İçeriğe atla

Pratt & Whitney PW1000G

PW1000G
Tür Dişli turbofan
Ulusal kökenAmerika Birleşik Devletleri
Üretici Pratt & Whitney
İlk çalıştırma Kasım 2007
Ana kullanıcılarAirbus A220
Airbus A320neo ailesi
Embraer E-Jets E2
İrkut MS-21
Mitsubishi SpaceJet
Program maliyeti$10 milyar[1]
Birim maliyeti$12 milyon[2]

Pratt & Whitney PW1000G, Birleşik Devletler merkezli motor üreticisi Pratt & Whitney tarafından üretilen bir dişli turbofan motordur. Geleneksel turbofan motorunun aksine, PW1000G düşük basınçlı türbin ve fan arasında bir redüksiyon dişlisi ile donatılmıştır. İki modülün bu ayrışması, genişletilmiş fanın daha yavaş çalışmasını ve düşük basınçlı türbinin eskisinden daha hızlı çalışmasını sağlar. Bu şekilde, her iki modül de optimum performanslarını elde eder. Tüketim değerleri ve gürültü seviyeleri önemli ölçüde azalır.

PW1000G, şu anda Airbus A220, Mitsubishi SpaceJet ve Embraer'in ikinci nesil E-Jetleri için özel motor olarak, İrkut MS-21 ve Airbus A320neo'da ise bir seçenek olarak sunulmaktadır. Proje daha önce Geared Turbofan (GTF) ve başlangıçta Advanced Technology Fan Integrator (ATFI) olarak bilinmekteydi. Motorun, yeni nesil uçaklarda kullanıldığında yakıt kullanımında ve yer gürültüsünde azalma sağlaması beklenmektedir. PW1000G motoru ticarî kullanıma ilk olarak Ocak 2016'da Lufthansa'nın ilk ticarî Airbus A320neo uçuşu ile girdi.[3]

Geliştirme

PW1000G'NİN gelişimi, Pratt & Whitney'in Allison ile birlikte 578-DX'i test ettiği 1980'lerin ortalarına kadar uzanır, ancak bu teknik zorluklar nedeniyle asla tamamlanamadı. 1992 ve 2001 yıllarında motor prototipleri olarak 236 kN ve 256 kN itiş gücüne sahip dişli turbofanlar (gelişmiş kanallı pervane veya ileri teknoloji fan entegratörü) izledi, ancak ikisi de seri üretime geçmedi.

2005 yılında, hala Pratt & Whitney PW6000'in çekirdek motoruyla donatılmış olan PW1000G'nin selefi üzerinde testler başladı. 2007'de ilk yer testleri izledi ve 2008'de bir 747SP ve bir A340 ile ilk uçuş testleri yapıldı. Bu testler sırasında görünür hale gelen, fanı pistte ve düşük uçuş hızlarında rahatlatan ve motorun itme verimliliğini artıran değişken bir nozul kullanılması dikkat çekti.

MTU Aero Engines ile işbirliği içinde PW1000G için yeni bir motor çekirdeği geliştirildi. Pratt & Whitney dişli turbofanın ilk yer testi, Kasım 2007'de Florida'daki West Palm Beach'te gerçekleştirildi.[4] Seri motorların detaylı geliştirme aşaması Temmuz 2009'da başladı. Ekim 2010'dan itibaren motor, test aşamasında PW1524G olarak çalıştı[5] ve bunu Mayıs 2011'de PW1217G izledi. PW1524G'nin Boeing 747SP'de uçuş testleri Haziran 2011'de başladı ve sertifika testleri Ocak 2013'te başarıyla tamamlandı.[6] Dişli turbofan ilk olarak 2013 yılında Airbus A220'de kullanıldı.[7]

Airbus Aralık 2010'da, A320neo'yu daha modern motorlarla donatacağını duyurdu. Müşterilere PW1100G[8] ve CFM International LEAP sunulmaktadır. Rus üretici İrkut'un üretmeyi plânladığı orta menzilli ticari uçağı İrkut MS-21'de, PW1000G'nin geliştirilmiş bir versiyonu ile donatılacak. 2013 yılının başlarında, Brezilyalı Embraer, yeni nesil e-170/190 jetlerinde kullanmak üzere PW1000G'yi seçti.[9]

Pratt & Whitney, PW1000G'nin bölgesel jetler ve tek koridorlu jetlerde kullanılan mevcut motorlardan %16 daha fazla yakıt verimliliği sağladığını ve %75'e kadar daha sessiz çalıştığını iddia etmiştir.[10]

Uçuş testi

747SP'de üzerinde gerçekleştirilen bir uçuş testi

Motor ilk olarak 11 Temmuz 2008 ile Ağustos 2008'de Pratt & Whitney Boeing 747SP üzerinde ve toplam 12 uçuş ve 43.5 uçuş saati ile test edildi.[11] Daha sonra 14 Ekim 2008'den itibaren Toulouse'daki Airbus A340-600'de iki numaralı pilon üzerinde uçtu.[12] CSeries bağlantılı PW1524G modelinin testi Ekim 2010'da başladı.[13] PW1500G motoru, 20 Şubat 2013'te Transport Canada tip sertifikasını başarıyla aldı.[14] A320 motoru PW1100G, ilk statik motor test çalışmasını 1 Kasım 2012'de yapmıştı[15] ve ilk olarak 15 Mayıs 2013'te 747SP'de test edildi.[16]

Üretilmesi plânlanan uçak gövdelerinden biri olan Bombardier CSeries (Airbus A220) için ilk uçuş testi 16 Eylül 2013'te yapıldı.[17] Airbus A320neo'nun ilk uçuşu 25 Eylül 2014'te gerçekleşti.[18] PW1100G motoru, 19 Aralık 2014'te FAA tip sertifikasını başarıyla aldı.[19] Motorun dördüncü varyantı olan PW1900G, ilk olarak 3 Kasım 2015'te Boeing 747SP test uçağına takıldı ve Kanada'daki Mirabel'den uçtu.[20]

Kullanım

Suhoy Superjet 130,[29] ve Rekkof Aircraft F-120NG [nl][30] için önerildi.

Kaynakça

  1. ^ Guy Norris (2 Haziran 2017). "Boeing's NMA Poses Propulsion Puzzle For Engine Makers". Aviation Week & Space Technology. 18 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  2. ^ "JetBlue Picks Pratt Over CFM for Engines Valued at $1.03 Billion". Bloomberg. 15 Aralık 2011. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Spaeth, Andreas (25 Ocak 2016). "Onboard Lufthansa's First Airbus A320neo Flight – Airways Magazine". 17 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Pratt & Whitney Begins Ground Testing on Geared Turbofan Demonstrator Engine Ahead of Schedule; Targeting 12%+ Improvements in Fuel Burn" (Basın açıklaması). 15 Kasım 2007. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020 – Green Car Congress vasıtasıyla. 
  5. ^ Mavis Toh (29 Eylül 2010). "Pratt & Whitney geared PW1524G testing underway". flightglobal.com (İngilizce). 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2012. 
  6. ^ Tom Zaitsev (31 Ocak 2013). "P&W poised for certification of CSeries engine". flightglobal.com (İngilizce). 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2015. 
  7. ^ "Bombardier CSeries absolviert Erstflug". airliners.de (Almanca). 16 Eylül 2013. 18 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2015. 
  8. ^ Katy Padgett, Jeff Jurgensmier (2010-12-01). "Airbus Offers A320neo with Pratt & Whitney PurePower® PW1100G Engine" (PDF, 44 KB). Pratt & Whitney (İngilizce). Erişim tarihi: 2012-02-15. []
  9. ^ Stephen Trimble (2013-01-08). "Embraer to revamp E-Jet with geared turbofans, new wings, fly-by-wire". flightglobal.com (İngilizce). Erişim tarihi: 2015-01-03.  22 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Arşivlenmiş kopya". 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022. 
  10. ^ Peter Coy (15 Ekim 2015). "The Little Gear That Could Reshape the Jet Engine". Bloomberg. 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ Ostrower, Jon (19 Ağustos 2008). "P&W completes GTF tests on 747SP, readies for A340 trial". Flight International. 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  12. ^ "Airbus-owned A340 flies P&W geared turbofan engine". Flight Global. 14 Ekim 2008. 12 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  13. ^ "Pratt & Whitney geared PW1524G testing underway". Flight Global. 30 Ekim 2010. 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  14. ^ "Transport Canada Certifies Pratt & Whitney PurePower® PW1500G Engine for Bombardier CSeries Aircraft" (Basın açıklaması). Bombardier. 13 Şubat 2013. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  15. ^ "PurePower® PW1100G-JM Engine" (PDF) (Basın açıklaması). Pratt and Whitney. 15 Mayıs 2017. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  16. ^ "IN FOCUS: Pratt completes first flight of PW1100G engine". Flight Global. 3 Haziran 2013. 10 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  17. ^ "Bombardier's CSeries Aircraft Completes Historic First Flight" (Basın açıklaması). Bombardier. 16 Eylül 2013. 
  18. ^ "A320neo Completes First Flight". Aviation Week. 25 Eylül 2014. 19 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  19. ^ "FAA Certifies PurePower® Engine for A320neo Aircraft" (Basın açıklaması). Pratt & Whitney. 19 Aralık 2014. 10 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2015. 
  20. ^ "P&W launches engine flight test campaign for new Embraer jets". Flight International. 3 Kasım 2015. s. 12. 11 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  21. ^ Jon Ostrower (30 Kasım 2010). "Airbus set to launch A320 NEO". Flight International. 4 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  22. ^ "Airbus offers new fuel saving engine options for A320 Family" (Basın açıklaması). Airbus. 1 Aralık 2010. 23 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020. 
  23. ^ Mary Kirby (13 Nisan 2010). "P&W seals deal to begin design on GTF for Russia's MS-21". Flight International. 20 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  24. ^ "PurePower PW1000G Engine". utc.com. 26 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  25. ^ "PurePower PW1700G & PW1900G Engines" (PDF). Pratt & Whitney. 28 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  26. ^ Ernest S. Arvai (6 Şubat 2013). "Embraer Launches E-Jet RE: Assessing the Impact". airinsight.com. 12 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  27. ^ "Pratt & Whitney Launches Geared Turbofan Engine with Mitsubishi Regional Jet" (Basın açıklaması). Pratt & Whitney. 9 Ekim 2007. 
  28. ^ Stephen Trimble (9 Ekim 2007). "Pratt & Whitney Geared Turbofan engine selected to power Mitsubishi Regional Jet". Flight International. 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  29. ^ "Russia will start the production of Sukhoi SuperJet NG in 2019–2020". ruaviation.com. 2 Ağustos 2013. 7 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  30. ^ "Fokker 120 specifications". Rekkof Aircraft. 11 Temmuz 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Turbofan</span> jet motor türü

Turbofan, itişi egzoz gazıyla beraber, ön kısımdaki geniş fanla da sağlanan güvenilir ve bakımı kolay jet motoru tipidir. Ön kısmı büyük, arka kısmı koni şeklinde ve daha küçüktür. Genelde yolcu uçaklarında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Airbus A400M Atlas</span> Dört turboprop motorlu askerî kargo uçağı

Airbus A400M Atlas dört turboprop motorlu, Avrupa ülkeleri ordularının askerî havadan taşıma isteklerini karşılayabilmek amacı ile Airbus Military tarafından tasarlanıp geliştirilen bir ulaştırma uçağıdır. Airbus Military tarafından Transall C-160 ve Lockheed C-130 Hercules gibi eski nakliye uçaklarının yerini alacak stratejik yeteneklere sahip bir taktik hava taşıyıcısı olarak tasarlandı. Proje başlangıcından daha sonraki tarihlerde Malezya gibi başka Avrupa dışı ülkeler tarafından da sipariş edilmiştir. A400M, C-130 ve Boeing C-17 Globemaster III arasında boyutlandırılmıştır; C-130'dan daha ağır yükleri taşıyabilir ve toprak pistleri kullanabilir. Taşıma görevinin yanı sıra, A400M uygun ekipmanla donatıldığında havadan yakıt ikmali ve tıbbi tahliye de gerçekleştirebilir.

<span class="mw-page-title-main">Airbus A320 ailesi</span>

Airbus A320 ailesi Almanya, Fransa, İspanya, Birleşik Krallık ve Hollanda ortaklığından oluşan Airbus S.A.S. ailesinin kısa ve orta menzilli uçağıdır. Airbus A320 serisi A318, A319, A320, A321 ve ACJ özel jet versiyonlarından oluşur. İlk uçuşunu 1987 yılında gerçekleştiren A320 serisi fly by wire Flight control sistemini kullanan ilk yolcu uçaklarıdır. Yolcu uçakları arasında bu güne kadar 4658 adetten fazla üretilerek en büyük rakibi Boeing 737'in arkasından ikinci sıradadır. 1965 yılında üretime başlayan Boeing 737 şu ana kadar 8000'i geçmiştir.

Pratt & Whitney bir Amerikan havacılık ve uzay şirketidir, merkezi Hartford, Connecticut'tadır. United Technologies Corporation (UTC)'ye bağlı bir kuruluştur. Pratt & Whitney'in uçak motorları hem sivil havacılıkta hem de askeri havacılıkta yaygın olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Comac C919</span>

Comac C919, Commercial Aircraft Corporation of China (Comac) tarafından üretilmesi planlanan 158-174 kişilik dar gövdeli yolcu uçağıdır. C919, iptal edilen Shanghai Y-10'dan beri Çin'de tasarlanan ve üretilen en büyük ticari yolcu uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">İrkut MS-21</span> Çift motorlu Rus yolcu uçağı

İrkut MS-21, United Aircraft Corporation'a (UAC) bağlı İrkut ve Yakovlev tarafından geliştirilen ve üretilmesi planlanan 150-212 kişilik kısa ve orta menzilli çift motorlu yolcu uçağı serisidir.

<span class="mw-page-title-main">Engine Alliance GP7000</span> Engine Alliance tarafından üretilen bir turbofan jet motoru

Engine Alliance GP7000, Engine Alliance tarafından üretilen bir turbofan jet motorudur. Rolls-Royce Trent 900 ile birlikte Airbus A380'in iki motor seçeneğinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Airbus A318</span>

Airbus A318, Airbus tarafından üretilen bir jet yolcu uçağıdır. Uçak, Airbus A320 ailesinin en küçük modeli olup ilk uçuşunu 15 Ocak 2002 tarihinde gerçekleştirdi ve 2003 yılında hizmete girdi.

<span class="mw-page-title-main">Airbus A220</span> Bölgesel Hava Aracı Ailesi

Airbus A220, daha önceki bilinen adıyla Bombardier CSeries, ilk olarak Bombardier Aerospace tarafından üretilen Kanada yapımı bir orta menzilli jet yolcu uçağıdır. Uçak ilk uçuşunu 16 Eylül 2013 tarihinde gerçekleştirmiş olup 15 Temmuz 2016 tarihinde hizmete girmiştir. Uçak günümüzde Airbus tarafından pazarlanmakta ve ortak girişim Airbus Canada Limited Ortaklığı tarafından üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Learjet 85</span>

Learjet 85, Learjet tarafından hazırlanan bir ABD iş jeti projesiydi. Uçağın geliştirilmesine 30 Ekim 2007 tarihinde başlatıldı ve uçağın bir maketi Ekim 2008'de Orlando'daki NBAA gösterisinde tanıtıldı. İlk uçuşunu 9 Nisan 2014 tarihinde gerçekleştirdi.

Leonard S. (Luke) Hobbs (1896–1977), 1920'de Dayton, Ohio'daki McCook Field'da Ordu Hava Servisi ile başlayan ve daha sonra Stromberg Motor Devices Corporation için çalışan Amerikalı bir havacılık mühendisi.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney JT9D</span> 1968 yapımı Turbofan kullanan hava aracı motoru

Pratt & Whitney JT9D, geniş gövdeli uçaklar için tasarlanmış, yüksek baypas oranlı jet motoru. Pratt & Whitney'in ilk yüksek baypas oranlı turbofanı olan JT9D, ilk defa Boeing 747-100'de kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney PW6000</span>

Pratt & Whitney PW6000, 18.000–24.000 lbf (80–107 kN) itki kuvveti ile Airbus A318 için tasarlanmış yüksek bypaslı bir turbofan jet motorudur.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney F135</span>

Pratt & Whitney F135, Lockheed Martin F-35 Lightning II için tek motorlu bir saldırı savaşçısı için geliştirilmiş bir art yakıcı turbofandır. F-35A ve F-35C'de kullanılan Geleneksel Kalkış ve İniş (CTOL) varyantı ve ileri kaldırma fanı içeren F-35B'de kullanılan iki döngülü Kısa Kalkış Dikey İniş (STOVL) varyantı olmak üzere iki çeşidi vardır. İlk üretim motorları 2009 yılında teslim edildi.

<span class="mw-page-title-main">IAE V2500</span>

IAE V2500, Airbus A320 ailesine, McDonnell Douglas MD-90'a ve Embraer KC-390'a güç veren iki şaftlı yüksek baypaslı bir turbofan jet motorudur.

<span class="mw-page-title-main">Embraer E-Jet E2</span>

Embraer E-Jet E2 ailesi, E-Jets uçaklarının yeni nesil versiyonu olarak Embraer tarafından üretilen dar gövdeli yolcu uçağıdır. Program, ilk defa 2013 yılında Paris Air Show'da tanıtıldı. İlk varyant olan E190-E2, 23 Mayıs 2016'da ilk uçuşunu yaptı, 28 Şubat 2018'de onaylandı ve 24 Nisan'da Widerøe ile hizmete girdi.

<span class="mw-page-title-main">PowerJet SaM146</span>

PowerJet SaM146, Fransız Snecma ve Rus NPO Saturn'ün ortak kuruluşu olan PowerJet tarafından üretilen bir turbofan motoru. SaM146, Suhoy Superjet 100 uçağında kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Airbus A320neo ailesi</span>

Airbus A320neo ailesi, Airbus tarafından üretilen A320 dar gövdeli uçak ailesinin geliştirilmiş halidir. A320neo ailesi, 'mevcut motor seçeneği ' için A320ceo olarak yeniden adlandırılan önceki A319, A320 ve A321'e dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">CFM International LEAP</span>

CFM International LEAP, American GE Aviation ve Fransız Safran Aircraft Engines arasındaki %50-50 ortak girişim olan CFM International tarafından üretilen yüksek baypaslı bir turbofan motorudur. CFM56'nın halefidir ve dar gövdeli uçaklara güç sağlamak için Pratt & Whitney PW1000G ile rekabet eder.