İçeriğe atla

Preşova Vadisi'ndeki çatışmalar

Pireşova Vadisi'ndeki çatışmalar
Yugoslav Savaşları
Tarih12 Haziran 1999-1 Haziran 2001[2]
Bölge
Sonuç Yugoslav zaferi ve ateşkes[3]
Taraflar
UÇPMB[1] Yugoslavya
Komutanlar ve liderler
Muhammet Cemayli
Rıdvan Kazımi Leşi  (ölü)
Şevket Misliu
Pacir Shicri
Tahir Dalipi
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Slobodan Milošević
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Vojislav Koštunica
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Nebojša Pavković
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Ninoslav Krstić
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Goran Radosavljević
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Milorad Ulemek
Güçler
1,600 isyancı[4] 3,500 asker ve polis
100 JSO gücü
Kayıplar
27 isyancı öldürüldü[5]
50 isyancı KFOR'a teslim oldu[6]
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti 18 asker ve polis öldü
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti 68 asker ve polis yaralandı
25 Sırp sivil öldü
37 sivil[7][8] ile iki BM gözlemcisi yaralandı

Pireşova Vadisi'ndeki çatışmalar, 1999-2001 yılları arasında Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ile Preşova, Medvece ve Buyanovaç Kurtuluş Ordusu (UÇPMB) üyesi Arnavut isyancılar arasında meydana gelen çatışmalardır.[9][10][11] Çatışmalar sırasında Yugoslav hükûmetinin UÇPMB saldırılarını bastırmak için KFOR'dan destek talep ettiği durumlar oldu, zira Kosova Savaşı'nı sona erdiren ve Yugoslavya ile Kosova arasında bir tampon bölge oluşturan Kumanovo Antlaşması gereğince sadece hafif silahlı askerî güçler kullanılabilirdi.

Kaynakça

  1. ^ Morton, Jeffrey S. (2004). Reflections on the Balkan Wars 25 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Palgrave Macmillan. p. 57. ISBN 1-4039-6332-0.
  2. ^ "Mine kills Serb police". BBC News. 14 Ekim 2000. 10 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016. 
  3. ^ David Holley (25 Mayıs 2001). "Yugoslavia Occupies Last of Kosovo Buffer". LA Times. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016. 
  4. ^ "Kosovo rebels accept peace talks". BBC News. 8 Mayıs 2016. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016. 
  5. ^ "Remembrance of the recent past". The Economist. 14 Ocak 2013. 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016. 
  6. ^ "Serbs retake Kosovo buffer zone". BBC. 24 Mayıs 2001. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016. 
  7. ^ Yugoslav troops advance in buffer zone, brace for backlash from top rebel's death 8 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Stars and Stripes, 26 Mayıs 2001
  8. ^ "Number of Serbian soldiers in Presevo Valley during the conflict". 15 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016. 
  9. ^ Kosovo Liberation Army: The Inside Story of an Insurgency, Henry H. Perritt
  10. ^ Reflections on the Balkan Wars: Ten Years After the Break-up of Yugoslavia, Jeffrey S. Morton, Stefano Bianchini, Craig Nation, Paul Forage
  11. ^ War in the Balkans, 1991–2002, R. Craig Nation

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Slobodan Milošević</span> Sırbistanın ilk cumhurbaşkanı

Slobodan Milošević, Sırbistan ve Yugoslavya'nın eski devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan</span> Güneydoğu Avrupa ve kısmen Orta Avrupada yer alan ülke

Sırbistan, resmî adıyla Sırbistan Cumhuriyeti (

<span class="mw-page-title-main">Kosova Savaşı</span>

Kosova Savaşı veya 1998-1999 Kosova Savaşı, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ordusunun, bağımsızlık isteyen Kosova Kurtuluş Ordusu’na ve bu örgüt yanında yer alan milis güçlerine karşı yürüttüğü operasyon ve buna karşı NATO'nun başlattığı müdahaledir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Arnavutluk</span> Katolik, Müslüman ve Ortodoks Arnavutların bağımsızlık ve birliğini savunan siyasi görüş

Büyük Arnavutluk, irredentist ve milliyetçi bir kavramdır, Arnavutların kendi ulusal vatanları olduklarının düşündükleri toprakları birleştirmeyi amaçlar. Arnavut nüfusunun bu bölgelerdeki günümüzdeki veya tarihsel varlığına ilişkin iddialara dayanmaktadır. Mevcut Arnavutluk'a ek olarak, terim komşu ülkelerdeki bölgelere ilişkin iddiaları içermektedir, alanlar arasında Kosova, Sırbistan'ın Preşova Vadisi, güney Karadağ'daki bölgeler, kuzeybatı Yunanistan, ve Kuzey Makedonya'nın bir batı kısmı yer alır.

Kosova'daki Yahudilerin tarihi bazı istisnalar hariç Sırbistan'daki Yahudilerin tarihinin aynasıdır. İstisnalardan biri Holokost sırasında İtalya hakimiyetindeki Arnavutluk'a bağlı Kosova döneminde yaşananlar ve bir diğer istisna da 1999'da Sırbistan'dan ayrılırken gerçekleşen 1998-1999 Kosova Savaşı dönemidir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslav Savaşları</span> Eski Yugoslavya topraklarında meydana gelen bir dizi savaş ve etnik çatışmalar

Yugoslav Savaşları, 1991'den 2001'e kadar Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde meydana gelen bir dizi ayrı ama birbiriyle ilişkili etnik çatışmalar, bağımsızlık savaşları ve isyanlardı. 1991, daha önce Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler olarak bilinen altı tarafla eşleşen altı bağımsız ülkeye ayrıldı: Slovenya, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ, Sırbistan ve Kuzey Makedonya. Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler, yeni ülkelerdeki etnik azınlıklar arasında savaşları körükleyen çözülmemiş gerilimler nedeniyle bağımsızlıklarını ilan ettiler. Çatışmaların çoğu, yeni devletlerin tam uluslararası tanınmasını içeren barış anlaşmalarıyla sona ermiş olsa da, çok sayıda ölüme ve bölgede ciddi ekonomik hasara neden oldu.

1981 Kosova protestoları, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'ne bağlı özerk cumhuriyet olan Kosova Özerk Sosyalist Bölgesi'nin başkenti Priştine'de 11 Mart 1981 tarihinde başlayan ve 3 Nisan 1981'e kadar devam eden protestolar dizisi. Mitroviça'da da olayların patlak vermesi üzerine Yugoslavya predizyumu, olağanüstü hâl ilan etmiş ve birçok kişi ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Balkan Paktı (1953)</span>

Balkan Paktı 28 Şubat 1953'te, Yunanistan, Türkiye ve Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti arasında imzalanan antlaşma. Ankara'da imzalanmıştır. Antlaşma, Sovyetler Birliği'nin Balkanlar'daki etkisine karşı bir caydırıcı bir rol oynaması için imzalandığı bildirilmektedir. Bu antlaşma, üç ülke arasında nihai askeri iş birliğinin yolunu açmıştır. İmzalandığı dönemde Türkiye ve Yunanistan NATO'ya üye ülkeler arasındayken, komünist Yugoslavya NATO'ya üye olmayan bir devletti. Bu sayede Yugoslavya NATO'ya üye olmadan dolaylı bir şekilde kendisini NATO ile ilişkilendirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">On Gün Savaşı</span>

On Gün Savaşı ya da Sloven Bağımsızlık Savaşı ya da bir diğer adıyla Haftasonu Savaşı Slovenya'nın 25 Haziran 1991 tarihinde bağımsızlığını ilan etmesiyle başlayan Yugoslavya iç savaşıdır. Savaş, Sloven Bölgesel Müdafaası ve Yugoslav Halk Ordusu arasında, Slovenya'nın bağımsızlığını ilan etmesi sebebiyle 1991 yılında yapılmıştır. 27 Haziran 1991 tarihinde başlayıp, 7 Temmuz 1991 tarihinde Brioni Antlaşması'nın imzalanmasıyla son bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Preşova, Medvece ve Buyanovaç Kurtuluş Ordusu</span>

Pireşova, Medvece ve Buyanofça Kurtuluş Ordusu, Arnavutların çoğunlukta olduğu Preşova, Medvece ve Buyanofça belediyelerini Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nden ayırmak isteyen Arnavut ayrılıkçı bir silahlı örgüt idi. Örgüt 1999-2001 yılları arasında Preşova Vadisi'ni Kosova'ya katmak amacıyla Sırp güçlerine karşı çatışmalara girmiştir ancak AB tarafından terör örgütü olarak kabul edilmiş ve eylemleri kınanmıştır. 2001 yılında örgütün üyeleri Batı Makedonya'ya giderek Ulusal Kurtuluş Ordusu'nu kurdular ve hükûmet güçleri ile çatışmaya girdiler.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandar Ranković</span> Yugoslav politikacı

Aleksandar Ranković, Yugoslavya'da devlet başkanlığı yardımcısı, içişleri bakanı ve Ulusal Güvenlik Dairesi (OZNA) başkanı olarak görev almış Yugoslav siyasetçi. Ranković, Josip Broz Tito ve Edvard Kardelj'den sonra Yugoslavya'nın üçüncü güçlü adamı olarak kabul edilmekteydi. Ranković Sırp birliğinin çıkarlarına karşı olarak gördüğü federal bir Yugoslavya'ya karşı üniter yapıyı savunmuştur. Kosova'da Arnavutlara karşı baskıcı politikalar uygulamıştır ve Kosova Özerk Sosyalist Bölgesi'nin nomenklaturasında Sırpları çoğunluk hale getirdi. 1966 yılında Tito'ya karşı bir darbe girişimi planladığı gerekçesiyle tüm görevlerinden alındı.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk ve Kosova'nın birleşmesi</span> Politik görüş

Arnavutluk ve Kosova'nın birleşmesi, Arnavutluk ile Kosova'nın, 2008 Kosova bildirgesinin ilanının ardından ortaya çıkan politik görüştür. Bu fikir irredantist Büyük Arnavutluk kavramıyla ilişkilidir. Kosovalıların %93'ü etnik olarak Arnavuttur.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Efsanesi</span>

Kosova Efsanesi veya Kosova Kültü Sırp ulusalcıların efsanelerinden biridir. Sırp ulusalcılara göre 1389'daki Kosova Savaşı’nda Sırp Prens Lazar'ın mağlubiyete uğramasının nedeni Sırp milletin bilinçli bir şekilde Sırp İmparatorluğunu Hristiyan inancındaki Cennet Krallığına feda etmesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Cumhuriyeti (1991-1999)</span>

Kosova Cumhuriyeti 1991 yılında kurulan Güneydoğu Avrupa'da bağımsızlığını ilan eden bir yarı-devlettir. Kosova Cumhuriyeti,Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi'ne karşı kendi paralel siyasi kurumlarını kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Kosova'da Hristiyanlık</span>

Kosova'da Hristiyanlığın Roma İmparatorluğu'na dayanan uzun süreli bir geleneği var. 10. yüzyıla kadar tüm Balkan bölgesi Roma, Bizans ve Birinci Bulgar imparatorluklarının hükümdarlıkları altında Hristiyanlaşmıştı. 1389 yılı Kosova Muharebesi'nden 1912'ye kadar Kosova Osmanlı İmparatorluğu'na aitti ve derin şekilde İslamlaştı. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Kosova, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin seküler ve sosyalist yönetimine girdi. Bu dönem boyunca Kosovalılar gitgide laikleşti. Günümüzde Kosova nüfusunun %90'ı Müslüman aile geçmişlerine sahiptir; bunların çoğunu etnik Arnavutlar, azınlığını ise Slav dillerini konuşan gruplar ve Türkler oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Yugoslavya ilişkileri</span> İkili ilişkiler

Türkiye-Yugoslavya ilişkileri, Türkiye ile Yugoslavya arasındaki tarihi dış ilişkilerdi.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Sırbistan ilişkileri</span>

Arnavutluk ve Sırbistan arasındaki ilişkiler, bir dizi tarihi ve siyasi olay nedeniyle karmaşık ve büyük ölçüde düşmanca olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslav Çalışmaları</span>

Yugoslav çalışmaları disiplinler arası bir bilim dalıdır. Yugoslav döneminin, özellikle tarihi ve aynı zamanda dilleri, edebiyatları ve felsefesi hakkındaki çalışmaları da kapsamaktadır. Tarihsel olarak Yugoslav Çalışmaları terim aynı zamanda Sırpça, Hırvatça, Makedonca, Boşnakça, Slovenya ve Karadağ çalışmaları için bir şemsiye terim olarak kullanılmıştır.

Đorđe Martinović, Mayıs 1985'te anüsüne bir şişe sokmanın yol açtığı yaralar nedeniyle tedavi gördüğü kötü şöhretli bir olayın merkezinde yer alan Kosovalı bir Sırp çiftçiydi. Martinović olayı, Sırp siyasetinde bir cause célèbre haline geldi. Olayın gerçekleri yıllar sonra bile anlaşmazlık içinde kalsa da Kosova'nın Sırp ve Arnavut nüfusu arasındaki etnik gerilimlerin kötüleşmesinde önemli bir rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Prekaz Baskını</span>

42°46′K 20°49′D