İçeriğe atla

Posterior serebral arter

Posterior serebral arter
Beyin haritalandırması. Sarı ile gösterilen alan PCA tarafından beslenmektedir
Willis poligonu şematik gösterimi
Latince isimarteria cerebri posterior
Hedef yapıOksipital lob
Tanımlayıcılar
JSTORposterior-cerebral-artery
Microsoft Academic2778394091
MeSHD020769
TA4565
FMA50583

Posterior Serebral Arter (PCA) ya da arka beyin atardamarı insan beyninin arka kısmı olan oksipital lobu ve bazı beyin sapı alanlarını besleyen bir çift arterdir. Baziler arterin terminal kısmının çatallanması ile her iki yana doğru uzanır. Posterior komünikan arter ile internal karotid arter ve orta serebral arter ile bağlantı kurar.

Yapısı

Posterior serebral arterin yapıları:

Santral dallar Perforan dallar olarak da bilinir.

  • Talamoperforan ve talamogeniculat (postero-medial ganglionik) dallar olarak tanımlanır. Bu dallar PCA'nın başlangıç kısmından çıkarlar ve aynı isimli posterior komünikan arter (PcomA)'den çıkan dallarla birlikte posterior perforan substansı delerek talamus'un medial duvarı ve 3. ventrikül duvarını besler.
  • Pedinküler perforan veya postero-lateral ganglionic dallar PCA'nın serebral pedinküllerin etrafından dönerken verdiği dallardır ve talamusun büyük bir kısmını beslerler.

Posterior koroideal dallar Not: Anterior koroideal arter ile karıştırılmamalıdır.

Bu dallar aslında tek bir dal olarak posterior koroideal arter olarak isimlendirilir.

  • Medial posterior koroideal dallar: Splenium, korpus kallosum, 3. ventrikülün tela koroiedası ve koroid pleksusu besler
  • Lateral posterior koroideal dallar: Serebral pedinküle uzanan küçük dallar, forniks, talamus, kaudat çekirdek, lateral ventrikülün koroid pleksusunu besler.[1]

Kortikal dallar

  • Anterior temporal, unkus ve fuziform girusu besler
  • Posterior temporal, fuziform girus ve inferior temporal lobu besler
  • Lateral oksipital; anterior, middle, posterior inferior temporal dallar olarak üçe ayrılır
  • Medial oksipital:
    • Kalkarin dal; kuneus, girus lingualis ve oksipital lobun arka yüzeyel kısmını besler
    • Parieto-oksipital dal; kuneus ve pre-kuneusu besler.
  • Splenial veya diğer adıyla Posterior peri-kallozal arter korpus kallosumun arka kısmından öne doğru uzanır ve çoğunlukla anterior serebral arter'in dalı olarak anterior peri-kallozal arter ile anastomoz yapar.

Klinik özellikler

İnme (Stroke)

  • Vücudun karşı tarafında ağrı ve ısı duyusu kaybı
  • Görme alan kaybı (karşı taraflı hemianopsi, maküler görme korunur)
  • Prosopagnozi her iki taraftaki lingual ve fuziform girus hasarında oluşur. Bilindik yüzlerin tanınması bozulur.
  • Weber sendromu
  • Aynı taraflı okülomotor sinir felci (göz dışa ve aşağı bakar)
  • Karşı taraflı fasiyal sinir felci. Yüzün sadece alt yarısı etkilenir. Yüzün üst yarısının beynin iki tarafından innervasyonu mevcuttur)
  • Horner sendromu

Kortikal dal hasarları

  • Homonim hemianopsi (üst kadran)
  • İki taraflı homonim hemianopsi
  • Baskın hemisfer ve korpus kallosum arka kısım hasarlarında, verbal disleksi (agrafi yok), renk tanıma bozukluğu
  • Sadece baskın taraf veya her iki hipokampal enfarkta bağlı hafıza problemleri
  • Baskın olmayan taraf, kalkarin veya lingual girus hasarlarında topografik hafıza ve yüz tanımama (prosopahnozi problemleri
  • Baskın taraf görme alanı hasarı, tektaraflı neglect
  • Kalkarin korteks hasarında görsel halisünasyonlar, görsel nesnelerin şekillerini algılayamama
  • Baskın olmayan hemisfer ahsarında kompleks halüsinasyonlar meydana gelebilir.

Santral dal hasarları

  • Talamik sendrom: Tüm duyuların kaybı, kendiliğinden oluşan ağrı ve uyuşma şikayetleri, intensiyonel tremor, koreatetoz, spazm, vücut yarısında kuvvetsizlik
  • Talamoperforan sendrom: Karşı tarafa serebellar ataksi ve aynı tarafta okülomotor sinir parezisi (Claude sendromu)
  • Weber sendromu: Karşı taraflı hemipleji ve aynı taraflı okülomotor sinir parezisi
  • Karşı taraflı hemipleji (serebral pedünkül hasarında)
  • Dentatotalamik yol hasarında karşı taraflı ritmik ataksik hareket bozukluğu

Ek resimler

  • Beynin ortadan kesilmiş ve sol iç taraftan görünümü. PCA ile beslenen alan sarı renkte gösterilmiştir.
    Beynin ortadan kesilmiş ve sol iç taraftan görünümü. PCA ile beslenen alan sarı renkte gösterilmiştir.
  • Beyni besleyen arterlerin tabandan görünüşü. Temporal lobun ön kısmı ve sağ serebellumun yarısı kaldırılmıştır.
    Beyni besleyen arterlerin tabandan görünüşü. Temporal lobun ön kısmı ve sağ serebellumun yarısı kaldırılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Atlas of Human Anatomy, Frank Netter
Wikimedia Commons'ta Posterior serebral arter ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Sınıflandırma

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Omurilik soğanı</span> Soluk alış veriş hızını ve kalp ritmini düzenler.

Omurilik soğanı veya medulla oblongata, ya da basitçe medulla beyin sapının ayrılmaz bir parçasıdır. Beyin sapının alt segmenti olarak konumlanmış olup, beyinciğin önünde ve biraz altında yer alır. Koni şeklindeki bu nöron kümesi, çeşitli otonom (istemsiz) bedensel işlevler için çok önemlidir. Bunlar kusma, hapşırma ve daha fazlası gibi refleks eylemleri içerir.

<span class="mw-page-title-main">Optik sinir</span>

Nervus opticus, nervi craniales (encephalici) olarak bilinen 12 kafa çiftinin ikincisidir ve retinadan beyne görme bilgisini taşır. Diensefalonda yer alan bir divertikül olan embriyonik retinal gangliyon hücrelerinden köken aldığı için kesildikten sonra rejenere olamaz.

<span class="mw-page-title-main">Talamus</span> İnsan beyninde bir bölge

Talamus, diensefalonun bir parçasıdır. Koku duyusu hariç, tüm sistemlerden gelen afferent (duyusal) sinyaller için bir kapı olarak kabul edilir. Ayrıca amaca yönelik bilinçli davranışlardan sorumludur. Vücuda gelen çeşitli uyaranlara bir çeşit filtre görevi yapar. Bu sayede konsantrasyon sağlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Temporal lob</span> İnsanların beyninde bulunan dört lobdan biri

Temporal lob, memelilerin beynindeki serebral korteksin dört ana lobundan biridir. Temporal lob, memeli beyninin her iki serebral hemisferindeki lateral fissürün altındadır.

<span class="mw-page-title-main">Paryetal kemik</span>

Paryetal kemik kafatası'nın kenarlarının ve çatısının birleştiği kemiktir. Her kemik düzensiz dörtgen biçimindedir ve iki yüzeyi, dört kenarı ve dört açısı vardır. İsmi Latince pariet-(duvar)'dan gelir.

<span class="mw-page-title-main">Serebral korteks</span> kafada bir bölüm

Serebral korteks veya beyin korteksi, insan ve diğer memeli beyinlerindeki serebrumun sinir dokusundan oluşan dış tabakasıdır. Beynin diğer kısımlarının çoğunun beyaz renkte olmasını sağlayan yalıtımın kortekste bulunmamasından dolayı rengi gridir. Korteks serebrum ve serebellumun dış kısımlarını örter ve kalınlığı 1,5-5,0 mm arasında değişir. Korteksin serebrumu örten kısımı serebral korteks olarak adlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Brodmann alanı</span> serebral korteksinin bölümleri

Brodmann alanları, insan ve diğer primat beynlerindeki histolojik yapısı ve hücrelerin organizasyonu ile tanımlanan serebral korteksinin bölümleridir.

<span class="mw-page-title-main">Masseter kası</span>

Masseter kası, insan ve memeli hayvanların anatomisinde çiğneme kaslarından biridir. Sadece memelilerde bulunan kas, bitkisel maddelerinin çiğnenmesini kolaylaştırmak için otoburlarda özellikle güçlüdür. Ayrıca en belirgin, yüzeysel ve güçlü çiğneme kasını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Willis poligonu</span> Beyni besleyen temel arterlerin dolaşımsal anastomozu

Willis poligonu veya çemberi, beyin ve çevresindeki dokulara kan sağlayan bir anastomoz. İngiliz hekim Thomas Willis'e (1621-1675) atfen isimlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Anterior inferior serebellar arter</span> beyinciği besleyen damarlardan biri

Anterior inferior serebellar arter (AICA) beyinciği besleyen 3 atardamardan biridir. Baziller arterin beyin sapı ile pons bileşkesi hizasında her iki taraftan çıkar. Seyri değişiklik göstermekle birlikte beyinciğin üst alt kısmına doğru dallar verir ve burada vertebral arterin dalı olan posterior inferior serebellar arter (PICA) ile anastomoz yapar. İnsanların çoğunda Labirintin arter AICA'nın dalı olsa da baziler arterden de çıkabilir. AICA'nın beslediği alanlar PICA'nın baskınlığına göre değişebilir. Sıklıkla beslediği alanlar beyincik ön-alt kısmı, flokkulus, orta serebellar pedinkül ce ponsun alt-dış kısmını besler.

<span class="mw-page-title-main">Posterior inferior serebellar arter</span>

Posterior inferior serebellar arter (PICA), vertebral arterin en büyük dalıdır. Beynin bir parçası olan beyinciklere kan sağlayan üç ana arterden biridir. Posterior inferior serebellar arterin tıkanması lateral medüller sendrom adı verilen bir inme ile sonuçlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Posterior komünikan arter</span>

Posterior komünikan arterler (PcomA) ya da arka iletici atardamarı beyin tabanında, iki taraflı olarak internal karotid arter ve Posterior serebral arter arasında bağlantı sağlayan bir arterdir. Willis poligonunun yapısına katılır. Beyin temel olarak internal karotid arter ve dallarının oluşturduğu ön dolaşım ve Posterior serebral arter ve dallarının oluşturduğu arka dolaşım sistemleriyle beslenir. PcomA ise bu iki sistemi birbirine bağlar. Herhangi bir şekilde bu sistemlerden birinde problem olduğu zaman beyin dolaşımının sürdürülmesi için diğer sistemden kollateral bağlantı sağlanmış olur.

<span class="mw-page-title-main">Anterior serebral arter</span>

Anterior serebral arter (ACA) ya da ön beyin atardamarı beynin frontal loblarının ve parietal lobunun ön üst orta kısmının ve her iki lobun dış korkelsinin orta hatta yakın bölümlerini besler. ACA Willis poligonunu oluşturan arterlerden biridir ve önde anterior komünikan arter ile her iki ACA bağlantı halindedir. ACA tıkanıklığına bağlı inme bu alanın beslediği alanlardaki fonklsiyonların kaybına bağlı tipik bulgular verir. Tıkanan ACA'nın karşı tarafında bacakta kuvetsizlik ve bilişsel fonksiyonlarda değişiklikler görünür.

<span class="mw-page-title-main">İnternal karotid arter</span> Beyni besleyen ana dallardan biri

Şah damarı ya da internal karotid arter (İKA), boynun her iki tarafında derinde bulunan, ortak şah damarından köken alan ve beyin ve gözleri besleyen ana damarlardan biridir. ortak şah damarın 3. ve 4. omur seviyesinde dallanmasıyla İKA ve göğüs şah damarından oluşur. Göğüs şah damarı boyun bölgesindeki organları, saçlı deriyi, yüzü, beyin zarlarını besler.

<span class="mw-page-title-main">Orta serebral arter</span>

Orta beyin atardamarı ya da diğer adıyla orta serebral arter (MCA) beynin dış yüzeyinde sylvian yarık içerinde seyrederek beynin dış yüzeyinin büyük kısmını besler. Bu arter internal karotid arterden çıkar. Direkt olarak Willis poligonunun yapısına katılmaz. Önce anterior serebral arter ve arkada posterior komünikan arter ile posterior serebral arter ile dolaylı bağlantı içerisindedir.

<span class="mw-page-title-main">Serebral dolaşım</span> beynin kan dolaşımı

Serebral dolaşım kalpten pompalanan kanın beyin içerisindeki damar ağında dolaşımını ifade etmektedir. Bu dolaşım miktarı dakikada ortalama 750 ml'dir ve kardiyak çıkışın % 15'tir. Kalpten çıkan oksijenlenmiş kan, arterler ile beyne gelir, bu esnada glikoz ve diğer metabolitlerde beyne taşınır. Metabolizma ürünleri ve oksijeni azalmış kan ise venler ile toplanarak kalbin sağ kulakçığına getirilir. Beyne gelen kan miktarı bazı faktörler ile değişir ve bu değişimleri hızlı şekilde dengelemek için beynin otoregülasyon mekanizmaları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Anterior spinal arter</span> omuriliğin ön ve üst kısmını besleyen arter

Anterior spinal arter' insan anatomisinde, omuriliğin ön kısmını besleyen arterdir. vertebral arterden iki taraflı olarak çıkar ve aşağı doğru orta hatta yaklaşarak ilerler. Foramen magnum düzeyinde spinal kordun önünde birleşerek te bir yapı haline gelir. Aşağı seviyelerde en büyük anastomozlarından biri Adamkiewics arteridir.

<span class="mw-page-title-main">Posterior spinal arter</span> omuriliğin arka kısmını besleyen damar

Posterior spinal arter omuriliğin arka kısmını besler. % 75 oranında PICA'nın, % 25 oranında vertebral arterin dalı olarak çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Kavernöz sinus</span>

Kavernöz sinus dural venöz sinuslerden biridir. Sella turcicanın yanında, sfenoid kemik ve temporal kemik arasında, lateral sellar kompartman olarak tanımlanan alan içerisinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Rozental'in bazal veni</span>

Rozental'in bazal veni diğer adıyla bazal ven beyinde bir takım venlerin bir araya gelmesi ile oluşur. Bu ven beynin derin yapılarındaki venöz kanı dreni eder. Bazal veni oluşturan venler:

  1. Derin sylvian venler
  2. Fronto-bazal venler
  3. inferior striat venler

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.