İçeriğe atla

Pontuslu Evagrius

Pontuslu Evagrius
Keşiş
Doğum345
Herakleia
Ölüm399
Kellia
KutsayanlarSüryani Ortodoks Kilisesi
Ermeni Kilisesi[1]
Yortu16 Ocak (Süryani)[2]
11 Şubat (Ermeni)[3]
EtkileriOrigenes, Kör Didymus, Büyük Antonios, Mısırlı Macarius, Büyük Basileios, Nenizili Gregorios, Büyük Macrina
EtkilenenGalatyalı Palladius, Büyük Babai, Yuhanna Cassian, Pelusiumlu İsidore, Uzun Kardeşler (Aziz Ammonius, Dioscorus, Eusebius ve Euthymius), Küçük Melania, Aquileialı Rufinus, Suriyeli Isaac, Şamlı Yuhanna
Büyük işlerThe Kephalia Gnostica, The Praktikos, De Oratione
Pontuslu Evagrius (Soldaki), Sinaili Yuhanna ve bilinmeyen bir aziz. 17. yüzyıl ikonası.

Pontuslu Evagrius (345, Herakleia, Bitinya – 399, Kellia, Mısır), Hristiyan bir keşiş ve mistik teolog idi. İkinci Konstantinopolis Konsili tarafından Origenist olduğu gerekçesiyle heretik ilan edilmesine rağmen birçokları tarafından Kilise Babası hatta aziz olarak kabul edilir.[4]

Hayatı

Evagrius, Bitinya Eyaletine bağlı Heraclea Pontica olarak bilinen Karadeniz Ereğli'de Hristiyan bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Nenizili Gregorios tarafından 379'da diyakon olarak atandı[5]. İmparator I. Theodosius tarafından 381'de Birinci Konstantinopolis Konsili toplandığında, Evagrius da oradaydı. Daha sonra Yeruşalim’e gitti ve orada keşiş oldu. 385’de Nitria, Mısır’daydı. Hayatının son on dört yılını orada, İskenderiyeli Macarius ve Büyük Macarius’un (Büyük Antonios’un öğrencisiydi) otoritesi altında, kendini çalışmalara vererek, özellikle Origenes’i çalışarak harcadı.[6]

Çalışması

Evagrius, önemli bir edebi eser bırakmış olan ilk keşiş olarak görülüyor. Eserlerinden bazıları bize başka ünlü teologların isimleri altında ulaştı. Eserlerini Grekçe yazdı ve yazıları çok büyük oranlarda Ermenice ve Süryanice’ye çevrildi. Dua hakkında eseri Ankaralı Nilus’un, Üçlü Birlik hakkındaki dogmatik eseri ise Büyük Basileios’un isimleri altında günümüze ulaşmıştır.[6]

Üçlemesi (praktikos – Gnostikos – Problemata Gnostika) ustalık eseri olarak kabul edilir.

- Praktikos, aktif (günlük eylemlerde Hristiyan olarak davranmak) hayatı anlatır, yeni keşişlere yardımcı olmak özdeyişlerdir. 12. bölüm acedia’nın (ruhaniyetten bıkma) yaygın bir tarifini barındırır.

- Gnostikos, günlük ruhsal aktiviteleri anlatır (temaşa).

- Problemata Gnostika, Hristiyan inancı ve çilecilik öğretilerini anlatır.

Öğretisi

Bosch'un Yedi Ölümcül Günahı

Çalışmalarında Origenes’den etkilendi. Ruhsal deneyimleri teorileştirdi.

Hristiyan ruhaniyetinin bazı önemli kısımlarının sistematik formülü O’ndan gelir: aktif ve temaşa hayatının ayrımı, Tanrı’ya ulaşmak için içimizdeki bütün imajları ve şekilleri yok etmek, dua ve teolojinin arasındaki bağlantı, üçlü birliğin bilgisi (gnosis); tutkulara egemen olmak, Stoacı kayıtsızlıktan oldukça farklıdır — hayırseverlik ve feragat ile ruhun arınarak huzur ve yumuşaklığa ermesi.[7]

Evagrius’a göre Tanrı’yı doğru bir şekilde bilebilmek için, Hristiyan kişi düşüncelerini analize ve kanalize etmeli. Evagrius, Antirrhetikos adlı 8 ciltlik kitabında sekiz düşünceyi belirtir, logismoi" dediği (muhtemelen zihinsel düşünceler olarak çevrilebilir), insanı günaha sokan zihinsel sorunların semptomları: oburluk, açgözlülük, kaba konuşma, öfke, üzüntü, aşırı gurur ve kibir. Bu muhtemelen Yedi ölümcül günahların kökenidir.[4]

Mirası

Evagrius'un etkisi büyük oldu. İonnis Cassien, İman Savunucu Maximus, İonnis Klimakos; Monofizitçi ve Nasturi önderlere büyük ilham kaynağı oldu.[6]

Kaynakça

  1. ^ Manoogian, Torkom (1969). Divine Liturgy of the Armenian Church. New York: Diocese of the Armenian Church of America. s. 33a. 
  2. ^ Mani Rajan, Corepiscopo (2017). "Martyrs, Saints, and Prelates of the Syriac Orthodox Church". 21 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. The feast of St. Evagris (surnamed Ponticus) is celebrated in the Syrian Orthodox Church on 16 January. 
  3. ^ "Evagrius". ldysinger.com. 7 Ağustos 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ a b New Catholic encyclopedia. F. Refoulé. 2nd ed (İngilizce). Catholic University of America. Detroit: Thomson/Gale. 2003. s. 464 Cilt: 5. ISBN 0-7876-4004-2. OCLC 50723247. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2022. 
  5. ^ Anadolu'nun Azizleri. Hanspeter Tiefenbach. Arkeoloji ve Sanat Yayınları Tur. San. Tic. Ltd. Şti. 2012. s. 294. ISBN 9786053962052. 
  6. ^ a b c Encyclopedia of early Christianity. Frederick W. Norris. Second edition (İngilizce). Everett Ferguson, Michael P. McHugh, Frederick W. Norris. New York. 1999. s. 405. ISBN 978-1-136-61158-2. OCLC 890137175. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2022. 
  7. ^ New Catholic encyclopedia. 2nd ed. Catholic University of America. Detroit: Thomson/Gale. 2003. s. 465 Cilt: 5. ISBN 0-7876-4004-2. OCLC 50723247. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Benedikten Tarikatı</span> Katolik Hıristiyanlığa bağlı bir tarikat.

Benedikten Tarikatı (Latince: Ordo Sancti Benedicti) Aziz Benediktus'un Düzeni'ni takip eden Hristiyanlığın Katolik mezhebine bağlı bir manastır tarikatıdır. Tarikat içindeki her bir manastır bağımsızdır ancak Benedikten Konfederasyonu altında amaçları doğrultusunda ortak hareket ederler.

<span class="mw-page-title-main">Maksimos (aziz)</span>

İman Savunucusu Maksimos, Teolog Maksimos ya da Konstantinopolisli Maksimos, Hristiyan keşiş, teolog, mistik ve bilgin.

Evagrius Scholasticus, Bizans İmparatorluğu'nda yaşamış Suriyeli tarihçi ve yazardır.

Doketizm İsa'nın yeryüzündeki yaşamı boyunca gerçek ya da doğal bir bedeni olmadığını, bedeninin yalnızca bir görüntüden ibaret olduğunu öne süren öğretidir.

Hristiyan teolojisinden bir terim olan Homooussia özellikle İznik Konsil'inde İsa'yı Baba Tanrı ile “varoluşta bir ya da “özde bir” olduğunu anlatmak için kullanılmıştır. Aynı terim daha sonra Kutsal Ruh'a içinde kullanılmış, O'nunda Baba ve Oğul ile ‘özde bir’ olduğu belirtilmiştir. Bu kavramlar daha sonra İznik Hristiyan teolojisinin köşetaşları olmuş ve Tanrı'nın Üçlü-Birlik şeklinde anlaşılması doktrinin en önemli teolojik konsteptleri olmuşlardır.

Ankyralı Marcellus, Ancyra'nın dördüncü episkoposudur ve Ancyra Konsili'nde ve İznik Konsili'nde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İoannikios</span>

Büyük Joannicius veya Uludağlı Joannicius, Bizanslı Hristiyan teolog.

<span class="mw-page-title-main">Mısırlı Macarius</span>

Mısırlı Macarius bir Kıpti Hristiyan ve münzevi bir keşişti. Yaşlı Macarius veya Büyük Macarius olarak da bilinir. Sıklıkla karıştırıldığı adaşı ve çağdaşı İskenderiye'li Macarius'tan ayırt edilmesi gerekir. Manastır yaşamının babalarından biri olarak kabul edilir. 19 Ocak'ta Katolik Kilisesi ve Ortodoks Kilisesi tarafından anılır.

<span class="mw-page-title-main">Honorius Augustodunensis</span> Hristiyan keşiş ve yazar

Honorius Augustodunensis muhtemelen Alman (Regensburg) veya İrlandalı bir Benediktin keşişiydi. Teolojik, felsefi ve ansiklopedik yazılar, Kilise reformu üzerine polemikler ve İncil tefsirleri kaleme almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Saint-Thierryli Guillaume</span>

Saint-Thierryli Guillaume daha sonra Sistersiyenlere katılmış Benediktin bir keşiş ve Hristiyan mistizminin bir teorisyeni.

Asterius, sofist ismini hristyan olmadan önce yaptığı içinden almaktadır. Ariusçu bir filozof ve hukuçuydu.

<span class="mw-page-title-main">Ayak Yıkama Töreni</span>

Ayak yıkama töreni Hristiyanlıkta çeşitli mezheplerde görülen dini bir törendir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük I. Nerses</span>

Büyük I. Nerses, Bir Ermeni Katolikosu. Büyükbabası Aziz I. Husik, Aydınlatıcı Aziz Gregorios'un yakın akrabasıydı.

<span class="mw-page-title-main">IV. Nerses</span>

IV. Nerses veya Lütufkar Nerses 1166 - 1173 yılları arasında Ermeni Katolikosluğu yapmıştır. Bir teolog, şair, yazar ve ilahi bestecisi olarak tanınmıştır. Ermeni Kilisesi’ni izolasyonundan kurtarmak için yaptığı çabalardan dolayı kendisine “Ermenistan’ın Fenelon”u da denmektedir. Katolik Kilisesince Aziz kabul edilmektedir, yortusu 13 Ağustos’tur, Ermeni Apostolik Kilisesince yortusu ise Ekim ortasında, Kutsal Haç’ın dördüncü haftasına gelen cumartesi günüdür.

Suruçlu Yakup Süryani Episkopos, şair ve teolog. Vaazları ya da mêmrê’leri ile tanınmıştır. Süryani, Ermeni ve Doğu Katolik Kiliselerince aziz kabul edilmektedir. Yortusu 29 Kasımdadır. Naaşına Diyarbakır'da adını taşıyan kilisede hürmet ediilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yuhanna Kassian</span>

Yuhanna Kassian, Hristiyan bir keşiş ve mistik bir yazar. Ortodoks ve Katolik kiliseleri tarafından Kilise Babası ve Aziz olarak kabul edilir. Yortusu Katolik Kilisesi tarafından her 23 Şubat kutlanır. Ortodoks Kilisesi’nde ise Şubat’ın 28’i veya 29’unda kutlanır.

Tarsuslu Diodorus Episkopos, hristiyan akademisyen, öğretmen ve Manastır hayatı reformcudur. “İkinci” Antakya Kateşistik Okulu’nun kurucularından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kirroslu Theodoretus</span>

Cyrrhuslu Theodoretus ihtilaflı bir Kilise Babası, episkopos, Antakya Kateşistik Okulu'na ilham veren bir teolog ve İncil yorumcusu. Geç antik dönemin Kayserili Eusebius, Sozomenos, Sokrates Skolastikos ve Evagrius Skolastikos ile birlikte ana kilise tarihçilerindendir. Süryani Kilisesi’nce aziz kabul edilir.

Efesli İbrahim, 6. yy'da yaşamış Efes'in başepiskoposluğunu yapmış, manastırların kurulmasında rol oynamış bir bizanslı hristiyandır. Katolik ve Ortodoks Kiliselerince aziz kabul edilir ve yortusu Ekim 28'dedir.

Nusaybinli Ebedjesu ya da Ebedjesu bar Berika Nusaybin Episkoposu (1290-1291) Süryani alim ve bibliyograf.