla

Priapos

Priapos
Priapos Freksi, Pompei
Özellikleri
AlanıBahçeler ve bağlar tanrısı. Bereket tanrısi. Hayvancilik kır ve deniz tanrısı
MekânıLampsakos) şehri (modern Lapseki) hakimi
GörünüşüErekte olmuş, Frigya şapkası takan erkek figürü
Kişisel bilgileri
EbeveynlerDionysos ve Afrodit
Efes antik kentinde bulunmuş bir Priapos figürü

Priapos ya da Priapus, Yunan mitolojisinde bahçeler ve bağlar tanrısı (bereket tanrısı), Lapseki (Lampsakos) şehrinin hakimi, genital organının vurgulanmasıyla işlenmiştir. Dionysos ile Afrodit'in oğlu olduğu söylenirdi. Kültü, adalar ile bütün Yunanistan'a ve Güney İtalya'ya yayıldı. Priapos başlangıçta toprak bereketini temsil ediyordu. Aynı zamanda sürüleri, arıları ve balıkçıları koruyan bir kır ve deniz tanrısıydı.

Malikanelerin giriş yerlerine onun bir ithyphallos resmi konurdu. Bu resim kötülükleri uzaklaştırır, huzuru sağlardı. Priapos Roma devrinde özellikle erkekliği ve fiziki aşkı canlandırıyordu. Tanrının tasvirlerindeki laubali karakter ve müstehcen şiirler bundan gelir. İmparatorluk devrinde Priapos bir halk tiyatrosu kahramanı oldu. En önemli kült merkezi Lampsakos (Lapseki) kentidir. Mısır kültüründe benzer bir tanrı olan Min vardır.

Tıp literatüründe Priapos'tan esinlenerek adlandırılan, Priapizm rahatsızlığı vardır. Bu hastalıkta, penisin istemsiz olarak erekte olur ve sürekli o halde kalır.

Dış bağlantılar

  • Boyana, Hülya (2004) "Priapos Kültü", Ankara Universitesi DTCF Tarih Araştırmaları Dergisi, sayı:35, sayfa:31-44 Online: [1] 3 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Theoi.com websitesinde "Priapos" maddesi Online:[2][] (İngilizce)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demeter</span> tarım ve bereket tanrıçası

Demeter, Yunan mitolojisinde tarımın, bereketin, mevsimlerin ve anne sevgisinin tanrıçasıdır. Homeros'un destanlarında, "güzel saçlı kraliçe" ya da "güzel örgülü Demeter" diye geçer. İnsanlara toprağı ekip biçmesini öğreten bu tanrıçadır. Ekinleri, özellikle de buğdayı simgeler.

<span class="mw-page-title-main">Marduk</span> Mezopotamya Tanrılarından Biri

Marduk, antik Mezopotamya'daki geç dönem tanrılarından birinin adıdır. Hammurabi zamanında Babil, Fırat vadisinin politik merkezi olduğunda, Babil panteonunun başı olarak Marduk'a tapınılmaya başlanmıştır. Babil yaratılış destanı olan Enûma Eliş'te tanrıların en büyüğü ilan edilmiştir.Destana göre o aynı zamanda babil'in koruyucu tanrısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sin (mitoloji)</span> Mezopotamya mitolojisinde Ay tanrısı

Babil ve Asur'da Ay tanrısı olarak tapılan Sin, Sümer mitolojisindeki Nanna'nın karşılığıdır. Kaderin tanrısı olarak da anılan Nanna, Enlil ve Ninlil'in oğludur. Nanna Sümerce "ışık" veya "aydınlatıcı" mânâsına gelir. Kutsal şehri Ur'dur. Babil ve Asur'da ise bu tanrıya Sin denmiş ve ona Suriye ve Harran'da da Sami ırk tarafından tapınılmıştır. Kanatlı bir boğayı süren Sin'in lapis lazuliden bir bıyığı vardı.

<span class="mw-page-title-main">Lapseki</span> Çanakkalede bir ilçe

Lapseki, Çanakkale ilinin Anadolu yakasındaki bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Reşef</span>

Reşef, Mezopotamya mitolojisinde salgın ve savaş tanrısı. Ugarit mitoloji metinlerinde geçmese de Ugarit panteonunun önemli bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Freyja</span> Tanrıça

Freyja veya Freya, İskandinav mitolojisinde deniz tanrısı Njord'un kızı ve Freyr'in kız kardeşidir. Önemli bir bereket tanrıçası ve Germen tanrılarının ayrıldığı iki koldan biri olan Vanir'in bir üyesidir. Vanir, aralarındaki bir savaştan sonra yerini daha genç tanrıçalardan oluşan ve başlarını Odin'in çektiği Aesir'e bırakmak zorunda kalır. Freyja'nın en büyük hazinesi Brising'lerin kolyesidir. Onu elde etmek için kolyeyi yapan dört cüceyle birlikte olmuştur. Güzelliği yüzünden pek çok hayranı vardır ve bunlardan biri de domuza çevirdiği Ottar'dır. Şahin kılığında uçabilen bir büyücü olduğu da söylenir. Frigg'in Freyja ile pek çok ortak noktası bulunur. İki tanrıçanın kökeninde, aynı toprak tanrıçası olması olasılığı da yüksektir. Odin de Frejya da kahraman ölülerle ilgilidir. Her savaşın sonunda ölüleri paylaşırlar. Ölenlerin yarısını Odin Valhalla'ya alırken, Freyja diğer yarısını da kendisinin yönettiği Fólkvangr çayırlarına alır.

<span class="mw-page-title-main">Freyr</span>

Freyr, İskandinav mitolojisi ve İskandinav paganizmindeki en önemli tanrılardan birisidir. Güney Cermenlerindeki adı Froh'tur. Fallik bereket tanrısı olarak tapılan Freyr'in fanilere barış ve zevk bahşettiğine inanılmaktaydı. Yağmuru, güneşin parlayışı ve tarım ürünlerini yönetirdi. Odin'le aynı ünvanlara sahip olduğundan onun başka bir formu olduğu da öne sürülür.

<span class="mw-page-title-main">Mars (mitoloji)</span> Roma mitolojisinde savaş Tanrısı

Mars, Roma mitolojisindeki savaş tanrısıdır. Juno ile Jüpiter'in oğludur. Mars sözcüğünün herhangi bir Hint-Avrupalı türevi olmadığına göre, büyük ihtimalle Etrüsk ziraat tanrısı Maris'in Latinize edilmiş bir biçimidir. Başlarda Romalı bereket ve bitki tanrısı, çiftlik hayvanlarının, ekin alanlarının koruyucusuyken daha sonraları savaşla özdeşleştirilmiştir; sonunda Yunan mitolojisindeki Ares'in Roma mitolojisindeki dengi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Karabiga, Biga</span> Biganın bir beldesi

Karabiga, Çanakkale ilinin Biga ilçesine bağlı yerleşim yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Aztek dini</span>

Aztek mitolojisi veya Aztek dini, Tolteklerin çöküşünün ardından 13-16. yüzyıllar arasında Meksika Vadisi'nde önemli bir uygarlık olarak ortaya çıkan Aztekler tarafından geliştirilmiş bir inanç, efsane ve gelenekler bütünüdür. 100'den fazla tanrısıyla çok tanrılı pantheona sahip sahip Aztek dini, gerek kendisinden eski gerekse kendisiyle eş zamanlı olarak aynı coğrafi bölgede ortaya çıkmış inançlar, mitler, kültürel ve kozmik imgelerden yoğun oranda etkilenmiştir. Ayrıca Aztek dini çok önemli ve sıkı bir mistik karaktere sahiptir ve liturjik açıdan çok gelişmiştir. Seremoniler ve ritüeller büyük bir titizlikle, belirli takvimleri çok sıkı bir şekilde takip ederek gerçekleştirilir ve dinî olduğu kadar siyasi ve toplumsal açıdan da önem arz ederdi. Ayrıca uzun yıllar boyunca kurgu eserlerinde yer almış antik ritüellerde insan kurban edilmesi anlayışı da Aztek inancında yer etmiş, ritüellerde gerçekten insan kurban edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Anu</span> Sümer tanrısı

Anu, Sümer mitolojisinde ve daha sonra Asur ve Babil mitolojilerinde, gökyüzü tanrısı, cennetin tanrısı, takımyıldızların efendisi, tanrıların kralı olarak adlandırılır ve göksel katmanların en üstünde oturur. Suç işleyenleri yargılayacak güce sahip olduğuna ve kötülükleri yok etmek için asker olarak yıldızlar yarattığına inanılırdı. Anunnakunun babasıdır. Sanat eserlerinde bazen çakal olarak resmedilir. Çoğu zaman onun simgesi olarak kullanılan taç bir çift sığır ya da boğa boynuzu ile resmedilir.

<span class="mw-page-title-main">Yedi Şanslı Tanrı</span>

Talihin Yedi Şanslı Tanrısı ya da Yedi Şanslı Tanrı, Japon kültüründe iyi talih getirdiğine inanılan tanrılardır.

Cermen tanrıları, temel olarak Aesir ve Vanir olarak iki başlıkta görünseler de Dev'lerin de zaman zaman bu gruplara dâhil olmasıyla ayrım tam olarak netlik kazanmaz. Yine de genel olarak kabul gören düşünce Aesir'in savaş, Vanir'in ise bereket tanrılarından oluşmuş topluluklar olduğu yönündedir.

<span class="mw-page-title-main">Yazılıkaya</span>

Yazılıkaya, Çorum ilinde, Hitit başkenti Hattuşaş antik yerleşkesinin 2 km kuzeydoğusunda yer alan, doğal kayalar arasına yapılmış Hitit açık hava tapınağıdır. Kayalar arasındaki iki açıklık Hitit tanrılarını resmeden rölyeflerle işlenmiştir ve Hitit döneminden kalan en önemli anıtsal eserlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Æsir</span>

Aesir ; İskandinav mitolojisinde başlıca tanrı topluluğunun genel adı. Diğer topluluğun adı Vanir'dir ve Odin'le birlikte ölümlü insanların hayatlarını yönetirler. Asgard'da yaşarlar. Tanrılar güçlü, güzel ve normal insanlardan daha iridirler. İnsanlardan uzun yaşarlar ama ölümsüz değillerdir. Her tanrı değişik alanlarda bilgiye sahiptir. İyi, sıcakkanlı ve yardımseverdirler. Asgard'da çok uzun süreden beri yaşayan Vanir'ler de Æsir tanrıları arasında sayılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Vanir</span>

Vanir, İskandinav mitolojisinde Aesir'den sonra gelen tanrı topluluktur. Vanaheim'da yaşarlar. Bereket, sağlık ve büyü konularında becerileri vardır. Aesirler gibi onlar da uzun yaşarlar.

Sümer mitolojisi, Sümerler'in yıkılışlarına kadarki dönemde din ve bilimle ilgili kültürünü içerir. Birçok tanrı ve tanrıçaları vardır ve onlar Sümer mitolojisini oluşturur. Bu tanrılar ve tanrıçalar Yaradılış Destanı, Tufan hikâyesi gibi edebî eserlerde açıkça belirtilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Mezopotamya dini</span> din

Antik Mezopotamya dini, Antik Mezopotamya medeniyetlerinin, özellikle yaklaşık MÖ 3500 ve 400 yılları arasında Sümer, Akad, Asur ve Babil medeniyetlerinin dinî inançlarına ve uygulamalarına atıfta bulunur. Antik Mezopotamya dininin temelleri Erken Sümer Hanedanları tarafından atılmış, daha sonra oluşan uygarlıklar ve bölgeye yerleşen kavimler bu dinî yapıyı benimsemiştirler. Her ne kadar bölgenin bölümleri arasında farklılık gözlense de temel dinî figürler, destanlar ve inanışlar aynı kalmıştır. Politeistik bir din olan Mezopotamya dininin tanrı ve tanrıçaları zaman içinde isim değiştirse de özellikleri genelde aynı kalmıştır fakat dinler tinsel olarak nitelik kazanmıştır.

Yunan mitolojisinde Priapos ya da Priapus olarak da bilinmektedir. Yerel bir Anadolu tanrısı olan Bereket Tanrısı, Lampsakos doğumludur. Dionysos ve Afrodit 'in oğlu olduğu tahmin edilmektedir. Bereket Tanrısı figürlerinde küçük fakat çirkin bir adam olarak ifade edilir. Genital organının kendi kadar uzun olarak betimlenmiştir. Cinsellik, erkeklik, üreme ve doğurganlığın tanrısı olarak kabul edilmiştir. Yunan ve Roma döneminde insanların tanrıdan maddi bolluk, fiziksel güç ve bereket beklentileri ile yayılmıştır. Roma dönemindeki insanlar boyunlarına Bereket Tanrısının genital organını ifade eden minyatür fascinum objeleri kullanarak kötü şansa, kötü gözlere ve diğer tüm kötülük olgularına karşı koruyucu tılsım görevini üstlenmeleri için kullanmışlardır.

Doğurganlık tanrısı, doğurganlık, cinsellik, hamilelik, doğum ve ekinlerle ilişkili bir tanrı veya tanrıçadır. Bazı durumlarda bu tanrılar bu deneyimlerle doğrudan ilişkilidir, diğerlerinde ise daha soyut sembollerdir. Doğurganlık ayinleri ibadetlerine eşlik edebilir. Aşağıdaki, doğurganlık tanrılarının bir listesidir.