İçeriğe atla

Plastik patlayıcı

Kontrol Edilmiş
C-4 plastik patlayıcı (beyazımsı dikdörtgen bloklar) patlamamış topçu bileşenlerini imha etmek için kullanılır.

Plastik patlayıcı, diğer patlayıcılara göre kolaylıkla şekil verilebilmesi ve daha geniş bir ısı aralığında kullanılabilmesi ile avantajlı olan bir patlayıcı türüdür. Şekillendirilebilmesi ve istenen büyüklükte parçalara bölünebilmesi sayesinde özellikle imha ve tahrip işlemleri için idealdir.

İkinci Dünya Savaşı sırasında ve hemen savaştan sonra kompozisyon C, C2 ve C3 isimli çeşitli oranlarda RDX içeren plastik patlayıcılar ortaya çıkmıştır. Soğuk havalarda gevrekleştiği için 1960'lı yıllarda C3'ün yerini C-4 almıştır.

Çek kimyager Stanislav Brebera, 1960'larda RDX, PETN, bağlayıcılar ve stabilizatörlerin karışımlarından oluşan güçlü bir plastik patlayıcı olan Semtex'i geliştirmiştir. Semtex, kokusuz olması nedeniyle köpekler tarafından da sezilemediği için terör saldırılarında da sıklıkla kullanılmıştır. Bu nedenle Brebera patlayıcının kolay bulunabilmesi için karışıma özel bir koku verici ve metal ihtiva eden bir madde eklemiştir.

Plastik patlayıcılar bina yıkımı ve askeri amaçlarla istihkamcılar için her türlü tahrip işlemlerinde kullanılır.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">C-4</span> Plastik patlayıcı

C4, yüksek kaliteli ve çok yüksek patlama hızına sahip askerî bir plastik patlayıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Patlayıcı madde</span> patlamaya neden olabilecek büyük miktarda potansiyel enerji içeren reaktif madde

Patlayıcı madde, hararet veya şok tesiri ile kimyasal değişikliğe uğrayan, yüksek derecede ısı, çok hacimde gaz meydana getiren, katı, sıvı veya gaz hâlindeki kimyasal maddelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Karabarut</span>

Karabarut, kükürt, odun kömürü ve potasyum nitratın bir karışımıdır. Kükürt kullanılmadan yapılabilirse de, bu şekilde yapılan karabarut, kükürt kullanılarak yapılan kadar güçlü olmaz. Çok hızlı yanarak karbondioksit, su ve azottan ibaret sıcak bir gaz hacmi ve potasyum sülfürden oluşan katı bir artık bırakır. Yanma özelliklerinden dolayı ortaya çıkan sıcaklık ve gaz hacmi, barutun ateşli silahlarda itici yakıt ve havai fişeklerde piroteknik bileşim olarak kullanımına yol açmıştır. Modern ateşli silahlarda karabarut yerine dumansız barut kullanılır. Antika ateşli silahlarda çoğunlukla karabarut kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Semtex</span>

Semtex, RDX ve PETN bileşenlerini içeren çok amaçlı plastik patlayıcı. Madencilikte kazı yapma, inşaat sektöründe bina yıkımında ve askeriyede kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">RDX</span>

RDX, gerçek adı siklotrimetilen-trinitramin olup saf RDX 204 °C'de eriyen ve 1.816 g/cm³ yoğunlukta olan bir patlayıcıdır. Bu patlayıcı için kullanılan RDX kısaltması, İngiliz menşeli olduğundan Royal Demolition Explosive kelimelerini ifade etmektedir. Patlayıcıların kısaltma halindeki isimleri genellikle kimyasal içeriklerinin kısaltması veya baş harfleri kullanılarak oluşturulmakla birlikte, II. Dünya Savaşı'nda patlayıcının kompozisyonunun Almanlar tarafından deşifre edilememesi için İngilizler tarafından bu şekilde kısaltılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Savaş başlığı</span> Patlayıcı Türü

Savaş başlığı, belirli bir taşıyıcı kovan içerisinde (örn. füze, roket veya torpido) hedefe taşınan patlayıcı, yanıcı ya da zehirli bir materyal ve bu materyali söz konusu kovan hedefe vardığında etkin hale getiren tetikleme mekanizmasından oluşan harp düzeneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Anti personel mayını</span>

Anti-personel mayını kara mayını sınıfı içerisinde tanksavar mayınları gibi taşıtlara karşı kullanılan türün dışındaki insan hedeflerine karşı geliştirilmiş bir mayın türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Tanksavar mayını</span> tank imha etmek için zemine yerleştirilen patlayıcı

Tanksavar mayını,, bir tür kara mayını olup tank ve zırhlı savaş araçlarına hasar vermek veya imha etmek amacıyla geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">M15 mayını</span>

M15 mayını ABD yapımı geniş dairesel bir basınçlı tanksavar mayınıdır. Daha önce kullanılmakta olan M6A2 tanksavar mayınının daha geniş bir modelidir. Mayın Kore Savaşı sırasında kullanılmıştır. Her ne kadar M19(plastik kılıflı ve minimum metal içeren modern tasarım) mayınları M15 mayınlarının yerini almışsa da, ABD M15'leri güvenilir ve efektif gördüğü için elinde büyük miktarda stok bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çanta bombası</span>

Çanta bombası çok güçlü etkiye sahip, insan tarafından taşınabilen genellikle piyade ve paraşütçü birlikleri tarafından kullanılan bir patlayıcı düzenektir.

Type 72 metalsiz mayın Çin yapımı dairesel şekilli plastik gövdeli metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır.

HAK-1 Macar yapımı plastik kasalı tanksavar mayınıdır. Mayının Misznay Schardin etkisi ile çalışan patlayıcı ateşlenmesinin ardından havada kendinden şekillenir. Elektronik akustik ve manyetik etkili fünyesi bulunur. Ayarlandıktan sonra üç saat ile 150 gün arasında ömrü bulunur. Sesle çalışan elektronik algılayıcı yaklaşmakta olan aracı hissediği anda manyetik etkili algılayıcıyı devreye sokar. Manyetik algılayıcı taşıt etkili menzile girdiği anda mayını ateşler. Savaş başlığı 45 mmlik zırhta 130 mm çapında delik açabilir.

<span class="mw-page-title-main">FFV 028 mayını</span>

FFV 028 çelik kasalı İsveç yapımı elektronik fünyeye sahip bir tür tanksavar mayınıdır. Dairesel şekilli kutusunun altı kısmı ucu kesik bir huniyi andırmaktadır. Bu huni kesim içerisinde ise Misznay Schardin etkisi ile çalışan savaş başlığı bulunmaktadır. Huni içerisinde patlayıcıdan geriye kalan boşlukta ise fünye ve elektronik alıcılar bulunmaktadır. 1970'li yıllarda tasarlanan mayının manyetik etkili fünyesi sayesinde üzerinden geçmekte olan zırhlı araçları alt zırhından vurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Üre nitrat</span>

Üre nitrat gübre esaslı bir yüksek patlayıcıdır. Basit patlayıcı silah olarak Dünya Ticaret Merkezinin bombalanması gibi eylemlerde kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Boşluklu imla hakkı</span>

Boşluklu imla hakkı infilak enerjisini bir nokta üzerinde toplayıp bir istikamete hareket ettirecek biçimde imal edilmiş bir patlayıcı maddedir. Nükleer silahları harekete geçirmek, zırh delmek, metalleri kesmek veya şekle sokmak için kullanılır. Tipik bir modern astar şeklindeki patlayıcı normal patlayıcıya göre 7 veya daha kalın zırhı delebilir.

<span class="mw-page-title-main">DMDNB</span>

DMDNB veya DMNB, kimyasal olarak 2,3-dimetil-2,3-dinitrobütan formülüne sahip ve patlayıcı maddeler için algılama belirteci olarak kullanılan uçucu bir organik bileşiktir. Plastik bağlı patlayıcılar terörist tarafından kolay ve güvenli bir şekilde taşınabilir ve böylece patlayıcı tespiti amacıyla DMNB veya DMDNB plastik bağlı patlayıcılara% 0.5 ila 1.0 seviyesinde dahil edilir. Plastik bağlı patlayıcılara DMNB veya DMDNB veya onaylanmış başka herhangi bir algılama belirtecinin dahil edilmesi, tüm dünyadaki mühimmat fabrikaları için zorunludur. Amerika Birleşik Devletlerinde çoğunlukla kullanımdaki neredeyse tek algılama belirtecidir. Köpekler buna çok duyarlıdır ve iyon hareketlilik spektrometreleri gibi havada 0.5 milyonda bir birim gibi küçük bir miktarı algılayabilirler. Onun bulunması daha güvenilir patlayıcı algılamayı sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Pentaeritritol tetranitrat</span>

PENT, PENTA, TEN, korpent veya pentirit olarak da bilinen Pentaeritritol tetranitrat veya yaygın kısaltılışıyla PETN, oldukça güçlü bir patlayıcı maddedir. Pentaeritritolün nitrat esteridir ve yapısal olarak nitrogliserine çok benzer. Penta, neopentan iskeletinin beş karbon atomunu ifade eder. PETN rölatif etkinlik faktörü 1.66 olan güçlü bir patlayıcı maddedir. Plastikleştirici ile karıştırıldığında, PETN bir plastik patlayıcı oluşturur. RDX ile birlikte Semtex'in ana bileşenidir.

Primacord, patlatmada kullanılan bir infilaklı fitil markasıdır. Tescilli marka Primacord aslen Ensign-Bickford Company şirketine aitti. Ensign-Bickford ticari markayı 2003 yılında Dyno Nobel’e sattı. İsim ayrıca herhangi bir infilaklı fitil için isimleşmiş marka olarak da kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Fünye</span>

Fünye bir patlayıcı aygıtı tetiklemek için kullanılan araçtır. Kimyasal, mekanik ya da elektriksel yolla tetiklenebilirler. Çoğunlukla TNT, dinamit ve plastik patlayıcıları harekete geçirmek amacıyla kullanılmaktadırlar.

Stanislav Brebera bir Çek kimyagerdi. Přelouč'ta doğdu ve Pardubice'de öldü.