İçeriğe atla

Popüler kültürde Adolf Hitler

Charlie Chaplin, Büyük Diktatör filminde "Adenoid Hynkel" rolünde, 1940
"Üçüncü Reich", Nazi karşıtı Alman ressam Heinrich Vogeler'in 1934 tarihli tablosu

1933-1945 yılları arasında Almanya'nın diktatörü olan Adolf Hitler, Almanya'da tanınmış bir politikacı haline geldiğinden beri popüler kültürde temsil edilmiştir. Kendine özgü imajı muhalifleri tarafından sık sık parodileştirildi. Parodiler, iktidarda olduğu dönemde Almanya dışında çok daha belirgin hale geldi. İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden bu yana Hitler'in hem ciddi hem de hicivsel temsilleri popüler kültürde öne çıkmaya devam etmiş ve bazen önemli tartışmalara yol açmıştır.[1][2] Birçok kitap ve filmde Hitler ve Nazizm arketipik kötülük rolünü üstlenmektedir.[3][4] Bu yaklaşım kurguyla sınırlı olmayıp, Hitler'i bu şekilde ele alan kurgusal olmayan yazarlar arasında da yaygındır.[5][6][7][8] Hitler başka açılardan da hayranlık uyandırmaya devam etmiştir; Alman Tarih Müzesi'nde geniş katılımlı bir sergi de benzer örnekler arasındadır.[9]

Hitler'in yaşamı boyunca tasvirleri

Savaşın başlamasından önce

Popüler müzik ve edebiyatta çok sayıda eser, Adolf Hitler'i belirgin bir şekilde öne çıkarır.

Hitler, Almanya'da iktidara gelmeden önce, siyasi düşmanları tarafından gazete karikatürlerinde ve propagandasında hicivli bir şekilde tasvir edildi.[10][11] Fotomontajcı John Heartfield, Nazi karşıtı afiş tasarımlarında Hitler'i düzenli olarak saçma şekillerde tasvir etti. Ocak 1933'te Nazilerin iktidara gelmesinden sonra, Hitler çoğunlukla, örneğin kendisinde ortak yapımcılığını üstlendiği İradenin Zaferi'nde gösterildiği gibi, Alman halkı tarafından sevilen ve saygı duyulan tanrı benzeri bir figür olarak tasvir edildi. Bunun bir istisnası, Nazi propaganda bakanlığı tarafından yasaklanan 1933 tarihli Alman filmi Das Testament des Dr. Mabuse (Dr. Mabuse'un Ahit'i) idi.[12] Pek çok eleştirmen, Fritz Lang'ın bir tımarhanenin duvarları içinden çıkıp, bir suç imparatorluğunu yöneten, cinayete meyilli bir manyağı betimlemesini ve Nazilerin Almanya'da iktidara yükselişinin bir alegorisi olarak görmektedir.[13]

Savaşın başlamasından sonra

İngiliz propaganda posteri

Almanya dışında, Hitler ile dalga geçilmiş veya bir manyak olarak gösterilmiştir. Günümüz Hollywood filmlerinde dikkate değer birçok örnekleri bulunmaktadır. İlki The Three Stooges adlı kısa film, You Nazty Spy! (1940) ve Moe Howard'ın Hitler karakteri olarak "Moe Hailstone"u Hitler karakteri olarak tasvir etmesiyle, kurgusal Moronika ülkesinin diktatörleri yapıldığı Hitler ve Nazileri hicveden ilk Hollywood çalışmasıdır.[14] Bir yıl sonra, I'll Never Heil Again isimli bir devam filmi yayınlandı. Bu filmde, Hitler ve Milletler Cemiyeti arasındaki anlaşmazlıkları gösteriyordu. Diğer Three Stooges kısa filmlerinde Hitler, babası Alois Hitler'in doğum adına atıfta bulunarak "Schicklgruber" olarak anılır. İlk olarak, Stooges'ın Nazileri hicveden kısa filmlerinin yayınlamasından dokuz ay kadar sonra Charlie Chaplin, 1940 yapımı Büyük Diktatör filminde Hitler'le Tomainia'nın soytarı diktatörü "Adenoid Hynkel" ismiyle oynayarak, Adolf Hitler ile dalga geçti.[15] Bu film, en çok tanınan Hitler parodilerinden biridir.[16]

1942'de İngiliz Enformasyon Bakanlığı'ndan Charles A. Ridley tarafından yaratılan ve diğer isimlerin yanı sıra Schichlegruber olan kısa bir propaganda filminde ortaya çıktı: Nazi Tarzı Lambeth Yürüyüşü ve Lambeth Yürüyüşü Yapmak.[17][18] Film, Hitler'in ve diğer Nazilerin İradenin Zaferi'nden alınan ve o zamanlar (Almanya dahil) yaygın olan ancak hor görülen bir dans olan "The Lambeth Walk"a yürüyor ve dans ediyormuş gibi görünecek şekilde düzenlenmiş görüntüleri içermekteydi. Görüntülerin kullanılmasının amacı, İngiltere ve diğer Müttefik ülkeleri iyi bir şekilde güldürmek ve Nazileri kızdırmak için izleyicilere vermekti. Nazi Propaganda Bakanı Joseph Goebbels bu filmi görünce, o kadar öfkelendi ki, gösterim odasını sandalyeleri tekmeleyerek ve küfürler savurarak terk etti.[17]

Kaynakça

  1. ^ Cocks, Geoffrey (Sonbahar 1979). "The Hitler Controversy". Political Psychology. 1 (2). International Society of Political Psychology. ss. 67-81. doi:10.2307/3791103. JSTOR 3791103. 
  2. ^ "Israel wants Indian menswear shop Hitler renamed". CBS News. 3 Eylül 2012. 19 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2014. 
  3. ^ "An attempt to fathom Hitler / Robert Carlyle conveys depths of tyrant's evil". San Francisco Chronicle. 16 Mayıs 2003. 18 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2014. 
  4. ^ Erickson, Hal. "Hitler: The Rise of Evil (2003): Movie review". The New York Times. 27 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2014. 
  5. ^ Victor, G. (1999). Hitler: The Pathology of Evil. Potomac Books. ISBN 1-57488-228-7. 
  6. ^ Rosenbaum, R. (1999). Explaining Hitler: The Search for the Origins of His Evil. Harper Perennial. ISBN 0-06-095339-X. 
  7. ^ Johnson, E. (2000). Nazi Terror: The Gestapo, Jews, and Ordinary Germans. Basic Books. ISBN 0-465-04908-7. 
  8. ^ Levenda, P. (2005). Unholy Alliance: A History of Nazi Involvement with the Occult. Continuum. ISBN 0-8264-1409-5. 
  9. ^ A. J. Goldman (3 Kasım 2010). "Why Did Germans Embrace Him?". The Wall Street Journal. 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2014. Nazis are never far from the news here, but 'Hitler and the Germans: Nation and Crimes' is Hitler's biggest coup in Berlin since Mel Brooks's 'The Producers' lit up the German capital last year. The exhibition at the German Historical Museum has attracted a mountain of domestic and international media attention and brisk business. 
  10. ^ "Propaganda and the Visual Arts in the Third Reich". Yad Vashem. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2018. 
  11. ^ Welch, Professor David (17 Şubat 2011). "Nazi Propaganda". BBC History. BBC. 19 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2018. 
  12. ^ Sayre, Nora (6 Aralık 1973). "Lang's 'Testament of Dr. Mabuse,' at Cultural Center Tomorrow:The Cast". The New York Times. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2018. 
  13. ^ "Home Cinema @ The Digital Fix - The Testament of Dr. Mabuse". Dvdtimes.co.uk. 22 Mart 2004. 24 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2011. 
  14. ^ Dancis-McClatchy, Bruce (4 Eylül 2018). "They used nyuk-nyuks against Nazis". The Charlotte Observer. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2018. 
  15. ^ Kürten, Jochen (11 Aralık 2015). "When Charlie Chaplin imitated Adolf Hitler". Deutsche Welle. 30 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2018. 
  16. ^ Chalakoski, Martin (29 Nisan 2017). "Chaplin's The Great Dictator might be the most popular, but it was The Three Stooges who first openly mocked Hitler on film". The Vintage News. 25 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2018. 
  17. ^ a b "Charles A. Ridley". 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  18. ^ "The Goofy, Anti-Nazi Parody Video That Enraged Goebbels". 19 Aralık 2014. 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Adolf Hitler</span> Nazi Almanyası diktatörü (1933–1945)

Adolf Hitler (Almanca telaffuz: [ˈadɔlf ˈhɪtlɐ],

<span class="mw-page-title-main">Fritz Lang</span> Avusturyalı film yönetmeni (1890 – 1976)

Friedrich Anton Christian Lang Avusturyalı yönetmen, senaryo yazarı, film yapımcısı. Sinema tarihinin önemli filmlerinden biri olan Metropolis en önemli yapıtıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi</span> Almanyada 1920 ila 1945 arasında var olmuş aşırı sağ siyasi parti

Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi veya yaygın kısa adıyla Nazi Partisi, Weimar Cumhuriyeti döneminde kurulmuş ve Weimar Cumhuriyeti'ni Nazi Almanyası'na dönüştürüp 1933-1945 yılları arasında yönetmiş olan bir Alman siyasi partisidir. Yirminci yüzyılın ilk yarısında Alman siyasetinde önemli bir yere sahip olmuş partinin programı ve ideolojisi olan nasyonal sosyalizm, radikal antisemitizm ile birlikte etnik milliyetçiliğe dayanan antiliberal ve antikomünist bir görüşteydi. 1921 senesinden itibaren parti başkanlığını sürdürmüş Adolf Hitler'in 1933 senesinde şansölye olmasının ardından 1945 senesine kadar nasyonal sosyalizm döneminde Almanya'nın tek yasal partisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Joseph Goebbels</span> Alman siyasetçi

Dr. Paul Joseph Goebbels, 1933-1945 yılları arasında Halkı Aydınlatma ve Propaganda Bakanlığı yapmış Alman politikacı ve Nazi Almanyası'nın ikinci şansölyesi. Adolf Hitler'in en yakın arkadaşlarından biri ve en sadık yandaşıydı. Kendisi coşkulu ve enerjik hitabet yeteneği, topluluk önünde konuşma becerisi, sert anti-semitik görüşleri ve kitlesel propagandanın Büyük Yalan olarak bilinen tekniğini kullanmadaki ustalığıyla bilinirdi. Hitler intihar ettikten sonra bir günlüğüne III. Reich'in başına geçmiştir.

<i>Çöküş</i> (film)

Çöküş, 1945 yılı Nazi Almanyası'nda Adolf Hitler'in son günlerini ve Berlin'in düşüşünü anlatan 2004 yılı yapımı Almanca tarihi bir savaş drama filmidir. Oliver Hirschbiegel'in yönetmenliğini yaptığı filmin senaryosu Joachim Fest isimli tarihçinin yazdığı Inside Hitler's Bunker adlı eserden esinlenilmiştir. Son günlere ait anılar kısmen Albert Speer'in kısmen de Hitler'in sekreteri Traudl Junge'nin Until the Final Hour adlı kitaplarına dayanmaktaktadır.

<i>Büyük Diktatör</i>

Büyük Diktatör, Charlie Chaplin'in yönettiği ve başrolü Paulette Goddard ile paylaştığı, 1940, ABD yapımı politik komedi filmidir. Aynı zamanda Chaplin'in ilk sesli filmidir.

<span class="mw-page-title-main">Hans Fritzsche</span>

Hans Fritzsche, Alman gazeteci. Nazi Almanyası döneminde Propaganda Bakanlığı üst düzey görevlisi.

<span class="mw-page-title-main">Walter Frentz</span>

Walter Frentz, Alman kameraman, film yapımcısı ve fotoğrafçı. Heilbronn'da doğmuştu. Almanya'da Nazi Rejimi esnasında, Leni Riefenstahl için bir kameraman olarak çalıştı; 1939'dan 1945'e kadar Alman diktatör Adolf Hitler'i kapsayacak şekilde Nazi Almanyası'nın liderlerinin fotoğrafını çekmek ve film çekmekle yakından ilgilendi. 2004'te 96 yaşında Überlingen'de öldü.

<i>Ein Volk, ein Reich, ein Führer</i>

"Ein Volk, ein Reich, ein Führer", nasyonal sosyalistlerin propaganda sözcüğü ve ilkesidir.

<i>Hitler: The Rise of Evil</i> 2003 yapımı Kanadalı televizyon minidizisi

Hitler: The Rise of Evil, 2003 yılı Kanada yapımı bir televizyon filmidir. CBS'nin katkılarıyla hazırlanmıştır.

<i>İnancın Zaferi</i> Film

İnancın Zaferi, Leni Riefenstahl'ın yönettiği ilk propaganda filmidir. Filmde Nürnberg'de 30 Ağustos - 3 Eylül 1933 arasında gerçekleşen Nazi Partisi'nin Beşinci Parti Mitingi anlatılmaktadır. Film, Adolf Hitler ve Ernst Röhm'ü yakın ve samimi olarak gösterdiği için büyük bir tarihsel ilgi alanı taşımaktadır. Röhm 1 Temmuz 1934'te Uzun Bıçaklar Gecesi sırasında Hitler'in emirleri üzerine vuruldu. Filmin bilinen tüm kopyaları Hitler'in emriyle yok edildi ve Birleşik Krallık'ta 1990'larda bir kopyası ortaya çıkıncaya kadar kaybolmuş sayıldı.

Nazi Almanyası'nın diktatörü ve Avrupa'daki II. Dünya Savaşı'nın merkezinde bulunan Adolf Hitler, esas olarak Mein Kampf (Kavgam) adlı kitabının ve onun şansölyelik ve cumhurbaşkanlığı maaşlarının bir araya toplanmasıyla siyasi kariyeri boyunca milyonlarca Reichsmark kazandı. Hitler iktidara geldikten sonra, vergiden muaf olmak için harekete geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nazi Almanyası'nda propaganda</span>

Nazi Almanyası'nda propaganda, NSDAP'nin iktidara gelmeden önce çoğunlukla Joseph Goebbels'in ve Adolf Hitler'in yürüttüğü II. Dünya Savaşı'nın öncesinde ve savaştaki zaman zarfını teşkil eden dönemde nasyonal sosyalizm öğütleri doğrultusunda yapılan antisemitik, antikapitalist ve antikomünist konuşmalar ve propagandalardır.

Devlet ve Endüstri Liderleri için Columbus Küresi Adolf Hitler ve Nazi Partisi için özel olarak tasarlanmış bir küreydi.

<i>Tavşan Jojo</i> Taika Waititi’nin yönettiği 2019 yapımı film

Tavşan Jojo, Christine Leunens'in Gökyüzü Hapsi adlı kitabından uyarlanmış, Taika Waititi tarafından yazılmış ve yönetilmiş bir 2019 Amerikan komedi-drama filmidir. Roman Griffin Davis, bir Hitler Gençliği üyesi olan ana karakter Johannes "Jojo" Betzler'i canlandırmaktadır. Jojo'nun annesi bir Yahudi kızını çatılarında gizlemektedir. Bunun üzerine Jojo bir yandan inançlarını sorgularken, bir yandan da hayali arkadaşı olan daha gerçek dışı bir Adolf Hitler (Waititi) ile yüzleşmek zorundadır. Filmde ayrıca Rebel Wilson, Stephen Merchant, Alfie Allen ve Sam Rockwell yer alıyor.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Hitler'in ölümüyle ilgili komplo teorileri</span>

Adolf Hitler'in ölümüyle ilgili komplo teorileri, 30 Nisan 1945'te Führerbunker'da intihar ettiği gerçeğiyle çelişmektedir. Bu teorilerin çoğu, Hitler ve eşi Eva Braun'un hayatta kaldığını, Almanya ve Avrupa'dan kaçtığını savunuyor. Bu teoriler popüler kültürde bir miktar teşhir edilmiş olsa da, bu bakış açıları tarihçiler ve bilimsel uzmanlar tarafından çürütülmüş saçak teoriler olarak görülüyor.

Nazi Almanyası'nda sansür aşırıydı ve iktidardaki Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi tarafından sıkı bir şekilde uygulandı, ancak özellikle Joseph Goebbels ve Reich Halkı Aydınlatma ve Propaganda Bakanlığı tarafından uygulandı. Nazi Almanyası içindeki sansür, gazete, müzik, edebiyat, radyo ve filmi içeren tüm kitle iletişim biçimlerinin kontrolünü içeriyordu. Aynı kurum, yalnızca Nazi fikirlerini ve mitlerini ilerletmeye adanmış kendi literatürünü de üretti ve yaydı. Yahudi karşıtlığı, Jud Süß ve The Eternal Jew gibi 1940 filmleri de dahil olmak üzere çalışmalarının merkezinde yatıyordu. Bakanlık, 1934 Der Sieg des Glaubens ve 1933'te yapılan İradenin Zaferi gibi ilk filmlerin sponsoru oldu, Adolf Hitler kültünü destekledi ve filmlerin bilinen tüm kopyaları Hitler'in emriyle yok edildi. Birleşik Krallık'ta 1990'larda bir kopyası ortaya çıkıncaya kadar kaybolmuş sayıldılar. 1934'te Hitler tarafından Uzun Bıçaklar Gecesi'nde öldürülen Ernst Roehm'in öne çıkan rolü nedeniyle Naziler tarafından yasaklandı.

<span class="mw-page-title-main">Diş fırçası bıyık</span> Bıyık stili

Diş fırçası bıyık yanların sivrilmek yerine dikey olduğu, kıllara buruna tutturulmuş bir diş fırçasının kıllarının görünümünü veren bir bıyık stilidir. Charlie Chaplin ve Oliver Hardy gibi komedyenler tarafından ünlendi. Bu bıyık tarzı ilk olarak 19. yüzyılın sonlarında Amerika Birleşik Devletleri'nde popüler oldu; oradan Almanya'ya ve başka yerlere yayıldı. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra modası geçmeden önce, Alman Nazi lideri Adolf Hitler ile olan güçlü ilişkisi nedeniyle iki savaş arası yıllarda popülerliğin zirvesine ulaştı. Bu algı o kadar güçlendi ki diş fırçası Hitler bıyığı olarak da bilinir hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Hitler'in kişilik kültü</span>

Adolf Hitler'in kişilik kültü, Nazi Almanyası'nın (1933–1945) öne çıkan bir özelliğiydi, ve 1920'lerde Nazi Partisi'nin ilk günlerinde başladı. Führerprinzip'e dayanarak, aralıksız Nazi propagandasının her zaman öne sürerek, liderin her zaman haklı olduğu ve Hitler'in Almanya'nın ekonomik sorunlarını çözmedeki bariz başarısıyla, İkinci Dünya Savaşı öncesinde dış politikadaki kan dökmeden elde ettiği zaferleriyle pekiştirildi ve savaşın başlarında Polonya ve Fransa'daki hızlı askeri başarıları, sonunda Alman halkının Nazi kontrolünün merkezi bir yönü haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">30 Ocak 1939 Reichstag konuşması</span>

Nazi Almanyası diktatörü Adolf Hitler, 30 Ocak 1939'da Reichstag'da yaptığı ve yeni bir dünya savaşının çıkması halinde "Avrupa'daki Yahudi ırkının yok edileceği" öngörüsüyle bilinen bir konuşma yaptı.