İçeriğe atla

Point ayakkabısı

Point ayakkabısı, balerinlerin parmak ucuna yükselmesini sağlamak üzere tasarlanmış özel ayakkabıdır.

İlk defa 1832'de İtalyan balerin Maria Taglioni point ayakkabısı ile parmak ucunda dans ederek seyirci karşısına çıkmış ve o tarihten sonra point ayakkabısı bale sanatının ayrılmaz bir parçası olmuştur.

Point ayakkabılarını sadece balerinler giyer, baletler bale patikleri ile dans eder.[1]

Tarihçe

18. yüzyıl sonunda Fransız dansçı Charles Didelot’un "uçma makinası" adını verdiği mekanizma ile sahnede dansçıların kayarcasına ya da uçarcasına görünmesini sağlaması, point ayakkabılarının gelişmesinde etkili olmuştur.[2] Görünmez tellerden oluşan uçan makina sayesinde dansçılar, seyircinin hayranlık duyduğu görüntüler sunmuştu. Dansçıların parmak ucuna konduklarında seyircilerden büyük alkış alması koreografları etkilemiş ve daha teknik beceriller gerektiren hareketler eklemiştir. Böylece 19. yüzyıl başında dans okullarında dansçılar zorlayıcı teknik hareketler çalışmaya başladı ve bu çalışmalar, tellerin desteği olmadan parmak ucunda dans etmek için zemin oluşturdu.

1815 -1820 yıllarında İngiltere ve Rusya'da dansçılar parmak ucunda dans denemelerinde bulundu. Point ayakkabısı ile parmak ucu üstünde seyirci karşısına çıkan ilk balerin, Maria Taglioni oldu. Taglioni, 1832'de "La Sylphides" balesinde parmak ucunda dans etti. Point ayakkabısı kullanılması bale eserlerinin sahnede daha şiirsel bir görsel efekt ile sunulmasını sağladı ve bu tarihten sonra point ayakkabıları balenin ayrılmaz bir parçası oldu.

Taglioni'nin kullandığı point ayakkabıları, üstü saten, altı deri, yumuşak, sadece en uç kısmı sert olan, ayakları destekleyen bir ayakkabıydı. Bu yumuşak ayakkabıları kullanan dansçılar, ayakkabıları bileğe sabitleyen kurdeleler ve ayakkabıların uç kısmını destekleyen kolalı kumaşlar kullanma ihtiyacı hissettiler.

Ayak ucunda dans etme tekniği ve point ayakkabıları Almanya, Danimarka, İngiltere, İtalya, Danimarka, Almanya, Rusya ve ABD'de yayıldı. İtalya'da çivi bulunmayanı, beyaz keçi derisinden astarlanmış point ayakkabıları üretildi. Rusya'da dansçılar ayak tabanına ve bileğe destek için tabana karton yerleştirme yoluna gitti. “Kuğunun Ölümü" performansını bu ayakkabılarla baştan sonra ayak ucunda gerçekleştiren Anna Pavlova, tabanı ve burun kısmında değişiklk yaparak ayakkabıyı geliştirdi. II. Dünya Savaşı sırasında point ayakkabısı temin etmekte yaşanan sıkıntı sonucu balerin Alexandra Danilova gomalak ile point ayakkabısını sertleştirme çözümünü geliştirdi.[2]

20. yüzyıl ortalarında point ayakkabıları daha sert üretilmeye başladı ve dansçılar yeri hissetmede, ayaklarını esnek biçimde kullanmakta güçlük çekti. Zamanla üretim teknolojisi gelişti, hafif ve farklı ayak çeşitlerine uygun, uzun süre kullanılabilen ayakkabılar üretilmeye başladı.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Fowler, A. J. (27 Ekim 2022). "Ballet Slippers vs Pointe Shoes". Ballet Arizona (İngilizce). Erişim tarihi: 25 Haziran 2024. 
  2. ^ a b c Başol, Sevim (2017). "Klasik bale eğitiminde Pointe tekniği ve Pointe dersi öncesi için hazırlanmış egzersizler". Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü yüksek lisans teiz. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Meriç Sümen, Türk balerin, koreograf.

<span class="mw-page-title-main">Ayakkabı</span> ayak giyeceği

Ayakkabı; ayakların yerle doğrudan temasını keserek yabancı maddelerden ve değişik hava koşullarından koruyan, bunun yanı sıra şıklığı tamamlayan her türlü ayak giyimi'dir. Bot, çizme, sandalet, topuklu, spor ayakkabı, iskarpin gibi pek çok farklı türü vardır. Genelde "taban" adı verilen alt parça ile "saya" denen üst parçadan oluşur. Ayakkabının yer ile temasında dolayı yıprandığı için taban daha dayanıklı ve kalın bir malzeme kullanılarak yapılır. Ayağı saran saya ise deri, kumaş gibi daha ince bir malzemeden yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Bale</span> bir dans türü

Bale, İtalyan Rönesansı döneminde, mim sanatçılarının tiyatro ve gösterilerdeki dansları ile temelleri İtalya’da atıldıktan sonra, Fransa ve Rusya da gelişen, belli figürlere, adım atışlara dayalı bir dans ve müzikli gösteri türüdür. Dünya çapında yayılarak yaygın bir dans türü haline gelmiş ve birçok başka dansı etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kayak (kış sporu)</span> kar üzerinde yapılan sportif aktivite

Kayak, insanların kar üzerinde ağırlığı daha geniş bir alana yayarak, yumuşak kara batmadan, kaymayla ilerlemesine yarayan, adım atıldığında ise ortası esneyerek kara yapışıp ayakla vücudu ileri itme imkânı veren araç ve bu araç kullanılarak yapılan bir spor dalı. Kayak sporu için özel olarak kayak merkezi, kayak alanı, kayak tüneli, kayak pisti, teleski tesisleri kurulur.

<span class="mw-page-title-main">Ayak</span> hareket etmek için kullanılan biyolojik organ

Ayak, birçok omurgalıda bulunan anatomik bir yapıdır. Ağırlık taşıyan ve hareket etmeye olanak sağlayan bir uzvun terminal kısmıdır. Ayakları olan birçok hayvanda, ayak, bacağın terminal kısmında, genellikle pençeler veya tırnaklar da dahil olmak üzere bir veya daha fazla segment veya kemikten oluşan ayrı bir organdır.

<span class="mw-page-title-main">Çorap</span>

Çorap, ayağa giyilmesi için üretilen veya örülen giysi. Bir tür ayakkabı veya çizme tipik olarak çorapların üzerine giyilir. Elde ve yuvarlak örme makinesinde örülür. Yuvarlak örgü makineleri iki çeşit olup, tek silindirli ve çift silindirli diye adlandırılırlar. Tek silindirli bilgisayar teknolojisiyle donatılmış makinelerin çorapları piyasada en çok bulunan çorap çeşididir. Bunun sebebi bilgisayarda çizilen desenleri ve bu desenlerin çok renkli olabilmeleridir. Son teknoloji kullanarak çorap örülürken fotoğrafınızı, isminizi, kartvizitinizi desen olarak örmeniz mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Klasik bale</span>

Klasik bale, kökeni 17. yüzyıl Fransız saray balesine dayanan, kuralları belirgin, estetiğe dayalı bir dans formudur.

<span class="mw-page-title-main">Marie Taglioni</span>

Marie Taglioni, İtalyan balerin, 19. yüzyıl romantik balesinde çağ açmış, Avrupa dans tarihinin önemli figürlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcü halk oyunları</span> Bir dans türü

Gürcü halk oyunları Gürcistan'a özgü geleneksel danslardır. Kökleri, Orta Çağ'da askeri törenlere, spor oyunlarına ve kutlamalarda oynanan danslara dayanır.

<span class="mw-page-title-main">Kar ayakkabısı</span>

Kar ayakkabısı, kar üzerinde batmadan rahat yürüyebilmek için dıştan ayakkabı altına kenetlenen ayak giyeceği. Ağırlığı kar yüzeyine yayıp batmamak için ayakkabı boyutundan daha geniş ve delikli olarak tasarlanır. Geleneksel kar ayakkabıları daha çok söğüt, melez ve huş ağacı gibi ağaçların dal ve kabuklarından dar deri kayışlarla örülerek yapılırken, modern tasarımlarda hafif metal, plastik ve sentetik kumaş kullanılabilmektedir. Esnek ve hafif olan kar ayakkabıları rahat manevra yapabilmek için ön ucu yukarı kalkık olarak dizayn edilir. Arktik ve Subarktik bölgeler başta olmak üzere yıllık kar yağışı yoğun olarak görülen yerlerde daha yaygın kullanılır. Tarihöncesinde tekerleğin icadından daha önce bulunduğu düşünülüyor. Etnografik olarak kar ayakkabılarını en yoğun biçimde kullanan yerli halklar, Kuzey Amerika'da Eskimolar ile Kızılderililer, Doğu Sibirya'da ise Çukçiler, Koryaklar ve İtelmenler gibi Çukçi-Kamçatka halklarıdır. Günümüzde geleneksel örme kar ayakkabılarını en yoğun biçimde kullanan yerli halklar Alaska yerlileri ile Kanada Kızılderilileridir. Sportif faaliyet olarak kar ayakkabılı yürüyüş (snowshoeing) Arktik Kış Oyunlarına 1974 yılından beri dahil edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gülcan Tunççekiç</span> Türk balerin

Gülcan Tunççekiç Kıraner, Türk balerindir.

<span class="mw-page-title-main">Mikhail Baryshnikov</span> Rus asıllı Amerikalı balet, koreograf ve aktör

Mikhail Nikolayevich Baryshnikov, "Mişa" olarak da çağırılmaktadır. Rus asıllı Amerikalı balet, koreograf ve aktör. Vaslav Nijinsky ve Rudolf Nureyev gibi büyük baletlerle birlikte anılmaktadır. Leningrad'da Kirov Balesi'nde parlak bir kariyer başlangıcı yapmasına rağmen, 1974 yılında, sanatını icra ve geliştirme konusunda daha fazla imkân sahibi olacağını düşündüğü için, Batı'ya, Kanada'ya iltica etti. Bağımsız olarak çeşitli gruplarla çalıştıktan sonra, New York Balesi'ne baş balet olarak katıldı. Burada George Balanchine'in geliştirdiği dans stilini öğrendi. Akabinde, daha sonra sanat yönetmeni olarak çalışacağı, American Ballet Theatre'da dans etti.

<span class="mw-page-title-main">Sandalet</span>

Sandalet, giyicinin ayağına üst kısmından ve bazen topuğundan kayışlarla tutunan, tabandan oluşan açık tip dışarı ayakkabısı. Sandalet ve diğer ayakkabılar arasındaki fark bazen bulanık da olsa, genel anlayış sandaletin ayağın çoğu üst kısmını, özellikle ayak parmaklarını açık bırakmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Michel Fokine</span> Rus balet (1880-1942)

Mikhail Fokine Bale sanatında çığır açmış, Rus koreograf ve balet.

<span class="mw-page-title-main">Olga Spessivtseva</span>

Olga Alexandrovna Spessivtseva, sahne kariyeri 1913'ten 1939'a kadar devam etmiş olan Rus balerini.

<span class="mw-page-title-main">Dušanka Sifnios</span>

Dušanka Sifnios, , Duška Sifnios olarak da bilinen uluslararası alanda en başarılı Sırp balerinlerinden biri olarak kabul edilen bir balerin ve koreograftı. Kariyerinin zirvesi 1960'larda, Maurice Béjart ile yaptığı çalışmalarla, dünyanın en popüler balerinlerinden biriyken elde edildi.

Türkiye'de bale eğitimi resmî olarak, 1948'de İngiliz balerin Ninette de Valois'nin Yeşilköy Bale Okulu'nu İstanbul'da kurması ile başlamıştır; ancak ülkedeki bale sanatının geçmişi Osmanlı İmparatorluğu döneminde 16. yüzyılda İstanbul'da Venedik Balyosu'nun evinde düzenlenen bale gösterisine kadar gider.

<span class="mw-page-title-main">Kuğunun Ölümü</span>

Kuğunun Ölümü, Camille Saint-Saëns'ın Hayvanlar Karnavalı adlı eserinin Kuğu adlı bölümü için koreograf Michel Fokine'in hazırladığı tek kişilik bale eseri.

<span class="mw-page-title-main">Elena Andreianova</span>

Elena Ivanovna Andreïanova veya Yelena Andreyanova Rus balerin. Romantik türün seçkin Rus balerini olarak kabul edilir, ancak hayatı trajedilerle doludur.

Binay Okurer , Türk balerin.