Tonga ya da resmî adı ile Tonga Krallığı,, Büyük Okyanus'ta yaklaşık 169 adadan oluşan ada ülkesi. Toplam kara yüzölçümü yaklaşık 700 km2 olan ülke, Güney Pasifik Okyanusu'nun yaklaşık 700.000 km2 büyüklüğünde bir alanı kaplar. 2021 itibarıyla nüfusu 104.494 olan ada ülkesinin nüfusunun %70'i başkent Nuku'alofa'nın bulunduğu Tongatapu adasındadır. Ülke nüfusunun geri kalanı, ülkedeki 35 adada yaşamaktadır. Tonga, kuzebatısında Fiji ile Wallis ve Futuna (Fransa), kuzeydoğusunda Samoa, batısında Yeni Kaledonya (Fransa) ile Vanuatu, doğusunda Niue ve güneybatısında Kermadec ile sınırlanmıştır.
Niue, Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde yer alan, kendi kendine yöneten, bağımsız bir ülke olan ancak Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Okyanusya ada ülkesi. Niue'nin başkenti Alofi'dir.
Macarca (kendi dilinde
Ural - Altay Dil Ailesi, 19. yüzyılda ve bazı ülkelerde 20. yy ortalarına kadar yaygın biçimde kabul edilen, Ural ve Altay dillerini bir arada toplayan hipotezdir. Günümüzde ise dil bilimciler arasında bu dillerin birbiriyle alakası olmadığı ve Ural-Altay dil ailesinin gerçek olmadığı konusunda fikir birliği vardır.
Polinezya, Büyük Okyanus'taki üç büyük ada öbeğinden birine verilen ad. Polinezya bölgesini tanımlamak için aldığı şekil itibarıyla Polinezya üçgeni olarak da ifade edilmektedir.
Güney Kafkas dilleri, Kafkas dillerine bağlı ve Kafkas Dağları'nın güneyinde konuşulan Gürcüce, Megrelce, Lazca ve Svancadan oluşan dil ailesidir. Dünya çapında yaklaşık 5.2 milyon konuşanı vardır. Diğer hiçbir dil ailesi ile ilişkisi tespit edilemeyen Güney Kafkas dilleri, dünyanın birincil dil ailelerinden biridir. Güney Kafkas dillerinde yazılmış en eski edebi kaynak, Asomtavruli harfleriyle yazılmış Eski Gürcüce Bir el Qutt yazıtlarıdır. MS 430 yılına tarihlenen yazıt, Beytüllahim yakınlarındaki bir Gürcü manastırında bulunmuştur. Gürcücenin yanı sıra, yazı dili gelişmemiş olan diğer Güney Kafkas dilleri de Gürcü alfabesiyle yazılır. Bunun yanında Türkiye ve Avrupa'daki Lazlar için Latin alfabesinden geliştirilmiş Laz alfabesi kullanılır.
Halaçça, İran'da konuşulan bir Türk dilidir. Yazı dili kimliği yoktur, ağız olarak konuşurlara sahiptir. 2017 sayımlarına göre 52.800 konuşanı vardır. Bu dil Alman türkolog Gerhard Doerfer'in dikkatini çekmesiyle o güne kadar dilleri açısından sıradan bir Türk halkı oldukları, Azericenin bir ağzını konuştukları düşünülen Halaçlar ve dilleri Türk dilbilim araştırmalarında önemli bir yere sahip oldu. Fakat daha sonra Halaçlar'ın bir Azeri halkı olmadığı gibi dilleri de Azericenin bir ağzı olmayıp Eski Türkçeden de özellikler gösteren bir Türk dili olduğu ortaya çıktı. Dil, günümüzde büyük ölçüde Farslaşmıştır. Dilde belirsiz kökenli yaklaşık 150 kelime vardır.
Tunguzca veya Tunguz dilleri, Sibirya, Moğolistan ve Mançurya'da konuşulan bir dil grubu. Bu dil grubuna ait dillerin günümüzde sadece 75,000 konuşanı bulunmaktadır ve ölü bir dil olma tehlikesi ile karşı karşıyadır.
Malgaşça (malagasy), Avustronezya dillerindendir. Madagaskar adasına mahsus olup Malgaş halkının millî dilidir. Fransızca ve İngilizce ile birlikte Madagaskar Cumhuriyeti'nin resmî dillerindendir. Yaklaşık 20 milyon kişi tarafından konuşulur. Madagaskar'ın dışında Komorlar ve Mayotte'ta Malgaşça konuşanlar vardır.
Hawaii dili, Hawaii'ye özgü olan bir Polinezya dilidir. İngilizce ve Hawaii dili, ABD'ye bağlı olan Hawaii eyaletinin iki resmî dilinden birisidir. Anadil olarak yaklaşık 2.000 kişi tarafından konuşulur, fakat ABD nüfus sayımına göre ABD'de toplam 27.160 Hawaii dili konuşan vardır. En çok Hawaii adası ve Niihau'da konuşulur, fakat bütün Hawaii adaları ve ABD anakarasında Hawaii dili konuşanlar vardır. Toplam 12 harfi vardır. Bunlar:
Haydaca ya da Hayda dili, Kanada'nın Britanya Kolombiyası eyaletinin Haida Gwaii adasında ve Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Galler Prensi adasında Haydalar tarafından konuşulan izole dillerden ya da Na-Dene dillerinden tehlike altındaki Kızılderili dilidir. Na-Dene grubu içinde tek başına alt grupta toplanır. Diğer alt grubu Tlingitçe ile Eyak-Atabask dilleri oluşturur. Alaska Yerli Dil Merkezine göre Alaska'daki 650 kişilik nüfustan 10 kadarı, Kanada'daki 1.100 kişilik nüfustan ise ancak 30 tanesi anadillerini konuşabiliyor. 1774 yılında Avrupalılarca ilk karşılaşmada nüfusları 15.000 olan Haydalar yeni getirilen salgın hastalıklardan kırılmış ve bugün ancak Masset, Skidegate ve Hydaburg köylerinde yaşamaktadırlar.
Okyanusya dilleri, çoğunlukla Melanezya, Mikronezya, Polinezyalerde konuşulan ve Avustronezya dillerine ait bir dil ailesidir. Yaklaşık olarak 450 dilden oluşmaktadır ve toplam iki milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. En yaygın konuşulan diller Fiji ve Samoacadır.
Tongaca veya Tonga dili, Avustronezya dil ailesinin alt grubu olan Polinezya dillerine ait Tonga'da konuşulan bir dildir. Yaklaşık 180.000 konuşura sahiptir ve Tonga'nın ulusal dilidir. Cümleler fiil-özne-nesne sırasıyla kurulur.
Niuece veya Niue dili Avustronezya dillerinin Malezya-Polinezya alt grubuna ait bir Polinezya dilidir. En yakın Tongaca olmak üzere diğer Polinezya diller olan Maorice, Samoaca ve Hawaiice ile yakından ilişkilidir. Tongaca ve Niuece, Polinezya dillerinin Tongik alt grubunu oluştururlar. Niuece, Samoaca ve Doğu Polinezya dillerinden de etkilenmiştir.
Tahitice veya Tahiti dili, çoğunlukla Fransız Polinezyası'nda yer alan Sosyete Adalarında konuşulan Polinezya dilidir. Doğu Polinezya grubuna aittir.
Mikronezya dilleri, yirmi dili barındıran bir Okyanusya dilleri alt grubudur.
Polinezyalılar, Pasifik Okyanusu'ndaki geniş bir Okyanusya bölgesi olan Polinezya'ya özgü, birbirleriyle yakından ilişkili halkların oluşturduğu etnik ve dilsel bir gruptur. Bu halklar, urheimatları Güneydoğu Asya'ya dayanan daha büyük Avustronezyalı etnik-dilsel grubunun bir parçasıdır ve Avustronezya dil ailesinin Okyanusya alt ailesine ait bir dal olan Polinezya dillerini konuşurlar.
Polinezya anlatısı veya Polinezya mitolojisi, Polinezya halkının sözlü geleneklerini ve bilinen çoğunlukla dağınık kültürlerin geleneklerini kapsar. Polinezyalılar, muhtemelen MÖ 1000 civarında Tonga - Samoa bölgesinde konuşulan Proto-Polinezya olarak yeniden inşa edilen bir dilden gelen dilleri konuşuyorlardı.
Lorenzo Hervás y Panduro, İspanyol Cizvit ve filolog.
Anuta ya da Anuda, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'na bağlı bir adadır. Ada, Polinezya'da kalıcı olarak yaşanılan en küçük adalardan biridir ve Temotu Bölgesi'nin güneydoğu kesiminde yer alan küçük bir volkanik adadır. Melanezya'daki Polinezya dış topluluklarından biridir.
