İçeriğe atla

Point Hope, Alaska

Point Hope
Tikiġaq
Kent
Alaska üzerinde Point Hope
Point Hope
Point Hope
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri
EyaletAlaska
Yüzölçümü
 • Toplam16,6 km²
 • Kara
63 mil² (16,4 km²)
 • Su
0,7 mil² (0,2 km²)
Rakım2 m
Nüfus
 (2010)
 • Toplam674
 • Yoğunlukoto/km²
Zaman dilimiUTC-09.00 (AZD)
 • Yaz (YSU)UTC-08.00 (AYZD)
Yarısına kadar yere gömülü olan ve kışın yalnızca erkeklerin kullandığı köy odası ya da İnyupik Qargi'si, Point Hope, Alaska, 1885
Balina kemikleri, Point Hope, 2007
UÇAK-EV : Bir Armstrong-Whitworth Argosy (UK) kargo uçağının kokpitinin Alaska'nın malzeme kıtlığında ev olarak geri dönüşümü, Ağustos 2007, Point Hope
Point Hope Havaalanı (PHO)

Point Hope (İnyupikçe Tikiġaq), Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir.

2007 sayımına göre nüfusu 668 kişidir.

Nüfus

2000 nüfus sayımına göre şehir 186 hane ve 151 aile olmak üzere nüfusu 757 kişidir. Beyaz % 8.72, Siyah % 0.13, Amerikan Yerlisi % 87.05, Asyalı % 0.13, diğer ırklar %0,13 ve iki ya da çok ırklı olanlar ise % 3.83.

Yerli halk

Şehrin İnyupikçe adı Tikiġaq "işaret parmağı" anlamına gelir ve İnyupiklerin Tikiġaġmiut (harfiyen 'Tikiġaq halkı') kabilesince meskundur.

Deniz memelilerinin göç yolları üzerinde bulunan Point Hope'de balina avcılığı yaparlar. Balina avcısı (aġviqsiuqtit) olan Tikiġaġmiut halkının ana avları Grönland balinasıdır (aġviq). Grönland balinası (Balaena mysticetus) avına Alaska'da yalnızca on yerleşim yerinde Uluslararası Balinacılık Kurulu (IWC) tarafından izin verilmektedir. Bu on yerleşimden biri de Point Hope'dir.

Bölge ağaç bakımından fakir olduğu için geçmişte erkeklerin köy odası olarak kullandıkları ve yarısına kadar toprağa gömülü olan Qargi denilen tek odalı evlerin yapımında balina kemikleri kullanılmıştır. Qargi'ler aynı zamanda dans ve şamanistik törenlerin yapıldığı alanlardır. Okul olarak da değerlendirilebilir. Modernize edilmiş biçimi Kalgi Center[1] adı altında çağa ayak uydurmuş.

Halkın geleneksel gözde sporu ragbiye benzeyen ve Eskimo futbolu (aġraurraq-) denen hakemsiz bir top oyunudur. Bugün daha çok basketbol revaçtadır.

Point Hope halkının özgün bir şiveleri vardır. İnyupikçenin şiveleri arasındaki yeri :

  • İnyupikçe (geniş anlamda)
    • Seward Yarımadası İnyupikçesi
      • Bering Boğazı İnyupikçesi
        • Diomede şivesi
        • Wales İnyupikçesi
        • Ukiuvaŋmiut
      • Qawiaraq İnyupikçesi
      • Batı Qawiaraq İnyupikçesi
      • Doğu Qawiaraq İnyupikçesi
    • İnyupikçe (dar anlamda)
      • Malimiut
        • Kotzebue şivesi
        • Kobuk şivesi
      • Kuzey Alaska İnyupikçesi
        • Tikiġaġmiut İnyupikçesi
        • North Slope İnyupikçesi
        • Nunataaġmiut İnyupikçesi (Anaktuvuk Geçidi)
        • Uummarmiut İnyupikçesi (Kanada)

Tarih

Avrupalılarla ilk karşılaşma 1821 yılında olmuştur ve tahmini nüfusu 900 dür.[2]

Tikiġaġmiut İnyupiklerinin Hristiyanlıkla tanışmaları Anglikan olan Episcopal misyonunun Point Hope'de 1890 yılında Delaware'den gelen hekim John B. Driggs tarafından açılmasıyla olmuştur.[3]

Eğitim

Şehirdeki okul (Tikigaq School), North Slope Borough School District adlı okul bölgesine bağlı olup, İnyupikçe ve İngilizce iki dilli eğitim vermektedir.

ANCSA Yapılanması

Point Hope İnyupiklerinin (Tikiġaġmiut), 1971 Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası (ANCSA) gereği kurulan Alaska Yerli Bölge Şirketlerinden Arctic Slope Regional Corporation yerli bölge şirketine bağlı Tikigaq Corporation adlı yerli şirketi vardır ve bugün 1.000 hissedarı bulunmaktadır. Yerüstü kaynakları köy şirketine, yeraltı kaynakları ise bölge şirketine aittir.[4]

Ayrıca bakınız

Dipnotlar

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2010. 
  2. ^ Chukchi Sea Sociocultural Systems Baseline Analysis (1983) 4 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Table 1 Northwest Alaska Eskimo Societies of the 1816-1842 period
  3. ^ "Ernest S. Burch, Jr (1994), The Inupiat and the Christianization of Arctic Alaska" (PDF). 24 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2010. 
  4. ^ "Tikigaq Corporation resmi web sitesi". 14 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2010. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Barrow, Alaska</span>

Barrow, Amerika Birleşik Devletleri'nde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. 2007 sayımına göre nüfusu 3.982 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">İnuit halkları</span> “İNUİT" bir halk topluluğunun ismi

İnuit halkları, Arktik bölgede, Alaska, Kanada ve Grönland'da yaşayan Eskimoların ayrıldığı iki ana koldan biri. Diğer kol Yupik halklarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Eskimo - Aleut dilleri</span>

Eskimo - Aleut dil ailesi, Grönland, Kanada, Alaska ve Sibirya'nın belli bölgelerinde konuşulan dillerdir. Eskimo - Aleut halklarının ana dilleridir.

<span class="mw-page-title-main">İnyupikler</span> Alaskanın kuzey ve kuzeybatısında yaşayan, İnuit kolundan olan bir Eskimo halkı

İnyupikler, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin kuzey ve kuzeybatısında yaşayan İnuit kolundan bir Eskimo halkıdır. Alaska'daki tek İnuit halkı olduğu için Alaska İnuitleri adı da verilmektedir. Kendilerini iñuk («insan») kelimesi ile -piaq («gerçek») ekinden türettikleri Iñupiaq adıyla ifade ederler. Dillerini ise Iñupiatun olarak adlandırırlar. Alaska Yerli Dil Merkezine göre Alaska yerlileri içinde 25.000 nüfuslu Yupiklerden sonra 15.700 kişilik nüfuslarıyla ikinci en büyük halktır ve ancak 2.144 kadarı dilini konuşabilmektedir. İngilizce bilmeyen Alaska yerlileri içinde 1993 yılında ilk sırayı %42'lik oranla Yupikler, ikinci sırayı da %20'lik oranla İnyupikler çeker. Şamanist inançlı avcı ve toplayıcıdırlar. Kültürel açıdan deniz sahiline yakın yaşayıp balina, fok, mors gibi deniz memelilerini avlayan Taġiuġmiut ile denizden uzak içbölgede rengeyiği avlayan Nunamiut olmak üzere iki ana gruba ayrılırlar. Bazen, iki ayrı dil ve halk olarak ele alındığı da olur ve Seward Yarımadasındakiler Qawiaraq adıyla, North Slope ile Northwest Arctic ilçelerindekiler ise Inupiaq adı altında toplanır. İnyupiklerin Kanada'da yaşayan ırkdaşları (Uummarmiut) siyasi ve idari kaygılarla Batı Kanada İnuitleri ile birlikte Inuvialuit adı altında toplanırlar. Eskimolar içinde en uzun boylular Kuzey Alaska'daki İnyupiklerdir ve Kanada İnuitlerinden 10 cm daha uzundurlar. Kobuk İnyupikleri doğu komşuları ve ticari ortakları olan Atabasklardan Koyukon Kızılderilileriyle sınır bölgelerinde evlilik de yapmışlardır. Beyaz Avrupalıların kültürleriyle en geç tanışan Eskimolar 1890 yılından sonra Hristiyanlıkla tanışan Kuzey Alaska İnyupikleridir.

<span class="mw-page-title-main">İnyupikçe</span>

İnyupikçe ya da İnyupik dili, Kuzey ve Kuzeybatı Alaska'da İnyupiklerin konuştuğu İnuit dilleri kolundan bir Eskimo dili. Alaska Yerli Dil Merkezine göre 15.700 kişilik nüfustan 2.144 kadarı anadillerini konuşabiliyor.

<span class="mw-page-title-main">King Adası, Alaska</span>

King Adası, Bering Denizinde Alaska anakarasının batısında bulunan Amerika Birleşik Devletlerine bağlı ada.

<span class="mw-page-title-main">North Slope Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

North Slope ili veya North Slope Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Alaska North Slope denilen coğrafi bölgesinin büyük bir kısmında yer alan ve bir Eskimo halkı olan İnyupiklerlerce meskun olan bir ilsi. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. Yönetim merkezi Barrow'dur.

<span class="mw-page-title-main">Atqasuk, Alaska</span>

Atqasuk, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. 2000 sayımına göre nüfusu 228 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Nuiqsut, Alaska</span>

Nuiqsut, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. 2000 sayımına göre nüfusu 433 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Kaktovik, Alaska</span> ABDnin Alaska eyaletinde bir şehir

Kaktovik, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. 2000 sayımına göre nüfusu 293 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Wainwright, Alaska</span>

Wainwright, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. İlçenin ikinci büyük yerleşimidir. 2000 sayımına göre nüfusu 546 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Point Lay, Alaska</span>

Point Lay, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı census-designated place. 2000 sayımına göre nüfusu 247 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Anaktuvuk Pass, Alaska</span>

Anaktuvuk Pass, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir ve aynı adla anılan geçit. 2007 sayımına göre nüfusu 249 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Northwest Arctic Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

Northwest Arctic ili veya Northwest Arctic Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Eskimo halklarından İnyupiklerlerce meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. Alaska'nin ikinci büyük ili olup yönetim merkezi Kotzebue'dür.

<span class="mw-page-title-main">Buckland, Alaska</span> Alaskada şehir

Buckland, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin Northwest Arctic Borough ilçesine bağlı İnyupik şehri.

<span class="mw-page-title-main">Kivalina, Alaska</span>

Kivalina, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin Northwest Arctic Borough ilçesine bağlı İnyupik şehri.

<span class="mw-page-title-main">Nome Census Area</span>

Nome Census Area, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaletinin Eskimo halklarından Yupik ve İnyupiklerlerce meskun olan bir sayım bölgesi. Örgütlenmemiş borough olduğu için bir yönetim merkezi de yoktur. En gelişmiş şehri geçmişte Nome Altına Hücumu hareketinin yaşandığı Nome'dir.

<span class="mw-page-title-main">Wales, Alaska</span>

Wales, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin Nome Census Area sayım bölgesinde şehir. Seward Yarımadasının batı ucunda yer alır. 2010 sayımına göre nüfusu 145 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Colville Nehri</span>

Colville Nehri, Amerika Birleşik Devletlerinin Alaska eyaletinde North Slope Borough ilçesinde 560 km uzunluğunda nehirdir. Beaufort Denizine akar.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Diomede Adası</span>

Küçük Diomede Adası, Bering Denizinde Alaska anakarasının batısında bulunan Amerika Birleşik Devletlerine bağlı ada.