Polonya tarihi ya da Lehistan tarihi bugünkü Polonya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.
1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı, 17. yüzyıldaki Osmanlı-Lehistan savaşlarından biridir.
II. Stanisław August Poniatowski, asıl adı Stanisław Poniatowski, bağımsız Polonya'nın son kralı (1764-1795). Hükümdarlık yıllarında Polonya'nın Rusya, Avusturya ve Prusya arasında taksimi tamamlanmıştır.
Litvanya Büyük Düklüğü, Avrupa'da 13. yüzyıl ile 1795 arasında varlığını sürdürmüş bir devlettir. Aukštaitija bölgesindeki çok tanrılı Baltık kabilelerinden biri olan Litvanlar tarafından kuruldu. Daha sonra Kiev Knezliği'nin büyük bir kısmını ve diğer Slav topraklarını ele geçirdi. Böylece bugünkü Belarus, Letonya, Litvanya'nın tamamı ile Moldova, Polonya, Rusya ve Ukrayna'nın bir kısmını kapsar hâle gelmişti. 15. yüzyılda en geniş sınırlara ulaştığında Avrupa'daki en geniş sınırlara sahip ülke konumundaydı. Etnisite ve din açısından çeşitliliğin var olduğu ülkede, kültür unsurları oldukça geniş bir yelpaze oluşturuyordu.
İzvança Antlaşması, 1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı'nı sonlandıran barış antlaşması. 27 Ekim 1676'da bugün Ukrayna'da yer alan Zurawno kentinde imzalandığı için Zurawno Antlaşması olarak da bilinir. Türkçe adını ise Zorawno kentine Türklerin verdiği İzvança adından alır.
Józef Klemens Piłsudski (
İkinci Kuzey Savaşı ; İsveç ve düşmanları Polonya-Litvanya Birliği (1655-60), Rusya (1656–58), Brandenburg-Prusya (1657–1660), Habsburg Monarşisi (1657–60) ve Danimarka-Norveç ülkeleri arasında yapılan savaştır. Ayrıca Birleşik Hollanda Cumhuriyeti de sık sık İsveç karşıtı müdahalelerde bulunmuştur.
Sejm, Polonya Cumhuriyeti'nin Polonya Parlamentosu'nun alt meclisidir. 460 kişiden genel oy hakkı ile seçilmiş ve "Polonya Cumhuriyeti'nin Sejm'inin Mareşali" olarak bilinen konuşmacı tarafından yönetilmiştir.
Międzymorze veya Intermarium, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Polonya lideri Józef Piłsudski tarafından Doğu Avrupa ülkeleri arasında bir federasyon önerisiydi. Önerilen federasyona Baltık ülkeleri, Finlandiya, Belarus, Ukrayna, Macaristan, Romanya, Yugoslavya ve Çekoslovakya ile kısmen Bulgaristan'nın da katılması düşünülmekteydi.
Bu liste, alfabetik bir imparatorluk listesi dir. Tarayıcınız bu işlevi destekliyorsa tablo diğer sütunlarda yeniden listeleme yapabilirsiniz.
Polonya'nın ilk parçalanması, sonunda 1795'e kadar Polonya-Litvanya Birliği'nin varlığını sona erdiren üç parçalanmadan ilki olarak 1772'de gerçekleşti. Prusya Krallığı ve Habsburg Monarşisini tehdit eden Rus İmparatorluğu'nun gücünde büyüme, bu ilk parçalanmanın arkasındaki temel sebepti.
Prusya Bölümü veya Prusya Polonyası, Polonya'nın parçalanması sırasında 18. yüzyılın sonlarında Prusya Krallığı tarafından alınan Polonya-Litvanya Birliği'nin eski topraklarını ifade eder. Prusya'nın elde edilmesi ile Milletler Topluluğu'nun eski batı bölgesini oluşturan arazisi 141.400 km2'yi buldu. Prusya katılımıyla imparatorluk Rusyasının liderliğindeki ilk parçalanma 1772'de, ikincisi 1793'te ve üçüncüsü 1795'te gerçekleşti, bu da Polonya'nın sonraki 123 yıl boyunca devlet olarak elenmesine neden oldu. Polonya dili önemsizleştirildi
Kongre Polonyası veyahut resmi adıyla Polonya Krallığı, ya da Rus Polonyası, 1815'te Viyana Kongresi'nde egemen bir Polonya devleti olarak oluşturulan bir yönetimdi. Polonya, Habsburg Monarşisi, Rusya ve Prusya tarafından bölündükten sonra Rus egemenliği altında kuruldu. 1831 Kasım Ayaklanması'na kadar, krallık Rus Çarları ile birlikteydi. Daha sonra devlet, 19. yüzyıl boyunca Rus İmparatorluğu'na zorla entegre edildi. 1915 yılında, I. Dünya Savaşı sırasında, Polonya, 1918'de bağımsızlığını yeniden kazanana kadar, İttifak Devletleri tarafından Polonya'nın nominal Polonya Krallığı ile değiştirildi.
Szlachta, Polonya Krallığı ve Litvanya Büyük Dükalığı'nda yasal olarak ayrıcalıklı bir soylu sınıftı. 1569'da Lublin Birliği'nden sonra, Büyük Dükalık ve komşu Krallık tek bir devlet, Lehistan-Litvanya Birliği oldu. Szlachta'nın kökenleri belirsizdir ve bu belirsizlik birkaç teorinin konusudur.
Avusturya Bölümü, 18. yüzyılın sonlarında Polonya'nın parçalanması sırasında Habsburg Monarşisi tarafından ele geçirilen Polonya-Litvanya Birliği'nin topraklarını kapsamaktadır. Polonya; Rusya İmparatorluğu, Prusya Krallığı ve Habsburg Avusturya tarafından bölüşüldü ve Polonya Krallığı tamamen ortadan kaldırıldı. Avusturya, 1772'deki birinci bölünme sırasında ve 1795'te üçüncü bölünmesi sırasında Polonya topraklarını ele geçirdi. Üçüncü bölünmenin ardından Avusturya İmparatorluğu topraklarına 128,900 km² eklenmiş ve imparatorluğa 2,65 milyondan fazla insan dahil olmuştur.
Galiçya ve Lodomerya Krallığı, 1772'de Habsburg Monarşisi’nin taç toprağı olarak kuruldu. Polonya’nın ilk parçalanması sonrasında edilen toprakları kapsıyordu. 1804’te yeni ilan edilen Avusturya İmparatoruğu’nun bir kraliyet arazisi oldu. 1867’den sonra Avusturya-Macaristan çifte monarşisinin Cisleytanya ya da Avusturya yarısının içinde bir kraliyet arazisiydi. Vilayet olarak bir raddeye kadar özerkliğini korudu. Monarşinin 1918’de dağılışına kadar bu durumunu korudu.
Polonya'nın ikinci parçalanması, 1793 yılında Polonya'nın parçalanmasının ikinci aşamasıdır. İkinci parçalanma, 1792 Polonya-Rus Savaşı ve 1792 Targowicka Konfederasyonu'nun ardından gerçekleşti ve bölgesel hak sahipleri olan Rus İmparatorluğu ve Prusya Krallığı tarafından onaylandı. Bölünme, baskı altındaki Polonya parlamentosu (Sejm) tarafından 1793'te Polonya'nın üçüncü parçalanması olan kaçınılmaz olarak tamamen ilhakını önlemek için kısa ömürlü bir girişimde onaylandı.
Polonya'nın üçüncü parçalanması, 1795 yılında Polonya'nın parçalanmasının üçüncü ve son aşamasıdır. Üçüncü parçalanma, 1794 Kościuszko Ayaklanması'nın ardından gerçekleşti ve Lehistan-Litvanya Birliği tamamen Rus İmparatorluğu, Habsburg Monarşisi ve Prusya tarafından ilhak edildi.
Lehistan sefiri yoldadır ya da Lehistan sefiri henüz gelmedi, kendisi yoldadır, Polonya'daki şehir efsanesinden bir satırdır ve yine efsaneye göre Osmanlı İmparatorluğu padişahı tarafından yabancı diplomatların kabul seremonisi sırasında protokol şefinin yanıtı olarak duyurulmuştur.
Bar Konfederasyonu, 1768'de Podolya'daki Bar kalesinde, Lehistan-Litvanya Birliği'nin iç ve dış bağımsızlığını Rus siyasi etkisine ve Kral II. Stanisław August Poniatowski ile Leh birliğinin zengin kodamanlarının gücünü sınırlamaya çalışan Polonyalı reformculara karşı savunmak için kurulan bir Lehistan-Litvanya soyluları (szlachta) birliğiydi.
