Plaza Mayor, Madrid

Plaza Mayor
Genel bilgiler
Tür	Kent meydanı
Şehir	Madrid; Madrid (özerk topluluk)
Ülke	İspanya
Koordinatlar	40°24′56″K 3°42′27″B / 40.41556°K 3.70750°B

Plaza Mayor (Türkçe: Büyük Meydan) İspanya’nın Madrid şehrinde III. Felipe döneminde inşa edilmiş bir kent meydanı. Şehrin diğer ünlü meydanı olan Puerta del Sol’un birkaç sokak ötesinde yer almaktadır. Dikdörtgen şekilli ve 129 m × 94 m (423 ft × 308 ft) boyutlarına sahip meydan üç katlı yapılarla sınırlanmıştır. Bu yapılarda bulunan 237 adet balkon Plaza Mayor meydanına bakmaktadır. Meydana toplam dokuz yerden girilebilmektedir. Meydandaki en önemli yapı olan Casa de la Panadería (Fırın Evi) yerel yönetim ve kültürel amaçlarla kullanılmaktadır.

Tarihçe

Plaza Mayor, sol tarafında *Casa de la Panadería* yer almaktadır.

Meydanın inşa edilmesi fikri ilk olarak dönemin İspanya kralı II. Felipe’nin 1577 yılında klasik mimaride uzmanlaşmış bir mimar olan Juan de Herrera’dan son derece kaotik ve kalabalık olan şehrin eski meydanı Plaza del Arrabal’i yeniden tasarlamasını istemesiyle ile ortaya çıkmıştır.^[1]

Her ne kadar Plaza del Arrabal, Juan de Herrera tarafından tasarlandıysa da, projenin inşaatı 1617 yılında III. Felipe’nin döneminde başlamıştır. III. Felipe Juan Gómez de Mora’nın projeye devam etmesini istemiş ve meydandaki revaklar bu mimar tarafından tamamlanmıştır. Ancak günümüzde mevcut Plaza Mayor, ağırlıklı olarak bir sürü yangın nedeniyle hasar gören meydanı 1790 yılında yeniden inşa eden mimar Juan de Villanueva’nin eseridir. Meydanın merkezinde yer alan ve III. Felipe’ye ait olan atlı heykel 1616 yılında Giambologna tarafından tamamlandıysa da meydana 1848 yılında yerleştirilmiştir.

Meydanın ismi

İnşa edildiğinden beri meydanın ismi birçok kez değişmiştir. Orijinal olarak "Plaza del Arrabal" denen bu meydanın ismi zamanla "Plaza Mayor" olmuştur.

1812 yılında 1812 İspanyol Anayasası’nın kabulü nedeniyle İspanya’daki tüm ana meydanların ismi, Plaza Mayor dahil olmak üzere, "Plaza de la Constitución" (Türkçe: "Anayasa Meydanı") olarak değiştirildi. 1814 yılında mutlakiyetin geri gelmesiyle meydanın ismi "Plaza Real" olarak adlandırıldı. 1820'den 1823'e, 1833'den 1835'e ve 1840'den 1843'e kadar meydanın ismi tekrar "Plaza de la Constitución" oldu.

1873 yılında meydanın ismi "Plaza de la República" oldu, daha sonra 1876 yılında XII. Alfonso’nun kral olmasıyla tekrar "Plaza de la Constitución" oldu. Miguel Primo de Rivera’nin diktatörlüğün son bulduğu 1922 yılına kadar bu isimle adlandırıldı. İkinci İspanya Cumhuriyeti’nin ilan edilmesiyle tekrar "Plaza de la Constitución" olan meydan İspanya İç Savaşı’nın sona ermesinden sonra "Plaza Mayor" olarak adlandırıldı. Günümüzde halen bu isim kullanılmaktadır.

Meydanın kullanımı

Plaza Mayor inşa edildiğinden beri pazar yeri, boğa güreşi, futbol maçları, halka açık idamlar gibi birçok farklı etnikliklere ev sahipliği yapmıştır. İspanyol Engizisyonu döneminde halka açık yargılanmalar ve sonrasındaki idamların ağırlıklı olarak gerçekleştiği yerdir. Plaza Mayor'u saran revakların altında birçok geleneksel ve eski mağaza ve kafe yer almaktadır. Madrid şehrinin koruyucu azizi olan Aziz Isidro'ya adanan kutlamalar bu meydanda gerçekleşmektedir. Günümüzde Plaza Mayor, Madrid şehrinin en önemli turistik bölgelerinden birisi olup, binlerce turist tarafından ziyaret edilmektedir.^[2]

Heykel

Meydanın merkezinde 1616 yılında Giambologna ve Pietro Tacca tarafından tasarlanan III. Felipe'ye ait bir bronz atlı heykel yer almaktadır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ "To Scale: One Hundred Urban Plans". Routledge (2012). 21 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2016.
^ "A Good Walk: Old Madrid". New York Times. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2016.