İçeriğe atla

Poitiersli Hilaire

Poitiersli Hilaire
Kilise Babası - Kilise Doktoru
Doğumc. 315
Poitiers, Galya/Fransa
Ölümc. 367
Poitiers, Galya/Fransa
KutsayanlarKatolik Kilisesi, Doğu Ortodoks Kilisesi, Lüteryan Kilisesi, Anglikan Komünyonu
TürbeSaint-Hilaire le Grand Kilisesi - Poitiers - Fransa
Yortu13 Ocak

Poitiersli Hilaire (c. 315, Poitiers - c. 367, Poitiers) Ariusçuluk'a karşı İznik İnancı'nı ile tanınan bir Kilise Babası ve Doktoru. 1851 yılında Papa IX. Pius tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 13 Ocak.[1]

Hayatı[2]

Hilaire, saygın bir Gallo-roman ailede doğmuştur, ebeveynleri padangı. İyi bir pagan eğitimi almış bu sayede iyi derecede Yunanca da öğrenmiştir. Eski ve Yeni Antlaşma üzerine çalışmaları kendisi, eşi ve kızının Hristiyan olmasında etki etmiştir. Poitiers'li Hristiyanlar arasında gördüğü hürmetten ötürü 350 ya da 353 yılında oybirliği ile piskopos seçilmiştir.

İznik İnancı ve Atanasius'u kınanmasına katılmayı reddettiği için Ariusçuluk taraftarı olan İmparator II. Konstantius tarafından Frigya'ya sürgüne gönderilmiş, 356-360 yılları arasında sürgünde kalmıştır[3]. Bu süreçte 325 yılında sonuçlanmış İznik konsili'nin tüm bilgisine erişmiş ve büyük eserlerinden ikisini yazmıştır.

Eserleri

Hilaire bir sanatkar gibi yazmaktadır. Özenli bir latincesi vardır.[4] Augustinus'dan önce en büyük Latin ilahiyatçısı olmuştur.[5]

- Üçlük Birlik Üzerine (15 kitaptan oluşur ve Hilaire, Arius'cıların reddettiği Üçlü Birlik içindeki eşitsizlik ve Oğul'un ilahiliği konularını yalanlamaktadır. Bu kitaplarda ayrıca Hilaire; Sabellian'cıların iddialarının aksine Baba, Oğul ve Kutsal Ruh'un aynı ilahi varlığın üç ayrı ismi olmadığını fakat üç ilahi kişinin her eylemde ayrışmaz biçimde birlikte çalıştığını gösterir).[6]

- Konsiller Üzerine (Bu kitapta Hilaire Üçlü Birliğin üç kişiliğinin 'töz'ü üzerine Kilise içinde devam eden bazı teolojik tartışmalara açıklık kazandırır).[7]

Hilaire Batı Kilisesi içinde Matta İncili'nin ilk sistematik yorumlamasını yapan Kilise Babasıdır. Aynı zamanda tapınma sırasında kullanılması için latince ilahiler yazan da ilk kişidir.[8]

Augustinus ve Thomas Aquinas kendi Üçlü-Birlik çalışmalarında onun konu üzerindeki otoritesine atıf yapmışlardır.[9]

Kaynakça

  1. ^ Encyclopedia of Early Christianity - Second Edition. Mary T. Clark (İngilizce). Garland Publishing INC. 1998. s. 528 ISBN 0-8153-3319-6. 
  2. ^ New Catholic Encyclopedia – New Edition. S. J. McKenna (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. s. 828 Cilt: 6 ISBN 0-7876-4010-7. 
  3. ^ Hıristiyanlık Tarihi. Yeni Yaşam Yayınları. 2004. s. 173. ISBN 975 8318 86 1. 
  4. ^ Kilise Babalarından ve Yazarlarından Alıntılar. Kaya Basım Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti. 1997. s. 333 ISBN 975-7065-03-X. 
  5. ^ İdem. s. 334. 
  6. ^ Encycloopedia of Early Christianity. s. 527. 
  7. ^ İdem. s. 527. 
  8. ^ A Dictionary of Christian Spirituality. Gordon S. Wakefield (İngilizce). SCM Press LTD. 1983. ss. 190-191. 
  9. ^ New Catholic Encyclopedia - Second Edition. s. 829 - Cilt 6. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bonaventura</span>

Bonaventura fransisken Kardinal, mistik, Skolastik felsefenin düşünürlerinden Fransisken tanrıbilimci. 1482'de Papa IV. Sixtus tarafından Aziz ilan edilmiştir. 1588 Papa V. Sixtus tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 15 Temmuzdadır.

<span class="mw-page-title-main">Nenizili Gregorios</span>

Nenizili (Nazianz) Gregorius(Nenizi, Aksaray, 329 – Arianzus, Aksaray, ö. 389), 4. yüzyıl Hristiyan din adamı ve Azizi. Konstantinopolis Patriği olarak da görev yapmıştır. Teslis doktrinini savunmuş, Ariusçuluk'la mücadele etmiş en önemli antik dönemindeki Kilise Babası ve Doktoru.

<span class="mw-page-title-main">Origenes</span>

Origenes veya Origen, İskenderiye'de Hristiyan bir ailede doğmuş ve kendini hadım etmesine bile neden olacak düzeyde münzevi (sofu) bir kişiliğe sahip olmasıyla tanınan ve Patristik felsefenin en önemli temsilcilerinden sayılan bir Kilise Babası'dır.

<span class="mw-page-title-main">Basileios</span>

Kayserili Basil veya Büyük Basil, Ariusçu'lara karşı Kilise'nin resmî öğretilerini savunmasıyla öne çıkan Kilise Babası'dır. Kaisareia piskoposu ve Kapadokya metropoliti olmuş ve birçok kitap yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Konstantinopolis Konsili</span>

Birinci Konstantinopolis Konsili, 381 yılında I. Theodosius tarafından İstanbul'da toplanan konsildir. İznik Konseyi tarafından kurulan inanç sisteminin onaylanması ve Ariusçuluk ihtilafı ile ilgilenmiştir. Aya İrini Kilisesi'nde 381 yılının Mayıs ile Temmuz ayları arasında toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Leo</span>

Papa I. Leo, Papa Aziz Leo Magno veya Papa Büyük Leo (d. yak 400 Toskana, Batı Roma İmparatorluğu -ö. 10 Kasım 461 Batı Roma İmparatorluğu, 29 Eylül 440- 10 Kasım 461 döneminde papalık yapan, 1754'te Papa XIV Benediktus tarafından Kilise Doktoru ilan edilen papa ve papalık yapan ilk İtalyan aristokrat. Leo'nun yortusu 10 Kasımdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Athanasios (İskenderiye piskoposu)</span>

İskenderiyeli Athanasios, 4. yüzyılda yaşamış önemli ilahiyatçı, İskenderiye Piskoposu, Kilise Babası ve azizdir. Ortodoks Hristiyanlığın oluşumunda önemli katkıları olduğu için "ortodoksluğun babası" olarak da adlandırılır. Hristiyan teolojisi üzerinde önemli bir etki bırakmış ve Hristiyan doktrininin şekillenmesinde katkı sağlamıştır. Kıpti Kilisesi tarafından İskenderiye'nin 20. Papası kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İskenderiyeli Kiril</span>

İskenderiyeli Cyril/Kiril Kilise Babası, polemikçi, İskenderiye’nin 412’den 444’e değin patriği. Roma İmparatorluğu'nun İskenderiye'de gücü ve etkisinin en yüksek olduğu zamanda göreve gelmiştir. Konstantinopolis Patriği Nestorius'un aforoz edildiği 431 yılında toplanan Birinci Efes Konsili'nin merkezinde rol almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ambrosius</span>

Milano'lu Ambrosius Kilise Babası ve Doktoru, Milano piskoposu.

<span class="mw-page-title-main">Efrem</span>

Nusaybinli Efrem ya da Süryani Efrem, Süryani diyakon, din öğretmeni, mistik ve Kutsal Kitap yorumcu. Aziz olarak hürmet gösterilir, 1920 yılından itibaren Katolik kilisesi tarafından Kilise Doktoru olarak tanınmaktadır. Yortusu 18 Hazirandır ve 28 Ocaktır.

Yves Congar Fransız Dominikan Teolog ve Kardinal. Karl Rahner, Henri de Lubac ve Hans Urs van Balthasar ile birlikte 20. yüzyılın en önemli Roma Katolik ilahiyatçılarından biri olduğu düşünülmektedir. En çok, İkinci Vatikan Konsili’ne olan etkisi ile tanınmaktadır.

Yunanca hipostaz terimi, 4. yüzyılın sonları ve 5. yüzyıldaki Kristolojik tartışmalardan önce teknik bir terim olarak kullanılmaya başlamıştır.

Hristiyan teolojisinden bir terim olan Homooussia özellikle İznik Konsil'inde İsa'yı Baba Tanrı ile “varoluşta bir ya da “özde bir” olduğunu anlatmak için kullanılmıştır. Aynı terim daha sonra Kutsal Ruh'a içinde kullanılmış, O'nunda Baba ve Oğul ile ‘özde bir’ olduğu belirtilmiştir. Bu kavramlar daha sonra İznik Hristiyan teolojisinin köşetaşları olmuş ve Tanrı'nın Üçlü-Birlik şeklinde anlaşılması doktrinin en önemli teolojik konsteptleri olmuşlardır.

Sabelliyanizm, Tanrı’yı bir Tanrı’nın üç ayrı kişiliğinin ya da hipostazının sevgi ile birliği olarak görmek olan Triniteryan bakış açısının aksine; Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’u aynı Tanrı’nın üç farklı kipi ya da vecdi olarak görme inancıdır.

Ankyralı Marcellus, Ancyra'nın dördüncü episkoposudur ve Ancyra Konsili'nde ve İznik Konsili'nde bulunmuştur.

Laodikya'lı Apollinarus veya Apollinaris Laodicea ad Mare'den olan Suriye'deki bir piskopos ve yazar. Ariusçuluğa karşı duruşla tanınır. Apollinaris'in İsa'yı tanrı ve tek beden olarak benimsemedeki istekliliği, Mesih'in insan doğasındayken bir mantıklı insan ruhuna sahip olması fikrini reddetmeye yönlendirmiştir. Bu fikire Apollinarizm denir. 381 yılındaki Birinci Konstantinopolis Konsili'nde reddedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Konyalı Amfilokius</span>

Konyalı Amfilokius İconium'lu bir piskopos. Hieronymus, ismini Kapadokyalı Kilise Babaları listesine dahil eder. Yortusu Katolik Kilisesi'nde 22 Kasım, Ortodoks Kilisesi'nde 23 Kasım'dır.

<span class="mw-page-title-main">Antakyalı Eustathius</span>

Antakyalı Eustathius, bazen ‘büyük’ olarak da anılır, 4. yüzyılda yaşamış Antakyalı patrik ve Hristiyan Kilise Babalarından biri. Yortusu Şubat 21.

<span class="mw-page-title-main">Kirroslu Theodoretus</span>

Cyrrhuslu Theodoretus ihtilaflı bir Kilise Babası, episkopos, Antakya Kateşistik Okulu'na ilham veren bir teolog ve İncil yorumcusu. Geç antik dönemin Kayserili Eusebius, Sozomenos, Sokrates Skolastikos ve Evagrius Skolastikos ile birlikte ana kilise tarihçilerindendir. Süryani Kilisesi’nce aziz kabul edilir.

Nusaybinli Ebedjesu ya da Ebedjesu bar Berika Nusaybin Episkoposu (1290-1291) Süryani alim ve bibliyograf.