İçeriğe atla

Pratt & Whitney PW2000

PW2000/F117
Boeing C-17 Globemaster III'da yer alan bir PW2000(F117)
Genel bakış
ÜreticiPratt & Whitney

Pratt & Whitney PW2000 motor ailesi, F117 askeri adı ile de bilinen ve başlangıçta JT10D olarak anılan 37.000 ila 43.000 lbf (160 ila 190 kN) arasında bir itki kuvvetine sahip yüksek bypaslı, turbofan bir uçak motorudur. Pratt & Whitney tarafından üretilen PW2000, Boeing 757 için tasarlandı. Rolls-Royce RB211 ile rekabet etmiştir.[1][2]

Tasarım ve geliştirme dönemi

Teknik. Çavuş. Zachariah Pock, 17 Kasım 2010'da Nev. Nellis Hava Kuvvetleri Üssü'nde hava kuvvetleri hareketlilik tatbikatı sırasında C-17 Globemaster III motorunun uçuş sonrası kontrollerini yapmak için merdivene tırmanıyor. Lewis-McChord, Wash Üssü'ndeki Bakım Filosu.

PW2000 serisi, çift kanallı tam yetkili dijital motor kontrol (FADEC) sistemine sahip çift şaftlı, eksenel hava akışı, dairesel yanma, yüksek bypaslı turbofan motordur. 1979 yılında geliştirilmeye başlanan motor, 1984 yılında FADEC kontrollü ilk sivil havacılık motoru olarak onaylandı.[3]

MTU, motorda yüzde 21,2 paya sahip olup, düşük basınçlı türbin ve türbin çıkış kasasının yanı sıra düşük basınçlı türbin ve diğer kritik bazı parçaları geliştirmiştir.[4]

İlk PW2000 serisi motor, Boeing 757-200'ü çalıştırdı. Sivil havacılıkta kullanılmaya, 1984 yılında Delta Air Lines ile başlamıştır.[5]

757 dışında, PW2000 serisi motorlar ayrıca Boeing C-17 Globemaster III askeri uçağında da kullanılır. PW2040 modeli Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'nde kullanılan 757'lerin askeri versiyonu C-32 uçağında da kullanılmaktadır.[6]

PW2000 aynı zamanda İlyuşin İl-96M'ye de güç sağladı; 1993 yılında ilk olarak bir Il-96M ile uçtu.[7]

16 Ekim 2008'de NTSB, FAA'nın Ağustos 2008'deki kontrolsüz türbin arızası olayının ardından motorun PW2037 modelinde acil yeni inceleme prosedürleri yayınlamasını tavsiye etti.[8]

Ailenin PW2043 versiyonu 1994 yılında piyasaya sürüldü. 43.000 lbf (190 kN) itki kuvveti sağlar. Önceki nesil motorlar PW2043 sürümüne dönüştürülebilir.

PW2000 motor ailesi PW2037, PW2040 ve PW2043'ten oluşmaktadır.[9]

Kullanıcılar

Özellikler

Genel özellikleri [10]

Tür: Turbofan

Uzunluk: 146,8 inç (3,729 mm)

Çap: 2,146 mm (84,5 inç)

Boş ağırlık: 7.100 lb (3.221 kg)

Maksimum İtki Kuvveti: 38.400–43.734 lbf (170,81–194,54 kN)

Baypas oranı: 6.0: 1

Güç-ağırlık oranı: 5,41-6,16

Kaynakça

  1. ^ "PW2000 Engine: Lowest Operating Cost for Mid-Range-Thrust Engines" (PDF)" (PDF). web.archive.org. 24 Eylül 2015. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020. 
  2. ^ "StackPath". www.aviationpros.com. 20 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020. 
  3. ^ "Delta TechOps | PW2000". www.deltatechops.com (İngilizce). 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020. 
  4. ^ "PW2000 - MTU Aero Engines". www.mtu.de (İngilizce). 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020. 
  5. ^ Drew2016-01-12T21:19:29+00:00, James. "P&W delivers last C-17-powering F117 to US air force". Flight Global (İngilizce). 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020. 
  6. ^ "PW2000". prattwhitney.com (İngilizce). 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020. 
  7. ^ "ILYUSHIN Il-96 - SKYbrary Aviation Safety". www.skybrary.aero. 23 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020. 
  8. ^ "NTSB Safety Recommendations, Ref. A08-85 Urgent and A08-86, dated 16 October 2008". ad.easa.europa.eu. 15 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020. 
  9. ^ "pw2000 product sheet" (PDF). Erişim tarihi: 10 Kasım 2020. 
  10. ^ "Teknik Özellikler" (PDF). 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Turbofan</span> jet motor türü

Turbofan, itişi egzoz gazıyla beraber, ön kısımdaki geniş fanla da sağlanan güvenilir ve bakımı kolay jet motoru tipidir. Ön kısmı büyük, arka kısmı koni şeklinde ve daha küçüktür. Genelde yolcu uçaklarında kullanılır.

Pratt & Whitney bir Amerikan havacılık ve uzay şirketidir, merkezi Hartford, Connecticut'tadır. United Technologies Corporation (UTC)'ye bağlı bir kuruluştur. Pratt & Whitney'in uçak motorları hem sivil havacılıkta hem de askeri havacılıkta yaygın olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Turbojet</span> jet motor türü

Turbojet, hava solumalı, havacılık sektöründe kullanımı olan bir jet motorudur. Motorun termodinamik çevrim patenti 19. yüzyılda Brayton tarafından alınmış olmasına rağmen, İngiltere'de Frank Whittle ve Almanya'da Hans von Ohain tarafından birbirinden bağımsız olarak 1930'lu yılların sonlarında çalışır prototipleri geliştirilmiştir. Günümüzde daha çok askerî uçaklarda ve süpersonik yani "ses üstü" hızlarda uçuş yapan hava taşıtlarında kullanılır. Geçmişte ise 70'li yıllardan 2003 yılına dek hizmet veren Concorde uçağı, turbojet kullanan ve seri üretimi yapılan yegane yolcu uçağı olmuştur. Turbojet motorlar, çok yüksek miktarda itiş gücü üretirler ve böylece çok kısa sürede ivmelenme sağlayarak monte edildiği uçağı ses üstü hızlara çıkartır. Ekstra hız ve ivme sağlamak için turbojet motorlara artyakıcılar eklenir.

General Electric F118, GE Aviation tarafından üretilen ve General Electric F110 temelli bir non-afterburning turbofan motordur.

<span class="mw-page-title-main">CFM International CFM56</span> turbofan motorlar serisi

CFM International CFM56, CFM International tarafından üretilen turbofan motorlar serisidir.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney F119</span>

Pratt & Whitney F119, şirket içi adı PW5000, Pratt & Whitney tarafından Lockheed Martin F-22 Raptor gelişmiş taktik avcı uçağı için geliştirilmiş bir artyakıcılı turbofan jet motorudur.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney PW1000G</span>

Pratt & Whitney PW1000G, Birleşik Devletler merkezli motor üreticisi Pratt & Whitney tarafından üretilen bir dişli turbofan motordur. Geleneksel turbofan motorunun aksine, PW1000G düşük basınçlı türbin ve fan arasında bir redüksiyon dişlisi ile donatılmıştır. İki modülün bu ayrışması, genişletilmiş fanın daha yavaş çalışmasını ve düşük basınçlı türbinin eskisinden daha hızlı çalışmasını sağlar. Bu şekilde, her iki modül de optimum performanslarını elde eder. Tüketim değerleri ve gürültü seviyeleri önemli ölçüde azalır.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney J57</span> 1950lerin başında Pratt & Whitney tarafından geliştirilen eksenel akışlı bir turbojet motoru

Pratt & Whitney J57, 1950'lerin başında Pratt & Whitney tarafından geliştirilen eksenel akışlı bir turbojet motorudur. J57, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk 10.000 lbf (45 kN) itme sınıfı motordu. J57 / JT3C, J75 / JT4A turbojet, JT3D / TF33 turbofan ve PT5 / T57 turboprop olarak geliştirildi. J57 ve JT3C, onlarca yıldır savaş uçakları, uçaklar ve bombardıman uçakları üzerinde yoğun bir şekilde kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney J52</span> turbojet uçak motoru

Pratt & Whitney J52, başlangıçta Amerika Birleşik Devletleri Donanması için 40 kN (9,000 lbf) sınıfında tasarlanmış, eksenel akışlı çift makaralı bir turbojet motordur. A-6 Intruder ve AGM-28 Hound Dog seyir füzesine güç sağladı. 2017 itibarıyla motor hala A-4 Skyhawk ve EA-6B Prowler modellerinde kullanılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney PW6000</span>

Pratt & Whitney PW6000, 18.000–24.000 lbf (80–107 kN) itki kuvveti ile Airbus A318 için tasarlanmış yüksek bypaslı bir turbofan jet motorudur.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney JT3D</span>

Pratt & Whitney JT3D, Pratt & Whitney JT3C turbojetten türetilen erken dönem turbofan uçak motoru. İlk olarak 1958'de çalıştırıldı ve 1959'da bir B-45 Tornado test uçağında ilk deneme uçuşu gerçekleştirildi. 1959 ile 1985 yılları arasında 8.000'den fazla JT3D üretildi. Bugün hala hizmette olan JT3D motorlarının çoğu askeri uçaklarda kullanılmaktadır ve USAF tarafından belirlenmiş TF33 ile kodu tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney TF30</span>

Pratt & Whitney TF30, aslen Pratt & Whitney tarafından ses altı F6D Füze filosu savunma avcı uçağı için tasarlanmış askeri bir düşük baypaslı turbofan motorudur, ancak bu proje iptal edilmiştir. Daha sonra süpersonik tasarımlar için bir afterburner ile uyarlandı ve bu formda, F-111 ve F-14A Tomcat'i çalıştırmanın yanı sıra A'nın ilk versiyonlarında da kullanılmaya devam eden dünyanın ilk yanma sonrası turbofan üretimi oldu. -7 Art yakıcı olmadan Corsair II. TF30'un ilk uçuşu 1964'te yapıldı ve üretim 1986 yılına kadar devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney JT8D</span>

Pratt & Whitney JT8D, Pratt & Whitney tarafından Şubat 1963'te Boeing 727'nin ilk uçuşu ile tanıtılan düşük baypaslı bir turbofan motorudur. ABD Donanması A-6 Intruder saldırı uçağına güç veren Pratt & Whitney J52 turbojet motorunun bir modifikasyonuydu. Volvo RM8, Saab 37 Viggen avcı uçağı için İsveç'te lisanslı olarak üretilmiş bir son yakma sürümüdür. Pratt & Whitney ayrıca FT8 olarak elektrik santrali ve gemi tahrik sistemi için statik versiyonlar satıyor.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney J75</span>

Pratt & Whitney J75 (sivil adı: JT4A), ilk kez 1955'te uçan eksenel akışlı bir turbojet motordur.

<span class="mw-page-title-main">Rolls-Royce Nene</span> uçak motoru

Rolls-Royce RB.41 Nene, 1940'ların İngiliz santrifüj kompresörlü turbojet motorudur. Nene ölçeklendirilmiş bir Rolls-Royce Derwent yerine 5.000 lbf tasarım hedefi ile tamamıyla bir yeniden tasarımdı ve bu da onu çağının en güçlü motoru yapıyor. Rolls-Royce'un üretime giren üçüncü jet motoruydu ve ilk olarak tasarımın başlamasından itibaren 6 aydan daha kısa bir sürede çalıştı. Adını, şirketin jet motorlarına nehirlerden sonra isim verme geleneği doğrultusunda Nene Nehri'nden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">IAE V2500</span>

IAE V2500, Airbus A320 ailesine, McDonnell Douglas MD-90'a ve Embraer KC-390'a güç veren iki şaftlı yüksek baypaslı bir turbofan jet motorudur.

<span class="mw-page-title-main">Progress D-436</span>

Progress D-436, Ukraynalı Ivchenko-Progress şirketi tarafından geliştirilen üç şaftlı yüksek baypaslı turbofan motorudur. Başlangıçta, 1980'lerde Yakovlev Yak-42 ve Antonov An-72'nin gereksinimlerini karşılamak için geliştirildi. Motor ilk olarak 1985'te çalıştırıldı ve ardından 1987'de onaylandı. Birkaç varyant geliştirildi ve günümüzde çeşitli uçaklar modellerine hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">General Electric F110</span>

|} General Electric F110, GE Aviation tarafından üretilen sonradan yanmalı birturbofanjet motorudur. F110 motoru, General Electric F101 ile aynı motor çekirdeği tasarımını kullanır. F118, sonradan yanmalı olmayan bir çeşittir. Motor ayrıca, TUSAŞ Motor Sanayii (TEI) tarafından Eskişehir, Türkiye'de lisanslı olarak üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">General Electric F404</span>

General Electric F404 ve F412, 10,500-19,000 pound-kuvvet (47-85 kN) itki üretebilen artyakıcılı turbofan motor ailesidir. General Electric Havacılık tarafından üretilmektedir. Volvo Aero tarafından üretilen RM12 adlı bir varyantı da bulunmaktadır. F404, daha büyük versiyonu olan F414 turbofan motorunun yanı sıra deneysel olarak geliştirilen GE36 sivil propfan motoruna da öncü olmuştur.

TEI TF6000, TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş. tarafından geliştirilen 6.000 lbf (26,7 kN) kuru itki gücüne sahip artyakıcısız bir turbofan motorudur. Motorun tasarlanmasındaki ana amaç, TUSAŞ tarafından geliştirilen Milli Muharip Uçağın yerli ve millî imkanlarla geliştirilmesi planlanan motoru için tecrübe kazanılmasıdır.