İçeriğe atla

Porbajın

Arkeolojik Höyük
Adı:Porbajın
ülke:Rusya
özerk ülke:Tuva Cumhuriyeti
bölge:Tere göl bölgesi
Türü:Höyük
Tahribat:
Araştırma yöntemi:Kazı
Rusya Başbakanı Vladimir Putin ile Monako Prensi II. Albert'in bölgeye düzenlediği bir geziden görünüm (Ağustos 2007)[1]

Por-Bajın (Tuva Türkçesi: Пор-Бажың, (RusçaПор-Бажын) Günümüzde Tuva Cumhuriyetinde bulunan Uygur Kağanlığı devrinde yapıldığı araştırmacılar tarafından söylenen eski yapının adıdır. Tuva'daki bir göl olan Tere-hölün ortasında bir adacıkta yer almaktadır.[2] Bu Porbajın sözü Tuva Türkçesinde "pişirilmiş topraktan ev" gibi bir anlama gelmektedir.[3] Rusya Federasyonu politikacılarından Tuva Türkleri kökenli Sergey Şoygu'nun yoğun çabaları ile anıt müze haline getirilmiştir.

8. yüzyılda inşa edildiği düşünülen bu mimari yapı hakkında Macaristan milli müzesi'den Istvan Fodor'a göre, Türklerin günlük yaşamlarının geçtiği gizli bir yapıdır.[4] Bu teoriler içinde türlü görüşler de vardır. Bir kale, saray, tapınak, gözlemevi diyen araştırmacılar da görülür.[4] Burada yapılan gözlemlerde kişilere ait ayak izleri[1] ve kil tabletlerin içinde rengarenk çizimler görülür.[1] Kale surlarının iç duvarlarının ortasında binalar, evlerin merkezi bir sokağa çıkış yolları planlı bir yapı olduğunu ortaya çıkarır. Kalenin toplam alanı 3.3 hektardır. Düzenli imar edilmiş dikdörtgen duvarlar 8 m'ye kadar yükselir. Tuğla kalıntılardan anlaşıldığı kadarıyla güneyden kuzeye 158 metre, batıdan doğuya 211 metre uzanır. 13 Ağustos 2007 yılında Porbajın'ın ziyaretçileri arasında Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ve Monako prensi Alber II vardır.[5] 1891 yılındaMinusinskmüzesi çalışanı Dmitriy Klements Porbajın kale kalıntılarını keşfetmiştir. 1957—1963 yıllarında adaya düzenlenen arkeolojik keşifler içinde profesörlerden Sevyan Vaynşteyn de vardı, kendisi Etnoloji ve antropoloji enstitüsünde görevliydi.[6]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c "Путин и князь Монако осмотрели место раскопок крепости Порт-Бажын". РИА Новости. 13 Ağustos 2007. 14 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2010. 
  2. ^ "Por-Bazhyn Archeological Expedition in Tuva Prepared". "Tuva-Online" News & Information Agency. 1 Nisan 2007. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2010. 
  3. ^ celal görgeç, açıklamalı manavgat ağzı sözlüğünde por sözü çorak toprak anlamına gelmektedir.
  4. ^ a b "Por-Bazhyng, the Uygur Forstress in Tuva". "Tuva-Online" News & Information Agency. 20 Ağustos 2008. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2010. 
  5. ^ Путин и князь Монако осмотрели место раскопок крепости Пор-Бажын. 14 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi — РИА Новости.
  6. ^ Исследования 5 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. на сайте Культурного фонда «Крепость Пор-Бажын» 25 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tuva Cumhuriyeti</span> Rusya Federasyonu’nda Güney Sibiryada özerk bir Türk cumhuriyeti

Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tuvaca</span> Rusyada bir Türk dili

Tuvaca, Tuva Türkçesi, Tuva dili, Rusya'ya bağlı özerk Tuva Cumhuriyetinde Tuvalar tarafından konuşulan Sayan dilleri grubundan çağdaş Türk yazı dillerinden biridir. Tuva Cumhuriyeti'ndeki 250.000 civarındaki Tuva nüfusunun yanı sıra, kuzey-batı Moğolistan'da 27.000 kişi ve Çin'in adlandırmasıyla Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne Türk Dünyasındaki adlandırmayla Doğu Türkistan'a bağlı Altay İli'nde 2.400 kişi bu dili konuşmaktadır. Ayrıca Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Kazakistan'da az sayıda Tuvaca konuşanlar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Turfan</span>

Turfan veya Turpan, Doğu Türkistan'da tarihi bir vaha şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Burçin İlçesi</span>

Burçin İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde, Altay İline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Kanas Gölü</span> Xinjiang, Çinde göl

Kanas Gölü, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde, Altay İline bağlı Burçin İlçesi kuzeyinde bir tatlısu gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">Turan (şehir)</span>

Turan, Tuva Cumhuriyeti'nde bir şehir. Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti Kızıl'a 70 km kuzaybatısındadır. 1945 yılında şehir durumuna yükselmiştir. 1989 yılı nüfusu 5976 kişi iken Rus nüfusunun Tuva'dan ayrılması üzerine 2002 yılına göre nüfus 5598 kişi olmuştur. Bu şehirde bir havaalanı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kaa-Hem (il)</span>

Kaa-Hem ili ; Rusça:Каа-Хемский кожуун), Tuva Cumhuriyetinin 17 idari biriminden biridir. Yönetim merkezi Sarıg-Sep'tir.

<span class="mw-page-title-main">Erzin (il)</span>

Erzin bölgesi 17 idari birime ayrılmış Tuva Cumhuriyetinin bir yönetim merkezidir. Erzin Bölgesi İlçe Belediyesi olarak kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tere-Göl (il)</span> Rusyada bir belediye bölgesi

Tere-Göl İli, Tuva Türkçesi: Тере-Хөл кожуун / Tere-Höl kojuun — Tuva Cumhuriyeti'nde yer alan bir il. 2003 yılında Kızıl kojuundan ayrılarak kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl (Tuva Cumhuriyeti ili)</span>

Kızıl ili Tuva Cumhuriyetinin 17 il yönetiminden biri olup ülkenin merkezi de bu il sınırları içindedir. Yönetim merkezi Kaa-hem şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Süt-Göl (il)</span> Tuva Cumhuriyetinde bir idari bölge

Süt Göl İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. Bölgenin idari merkezi — Sug-Aksı.

<span class="mw-page-title-main">Toju (il)</span>

Toju İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Toora-Hem. Öbür yerleşimler — Saldam, Adır-Kejig, Çazılar, İy, Irban, Sıstıg-Hem.

Hamsıra —, Tuva Cumhuriyetinde, Biy-Hem de denilen Büyük Yenisey akarsuyunun bir koludur.

<span class="mw-page-title-main">Sik kafalı Putin!</span>

Putin huylo! Ukrayna'da futbol taraftarları tarafından sıkça söylenen çift dilli bir şarkıdır. FK Metalist Harkiv taraftarlarının söylemesi ile başlamış, 2014 Rusya'nın Ukrayna'ya askerî müdahalesi nedeniyle ulusal ve daha sonra küresel olarak yayılmıştır.

Kungurtug — Tıva'da Teregöl idari biriminin yönetim merkezi olan köy.

RIA Novosti, Rusça yayın yapan bir haber ajansıdır. 2013 yılında kadar ülkenin uluslararası haber ajansı olup bu tarihten itibaren Rossiya Segodnya bünyesinde Rusça yayın yapan bir haber ajansı olarak devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Putinizm</span> totaliter ve muhafazakâr ideoloji

Putinizm veya Putincilik, Rusya'da devlet başkanı Vladimir Putin'in uyguladığı siyaset için kullanılan bir terimdir. Batı medyasında Putinizm ve Putinist terimleri genellikle Putin yönetiminde askeri güvenlik kurumu silovikinin ülkenin siyasi ve mali gücün çoğunu kontrol etmesi anlamında kullanılır. Pek çok siloviki, Putin'in kişisel arkadaşları veya daha önce FSB, İçişleri Bakanlığı ve ordu gibi devletin güvenlik ve istihbarat birimlerinde çalışmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Şınaa (sum)</span>

Şınaa sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Emi (sum)</span>

Emi sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Ottuk Daş, Tere Höl kojuun</span>

Ottuk Daş — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı Emi beldesinin yönetim merkezi olan köydür.