İçeriğe atla

Piye

Piye[1] (ö. MÖ 721), Kuş Kralı ve Mısır'ın yirmi beşinci hanedanının kurucusudur. Rolf Krauss ve David Warburton'ın bulgularına göre, MÖ 753/752 ile MÖ 722 yılları arasında Mısır'ı yönetmiştir.[2] Piye günümüzde Sudan sınırları içinde yer alan Napata kentini yönetim merkezi olarak seçmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Karola Zibelius-Chen. 2006. "Zur Problematik der Lesung des Königsnamens Pi(anch)i." Der Antike Sudan 17:127-133
  2. ^ R. Krauss & D.A. Warburton, "Chronological Table for the Dynastic Period", Ancient Egyptian Chronology, Brill, 2006. s. 494

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır</span> Kuzeydoğu Afrikada varolmuş bir antik medeniyet

Antik Mısır, Antik Çağ'daki medeniyetlerden biridir. Kuzeydoğu Afrika'da Nil Nehri'nin denize ulaştığı yarısı çevresinde yayılmış antik bir uygarlıktır. Uygarlığın yayıldığı bölge, bugünkü Mısır toprakları içinde yer almaktadır. MÖ 3.050 yılları civarında kuruluşundan önce, "Aşağı Mısır" ve "Yukarı Mısır" olarak ikiye ayrılmaktaydı. Uygarlık, MÖ 3.150 yılında ilk firavunun yönetimi altında Aşağı Mısır ve Yukarı Mısır'ı politik olarak birleştirdi. Bu politik birlik, izleyen 3 bin yıl boyunca sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Geometri</span> matematiğin uzamsal ilişkiler ile ilgilenen alt dalı

Geometri, matematiğin uzamsal ilişkiler ile ilgilenen alt dalıdır. Yunanca Γεωμετρία "Geo" (yer) ve "metro" (ölçüm) birleşiminden türetilmiş bir isimdir.

Amon, Hermopolitan Ogdoad'ın bir üyesi olarak görünen önemli bir eski Mısır tanrısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nübye</span> Kuzey Sudan ve Güney Mısırda bölge

Nübye ya da Nûbe, Mısır'ın güneyinde, Nil Nehri boyunca kuzey Sudan'a uzanan bir bölgedir. Bölge Asvan'ın güneyinde yer alan Nil'in ilk akanağından, Hartum yakınlarında yer alan Mavi ve Beyaz Nil'in birleşme noktasına kadar olan alanı kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Erken Hanedan Dönemi (Mısır)</span> kuzeydoğu afrikada varolmuş bir antik kent

Mısır'ın Erken Hanedan Dönemi veya Arkaik Mısır birinci ve ikinci hanedanlar döneminde MÖ 2920'de Mısır'ın İlk Hanedan Dönemi ardından, MÖ 2575 yani Eski Krallık döneminin başlangıcına kadar olan dönemdir. Bazı mısırbilimciler Üçüncü Hanedanı da bu döneme eklemektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Batı Hiung-nu</span> Hunların ayrılarak Çiçi Yabgu tarafından yönetilen bir Türk devleti

Batı Hun, Hun'nun tanhu sülalesinden Çi-çi Tanhu 'nun batıya kayarak kurduğu yönetim.

<span class="mw-page-title-main">Hititçe</span> Hint-Avrupa dillerinin Anadolu alt grubuna ait bir ölü dil

Hititçe veya Hitit dili, Tunç Çağı'nda Anadolu'da yaşamış Hititlerin veya dillerinde kendilerine verdikleri isimleri ile Neşalıların konuşmuş olduğu, Hint-Avrupa dillerinin Anadolu alt grubuna ait bir ölü dil. Dil, diğer Anadolu dilleri olan Luvice ve Palaca ile yakından ilişkilidir. Tarihte belgelenmiş en eski Hint-Avrupa dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Mısırca</span>

Mısırca, Afroasya dillerine bağlıdır.

MÖ 8. yüzyıl, MÖ 800'ün ilk günü başlamış ve MÖ 701'in son günü bitmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Hiung-nu</span> Hun devletinin bölünmesi sonucu kurulmuş bir Türk devleti

Kuzey Hiung-nu, Ho-han-ye yönetimindeki Doğu Hiung-nu'nun tekrar parçalanmasından sonra kuzey topraklarını idare eden devlettir.

<span class="mw-page-title-main">I. Thutmose</span> Antik Mısır Firavunu

I. Thutmose Antik Mısır'ın 18. Hanedanı'nın üçüncü Firavunu idi. Bir önceki firavun I. Amenhotep'in ölümünden sonra tahta geçmiştir. I. Thutmose kendinden önceki firavunlardan daha fazla Mısır sınırları genişletme çabasına girmiş, Levant ve Nubia derinliklerine ilerlemiştir. Ayrıca Mısır'da pek çok tapınak inşa ettirmiş ve Krallar Vadisi'nde kendisi için bir mezar yaptırmıştır. Kendinden sonra yerine oğlu II. Thutmose geçmiştir. Saltanatı genellikle MÖ 1506 - MÖ 1493 yılları arasına tarihlenir ancak bazı tarihçilere göre ise saltanatı MÖ 1526 - MÖ 1513 yılları arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Ptolemaios Krallığı</span> Mısırda MÖ 305ten MÖ 30a kadar hüküm sürmüş Helenistik Dönem krallığı

Ptoleme Krallığı veya Batlamyus krallığı Mısır'daki Helenistik Dönem krallığıdır. Krallık MÖ 323'te Büyük İskender'in ölümünden sonra I. Ptolemaios Soter tarafından kurulmuş ve Ptolemaios hanedanı tarafından yönetilmiştir. Krallık VII. Kleopatra'nın ölümünden sonra MÖ 30'da Roma İmparatorluğu tarafından yıkılmıştır.

Taharqa, Mısır'ın yirmi beşinci hanedanına ait bir firavun ve Kuş Kralı.

<span class="mw-page-title-main">Gebel Barkal</span>

Jebel Barkal veya Gebel Barkal, Sudan'daki Kuzey Eyaleti'ndeki Karima kasabasında, Nil Nehri'nin geniş bir kıvrım yaptığı, Nubiya adı verilen bölgede, Hartum'un yaklaşık 400 km kuzeyinde yer alan çok küçük bir dağdır. Dağ 98 m yüksekliğinde, düz bir zirveye sahiptir ve görüldüğü kadarıyla büyük nehri geçmenin daha kolay olduğu bir noktada yer aldığı için, orta Afrika, Arabistan ve Mısır arasındaki güzergahları kullanan tüccarlar tarafından bir işaret olarak kullanılmaktaydı. 2003'te dağ, UNESCO tarafından Napata'nın tarihi kenti ile birlikte Dünya Mirası olarak ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Britanya-Mısır Sudanı</span> Afrika kıtasının kuzeyinde Büyük Britanya ve Mısır kondominyumu olarak iki ülke tarafından 1899 ile 1956 yılları arasında yönetilen ve günümüzde Sudan ve Güney Sudanın bulunduğu bölge

Britanya-Mısır Sudanı, Afrika kıtasının kuzeyinde Büyük Britanya ve Mısır kondominyumu olarak iki ülke tarafından 1899 ile 1956 yılları arasında yönetilen ve günümüzde Sudan ve Güney Sudan'ın bulunduğu bölge. 1914 ile 1922 yılları arasında Mısır, Britanya himaye bölgesi olarak ilan edildiği için Britanya-Mısır Sudanı bu süreçte de facto olarak Britanya koloni bölgesi olarak yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mısır mutfağı</span>

Mısır mutfağı, Mısır'a özgü yemek pişirme tarzıdır. Mısır mutfağı, Mısır'ın zengin Nil Vadisi ve Nil Deltası'ndan gelen baklagil, sebze ve meyvelerden yoğun olarak yararlanır. Mısır yemeklerinin örnekleri arasında pirinçle doldurulmuş sebzeler ve üzüm yaprakları, humus, falafel, şavurma, kebap, köfte, ful medames, koşari ve molehiya sayılabilir. Yerel olarak eyş beladi olarak bilinen pide, Mısır mutfağının temelini oluşturur ve Mısır'da peynir yapımı, günümüzde tüketilen en popüler peynir türü olan domti ile Mısır'ın birinci hanedanına kadar uzanır.

Usermaatre Akhenamun VIII. Ramses veya Ramses Sethherkhepshef Meryamun, Yeni Mısır Krallığı'nın Yirminci Hanedanı'nın yedinci firavunuydu ve III. Ramses'in 10 oğlunun 9.'suydu.

<span class="mw-page-title-main">IX. Ramses</span> 20. hanedanlığın mısır firavunu

Neferkare Setepenre IX. Ramses Mısır'ın Yirminci Hanedanlığının sekizinci firavunuydu. III. Ramses ve XI. Ramses'ten sonra bu Hanedanlığın en uzun süre hizmet veren üçüncü kralıydı. Jürgen von Beckerath'ın 1984 tarihli bir GM makalesinde sunduğu kanıtlara dayanarak, Akhet'in 21. gününde tahta geçtiğine inanılıyor. Papirüs Turin 1932+1939'a göre, IX. Ramses 18 yıl 4 aylık bir saltanat yaşadı ve 19. Yılı'nda Peret'in ilk ayında 17 ile 27 arasında öldü. Taht adı Neferkare Setepenre, "Güzel, Re'nin Ruhu, Re'nin Seçilmişi" anlamına gelir. IX. Ramses'in III. Ramses'in oğlu Mentuherkhepeshef'in oğlu olduğuna inanılıyor. IX. Ramses, bu nedenle, muhtemelen III. Ramses'in torunuydu.

<span class="mw-page-title-main">X. Ramses</span>

Khepermaatre X. Ramses Antik Mısır'ın 20. Hanedanlığının dokuzuncu firavunuydu. Doğum adı Amonhirkhepesef'ti. Taht adı Khepermaatre, "Re Abides'in Adaleti" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Sneferu</span>

Sneferu,, Helenleştirilmiş adıyla Soris Eski Krallık döneminde Mısır'ın Dördüncü Hanedanlığının kurucusu olan firavun. Saltanat süresine ilişkin tahminler değişkendir, örneğin The Oxford History of Ancient Egypt'e göre MÖ 2613 ile 2589 yılları arasında 24 yıllık bir saltanat, Rolf Krauss'e göre 30 yıllık bir saltanat ve Rainer Stadelmann'a göre 48 yıllık bir saltanatı vardır. Bugüne kadar ayakta kalan en az üç piramit inşa etti ve piramitlerin tasarımında ve yapımında büyük yenilikler getirdi.