İçeriğe atla

Prespa Gölü

Prespa Gölü
Prespa Gölü
Harita
Havza
Ülke(ler)Kuzey Makedonya, Yunanistan, Arnavutluk
Koordinatlar40°54′K 21°3′D / 40.900°K 21.050°D / 40.900; 21.050
Ada(lar)Golem Grad, Maligrad
Genel bilgiler
Akarsu (gelen)Yağış
Akarsu (giden)Ohri Gölü
Göl türüAntik Göl, tektonik göl
Yüzölçümü259 km2 (100 sq mi)
En derin noktası54 m (177 ft)
Yüzey rakımı853 m (2.799 ft)
Wikimedia Commons
Yunanistan üzerinde Prespa Gölü
Prespa Gölü
Prespa Gölü (Yunanistan)
Arnavutluk üzerinde Prespa Gölü
Prespa Gölü
Prespa Gölü (Arnavutluk)
Avrupa üzerinde Prespa Gölü
Prespa Gölü
Prespa Gölü (Avrupa)

Prespa Gölü, Balkanlar'da, Kuzey Makedonya, Yunanistan ve Arnavutluk arasında bulunan bir tektonik tatlı su gölüdür.

Prespa Gölü, Kuzey Makedonya, Arnavutluk ve Yunanistan'ın sınırları içerisinde yer almaktadır. Bir kıstakla ayrılmış, üç ülke arasında bölünmüş olan Büyük Prespa Gölü ve çoğunlukla Yunanistan'da bulunan Küçük Prespa Gölü iki gölden oluşan bir sisteme sahiptir. Bu göller 853 metre (2,799 ft) yükseklikle Balkanlar'daki en yüksek tektonik göllerdir.

Kuzey Makedonya'daki Galičica Milli Parkı, Arnavutluk'taki Prespa Milli Parkı ve Yunanistan'daki Prespa Milli Parkı olmak üzere bölgede üç milli park bulunmaktadır. Bölgedeki en büyük şehir Kuzey Makedonya'daki Resne'dir. 2014 yılında Arnavutluk ve Kuzey Makedonya arasındaki Ohrid-Prespa Sınıraşan Biyosfer Rezervi, UNESCO'nun Dünya Biyosfer Rezervleri Ağı'na eklenmiştir.[1]

Coğrafya

Büyük Prespa Gölü (Makedonca: Преспанско Езеро, Prespansko Ezero, Arnavutça: Liqeni i Prespës së Madhe, Yunanca: Μεγάλη Πρέσπα, Megáli Préspa) toplam 259 km2 (100,00 sq mi) yüzeye sahiptir. En büyük kısmı olan 176,3 km2 (68,07 sq mi) Kuzey Makedonya'ya; 46,3 km2 (17,88 sq mi) Arnavutluk'a; ve 36,4 km2 (14,05 sq mi) Yunanistan'a aittir.

Güneyde Küçük Prespa Gölü[2] (Yunanca: Μικρή Πρέσπα, Mikri Prespa; Arnavutça: Prespa e Vogël; Makedonca: Мало Преспанско Езеро) toplam 46,8 km2 (18,07 sq mi) yüzölçümüne sahip olup, bunun büyük bir kısmı Yunanistan'da, en batı ucu (4,3 km2 (1,66 sq mi)) Arnavutluk'tadır.

İki göl, Yunanistan topraklarında 4 kilometre uzunluğunda (2,5 mil) ve 500 metre genişliğinde (550 yd) bir kıstak ile ayrılmakta ve Psarades köyünü birbirine bağlayan bir yol ile bir set taşımaktadır. Bir kanalın kısa bir bölümü kıstağın batı tarafındaki gölleri birbirine bağlamaktadır.

Gölün Kuzey Makedonya kısmı
Göl haritası
Pretor Plajı

Tarihçe

Klasik dönemde Prespa bölgesi antik Lynkestis'in bir parçasıydı ve göller Küçük ve Büyük Brygeis olarak adlandırılıyordu. 10. yüzyılda Çar Samuil, sınırın Yunanistan tarafındaki Küçük Prespa Gölü'nde Agios Achillios adlı bir adada Aziz Achillius kalesini ve kilisesini inşa etmiştir. Kuzey Makedonya'da bulunan Büyük Prespa Gölü'ndeki en büyük ada Golem Grad (“Büyük Kasaba”) ve Yılan Adası (Zmiski Ostrov) olarak adlandırılır. Diğer ada Mal Grad (“Küçük Kasaba”, Arnavutluk'ta) Aziz Petrus'a adanmış 14. yüzyıldan kalma harabe bir manastırın bulunduğu yerdir. Bugün her iki adada da yerleşim bulunmamaktadır.

Büyük Prespa Gölü, yaklaşık 10 km (6 mil) batıda yer alan Ohri Gölü'nün yaklaşık 150 metre yukarısındaki kireç taşı arazisinde yer aldığından, sularının tek çıkışı karsttaki yeraltı kanallarıdır ve su Ohri Gölü'ne akan dereleri besleyen kaynaklardan çıkarak gölü beslemektedir.[3]

Prespa Gölleri bölgesi uzun yıllar boyunca Yunanistan kısmı, dışarıdan gelenlerin ziyaret etmesi için özel izin gerektiren, az nüfuslu ve askeri açıdan hassas bir bölge konumundaydı. Yunan İç Savaşı sırasında şiddetli çatışmalara sahne olmuş ve yerel nüfusun çoğu daha sonra bölgesel yoksulluk ve siyasi çekişmelerden kaçmak için göç etmiştir. Bölge, bir turizm merkezi olarak tanıtılmaya başlandığı 1970'li yıllara kadar çok az gelişmiştir. Çok sayıda nadir fauna ve floraya sahip olan bölge 2000 yılında Ulusötesi Park ilan edilmiştir. 1999 yılında Prespa Koruma Derneği, Prespa Gölü Ramsar alanına ilişkin koruma çabaları nedeniyle Ramsar Sulak Alan Koruma Ödülü'nü almış ve 3 Temmuz 2013 tarihinde bu ödüle dahil edilmiştir.

2018 yılında Büyük Prespa Gölü, Makedonya Cumhuriyeti'nin Kuzey Makedonya olarak yeniden adlandırılması suretiyle Makedonya'nın isimlendirilmesi anlaşmazlığını çözmeyi amaçlayan Prespa Anlaşması'nın imzalandığı yer olmuştur.[4] Anlaşma, 17 Haziran 2018 tarihinde göl kıyısındaki Yunan sınır köyü Psarades'te, iki ülkenin dışişleri bakanları Nikola Dimitrov (Makedonya Cumhuriyeti) ve Nikos Kotzias (Yunanistan) tarafından ve ilgili başbakanlar Zoran Zaev ve Alexis Çipras'ın huzurunda üst düzey bir törenle imzalanmıştır.[5] Törenin ardından Tsipras ve Zaev, 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmesinden bu yana ilk kez bir Yunan başbakanının Makedonya Cumhuriyeti'ne girişine işaret eden oldukça sembolik bir hareketle, Oteševo köyünde öğle yemeği için sınırı geçerek gölün Kuzey Makedonya tarafına geçtiler.

Doğal yaşam

Gölden yaşadığı bilinen 9'u endemik 11 yerli balık türü vardır. Bunlardan endemik olanlar, Alburnoides prespensis, Alburnus belvica, Barbus prespensis, Chondrostoma prespense, Cobitis meridionalis, Pelasgus prespensis, Rutilus prespensis, Salmo peristericus ve Squalius prespensis, endemik olmayanlar ise Anguilla anguilla (Avrupa yılan balığı) ve Cyprinus carpio'dur (Avrupa sazanı).[6] Göl ayrıca tatlı su süngeri Spongilla prespensis'e de ev sahipliği yapmaktadır.[7]

Gölün Kuzey Makedonya'ya ait kısmı BirdLife International tarafından Önemli Kuş Alanı (ÖKA) olarak belirlenmiştir, zira gölde Pasbaş patka, tepeli patka, tepeli pelikan ve küçük karabatak popülasyonları yaşamaktadır.[8] Gölün Arnavutluk'a ait kısmı[9] ve Yunanistan'a ait güney kısmı da Önemli Kuş Alanı olarak belirlenmiştir.[10]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Thirteen sites added to UNESCO's World Network of Biosphere ReservesUNESCO
  2. ^ Kapka Kassabova, To the Lake, Granta 2020, map 1 gives simply Lake Prespa and Little Prespa, not Great and Small Prespa
  3. ^ Thomas Wilke, Risto Väinolä, Frank Riedel (2009), Patterns and Processes of Speciation in Ancient Lakes: Proceedings of the Fourth Symposium on Speciation in Ancient Lakes, Berlin, Germany, September 4–8, 2006 (Developments in Hydrobiology), p. 107, Springer, 1-4020-9581-3
  4. ^ "Final Agreement for the Settlement of the Differences as Described in the United Nations Security Council Resolutions 817 (1993) and 845 (1993), the Termination of the Interim Accord of 1995, and the Establishment of a Strategic Partnership Between the Parties" (PDF). Kathimerini. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018. 
  5. ^ "Greece, Macedonia sign pact to change ex-Yugoslav republic's name". Reuters. 17 Haziran 2018. Erişim tarihi: 17 Haziran 2018. 
  6. ^ Talevski, T.; Milosevic, D.; Maric, D.; Petrovic, D.; Talevska, M.; Talevska, A. (2009). "Biodiversity of Ichthyofauna from Lake Prespa, Lake Ohrid and Lake Skadar". Biotechnology & Biotechnological Equipment. Informa UK Limited. 23 (sup1): 400-404. doi:10.1080/13102818.2009.10818449. ISSN 1310-2818. 
  7. ^ "Spongilla prespensis". World Register of Marine Species. Erişim tarihi: 19 Eylül 2012. 
  8. ^ "Lake Prespa". BirdLife Data Zone. BirdLife International. 2021. Erişim tarihi: 11 Mart 2021. 
  9. ^ "Lake Megali Prespa". BirdLife Data Zone. BirdLife International. 2021. Erişim tarihi: 11 Mart 2021. 
  10. ^ "Prespa National Park and Varnountas mountains". BirdLife Data Zone. BirdLife International. 2021. Erişim tarihi: 11 Mart 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bolivya</span> Güney Amerikada denize kıyısı olmayan ülke

Bolivya, resmî adıyla Çokuluslu Bolivya Devleti bir Güney Amerika ülkesidir. Başkenti Sucre olup; La Paz, Cochabamba, Santa Cruz, Potosi diğer önemli şehirlerinden birkaçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rahim</span> Memelilerde dişi cinsel organı

Rahim, dölyatağı veya uterus, memelilerde gebelik organıdır. İnsanlarda ve memelilerin çoğunda üreme sisteminin kadınlık hormonuna duyarlı, ikincil cinsel organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Toskana</span>

Toskana, Orta İtalya'da yaklaşık 23.000 kilometrekare bir alana ve yaklaşık 3,8 milyon nüfusa sahip bir bölgedir. Bölgenin başkenti Floransa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Sisam</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

Sisam veya Susam Yunanistan'da, Doğu Ege Denizi'nde, Sakız Adası'nın güneyinde, Patmos ve On İki Adaların kuzeyinde, Dilek Yarımadası'nın karşısında ve Batı Türkiye'nin kıyılarından 16 km genişliğinde Dilek Boğazı ile ayrılan bir Yunan adasıdır. Aynı zamanda Kuzey Ege bölgesinin ayrı bölgesel bir birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Ohri Gölü</span>

Ohri Gölü, Kuzey Makedonya'nın güneybatısı ile Arnavutluk'un doğu toprakları arasındaki dağlık, sınır bölgesinde yer alan bir göl.

<span class="mw-page-title-main">Doyran Gölü</span>

Doyran Gölü Yunanistan ve Kuzey Makedonya arasında yer alan bir göldür.

<span class="mw-page-title-main">Hefei</span>

Hefei, Çin'in Anhui eyaletinin başkenti ve en büyük şehridir. Ayrıca eyaletin politik, ekonomik ve kültürel merkezidir. Anhui'nin coğrafi olarak da merkezinde yer alan şehrin komşuları kuzeyden Huainan, kuzeydoğudan Chuzhou, güneydoğudan Chaohu ve batıdan Lu'an'dır.

<span class="mw-page-title-main">Yunan vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları</span>

Yunanistan vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları Yunanistan vatandaşlarına karşı diğer devlet makamlarının uyguladığı ilgili ülkeye girişlerini düzenleyen idari kısıtlamalardır. 1 Ocak 2017 itibarıyla Yunanistan vatandaşları toplam 171 ülkeye vizesiz veya sınır kapısında vize alarak seyahat edebilmektedir.

2020-21 UEFA Uluslar B Ligi, 2020-21 UEFA Uluslar Ligi'nin ikinci seviye liginin ikinci sezonudur.

2020-21 UEFA Uluslar C Ligi, 2020-21 UEFA Uluslar Ligi'nin üçüncü seviye liginin ikinci sezonudur.

<span class="mw-page-title-main">Peace Nehri</span>

Peace Nehri Kanada'da, Britanya Kolumbiyası'nın kuzey doğusundaki Rocky Dağları'ndan doğan ve kuzey Alberta üzerinden kuzeydoğuya doğru akan 1.923 km'lik bir nehirdir. Peace Nehri, Athabasca Nehri'ne Peace–Athabasca Deltası'nda kavuşur ve Mackenzie Nehri'nin bir kolu olan Slave Nehri'ni oluşturur. Peace Nehri'nin ana su kaynağı olan Finlay Nehri, Mackenzie Nehri'nin en büyük kaynağı olarak kabul edilir. Finlay–Peace–Slave–Mackenzie nehir sistemi, dünyanın en uzun 13. nehri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk'ta çevre</span>

Arnavutluk Çevresi, eşsiz flora ve fauna ve küçük bir devlette bulunan çeşitli yeryüzü şekilleri ile karakterizedir. Aynı zamanda doğal coğrafi ekosistemi, su sistemlerini, hava durumunu, yenilenebilir kaynakları ve üzerlerindeki etkileri temsil eden farklı ekolojik bölgelerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Braslau Gölleri</span>

Braslau Gölleri, Belarus'taki dört milli parktan biridir. Milli park Eylül 1995'te kuruldu. Çok sayıda göl ve geniş bir çam ormanı alanına sahip eşsiz bir ekosistemdir. Toplam alanı yaklaşık 700 kilometrekare (270 sq mi) olan parm içinde yaklaşık 30 göl bulunmaktadır. En büyük üç göl Dryvyaty, Snudy ve Strusta'dır.

<span class="mw-page-title-main">Prespa</span>

Prespa, Arnavutluk, Kuzey Makedonya ve Yunanistan bir tarihi bölgedir. Bölgenin ortasında bulunan iki Prespa gölüyle aynı adı paylaşmaktadır.

2022-23 UEFA Uluslar B Ligi, 2022-23 UEFA Uluslar Ligi'nin ikinci seviye liginin üçüncü sezonudur.

2022-23 UEFA Uluslar C Ligi, 2022-23 UEFA Uluslar Ligi'nin üçüncü seviye liginin üçüncü sezonudur.

<i>Amazona rhodocorytha</i>

Kırmızı kaşlı amazon, Psittacidae ailesinden bir papağan türüdür. Doğu Brezilya'daki Atlas Ormanları'na endemiktir. Mavi yanaklı amazonun bir alt türü olarak kabul edilirdi, ancak günümüzde tüm büyük yetkililer onları ayrı türler olarak görmektedir. Hem habitat kaybı hem de yabani papağan ticareti nedeniyle tehdit altındadır.

Semeni Nehri, Romanya'daki Crişul Repede nehrinin sağ koludur. Negreni kentinin yakınlarındaki Crişul Repede'ye boşalır. Uzunluğu 10 km (6,2 mi), havza alanı 29 km2 (11 sq mi) büyüklüğündedir.

<i>Sıfırıncı Gün</i>

Sıfırıncı Gün, Acun Medya imzalı, ilk bölümü 28 Aralık 2022 tarihinde yayınlanan, yönetmenliğini Süleyman Mert Özdemir'in üstlendiği, senaryosunu ise Atasay Koç'un kaleme aldığı polisiye, aksiyon ve dram türündeki Türk televizyon dizisidir. Başrollerini Engin Öztürk, Berk Cankat, Yiğit Özşener, Aybüke Pusat, Damla Colbay ve Sarp Akkaya paylaşmaktadır. Dizi, 24 Şubat 2023 tarihinde yayınlanan 6. bölümüyle final yaparak sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Windermere</span>

Windermere, İngiltere'nin Cumbria kontluğunda bulunan bir göldür. Göl, Lake District'in bir parçasıdır. Göl, yüzölçümü bakımından İngiltere'nin en büyük göldür.