Pravda
 | |
| Tür | Günlük gazete |
|---|---|
| Format | Basılı kâğıt |
| Sahibi | Komünist parti |
| İmtiyaz sahibi | Komünist parti |
| Kuruluş tarihi | 5 Mayıs 1912 |
| Siyasi görüşü | Bolşevizm, Komünizm, Marksizm-Leninizm |
| Son yayım tarihi | 22 Ağustos 1991 |
| Genel merkez |  Viyana Sankt-Peterburg Moskova |
Pravda (Rusça: Правда, Gerçek), Eski Sovyetler Birliği'nde ve Rusya'da yayınlanan günlük gazete.
Sovyetler Birliği döneminde Komünist Parti Merkez Komitesi'nin resmî yayın organıydı. 1991 yılında Komünist Parti'nin kapanmasından hemen sonra eski çalışanları tarafından aynı adla tekrar kuruldu. Bugün Rusya'da Pravda adıyla iki ayrı gazete yayınlanmaktadır. Biri özel bir medya kuruluşuna bağlı olarak yayın yaparken diğeri Rusya Federasyonu Komünist Partisi'nin resmî yayın organıdır.
Tarihi
SSCB öncesi
Gazete ilk kez 1908'de, Lev Troçki yönetiminde Viyana'da basılmaya başlanarak, kaçak yollardan Rusya'ya sokuluyordu. 1912'de Petersburg'da gizli bir gazete olarak yayımlanmaya devam edildi. Çarlık Rejimi'nin polis örgütü tarafından sürekli olarak kapatılan gazete, her defasında başka bir adla yeniden çıktı.
Pravda gazetesi baskılar nedeniyle birkaç kez adını değiştirmek zorunda kalmış, Listok Pravdi (Gerçek Yaprağı), Proletari (Proleter), Raboçi (İşçi) ve Raboçi Put (İşçi Yolu) adları altında yayınlanmıştır. Toplam 46 sayısı çıkaran ve Lenin, Stalin ve diğer Bolşeviklerin makalelerine yer veren Raboçi Put gazetesi, 24 Ekim 1917'de Geçici Hükümet tarafından kapatılmıştır. Aynı gün gazetenin 44. sayısı, Hükûmetin devrilmesi gerektiği manşetiyle çıkmıştır.[1] Ardından Ekim Devrimi'nden sonra eski ismi olan Pravda olarak tekrar yayınlandı ve sonrasında, 1918'de, iktidarı alan Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin resmî yayın organı haline geldi.[2]
SSCB dönemi
SSCB'nin dağılmasına değin ülkenin en önemli resmî gazetesi, haber ve eğitim organı olan Pravda, bilim, ekonomi, kültür ve edebiyat konularında, ideolojik yorumlar ve makaleler yayımlıyordu. Ayrıca okur mektuplarına ve onları komünist kuram ve programlar konusunda bilgilendirmeyi amaçlayan yazılara yer veriyordu. Uluslararası ilişkilerle ilgili haber ve yorumlar, Sovyet dış politikasının sesi durumundaki İzvestiya gazetesinde yer aldığından, Pravda'daki dış haberler genellikle yabancı ülkelerdeki iç gelişmelerle sınırlıydı. Az sayıda fotoğraf kullanan Pravda, sayfa düzeni ve tipografisiyle de SSCB Komünist Partisi'ni temsil eden bir yayın organıydı. Ayrıca uluslararası basında yer alan haberler, sansürlü olarak yayımlanırdı. Pravda'da yayımlanan başyazılardan çoğu, rejimin ve komünist partinin resmî söylemleri olduğundan öteki Sovyet gazetelerinde de yayımlanırdı.
SSCB sonrası
Ağustos 1991'de Mihail Gorbaçov'un yönetimine karşı girişilen darbenin başarısızlığa uğramasının ardından, Boris Yeltsin tarafından çıkarılan bir kararnameyle Sovyetler Birliği Komünist Partisi kapatıldı. Bunun üzerine gazete çalışanları da Pravda'nın Komünist Partiyle olan ilişkisini kestiler. Pravda'nın logosundaki parti amblemleri çıkarıldı ve gazete bağımsız bir organ durumuna geldi. Mart 1992'de yayımına ara verildi ve izleyen ay küçültülmüş boyutlarla yayımına yeniden başladı. 1999'da internet üzerinden yayınlanmaya başlayan ilk Rusça gazete olan "Pravda Online"ın ismi dışında Pravda gazetesiyle bir ilişkisi yoktur.
Rusya Federasyonu Komünist Partisi'nin yayınladığı Pravda gazetesi ise logosunda ideolojik sembolleri bulundurmaktadır.
Kaynakça
- ^ “Raboçi Put”, Bolşaya Sovetskaya Ensiklopediya, cilt 35, (Moskova: 1955), s. 451.
- ^ "Rabochy Put". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2015.
Dış bağlantılar
- Resmî site (Rusça)
