Portekiz gitarı, 12 telli bir gitar. 12 telli olmasına karşın 6 tel gibi akortlanır. Ne var ki, mi, la, re ve sol tellerinde üst tel kalın, alt tel ince oktav; si ve ince mi tellerinde ise iki tel aynı sese akortludur. Bu sayede üst harmonikleri kuvvetli bir tını elde edilebilmektedir.
Gitar, bazı istisnalar dışında genellikle perdeli ve tipik olarak altı veya on iki teli olan telli bir müzik aletidir. Genellikle çalan kişinin vücuduna düz bir şekilde tutulur ve baskın el ile telleri tıngırdatarak veya kopararak çalınırken, aynı anda diğer elin parmaklarıyla seçilen telleri perdelere bastırarak çalınır. Tellere vurmak için bir gitar penası da kullanılabilir. Gitarın sesi ya akustik olarak, gitar üzerindeki rezonanslı bir oyuk oda aracılığıyla ya da elektronik bir pikap ve bir amplifikatör ile güçlendirilerek yansıtılır.
Piyano, İtalya'da Bartolomeo Cristofori tarafından 1700 yılı civarında icat edilmiş akustik, tuşlu bir müzik aletidir. Piyanoda ses, teller vasıtasıyla elde edilir. Piyanonun tuşlarına basıldığında içindeki tahta çekiç tellere vurarak sesi oluşturur. Tahta çekicin tellere vurmasından dolayı piyano bazen vurmalı telli çalgı olarak da sınıflandırılır. Piyano klasik ve caz müzikte yaygın olarak kullanılır. Solo performanslar, ansambl, oda müziği, eşlik, bestecilik ve prova için oldukça uygun bir enstrümandır. Piyano taşınabilir bir enstrüman olmamasına ve genelde pahalı olmasına rağmen çok yönlülüğü ve aynı anda birçok yerde bulunma özelliği ile dünyada en yaygın olarak kullanılan enstrümanlardan biri olmayı başarmıştır
Bağlama ya da saz, Türk halk müziğinde yaygın olarak kullanılan telli tezeneli bir çalgı türüdür. Tezene denilen kiraz ağacı kabuğundan yapılmış bir mızrapla tellere vurularak çalınır. Tekne bir kütükten oyulmuştur ve armut biçimindedir.
Ut ya da Ud, telli bir müzik aleti. Kelimenin aslı Arapçada sarısabır veya ödağacı anlamındaki el-oud dan gelir. Baştaki el- sözcüğünün, bazı dillerde olup bazılarında olmayan harf-i tarif olduğunu bilen Türkler bu edatı atmış, geriye kalan oud kelimesini de - gırtlak yapıları ayna uygun olmadığı için - "ut" şekline sokmuşlardır. Dillerinde tanım edatı olan batılılar, 11-13. yüzyıllar arasındaki Haçlı Seferleri sırasında tanıyıp Avrupa'ya götürdükleri bu saza, fr:luth, en:lute, de:Laute, it:liuto, Alaut (İsp.)Laúd, Luit (Dat.) gibi hep L ile başlayan isimler vermişlerdir. Hatta saz yapıcılığı anlamında kullanılan lütiye kelimesi de yine lütfen yapılmadır.
Cümbüş, Zeynel Abidin Cümbüş tarafından 20. yüzyıl başlarında geliştirilmiş olan telli bir müzik aletidir. Sap kısmı gövde ile bağlandığı noktadan ayrılabilmektedir. Bu şekilde yalnız telleri değiştirilerek mandolin, gitar gibi birçok enstrümana çevrilebilir. Genel yapısı banjoya ve uda benzer. Gövdesinin bazı kısımları alüminyumdan yapılır. Göğüs tahtası deriden bir sazla kaplıdır. Diğer telli sazlar gibi mızrapla çalınır.
Cura, Yörük halk çalgılarından biridir. Akdeniz ozanları tarafından çoklukla kullanılan bu çalgının uzunluğu 55–60 cm kadardır ve bağlama ailesinin en küçük çalgısıdır. Cura genellikle altı, beş, dört ya da üç tellidir. İki telli curalar da vardır. Bu curaların alt teli "la", üst teli "re" sesine ayarlanmıştır. Curaların tekne derinlikleri ile göğüs genişlikleri 15 cm dolayındadır. Sap uzunlukları ise 40 cm kadardır. Sapın ucundaki burgu denen anahtarlarla çalgı akort edilir. Dört telli curalarda üstteki tel ahenk telidir. Öbür teller bu ahenk telinin sesine ayarlanır. Sapları kısa olduğu için curalarda az sayıda perde bulunur.
Kabak kemane, Türk halk müziği'ndeki telli, yaylı ve deri kapaklı sazların tek örneğidir. Kökeni Orta Asya'ya dayanmaktadır. Kabak kemane, Türkiye’de özellikle Batı Anadolu’da Ege Bölgesi’nde) yaygın olarak kullanılan bir sazdır. Kabak, kabak kemane, rebap ve ıklığ gibi adlar ile bilinmektedir. Orta Asya Türkmenlerinin Gijek adını verdiği ve Azerbaycan halk müziğinde Kemança adıyla kullanılan çalgı da aynı köktendir. Gövdesi kabak veya hindistan cevizi, göğsü deri, iki veya üç telli olan bir halk çalgısıdır. Yörelere göre farklılık gösterir.
Bas gitar, çoğunlukla dört teli olan ve kalın ses veren telli bir çalgıdır. Günümüz müziğinin vazgeçilmez enstrümanlarından biridir. Bas gitar yoğun olarak Rock, Metal, Caz, Blues, Funk, Punk ve R&B gibi müzik türlerinde kullanılır. İlk olarak Fender tarafından 1950'li yılların başlarında Fender Precision Bass modeliyle üretilmiştir.
Marcus Miller, Amerikalı caz müzisyeni, bas gitarist.
Tab, nota okumak yerine geliştirilmiş bir tekniktir. Genellikle gitar için kullanılır ve çizgiler teli, notanın yerine yazılan sayılar için özel bir nota sistemidir. Tab, bir gitar nota sistemi özelliği olarak var olmuştur. Tab nota sisteminde, nota bilmeye gerek duymadan, çok basit şekilde anlaşılır bir nota türü olup evrenseldir. Dünyanın her yerinde aynı şekilde kabul edilen kalıplar çerçevesinde okunur ve yazılır. Tab sisteminde yazılan akor veya notalar aşağıdaki bölümde belirtildiği şekilde gösterilir.
Arp, çoğunlukla Klasik Batı Müziğinde kullanılan en eski, telli bir müzik aletidir. Sabit sesli bir çalgıdır. Her tel üç ayrı ses çıkarabilir. Gam notalarının karşılığı olan yedi pedalın tutturulduğu oluk hazinesi, çınlama kasası sütun ve konsol bölümlerinden oluşmaktadır.
Chapman stick Emmett Chapman tarafından 1969 yılında geliştirilmeye başlanmış bir müzik aletidir. İlk Chapman Stick 1974 yılında ütetilmiştir. Bu enstrümanı diğer gitarlardan ayıran en önemli özelliği, Chapman stickin sadece Tapping diye bilinen yöntemle çalınmak üzere üretilmiş olmasıdır. Bu yöntem de 2 el de gitarın sapı üzerinde tap yapar.
Telli çalgılar, titreşen teller aracılığı ile ses üreten müzik aletleridir. Üç ana grup altında incelenebilir:
Müzik açısından tel; gitar, arp, piyano, keman ailesi gibi telli çalgılara takılan, doğal veya yapay liflerden ya da metalden üretilmiş ve gerildiğinde vurmak, çekmek ya da üzerinde yay gezdirmekle titreşerek ses çıkaran malzemedir.
Klasik gitar, klasik müzikte kullanılan gitar ailesinin bir üyesidir. Bağırsak veya naylondan yapılmış telleri olan bu akustik ahşap telli çalgı, metal telleri kullanan akustik ve elektro gitarın öncüsüdür. Klasik gitar on beşinci ve on altıncı yüzyılda İspanyol vihuela ve gittern'den türetilmiştir, daha sonra on yedinci ve on sekizinci yüzyıl Barok gitarına ve daha sonra on dokuzuncu yüzyılın ortalarında modern klasik gitara dönüşmüştür.
Akustik gitar, görünüş olarak klasik gitara benzeyen fakat tellerin cinsi bakımından klasik gitardan farklı olarak çelik tel kullanılan, belli bir elektronik sisteme gerek duymadan klasik gitara oranla daha yüksek ses çıkarabilen bir gitar türüdür. Amplifikatöre bağlanan elektro akustik gitarlar da vardır. Akustik gitarın başlıca kullanıldığı müzik türleri blues, rock, pop'dur.
Perde veya fret, telli çalgıların sap kısmını bölümlere ayıran, tellerle dik açı yapacak şekilde yerleştirilmiş, kabarık ve düz çizgiler. Batı enstrümanlarında genellikle sapa gömülü düz metal parçalar iken, bazı doğu çalgılarında sapa sarılı tellerden yapılır. Fret, müzisyenin parmaklarının konumu ve basış şiddetine bağlı olarak sesin perdesinin değişmesini sağlar.
Standart akort veya standart akort düzeni, telli çalgılarda kullanılan tipik akort düzenini belirten müzik terimi.
Meydan sazı, Türk Halk Müziği'nde yaygın olarak kullanılan telli tezeneli bir çalgı türü olan "bağlama"nın en büyük boyuna verilen isimdir.Bu saz genellikle genel yerlerde ve meydanlarda çalındığı için bu ismi almıştır.Bu "meydan sazı"na 12 telli saz da denmektedir.Çünkü meydan sazı 12 telden oluşmaktadır.Sapında genellikle 32 perde bulunur.En ince teli 35 numaradır.Meydan sazı davudi bir ses çıkarır.
Dil peyniri bir çeşit peynirdir. Kars ve Erzurum yöresinde üretilir. Genellikle inek sütünden üretilse de koyun sütü ile de üretilebilir. Tam yağlı bir peynir çeşididir. Lifli, tel tel ayrılan bir peynirdir.Tadı kaşar peynirine benzer fakat kaşar peynirine göre daha yumuşaktır. Künefe yapımında künefe peynirine alternatif olarak kullanılan bir peynirdir.
