İçeriğe atla

Plesetsk Uzay Üssü

Koordinatlar: 62°55′32″K 40°34′40″D / 62.92556°K 40.57778°D / 62.92556; 40.57778
Plesetsk Uzay Üssü
Космодром «Плесецк»
Mirni, Rusya
2015
Koordinatlar62°55′32″K 40°34′40″D / 62.92556°K 40.57778°D / 62.92556; 40.57778
TipUzay üssü
Yapı bilgisi
Yapı sahibi Rusya Savunma Bakanlığı
İdare Rusya Hava-Uzay Kuvvetleri
Halka açık mı?Hayır
Yapı tarihçesi
İnşa1957
Kullanım tarihi1957-günümüze

Plesetsk Uzay Üssü (Rusça: Космодром «Плесецк» Kosmodrom «Plesetsk»), Rusya'nın Arhangelsk Oblastı'na bağlı Mirni kentinde bulunan bir uzay üssüdür. Üs, 1957 yılında inşa edilmiş olup Arhangelsk'in 200 km güneyinde yer almaktadır.

Asıl olarak R-7 füzesi için bir kıtalararası balistik füze deneme sahası olarak inşa edilmiş olup daha sonra R-7 ve diğer roketlerin de kullanıldığı çok sayıda uydu fırlatma görevini de üstlendi. Yüksek enlem derecesi sadece belirli türde fırlatmalar, özellikle Molniya yörüngeleri için kullanışlı kılmaktadır ve bu nedenle üs Baykonur'daki yörüngesel fırlatmaların çoğunun gerçekleştiği ikincil bir yer olarak işlev görmektedir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Baykonur Uzay Üssü'nün Kazakistan sınırları içerisinde kalması nedeniyle 2000'li yıllardan bu yana etkinliği artmıştır.

Soyuz, Kosmos-3M, Rokot, Tsıklon ve Angara[1] roketleri Plesetsk Uzay Üssü'nden fırlatılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Stephen Clark (9 Temmuz 2014). "First Angara rocket launched on suborbital test flight". Spaceflight Now. 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2017. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Plesetsk Uzay Üssü ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Space Shuttle</span> NASA tarafından dünya yörüngesine insan ve techizat taşıma amaçlı yürütülmüş uzay programı

Space Shuttle, Space Shuttle programının bir parçası olarak NASA tarafından 1981-2011 yılları arasında faaliyet gösteren, kısmen yeniden kullanılabilir alçak Dünya yörüngesi uzay aracıdır. Amacı uzaya gönderilen aracın tekrar tekrar kullanılarak maliyetini azaltmaktı. Zira ABD Uzay Mekiği 120'den fazla uçuş yapmıştır. Fakat daha sonra yapılan araştırmalar tekrar kullanılabilir uzay mekiklerinin eski tip roketlere göre daha maliyetli olduğunu gösterdi. Bunun sebebi uzay mekiklerinin kullanıldıktan sonra uzun ve pahalı bakımlara ihtiyaç duymasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Baykonur Uzay Üssü</span>

Baykonur Uzay Üssü, Tyuratam olarak da adlandırılır, Sovyetler Birliği tarafından kurulmuş, bugünkü Kazakistan'da yer alan dünyanın en eski ve bölgedeki en büyük uzay üssüdür. Mevcut Rus uzay programı Roskosmos sebebiyle halen aktif olarak kullanılan uzay üssünde her yıl çok sayıda ticari, askeri ve bilimsel operasyonun gerçekleştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz roketi</span> SSCBde geliştirilen ve 1991den itibaren Rusya tarafından kullanılmaya devam edilen fırlatma aracı

Soyuz roketi, Uzay Yarışı yıllarında Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen ve 1991'den itibaren Rusya tarafından kullanılmaya devam edilen fırlatma aracı.

<span class="mw-page-title-main">N1 roketi</span>

N1 Sovyet kozmonotlarını Ay'a götürmek üzere 1960'larda geliştirilen dev uzay roketi. Dört fırlatma denemesinin de başarısız olması üzerine 1976 yılında proje resmen iptal edildi. Sovyetlerin insanlı Ay projeleri olduğunu inkâr etmeleri nedeniyle Perestroyka dönemine kadar varlığı gizli tutuldu.

<span class="mw-page-title-main">Buran programı</span>

Buran Uzay Mekiği, Sovyetler Birliği'nin uzay mekiği projesi. Test mekikleriyle birlikte toplam 10 mekiğin yapımına farklı dönemlerde başlanmıştı. Bunlardan ilk 5'i test mekikleriydi ve hepsi tamamlanmış ve görevlerini yapmışlardı. OK-1.01 olarak da adlandırılan model ilk defa uzaya çıkan modeldi. Yapımına 1986 yılında başlanmıştı ve 15 Kasım 1988'de uzaya çıkmıştı. Bu modele ilk önce Baikal ismi verilmiş olsa da uçuşuna kısa bir süre kala ismi "Buran" olarak değiştirildi. Bu mekik Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssü 112'nci hangarda 5 yıl bekletildi. Restorasyon sırasında hangarın tavanı çöktü. Buran projesinin uzaya çıkmış tek modeli Buran 1,01 ve Energiya fırlatma roket takımı çatı enkazı altında kalarak parçalandı. 7 restorasyon işcisi de ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Türksat 4B</span>

Türksat 4B, yapımında Türk teknik elemanlarının da yer aldığı haberleşme uydusudur. TÜRKSAT-4B uydusunun üretim ve testleri Japon Mitsubishi Electric (MELCO) firmasının Kamakura'daki uydu üretim merkezinde yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sputnik 3</span>

Sputnik 3, Baykonur Uzay Üssü'nden 15 Mayıs 1958 tarihinde fırlatılan Sovyet uydusu. Bu uydu'nun amacı atmosfer ile uzayı incelemek ve jeofizik bilimine katkıda bulunmak için bilimsel ekipmanlarını kullanmaktı. Uydu 6 Nisan 1960 tarihine kadar yörüngede kalmış ve sonrasında atmosfere girerek yanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü</span>

Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü, daha önceki adı Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü olan, Amerika Birleşik Devletleri Uzay Kuvvetleri'nin Santa Barbara ilçesi, Kaliforniya'daki bir askeri hava üssüdür. 1941'de kurulan Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü, Western Range'den uzay aracı fırlatan ve aynı zamanda füze testi yapan bir uzay fırlatma üssüdür. Amerika Birleşik Devletleri Uzay Kuvvetleri'nin Space Launch Delta 30 üssü için ana delta görevi görür. Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü, askeri uzay fırlatma görevine ek olarak, NASA ve SpaceX gibi sivil ve ticari uzay varlıkları için uzay fırlatmaları da gerçekleştirir.

Tsiklon,, Sovyetler Birliği tarafından geliştirilmiş ilk uydu konumlandırma sistemiydi. Bir dönem Sovyet Ordusu'nun Uzay Kuvvetleri tarafından işletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Baykonur Uzay Üssü Site 31</span>

Baykonur Uzay Üssü Site 31/6, Kazakistan'da bulunan, R-7 Semyorka füzesi ve türevleri tarafından kullanılan bir fırlatma yeridir. 2011 yılından itibaren bakıldığında, başlatımda Site 1/5'te fırlatma rampası kullanımı başarılamadı, anahtarlamalı Soyuz-2 ile Soyuz-FG taşıyıcı roketlerine ve Uluslararası Uzay İstasyonu'nun insanlı Soyuz görevlerine fırlatma sitesi olması gerekiyordu. Ancak, Site 1/5 insanlı UUİ görevleri için başlatılan izin değişikliklerine uğramıştır. Uluslararası Uzay İstasyonu'na yapılan sadece birkaç insanlı görevde, Site 1/5 kullanılamaz olduğunda Site 31/6 açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Roskosmos</span> Rusya uzay ajansı

Roskosmos Devlet Uzay Etkinlikleri Kuruluşu, Rusya'nın uzay bilimleri programı ile genel havacılık ve uzay araştırmalarından sorumlu devlet kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Tyuratam</span>

Tyuratam Kazakistan'da bulunan ana Moskova-Taşkent demiryolu üzerinde bir istasyondur. Adı Kazak dilinde "Töre mezarı" anlamına gelir; Töre ya da daha resmi olarak, Töre-Baba, soylu Cengiz Han'ın soyundan anlamındadır. Tyuratam eskiden bir Rus-Sovyet uzay limanı ve uzay üssü olarak hizmet vermesi için inşa edilmiş Baykonur Uzay Üssü yakınında yer alan Baykonur kenti yakınındadır.

Kazakistan Cumhuriyeti Ulusal Uzay Ajansı, aynı zamanda KazCosmos veya KazKosmos olarak bilenen kurum Kazakistan'ın resmî uzay ajansıdır 27 Mart 2007 yılında resmî olarak açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Angara (roket ailesi)</span>

Angara, Rus yapımı bir uzay fırlatma aracı serisidir. Hruniçev Devlet Araştırma ve Üretim Uzay Merkezi tarafından geliştirilmiştir. Roketlerin alçak Dünya yörüngesine 3.800 ila 24.500 kg arasında yüklenmesi ve mevcut birkaç fırlatma aracının yerini almak üzere Soyuz 2 türevleri ile birlikte kullanılması hedeflenmektedir.

Svobodni Uzay Üssü, Rusya'nın Amur Oblastı'nda bulunan bir uzay üssüydü. Üs, Svobodni kentinin 15 km kuzeyinde yer almaktaydı. Başlangıçta Svobodni-18 adıyla kıtalararası balistik füzeler için bir fırlatma üssü olarak inşa edildi. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Kazakistan sınırları içerisinde kalan Baykonur Uzay Üssü'nün yerine geçmesi planlandıysa da 2007'de kapatıldı. 2018'de üssün yerini Vostoçni Uzay Üssü alacaktır.

Rokot, Rus yapımı bir uzay fırlatma aracı serisidir. UR-100N füzesi üzerinden geliştirilmiş olup 63° eğim ile 200 kilometrelik bir Dünya yörüngesine 1,950 kilogramlık bir yük taşıyabilmektedir. İlk olarak 1990'larda Baykonur Uzay Üssü'nden fırlatılmış olup daha sonradan Plesetsk Uzay Üssü'nden fırlatılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Esrange</span>

Esrange Uzay Merkezi İsveç'in kuzeyindeki Kiruna kasabasının yaklaşık 40 kilometre doğusunda bulunan bir roket fırlatma ve araştırma merkezidir. Yüksek irtifa hava balonları, Aurora borealis araştırması, roket fırlatmalarının incelenmesi ve diğer bazı şeylerin yanı sıra uydu takibi için bilimsel bir araştırma üssüdür. Kuzey Kutup Dairesi'nin 200 km kuzeyinde bulunan ve geniş bir vahşi doğa ile çevrili olan coğrafi konumu, bu amaçlar için idealdir.

<span class="mw-page-title-main">Proton-K</span>

Proton-K, Proton roketlerinden türetilen bir Sovyet fırlatma aracıydı. Hruniçev tarafından inşa edildi ve Kazakistan Baykonur Uzay Üssü'ndeki 81 ve 200 numaralı sitelerden fırlatıldı.

Nedelin faciası veya Nedelin felaketi, Sovyet R-16 ICBM'nin geliştirilmesi sırasında 24 Ekim 1960'ta Baykonur test aralığında meydana gelen bir fırlatma rampası kazasıydı. Füzenin bir prototipi deneme uçuşu için hazırlanırken, ikinci aşama motorunun yanlışlıkla ateşlenmesi sonucu patlama meydana geldi ve hazırlıklar üzerinde çalışan bilinmeyen sayıda askeri ve teknik personel öldü. Felaketin büyüklüğüne rağmen, bunun haberleri yıllarca bastırıldı. ve Sovyet hükûmeti 1989'a kadar olayı kabul etmedi. Felaket, patlamada ölenlerden birisi Topçu Baş Mareşal 'in adını aldı. Sovyetler Birliği'nin Stratejik Roket Kuvvetleri'nin komutanı olan Nedelin R-16 geliştirme programının başındaydı.

International Launch Services, Inc. (ILS), ticari Angara ve Proton roket fırlatma hizmetlerinin dünya çapında satışına ilişkin münhasır haklara sahip bir ortak girişimdir. Proton fırlatıcıları Kazakistan'daki Baikonur Cosmodrome'da gerçekleşirken Angara, Rusya'daki Plesetsk ve Vostochny Cosmodrome'dan fırlatılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.