Poliprotik asit - Turkipedia

Poliprotik asit terimi (bazen polibazik asit), molekül başına birden fazla proton sağlayabilen asitleri tanımlamak için kullanılır.

Poliprotik asitlerin iki örneği ${\ce {H2SO4}}$ , sülfürik asit ve ${\ce {H3PO4}}$ , fosforik asittir. Reaksiyonda, poliprotik asitler genellikle bir seferde sadece bir proton aktarır.

Uygulamalar

Örneğin, suya yerleştirildiğinde, ${\ce {H2SO4}}$ bir protonu ${\ce {H2O}}$ 'ye aktarır:

${\ce {H2SO4 + H20 -> H3O+ HSO4-}}$

Bu reaksiyon esasen tamamlanmıştır; bu anlamda ${\ce {H2SO4}}$ 'e güçlü elektrolit denir.

Bir mol sodyum hidroksit içeren bir çözelti, bir mol sülfürik asit içeren bir çözelti ile karıştırıldığında, bir mol ${\ce {H3O}}$ , bir mol ${\ce {OH-}}$ 'yi nötralize eder. Elde edilen çözeltinin buharlaşması, bir mol tuz ${\ce {NaHSO4}}$ , sodyum hidrojen sülfat verecektir. (Bu tuza sodyum bisülfat da denir ve birincil sodyum sülfat olarak adlandırılır.) ${\ce {HSO4-}}$ iyonu kendi başına bir asittir. Oldukça zayıf olmasına rağmen, ${\ce {SO4^2-}}$ vermek için ayrıştırılabilir. Bu tepkimede şöyle yazılabilir

${\ce {HSO4- + H2O -> H3O+ + SO4^2-}}$

Diprotik asit ${\ce {H2SO4}}$ 'ün ayrışmasında ikinci adım olarak düşünülebilir ve sadece protonlar için büyük bir talep olduğunda önemli ölçüde ortaya çıkar. Örneğin, bir mol ${\ce {H2SO4}}$ , iki mol sodyum hidroksit ile çözelti içinde karıştırıldığında, iki mol ${\ce {OH-}}$ iki mol ${\ce {H+}}$ 'yı nötralize eder. Çözeltinin buharlaştırılması, ${\ce {NaSO4}}$ tuzu, sodyum sülfat üretecektir.

Triprotik asit H3PO4 üç adımda ayrışmaya uğrar:

${\ce {H3PO4 + H2O ->[][{slight}] H3O+ + H2PO4-}}$

${\ce {H3PO4 + 2OH- ->[][{slight}] 2H2O + HPO4^2-}}$

${\ce {H3PO4 + 3OH- ->[][{slight}] 3H2O + PO4^3-}}$

Çözeltilerin buharlaşması, tuzlara ${\ce {NaH2PO4}}$ , monosodyum dihidrojen fosfat verecektir; ${\ce {Na2HPO4}}$ , disodyum monohidrojen fosfat; ve ${\ce {Na3PO4}}$ , trisodyum fosfat. Bunlar bazen sırasıyla birincil, ikincil ve üçüncül sodyum fosfatlar olarak adlandırılır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sodyum</span> atom numarası 11 olan kimyasal element

Sodyum, periyodik cetvelde Na simgesi ile gösterilen ve atom numarası 11 olan element. Sodyum yumuşak ve kaygan bir metal olup alkali metaller grubuna aittir. Doğal bileşiklerin içinde bol miktarda bulunur. Yüksek oranda reaktiftir, sarı bir alevle yanar, su ile şiddetli reaksiyon verir ve havada hızla oksitlenir. Dolayısıyla, vazelin, gazyağı gibi hava ve su ile temasını kesecek bir ortamda saklanması gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Brom</span> 1826 yılında keşfedilen halojen ametal

Brom (Br), Antoine Balard tarafından 1826 yılında keşfedilen halojen ametal. Yunanca dışkı gibi koku anlamındaki bromosdan gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tuz (kimya)</span> katyon ve anyonlardan oluşan iyonik bileşik

Tuz, kimyada, bir asitle bir bazın tepkimeye girmesi neticesinde meydana gelen maddedir. Tuz, asitteki eksi yüklü iyonla (anyon) bazdaki artı yüklü iyondan (katyon) meydana gelir. Asitle baz arasındaki nötralleşme tepkimesi esnasında tuz ve su açığa çıkar. Erimiş tuz veya çözelti halindeki tuzların çoğu eksi ile artı yüklü iyonlarına ayrışır ve elektriği iletir. Tuz adı ayrıca sofra tuzu veya sodyum klorür (NaCl) için de kullanılır.

Hidroliz işlemi suyu oluşturan hidrojen ve oksijen elementlerinin birbirinden ayrılması ile sonuçlanan bir işlemdir. Bazı kaynaklarda hidroliz, moleküllerin su ilavesiyle daha fazla sayıda parçacık oluşturması olarak da geçer. Hidroliz, su ile bir kimyasal bağın parçalanmasıdır yani bir kimyasal reaksiyondur. Hidroliz genel olarak suyun nükleofil olduğu ikame(yer değiştirme reaksiyonu), eliminasyon(organik reaksiyon türü) ve solvasyon (çözme) reaksiyonları için kullanılır.

Hidrojen klorür ya da Kloran, HCl formülüne sahip renksiz, zehirli bir gazdır. Hidrojen ve klor elementlerin oluşan inorganik bileşiktir. Havadaki nem ile temasında beyaz hidroklorik asit dumanı oluşturur. Hidroklorik asit, hidrojen klorürün sulu çözeltisine verilen addır.

Sülfürik(VI) asit ya da halk arasında bilinen ismi ile zaç yağı, H₂SO₄, güçlü bir mineral asididir. Olası kâşifi 8. yüzyıl simyacısı Cabir bin Hayyan tarafından yenime uğratıcı, renksiz ve yoğunluğu yüksek sıvı olarak tanımlanmıştır. Suda her konsantrasyonda çözünebilir. Büyük ölçüde korozif oluşu, güçlü asidik yapısından ve dehidrasyon özelliğinden kaynaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum hipoklorit</span>

Sodyum hipoklorit, (NaClO) bir tür tuzdur. Günlük hayatta beyazlatıcı çamaşır sularında kullanılmaktadır. Oda koşullarındaki klor ile sabunlardaki sodyum hidroksit tepkimeye sokularak üretilmektedir.

Küprik sülfat ya da sadece bakır sülfat olarak da bilinen Bakır (II) sülfat, kimyasal formülü CuSO₄ olan bir kimyasal bileşiktir. Bu tuzun hidrasyon derecelerine bağlı olarak bir dizi farklı bileşikleri mevcuttur. Susuz formu soluk yeşil ya da grimsi beyaz bir toz olmasına karşın en çok bilinen pentahidrat (CuSO₄•5H₂O) formu, parlak mavi renktedir. Çok az miktardaki CuSO₄•5H₂O çevreye çok zehirlidir, gözleri ve cildi tahriş eder ve yutulduğunda zararlı da olabilir. Oktahedral moleküler geometriye ve paramanyetik özelliğe sahip olan bakır (II) sülfat ekzotermik olarak suda çözünürek [Cu(H₂O)₆]²⁺ kompleksini oluşturur. Bakır (II) sülfat "mavi vitriyol", "göztaşı" ve "göktaşı" olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Perklorik asit</span>

Perklorik asit, HClO₄, suda çözünebilen renksiz bir sıvı olan bir klor oksoasididir. Sülfürik asit ya da nitrik asit ile kıyaslanabilecek kadar güçlü bir asittir. Perklorik asit bir süper asittir ancak en güçlü Brønsted-Lowry asidi değildir (en güçlüsü HSbF6 ya da floroantimonik asittir). Asidin pK_a'sı −7'dir.

<span class="mw-page-title-main">Klorik asit</span>

Klorik asit (HClO₃), klorun bir oksoasiti ve klorat tuzlarının formal öncülüdür. Güçlü bir asit (pKa ≈1) ve oksitleyici ajandır.

Sodyum bisülfat, diğer bir adı sodyum hidrojen sülfat (NaHSO₄) olan bu kimyasal madde asit tuz karakterlidir. Kuru halde iken güvenli bir şekilde nakledilebilir ve depolanabilir. Susuz formu higroskopiktir. Sodyum bisülfat suda hidroliz olarak asidik çözelti verir. 1 Molarlık çözeltisinin pH değeri 1 den küçüktür. Sodyum bisülfat yavaşça ısıtılırsa suyunu kaybederek sodyum pirosülfata dönüşür.

2NaHSO₄ → Na₂S₂O₇ + H₂O

<span class="mw-page-title-main">Potasyum sülfat</span>

Potasyum sülfat, formülü K₂SO₄ olan, yanmaz, suda çözünebilen beyaz kristal yapıda bir potasyum tuzudur. Genellikle potasyum ve kükürt kaynağı olarak gübrelerde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Bakır(I) oksit</span>

Bakır(I) oksit ya da küproz oksit formülü Cu₂O olan inorganik bileşiktir. Bakırın oksitlerinden biridir. Bu kırmızı renkli katı bazı yosun önleyici boyaların bileşimine girmektedir. Bu bileşik, tanecik büyüklüğüne bağlı olarak sarı ya da kırmızı renkli olabilir. Bakır(I) oksit kırmızımsı renkteki kuprit minerali halinde bulunur.

Amonyum hidroksit, oda sıcaklığında gaz hâlde bulunan amonyağın sulu çözeltisine verilen addır. Formülü olarak NH₄⁺.OH^- gösterilir.

<span class="mw-page-title-main">Nikel(II) sülfat</span>

Nikel sülfat NiSO
4 formülüne sahip bir metal bileşiğidir. Nikel sülfat hidratsız formu oda sıcaklığında sarımsı bir renge sahipken hekzahidrat ve heptahidrat hâli mavi bir renge sahiptir, bakır sülfat rengini andırır. Suda çok iyi çözünür.

<span class="mw-page-title-main">Bakır(II) karbonat</span>

Bakır karbonat, oda sıcaklığında katı hâlde bulunan bir inorganik bileşiktir. Havadan nem çeker. Su ile tepkimeye girerek bakır karbonat hidroksite dönüşür. Bazik özellik gösterir. Boya ve pigment olarak kullanılır.

Kimya ve biyokimyada ayrışma, moleküllerin (veya tuzlar veya bileşikler gibi iyonik bileşiklerin) atomlar, iyonlar veya radikaller gibi daha küçük parçacıklara ayrıldığı genel bir süreçtir. Örneğin, bir asit suda çözündüğünde, bir elektronegatif atom ile bir hidrojen atomu arasındaki kovalent bir bağ, bir proton (H⁺) ve bir negatif iyon veren heterolitik fisyon tarafından kırılır. Ayrışma, birleşme veya rekombinasyonun tersidir.

<span class="mw-page-title-main">Demir(II) sülfat</span> kimyasal bileşik

Demir (II) sülfat veya demir sülfat FeSO₄•xH₂O formülüne sahip bir dizi tuz anlamına gelir. Bu bileşikler en yaygın olarak heptahidrat (x = 7) olarak bulunursa da x için birkaç değer bilinmektedir. Hidratlı form tıp alanında demir eksikliğini tedavi etmek ve ayrıca endüstriyel uygulamalar için kullanılır. Antik çağlardan beri, Zaç-ı Kıbrıs ve yeşil vitriyol (vitriyol, sülfat için eski bir isimdir) olarak bilinen, mavi-yeşil heptahidrat (7 molekül su içeren hidrat) bu maddenin en yaygın şeklidir. Tüm demir (II) sülfatlar suda çözünerek oktahedral moleküler geometriye sahip ve paramanyetik olan aynı akua kompleksi [Fe(H₂O)₆]²⁺ verir.

Baryum iyodat, kimyasal formülü Ba(IO₃)₂ olan inorganik bir kimyasal bileşiktir. Beyaz, granül bir maddedir.

<span class="mw-page-title-main">Amonyum bisülfat</span>

Amonyum hidrojen sülfat olarak da bilinen amonyum bisülfat, (NH₄) HSO₄ formülüne sahip beyaz, kristalimsi bir katıdır. Bu tuz, sülfürik asidin amonyakla yarı nötralizasyonunun ürünüdür.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.