Pozantı
| Pozantı | |
|---|---|
 | |
 | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Adana |
| Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Fatih Karamahmut[1] |
| • Belediye başkanı | Ali Avan (MHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 793 km² |
| Rakım | 780 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 20.683 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 19.930 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 322 |
| İl plaka kodu | 01 |
Resmî site www.pozanti.gov.tr | |
Pozantı, Adana iline bağlı bir ilçedir.
Tarihi boyunca Pozantı'ya çeşitli milletler tarafından değişik isimler verilmiştir. Pozantı'nın ilk çağlarda adı Pendonsis veya Pendosis idi. Araplar El Bedendum demişler, Türkler de Bozantı ismini vermişlerdir.
Tarihçe
Gülek Boğazı yolu birçok milletin konup göçtüğü Pendonsis şehri kalıntıları üzerine kurulmuş, tarihi boyunca coğrafi konumundan dolayı önemli bir konak yeri olmuştur.
Pozantı ve çevresi Hititlerin, Perslerin, İskender'in, Roma ve Bizans İmparatorluğunun idaresinde kaldıktan sonra, Abbasiler devrinde bilhassa Halife Harun Reşit zamanında bu bölgeye çok sayıda Türk aşiret ve boyu yerleştirildi. 1015 tarihinden itibaren Anadolu'ya başlayan Türk akınları buralara kadar uzandı. 1071 Malazgirt zaferinden sonra Türkler'in hakimiyetine alındı. Haçlı seferleri sırasında yeniden Bizansların eline geçen Pozantı daha sonra Kilikya Ermeni Krallığı ve Memlüklere bağlı Ramazanoğullarının eline geçtikten sonra Yavuz Sultan Selim’in 1517 seferi ile Osmanlı topraklarına katıldı.
Mondros Ateşkes Antlaşmasının imzalanmasından sonra Anadolu, işgal güçlerinin istilasına uğramakla Pozantı’da Fransızların işgaline maruz kalmıştır. 25 Mayıs 1920'de Pozantı düşman işgalinden kurtarılmıştır.
Bu esnada Adana da Fransızların işgali altındaydı. İl merkezi 5 Ağustos 1920 Pozantı kongresinden sonra, Pozantı’ya taşındı. 1954 yılına kadar bucak olan Pozantı bu tarihte ilçe olmuştur.
Turizm
Pozantı, Çukurova Bölgesini ve Akdeniz kıyılarını İç Anadolu’ya bağlayan en kolay ulaşım yolu üzerinde bulunmaktadır. Sözü edilen ulaşım kolaylığı aynı zamanda turizmin Pozantı’dan geçerek bir taraftan İç Anadolu’ya (Kapadokya, Ihlara Vadisi, Konya, Ankara, Kayseri) diğer taraftan Akdeniz Bölgesi (Adana, Mersin, Osmaniye, Gaziantep, Kahramanmaraş, Hatay) ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinin (Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin) ulaşımını sağlamaktadır. Bölgede Aladağ Milli Parkı ve Demirkazık zirvesi, Çiftehan kaplıcaları, Ulukışla Karagöl ile Bolkar dağları özellikle yazın turizmin yoğunlaştığı alanlardır. Bu alanlara giden insanlar Pozantı’da konaklayarak günübirlik gidip gelebilmektedir. Günübirlik konaklama giderek yaygınlaşmaktadır. Halihazırda bu kişilere ilçede konaklama dışında diğer turizm imkanları (organizasyon, turlar, turistik eşya satışı, alışveriş mekanları vb.) sunulamamaktadır.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1955[2] | 9.985 | 1.909 | 8.076 |
| 1960[3] | 12.310 | 2.470 | 9.840 |
| 1965[4] | 12.855 | 2.976 | 9.879 |
| 1970[5] | 13.554 | 3.779 | 9.775 |
| 1975[6] | 15.541 | 5.408 | 10.133 |
| 1980[7] | 17.716 | 6.453 | 11.263 |
| 1985[8] | 17.383 | 7.263 | 10.120 |
| 1990[9] | 23.040 | 7.892 | 15.148 |
| 2000[10] | 21.756 | 9.627 | 12.129 |
| 2007[11] | 19.896 | 9.835 | 10.061 |
| 2008[12] | 21.963 | 9.859 | 12.104 |
| 2009[13] | 20.425 | 9.880 | 10.545 |
| 2010[14] | 20.279 | 9.864 | 10.415 |
| 2011[15] | 20.147 | 9.866 | 10.281 |
| 2012[16] | 19.812 | 9.955 | 9.857 |
| 2013[17] | 20.954 | 20.954 | veri yok |
| 2014[18] | 20.004 | 20.004 | veri yok |
| 2015[19] | 19.440 | 19.440 | veri yok |
| 2016[19] | 19.362 | 19.362 | veri yok |
| 2017[19] | 19.215 | 19.215 | veri yok |
| 2018[19] | 20.683 | 20.683 | veri yok |
| 2019[19] | 19.974 | 19.974 | veri yok |
| 2020[19] | 19.930 | 19.930 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Mahalleler
Pozantı'nın 21 mahallesinin 5'i merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 11.305 kişi (%58,8) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 42,4 km uzaklıktaki Çamlıbel'dir. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan mahalle, 1.542 kişi ile Kamışlı'dır. Pozantı'nın nüfusu 2017 yılında %0,76 azalmıştır.
Pozantı ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu
| Sıra | Mahalle | Km* | Rakım | Nüfus | |||
| 2016[20] | 2017[21] | 2018 | 2019 | ||||
| 1 | Cumhuriyet Mah. | 0,0 | 995 | 951 | |||
| 2 | Gökbez Mah. | 2,0 | 943 | 926 | |||
| 3 | İstiklal Mah. | 1,0 | 1.951 | 1.916 | |||
| 4 | Kurtuluş Mah. | 1,0 | 1.657 | 1.682 | |||
| 5 | Zafer Mah. | 1,0 | 5.650 | 5.830 | |||
| Pozantı (merkez) | 784 | 11.196 | 11.305 | ||||
| 6 | Akçatekir Mah. | 14,0 | 1.042 | 1.585 | 1.431 | ||
| 7 | Alpu Mah. | 7,0 | 1.000 | 192 | 189 | ||
| 8 | Aşçıbekirli Mah. | 29,6 | 1.212 | 843 | 817 | ||
| 9 | Belemedik Mah. | 11,0 | 710 | 53 | 46 | ||
| 10 | Çamlıbel Mah. | 42,4 | 849 | 113 | 114 | ||
| 11 | Dağdibi Mah. | 32,0 | 1.328 | 534 | 543 | ||
| 12 | Eskikonacık Mah. | 6,2 | 982 | 279 | 290 | ||
| 13 | Fındıklı Mah. | 12,9 | 1.232 | 407 | 372 | ||
| 14 | Hamidiye Mah. | 23,0 | 1.307 | 789 | 800 | ||
| 15 | Kamışlı Mah. | 19,9 | 1.177 | 1.574 | 1.542 | ||
| 16 | Karakışlakçı Mah. | 40,7 | 1.450 | 475 | 475 | ||
| 17 | Ömerli Mah. | 17,6 | 1.108 | 221 | 208 | ||
| 18 | Yağlıtaş Mah. | 36,0 | 1.288 | 278 | 272 | ||
| 19 | Yazıcak Mah. | 24,0 | 1.259 | 228 | 222 | ||
| 20 | Yenikonacık Mah. | 4,3 | 1.060 | 227 | 234 | ||
| 21 | Yukarıbelemedik Mah. | 37,6 | 1.273 | 368 | 355 | ||
| Pozantı (kırsal) | 8.166 | 7.910 | |||||
| Pozantı (ilçe) | 19.362 | 19.215 | |||||
* Km, Cumhuriyet Mahallesi'nde bulunan kaymakamlığa olan uzaklıktır.
Tarihi eserler
İlçe merkezinde bulunan tek tarihî eser, 1919 yılında kolordu komutanı Ahmet Cemal Paşa tarafından yaptırılan Cemal Paşa camii ve çeşmesidir. Bu camii sonradan onarılmıştır. Bugün ise bazı dini günlerde artan cemaata cevap verebilmesi için bir kat daha yükseltilmiş ve üzeri kubbeler ile örtülmüştür.
İlçe sınırları içerisindeki eski ve yeni Anahşa kaleleri Tekir tabyaları vardır. 1671 tarihinde Gülek'in girişindeki tarihi Anahşa kalesini gören Evliya Çelebi, orasının mamur bir kale olduğunu yazmaktadır. Araplar, Hüsnüs-Sekabile derdi.
Eski Konacık 4 km doğusundaki yalçın bir dönemecin gediği üzerine kurulu Anahşa kalesi de birkaç kez onarılmıştır. Tekir tepesini iki yönden kontrol altında tutan bugünkü E-90 karayolu kenarında üst kısmı yıkılmış, toprak altındaki bölümleri sağlam olan bir ara bölümünde bulunduğu Tekir tabyaları ise Mısırlı İbrahim Paşa zamanından kalmadır (19. yy başları). Aşçıbekirli köyü yakınlarındaki Fenese harabelerinin ise Bizans devrine ait bir şehir kalıntısı olduğu sanılmaktadır. Şeker pınarındaki tarihi taş köprü (Ak köprü) Ekim 1981'de meydana gelen sel taşkını sırasında yıkılmıştır. Bu köprünün tarihi hakkında kitabesinin kaybolması nedeniyle kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak köprü eski yapısal özellikleri bozulmadan tekrar onarılmıştır. Kamışlı köyü sınırlarında bulunan Ören ve Asar yaylarının da eski birer şehir kalıntısı olduğu söylenmektedir. Bu da topraktan çıkan eskiye ait kalıntılar ve künkle (taş boru) su yolu bozuntusu ile eski su yolu deposu bozuntularından anlaşılmaktadır.[]
Yerel yönetim
Eylül 2016'da, FETÖ'ye yardım ve destek verdiği gerekçesiyle 5 Ağustos'ta tutuklanan belediye başkanı Mustafa Çay'ın yerine 1 Eylül 2016 tarihinde yürürlüğe giren 674 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca belediye meclis üyesi Mahmut Sami Baysal atandı.[22]
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Pozantı Nüfusu - Adana". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Adana Pozantı Nüfusu". nufusune.com.
- ^ TÜİK 31 Ocak 2017 verileri
- ^ TÜİK 1 Şubat 2018 verileri
- ^ "28 belediyeye kayyum atandı" 12 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Birgün. 11 Eylül 2016. En son 11 Eylül 2016 tarihinde erişildi.
- Kemal Çelik, Millî Mücadele'de Adana ve Havalisi (1918-1922), 1999, Türk Tarih Kurumu
- http://www.devletarsivleri.gov.tr/kitap/belge/994/020.doc 23 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
