İçeriğe atla

Pop müzik otomasyonu

Pop müzik otomasyonu; algoritmik yollardan, kulağa hoş gelen pop müzikler üretmeyi hedef edinen, müzisyenler ve bilgisayar bilimcilerinin ilgi alanlarının kesişim noktasındaki bir çalışma alanıdır. Özellikle, pop müziğin kalıplaşmış, değişmez ve bestelenmesi kolay olduğu düşüncesine dayanır. Pop müzik bestelenmesini otomatikleştirme, algoritmik müzik, yapay zekâ (AI, İngilizceartificial intelligence) ve hesaplamalı yaratıcılıktaki birçok fikirle ilgilidir.

Genel bakış

Algoritmalar (veya en azından resmî kurallar dizisi) yüzyıllardır müzik bestelemek için kullanılmıştır; örneğin kontrpuanda sesli yönlendirmeyi çizmek için kullanılan prosedürler, genellikle algoritmik belirlemeye indirgenebilir. Söz konusu terim genellikle insan müdahalesi olmadan müzik yapmak için resmî prosedürlerin kullanılması için ayrılmıştır.

Mozart, Bach ve caz tarzında müzik üreten klasik müzik otomasyon yazılımları mevcuttur. En önemlisi, David Cope,[1] aynı tarzda yeni müzik besteleri oluşturmak için bir bestekâr insanda olduğu gibi mevcut müziği analiz etme ve genelleme yapma yeteneğine sahip "Müzikal Zeka Deneyleri" (veya EMI) adlı bir yazılım sistemi yazmıştır. EMI'nin verdiği çıktılar, dinleyicileri müziğin insanlarca, yüksek düzeyde yeterlilikle üretildiğine ikna etmeye yetecek kadar üstündür.

Cazda yaratıcılık araştırmaları, doğaçlama sürecine ve bunun müzikal bir aracıya yüklediği bilişsel taleplere odaklanmıştır: Zaman hakkında akıl yürütme, daha önce çalınanları hatırlama ve kavramsallaştırma ve bir sonraki çalınabilecekleri planlama.

Pop müzik otomasyonundaki projeler; ezgi oluşturma ve şarkı geliştirme, vokal oluşturma veya iyileştirme, otomatik eşlik ve şarkı sözü besteleme fikirleri içerebilir. Söz konusu projeler burada bahsedilenlerle sınırlı değildir.

Otomatik eşlik

Gerçek zamanlı olarak bir vokal ezgiye eşlik edecek akorları otomatik seçen bazı sistemler mevcuttur. Müzik tecrübesi olmayan bir kullanıcı, yalnızca mikrofona şarkı söyleyerek enstrümantal eşlikli bir şarkı oluşturabilir. Bir müzik veritabanı kullanarak bir Gizli Markov modelini eğiten ve bu modeli yeni ezgilerdeki akorları seçmek için kullanan, SongSmith[2] adlı bir Microsoft araştırma projesi buna örnek verilebilir.

Ezgi oluşturma

Otomatik ezgi üretimi genellikle bir Markov zinciri ile yapılır, sistemin durumları nota veya perde değerleri hâline gelir ve her nota için bir olasılık vektörü oluşturulup bir geçiş olasılık matrisi meydana getirilir (aşağıda). MIDI nota değerleri, frekans (Hz) veya diğer herhangi bir istenen parametre olabilen geçiş matrisi ağırlıklarına dayalı olarak nota değerleri üretmek ve çıktı vermek için bir algoritma oluşturulur.

1. dereceden matris
Nota A C# Eb
A 0.1 0,6 0,3
C# 0.25 0.05 0.7
Eb 0.7 0,3 0
2. dereceden matris
Nota A D G
AA 0.18 0,6 0.22
AD 0,5 0,5 0
AG 0.15 0.75 0.1
DD 0 0 1
DA 0.25 0 0.75
DG 0.9 0.1 0
GG 0,4 0,4 0,2
GA 0,5 0.25 0.25
GD 1 0 0

İkinci dereceden bir Markov zinciri, ikinci tabloda belirtildiği gibi mevcut durum ve ayrıca önceki durum dikkate alınarak tanıtılabilir. Daha yüksek düzeydeki, n'inci sıradaki zincirler, belirli notaları birlikte "gruplandırma" eğilimi gösterirken, bazen diğer kalıplara ve dizilere "parçalanır". Bu üst düzey zincirler, birinci dereceden bir sistem tarafından üretilen 'amaçsız gezinme' yerine, bir cümle yapısı duygusuyla sonuçlar üretme eğilimindedir.[3]

Şarkı sözü oluşturma

Otomatik şarkı sözü oluşturma yazılımı aşağıdaki şekillerde çalışabilir:

  • Kelimeleri ritme göre seçme

Örneğin, Tra-la-Lyrics sistemi,[4] belirli bir ezgi için Portekizce şarkı sözleri üretir. Bu sadece her bir heceyi ezgideki bir nota ile eşleştirmeyi değil, aynı zamanda kelimenin vurgusunu ezginin güçlü vuruşlarıyla eşleştirmeyi de içerir.

  • Mevcut pop müziğin ayrıştırılması (içerik ve sözcük seçimi)

Bu algoritma, doğal dil işlemeyi içerir.

Pablo Gervás,[5] belirli bir girdi metninin şiirsel formülasyonlarını, mevcut şiirlerin durum tabanından alınan şiirsel parçaların bir bileşimi aracılığıyla oluşturmak için durum tabanlı çıkarsama (CBR) yaklaşımını kullanan, ASPERA adlı bir sistem geliştirmiştir. ASPERA durum tabanındaki her şiir parçasına, parçanın anlamını ifade eden bir mensur açıklama eklenir ve bu nesir dizisi, her parça için anahtar görevi üstlenir. Daha sonra bu parçaları iyi biçimlendirilmiş bir şiirsel yapı hâline getirmek için ölçü kurallarından yararlanılır.

  • Otomatik benzetme veya hikâye oluşturma

TALE-SPIN[6] ve The MINSTREL[7] gibi programlar bir dizi karaktere yönelik hikâye oluşturmak için karmaşık detaylandırma yaklaşımları kullanır.

Bringsjord's BRUTUS[8] gibi sistemler, ihanet gibi kişiler arası karmaşık temalarla hikâyeler meydana getirebilir.

Sardonicus veya Aristoteles[9] gibi çevrimiçi mecazi ifade üretme sistemleri, belirli bir amaç için mecazi sözcükler önerebilir (örneğin, kişiye hoş gelen bir bakışı tanımlamak için "tatlı" sözcüğünü kullanabilir).[10]

  • Gruplandırılmış kelimelerin serbest çağrışımı

Kaynakça

  1. ^ Computer Models of Musical Creativity, Cambridge, MA: MIT Press, 2006 
  2. ^ [1] 3 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. and
  3. ^ The Computer Music Tutorial, MIT Press, 1996, ISBN 0-262-18158-4 
  4. ^ Tra-la-lyrics: an approach to generate text based on rhythm, Proceedings of the 4th International Joint Workshop on Computational Creativity, pp. 47–55, London, UK, (June 2007), 2007 
  5. ^ An expert system for the composition of formal Spanish poetry, Journal of Knowledge-Based Systems 14(3-4) pp 181–188, 2001 
  6. ^ TALE-SPIN, Shank, R. C. and Riesbeck, C. K., (eds.), Inside Computer Understanding: Five Programs plus Miniatures. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, 1981 
  7. ^ The Creative Process: A Computer Model of Storytelling, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, 1994 
  8. ^ Artificial Intelligence and Literary Creativity. Inside the Mind of BRUTUS, a Storytelling Machine., Hillsdale NJ: Lawrence Erlbaum Associates, 2000 
  9. ^ Comprehending and Generating Apt Metaphors: A Web-driven, Case-based Approach to Figurative Language, Proceedings of AAAI 2007, the 22nd AAAI Conference on Artificial Intelligence. Vancouver, Canada, 2007 
  10. ^ "MECAZ KAPSAMINDAKİ ANLAMLAR VE BU ANLAMLAR ARASINDAKİ İNCE AYRINTILAR". Faruk Gürbüz. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi. 2008. 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021. 

 Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Bilişim, bilişim bilimi ya da bilgisayar bilimi, bilgi ve hesaplamanın kuramsal temellerini ve bunların bilgisayar sistemlerinde uygulanabilmeleri sağlayan pratik teknikleri araştıran bir yapısal bilim dalıdır. Bilişimciler ya da bilgisayar bilimcileri bilgi oluşturan, tanımlayan ve dönüştüren algoritmik süreçler icat edip, kompleks sistemleri tasarlamak ve modellemek için uygun soyutlamalar formüle ederler. Bilişim Dünya'da hızla gelişmeye devam eden önemli bir teknolojidir.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Tilbe</span> Türk şarkıcı ve söz yazarı

Yıldız Tilbe ,Türk şarkıcı-şarkı yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzu Kuzu</span>

Kuzu Kuzu, pop müzik sanatçısı Tarkan'ın 2001 yılı tarihli Karma albümündeki 3. parça ve albümden çıkardığı ilk teklisi. Kuzu Kuzu tekli albüm sadece Türkiye'de yayımlandı. Parçanın müziği ve sözü sanatçının kendisine aittir. HITT müzikten çıkan ilk albümdür. Çıktığı zaman bir tekli için inanılması güç olan 500.000'den fazla satışa ulaştı. "Kuzu Kuzu" Türkiye'de tüm zamanların en çok satan ve tüm zamanların en hızlı satılmış tekli albümü oldu. 1. klibi 21 Mayıs 2001 tarihinde gösterime girdiğinde Türkiye'de listelere zirveden giriş yapan üst kalitedeki kuzu kuzu şarkısı, çok farklı olan bu müzik için yurt dışında ilk başta şarkı çok hareketli bulunmadı ve şarkı sözleri anlaşılmadığı için yurt dışında listelerde üst sıralara yükselmedi. Yabancı hayranlar sonradan şarkıdaki dans havasını fark etmiş, çok farklı hareketli bir parça olduğunu vurguladılar ve sözlerin kendi dillerindeki anlamlarını araştırmaları ile şarkıdaki kaliteyi daha da beğendiler. Tarkan dünyaya yine Türkçe öğretmeye başladı. Kuzu Kuzu akustik olarak 2. klip yayımlandı. "Kuzu Kuzu" şarkısı Türk popunda yeni bir çağ, büyük farklılık olarak yorumlandı.

<span class="mw-page-title-main">No Angels</span>

No Angels, bir Alman Pop müzik kızı grubudur. 2000 yılında "Popstars" yarışmasının galibi Nadja Benaissa, Lucy Diakovska, Sandy Mölling, Jessica Wahls ve Vanessa Petruo'dan oluşan grup müzik dünyasına girdi. 2003 yılında ayrıldılar. Ama 2007 yılında tekrar birleştiler. Grup 2008 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Almanya'yı Disappear parçasıyla temsil etmiştir ve 14 puanla Polonya, Birleşik Krallık ile sonunculuğu paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">No Doubt</span>

No Doubt, Anaheim, Kaliforniya'da kurulmuş olan Amerikan rock grubudur. Ska-pop soundlu grubun ilk albümü No Doubt, döneminde grunge hareketinin yaygın olmasından dolayı başarılı olamadı. Grubun elmas sertifikalı albümü Tragic Kingdom, 1990'ların skaya, geri dönüşünde rol oynadı ve albümden çıkan üçüncü single "Don't Speak", Billboard Hot 100 Airplay'de on altı hafta boyunca bir numarada kalarak rekor kırdı.

Ahmet Koç, Türk bağlama sanatçısı, müzisyen. Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı Devlet Modern folk müzik topluluğuna bağlı müzikolog, aranjör ve bağlama sanatçısıdır.

Matematikte, Markov Zinciri, Markov özelliğine sahip bir stokastik süreçtir. Markov özelliğine sahip olmak, mevcut durum verildiğinde, gelecek durumların geçmiş durumlardan bağımsız olması anlamına gelir. Bir başka deyişle, mevcut durumun açıklaması, sürecin gelecekteki evrimini etkileyebilecek tüm bilgiyi kapsar. Gelecek durumlara belirli bir şekilde değil, olasılıksal bir süreçle ulaşılacaktır.

Aranjman veya cover, müzik alanında önceden seslendirilmiş bir eserin farklı sanatçılar tarafından yeniden icra edilmesi anlamına gelmektedir. "Cover", kökeni eski Fransızcaya dayanan İngilizce bir sözcük olmasına rağmen birçok dilde değiştirilmeden kullanılmıştır. Türkçedeki en yaygın karşılığı aranjmandır.

<span class="mw-page-title-main">Dido (şarkıcı)</span> benim adasimmi

Dido Florian Cloud de Bounevialle O'Malley Armstrong, kısaca bilinen adıyla Dido, 1999 yılından bu yana yaptığı müzikle birçok başarı elde edip, ödüller kazanmış İngiliz pop şarkıcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">La det swinge</span>

"La det swinge", Bobbysocks! adlı pop grubu tarafından seslendirilen Norveççe şarkıdır. Şarkı, 1985 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Norveç'e ilk birinciliğini kazandırmıştır.

<i>Running</i> (No Doubt şarkısı)

Running, Tony Kanal ve Gwen Stefani tarafından No Doubt'ın dördüncü stüdyo albümü Rock Steady (2001) için yazılmış olan bir şarkıdır ve 1 Temmuz 2003'te albümün dördüncü ve son single çalışması olarak dünya genelinde yayınlandı. Şarkı, ayrıca 2003'te Sabrina the Teenage Witch dizisinin son bölümünde de kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Underneath It All</span>

"Underneath It All", Gwen Stefani ve Dave Stewart tarafından No Doubt'ın beşinci albümü Rock Steady (2001) için yazılan şarkıdır. Reggae etkisinde olan parçada DJ Lady Saw konuk vokal olarak yer aldı. Parça, eleştirmenler tarafından karışık eleştiriler aldı.

Güfte, müzik eserlerinin yazılı metni, sözü veya bir müzik yaptının bestelenmiş sözleri'ne verilen isimdir. Şiir veya besteli ve güfteli esere de neşîde denir.

"Bi' An Gel" 22 Aralık 2009'da 7. stüdyo albümü Önsöz, Sony Music Entertainment tarafından albümün ilk teklisi olarak piyasaya sürülmüştür. Sanatçı bu albümde ünlü aranjör Ozan Çolakoğlu ile çalışmış, albümün ilk video klibi ise Bi' An Gel olmuştur. Bu parçayla listelere hızlı bir giriş yapan Gülşen, uzun bir süre Türkçe Top 20 Listesi'nde 1 numarada kalmıştır. Sanatçı çok geçmeden 2. klibini mart ayında "Ezberbozan" adlı şarkısına çekmiştir.

Yaratıcı düşünme, yeni nesnelerin, süreçlerin ya da kavramların ortaya çıkmasını sağlayan düşünme sürecidir. Yaratıcı düşünme yeni ve özgün fikriler biçiminde tezahür etmektedir. Yeni fikirler rastlantısal olarak ortaya çıkabildiği gibi, görece sistematik bir sürecin sonucu olarak da ortaya çıkabilmektedir. Yaratıcı düşünme giderek yaratıcı eyleme dönüştüğünde, çok yalın kişisel ve günlük sorunlara çözüm bulmaktan, kurumlara ve toplumlara dek kendini hissettiren paradigma değişimlerine varan bir yelpaze oluşturur. Belirli bir sorun için o soruna özgün yaratıcı bir çözüm üretmek durumsaldır. Buna karşın, belirli bir problem türüne özgü yaratıcı bir yöntem, teknik ya da çözüm üretmek ise yaratıcı bir genellemedir. Yaratıcı düşünmeyi eleştirel düşünmeden ayıran başlıca özellik, mevcut fikirlerden yola çıkarak bilgi, sağduyu ve mantık kullanımı ile bir yargıya varmak yerine, mevcut fikirlere ek olarak yenilerini önermesidir. Eleştirel düşünme süreci analitik ve dikeydir. Önermeler mantık çerçevesinde birbirine bağlı zincirler ve bu zincirler arasındaki mantıksal bağlardan oluşan bir ağ oluşturarak argümanı meydana getirmektedir. Bu nedenle eleştirel düşünmeye dikey düşünme veya programlı düşünme adı da verilmektedir. Yaratıcı düşünme süreci ise yanaldır. Mevcut önermelere ek olarak ileri sürülen yeni önermelerin mevcut önermelerle arasındaki bağ görece daha zayıf, hatta kimi zaman tümüyle kopuktur.Yeni fikirlerin kendi başlarına saçma olması gerekmemekle birlikte, bu fikirler kimi zaman kendilerini çağrıştıran öncüllere göre saçma olarak kabul edilebilmekte; hatta geçerli oldukları durumlarda bile, bireysel ya da sosyo-kültürel nedenlerle yadsınabilmektedir. Yaratıcı argümanlar mantıksal bir disiplinden görece daha uzaktır. Bu anlamda, yaratıcı düşünme, eleştirel düşünmeyi tamamlamakta ve yanal düşünme olarak da adlandırılmaktadır.Yaratıcı düşünceye olanak tanımak ve yeni fikirler üretmek için kullanılabilecek bireysel ya da grup düşünme süreçlerini içerisinde barındıran pek çok teknik bulunmaktadır. Bu teknikler arasında beyin fırtınası, zihin haritaları, rastegele sözcükler, öykü tahtaları, mecazî (metaforik) düşünme, NLP ve bulanık düşünme yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şarkıcı-şarkı yazarı</span> kendi şarkılarını yazıp, besteleyip söyleyen vokalist

Şarkıcı-şarkı yazarı, şarkılarının, söz, müzik ve düzenleme dâhil bütün bileşenlerini kendi oluşturan ve söyleyen kişidir.

<i>Tek Tek</i> 2003 yılında çıkan İbrahim Tatlıses albümü

Tek Tek, 23 Mayıs 2003 tarihinde İbrahim Tatlıses'in Karizma Müzik firmasından çıkardığı stüdyo albümüdür.

Gülşen şarkıları listesinde, Türk pop müzik şarkıcısı Gülşen'nin, günümüze kadar yer aldığı albümler, bestelediği müzikler yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Google Play Müzik</span>

Google Play Müzik Android işletim sistemi için Google tarafından işletilen bir müzik akışlı hizmet ve çevrimiçi müzik dolabıydı. Google Play hizmetine dahildi. Aylık 9.99 ABD doları karşılığında YouTube Red ile birlikte satılan bir "Tüm Erişim" aboneliği, kullanıcılara coğrafi bölge ve müzik aletleri oluşturma özelliğiyle Google Play Müzik kataloğundaki herhangi bir şarkıyı isteğe bağlı olarak yayınlama olanağı tanır. En fazla 6 aile üyesi için "Tam Erişim" için aylık hizmet 14,99 ABD Dolardır. Kullanıcılar, Google Play'in müzik mağazası bölümünden kitaplıkları için ek parçalar satın alabilirler. Standart hesaplara sahip kullanıcılar kişisel kütüphanelerinden en fazla 50.000 şarkı yükleyebilir ve ücretsiz olarak dinleyebilir. İnternet'e bağlı cihazlar için müzik akışını sunmanın yanı sıra Google Play Müzik mobil uygulaması, müziklerin çevrimdışı olarak saklanmasına ve dinlenmesine olanak tanır.

<span class="mw-page-title-main">Texas Lightning</span>

Texas Lightning, Alman müzik grubu. Grup, country müzik tarzında şarkılar seslendiren bir beşli olarak tanımlamaktadır. 2000 yılında Almanya'nın Hamburg kentinde kurulmuştur. Grup tıpkı country klasik yıldızları Patsy Cline, Loretta Lynn, Johnny Cash ve Tammy Wynette gibi ve pop yıldızları ABBA, Nancy Sinatra, Linda Ronstadt, Madonna, Michael Jackson ve Beatles gibi şarkıcılardan esinlenerek country ve pop karışımı şarkılar seslendirmektedir. Grup üyeleri Olli Dittrich, Jon Flemming Olsen, Markus Schmidt, Uwe Frenzel ve Jane Comerford'dan oluşmaktadır. Grup ilk performansını 23 Aralık 2000 tarihinde Texas Lightning & The Rodeo Rockets ismiyle Hamburg'da bulunan "Knust" müzik kulübünde gerçekleştirmiştir.