İçeriğe atla

Plesiadapoidea

Plesiadapoidea
Yaşadığı dönem aralığı: 63,3-40,4 myö
Torrejoniyen-Chadronian[1] 
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Plesiadapiformes
Klad:Euprimateformes
Üst familya:Plesiadapoidea
Gingerich, 1973
Familyalar[2]
Kladistik açıdan içerdiği fakat geleneksel olarak içermediği taksonlar

Plesiadapoidea, Kanada, Avrupa ve Asya'da Paleosen ile Eosen dönemleri arasında yaşamış bir plesiadapiform üst familyasıdır.[5][6][7][8]

Filogeni

Grubun, primatlar ve diğer plesiadapiformlarla ilişkili olduğu ileri sürülmüştür:[3]

Euarchontoglires
Glires

Arctostylopida†

Anagaloidea†

Rodentia

Lagomorpha

Euarchonta

Scandentia

Primatomorpha

Dermoptera

Plesiadapiformes

Purgatorius

Micromomyidae

Paromomyoidea

Microsyopidae

Paromomyidae

Palaechthonidae

Plesiadapoidea

Carpolestidae

Primates

Plesiadapidae

Kaynakça

  1. ^ "Mindat.org". www.mindat.org. 11 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2021. 
  2. ^ "Plesiadapoidea". paleobiodb.org. 1 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021. 
  3. ^ a b Handbook of paleoanthropology. Winfried Henke, Ian Tattersall, Thorolf Hardt. New York: Springer. 2007. ss. 843-847. ISBN 978-3-540-33761-4. OCLC 184984921. 
  4. ^ Bloch, Jonathan I.; Silcox, Mary T.; Boyer, Doug M.; Sargis, Eric J. (23 Ocak 2007). "New Paleocene skeletons and the relationship of plesiadapiforms to crown-clade primates". Proceedings of the National Academy of Sciences. 104 (4): 1159-1164. doi:10.1073/pnas.0610579104. PMC 1783133 $2. PMID 17229835. 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2021. 
  5. ^ "Fossilworks: Plesiadapoidea (primate)". 25 Eylül 2017. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ Classification of Mammals Above the Species Level. 1997. ISBN 978-0231110129. 
  7. ^ Thewissen, J.G.M., Williams, E.M., and Hussain, S.T. (2001). "Eocene mammal faunas from northern Indo-Pakistan". Journal of Vertebrate Paleontology 21 (2): 347–366. DOI:20 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20090620024636/http://dx.doi.org/10.1671/0272-4634(2001)021 arşivlendi. [0347:EMFFNI]2.0.CO;2 10.1671/0272-4634(2001)021[0347:EMFFNI]2.0.CO;2].
  8. ^ Fox, Richard C.; The dentition and relationships of Carpodaptes cygneus (Russell) (Carpolestidae, Plesiadapiformes, Mammalia), from the late Paleocene of Alberta, Canada; Journal of Paleontology; September 1, 2002 - www.encyclopedia.com 21 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dinosauromorpha</span>

Dinosauromorpha veya dinozoromorf, dinozorları ve ona yakın bir takım akrabalarını da içeren avemetatarsalian arkozorların bir kladı. Başlangıçta dinosauriformları ve lagerpetidleri içerecek şekilde tanımlandı ancak daha sonra yapılan çalışmalar teruzorları bu tanımdan çıkarmıştır. Kuşlar günümüzde hayatta kalan tek dinozoromorftur.

<i>Compsognathus</i> küçük teropod dinozor

Compsognathus, Jura dönemi'nde Avrupa'da yaşamış, coelurosaurian teropod dinozor cinsidir. İsminin anlamı Yunancada "zarif çene" dir.

<i>Pachycephalosaurus</i>

Pachycephalosaurus Pachycephalosauridae familyasından bir kuş kalçalı dinozor cinsidir. Tip türü, P. wyomingensis, bilinen tek türdür, ancak bazı araştırmacılar Stygimoloch cinsinin ikinci bir tür P. spinifer olduğunu veya P. wyomingensis'in genç bir örneği olduğunu öne sürmektedir. Geç Kretase döneminin Maastrihtiyen çağında, şu anda Batı Kuzey Amerika olan bölgede yaşamıştır. Kalıntıları Montana, Güney Dakota, Wyoming ve Alberta'da bulundu. Tür esas olarak tek bir kafatasından ve birkaç aşırı kalın kafatası çatısından bilinmektedir. Gelecek yıllarda daha eksiksiz fosillerin bulunacağı varsayılmaktadır.

<i>Shonisaurus</i> tarih öncesi sürüngen cinsi

Shonisaurus, Geç Triyas döneminde yaşamış bir ihtiyozor cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Spinosauridae</span> teropod dinozor familyası

Spinosauridae, 10 ila 17 cinsten oluşan bir tetanuran teropod familyasıdır. Spinosaurid fosilleri Afrika, Güney Amerika, Avrupa ve Asya'da bulunmuştur. Kalıntılar genelde Erken Kretase ve Geç Kretase'nin başlarına tarihlendirilmiştir.

<i>Majungasaurus</i> boynuzlu teropod

Majungasaurus, 70 Milyon yıl öncesinden 66 milyon yıl öncesine kadar yaşamış bir seratozoriyen teropod dinozor cinsidir. Fosilleri Madagaskar'da bulunmuştur. Madagaskar'daki kalıntıları –ayrıca Madakskar'da bulunan ilk teropod kalıntıları– 1890'larda bir Fransız askerî personeli tarafından keşfedildi ve daha sonra Charles Depéret (1896) tarafından tanımlandı. Uzunluk tahminleri 6-7 metre arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Mammaliaformes</span> memeliler ve en yakın akrabaları

Mammaliaformes, taç grup olan memelileri ve onların en yakın soyu tükenmiş akrabalarını içeren bir kladdır. Memelilere diğer mammaliamorflara göre daha yakın olan tüm taksonlar olarak tanımlanır. Klad, daha önce yaşamış probainognatiyenler ve sinodontların mirasçısı olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Röt Oluşumu</span>

Röt Oluşumu veya Rötton Oluşumu, Almanya'daki Buntsandstein'ın jeolojik bir oluşumudur. Orta Triyas dönemine ait fosilleri muhafaza eder. Oluşum, Plattenstein ve Solling Oluşumları üzerinde yer alır ve Jena Oluşumu tarafından örtülüdür.

<i>Carpolestes</i> gerçek primatlarla yakından ilişkili olduğu öne sürülen bir plesiadapiform

Carpolestes, Kuzey Amerika'nın geç Paleosen'inde yaşamış bir plesiadapiform cinsidir. İlk olarak 58 milyon yıl önce ortaya çıktı. Carpolestes'in üç türü; en erken ortaya çıkan tür olan C. dubius, tip türlerinin atası olan C. nigridens ile bir soy oluşturuyor gibi görünmektedir, bu da en son ortaya çıkan tür olan C. simpsoni'nin atasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Plesiadapidae</span>

Plesiadapidae, Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'nın Paleosen ve Eoseni'nden bilinen erken primat familyasıdır. Geç Paleosen'de plesiadapidler boldu ve onların fosilleri genellikle fosil hayvanların yaşlarını belirlemek için kullanılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Plesiadapiformes</span> euarchontan memeli takımı

Plesiadapiformes gerçek primatlarla (Euprimates) ilişkili bir Euarchontan memeli grubudur. Normalde doğrudan bu gruba atanan taksonların hiçbiri hayatta kalmamış olsa da, geriye kalan primatlar bu gruptan evrimleşmiş gibi göründüğü için grubun kelimenin tam anlamıyla neslinin tükenmiş olmadığı görülmektedir. Plesiadapiformes terimi, taç primat olmayan tüm primatlar için hala kullanılabilir, ancak bu kullanım açıkça parafiletiktir. Taç primatlar kladistik olarak verildiğinde, primatlarla eskimiş bir genç sinonim haline gelir. 65 milyon yıl önce yaşamış Purgatorius ve Ursolestes'in bir bazal plesiadapiform olduğuna inanılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Paromomyidae</span>

Paromomyidae, soyu tükenmiş altı cinsi içeren bir primat familyasıdır. Primatların kökeni ve evrimi ile ilişkili memelilerin takımı olan plesiadapiformlara aittir. Gruba ait ilk örnek, 1940 yılında paleontolog George Gaylord Simpson tarafından bulundu. Palaechthonidae familyası ile yakından ilişkilidir.

Neosuchia, mevcut tüm modern timsahları ve onların en yakın fosil akrabalarını içeren, Mesoeucrocodylia içinde bir kladdır. Notosuchus terrestris'ten ziyade Crocodylus niloticus ile daha yakından ilişkili tüm crocodylomorfları içeren en kapsayıcı klad olarak tanımlanır. Neosuchia, 1988'de ilk kez adlandırıldığından bu yana birçok revizyona uğradığından, çok çeşitlidir ve polifiletik Neosuchia üyeleri genellikle, daha bazal timsah biçimli grupların karasal alışkanlıklarının aksine, tatlı sudaki su yaşamına uyarlanmış timsah benzeri bir vücut biçimini paylaşırlar. En erken neosuchianın, Sinemuriyen ve Pliensbakiyen evrelerinde yaşamış Calsoyasuchus olduğu ileri sürülmektedir ve genellikle Gonioholididae'nin bir üyesi olarak tanımlanır. Bu tartışmalı takson, grubun en erken kayıtlarını Orta Jura'ya yerleştiren Neosuchia'nın dışında olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Carnivoraformes</span> memeli kladı

Carnivoraformes, çağdaş Carnivora takımını ve soyu tükenmiş kök akrabalarını içeren plasentalı memelilerin bir kladıdır.

Elphidotarsius, Paleosen Dönemi'nde, Kuzey Amerika'da yaşamış plesiadapiform cinsi. Fosilleri, Alberta, Wyoming ve Montana'da bulunmuştur.

Chronolestes, Erken Eosen döneminde, Kuzey Çin'de (Şantung) yaşamış plesiadapiform cinsi.

<i>Triisodontidae</i> tarih öncesi toynaklı familyası

Triisodontidae, soyu tükenmiş, muhtemelen parafiletik veya geçersiz bir mesonychian plasentalı memeli familyasıdır. Çoğu triisodontid cinsi Kuzey Amerika'da Paleosen sırasında yaşadı, ancak Andrewsarchus cinsi Asya'nın orta Eosen'inden bilinmektedir. Triisodontidler, kuş olmayan dinozorların neslinin tükenmesinin ardından Kuzey Amerika'da ortaya çıkan ilk nispeten büyük yırtıcı memelilerdi. Daha az özelleştirlmiş dişlere sahip olmaları bakımından diğer mesonychian ailelerden farklıdırlar.

Himalayacetus, Erken Eosen döneminde kuzey Hindistan'da yaşamış, bilinen en eski balina cinsi. Subathu Oluşumu'nda bulunan kalıntıları 53.5 milyon yıl öncesine tarihlendi. Bu kalıntılar tek ve tip türü olan Himalayacetus subathuensis'e atandı.

<i>Ichthyolestes</i> tarih öncesi balina cinsi

Ichthyolestes, Erken Eosen döneminde Kuzey Pakistan'da yaşamış arkaik balina cinsi. Cins, tek ve tip türü Ichtyolestes pinfoldi ile bilinir. Ichthyolestes, Pakicetidae familyasının diğer üyelerinden daha küçüktü.

Lanthanolania, Rusya'nın Arhangelsk Eyaletindeki Orta Permiyen yataklarından soyu tükenmiş bir bazL diapsid cinsidir. Holotipten ve sadece PIN 162/56 katalog numaralı örnekten bilinmektedir: Mesen Bölgesi'ndeki Mezen nehri, Glyadnaya Shchelya mevkiinden neredeyse eksiksiz bir kafatası. İlk olarak 2003 yılında Sean P. Modesto ve Robert R. Reisz tarafından isimlendirilmiştir ve tip türü Lanthanolania ivakhnenkoi'dir.