İçeriğe atla

Piyasa yapıcısı

Piyasa yapıcı veya likidite sağlayıcı, envanterde tutulan işlem gören bir varlık için hem alım hem de satım fiyatı teklif eden ve alış-satış yayılımından veya turdan kar elde etmeyi uman şirket veya bireydir.[1] Şirketin faydası, bunu yaparak para kazanmasıdır; piyasanın faydası, işlem gören varlıklar için sınırlı bir işlem fiyatı aralığı belirleyerek fiyat değişimini (oynaklığı) sınırlamaya yardımcı olmasıdır.

ABD piyasalarında, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu, "piyasa yapıcı"yı, halka açık bir fiyattan düzenli ve sürekli olarak hisse senedi alıp satmaya hazır duran bir şirket olarak tanımlar.[2] Belirlenmiş Birincil Piyasa Yapıcı (DPM), belirli bir atanmış menkul kıymet, opsiyon veya opsiyon endeksinde pozisyon alacaklarını garanti etmek için bir borsa tarafından onaylanan uzmanlaşmış bir piyasa yapıcıdır.[3]

Döviz borsasında

Çoğu döviz ticareti firması, birçok banka gibi piyasa yapıcısıdır. Döviz piyasası yapıcısı, hem müşterilerden döviz satın alır hem de diğer müşterilere satar. Bu tür işlemlerdeki fiyat farklarından gelir elde ederler ve ayrıca likidite sağlama, işlem maliyetlerini düşürme ve ticareti kolaylaştırma hizmetinden de gelir elde ederler.

Borsa’da

New York Borsası (NYSE) veya Londra Borsası (LSE) gibi bir borsada listelenen hisse senetlerini alıp satmaya hazır piyasa yapıcılarına "üçüncü piyasa yapıcıları" denir.[2] Çoğu borsa "eşleşen pazarlık" veya "emir odaklı" bir temelde çalışır. Bir alıcının teklif fiyatı bir satıcının teklif fiyatıyla karşılaştığında veya tam tersi olduğunda, borsanın eşleştirme sistemi bir anlaşmanın gerçekleştirildiğine karar verir. Böyle bir sistemde, belirlenmiş veya resmi piyasa yapıcıları olmayabilir, ancak piyasa yapıcıları yine de mevcuttur.

Ekim 2008 itibarıyla Amerika Birleşik Devletleri'nde iki binden fazla piyasa yapıcı[4] ve Kanada'da ise yüzlerce piyasa yapıcı vardı.[5]

Kaynakça

  1. ^ Radcliffe, Robert C. (1997). Investment: Concepts, Analysis, Strategy. Addison-Wesley Educational Publishers, Inc. s. 134. ISBN 0-673-99988-2. 
  2. ^ a b "Market Makers". 9 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2015. 
  3. ^ "Designated Primary Market Maker (DPM) Program Info". CBoe.org. 22 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2014. 
  4. ^ "List of U.S. market makers". 22 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2008. 
  5. ^ "List of market makers in Canada". 9 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2008. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Borsa İstanbul</span> İstanbul menkul kıymetler borsası

Borsa İstanbul ya da kısaca BİST, Türkiye'de 1985 yılında açılan sermaye piyasasında faaliyet gösteren Türk ve yabancı kaynaklı bankalara, aracı kurumlara saklama ile takas hizmeti verir. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası olan adı 5 Nisan 2013 tarihinde "Borsa İstanbul" olarak değiştirilmiştir. Ayrıca "Yatırıma değer!" resmî slogan olarak kabul edilmiştir

<span class="mw-page-title-main">Borsa</span> organize ticaret pazarı

Borsa veya sermaye piyasasının değişimi, alınıp satılabilir menkul kıymetler, stok, hisse senedi, emtialar, döviz, istikraz, vadeli kontratlar ve opsiyon sözleşmelerinin halka açık satıldığı veya satın alındığı organize bir piyasadır. Sermaye piyasası, üretken faaliyetleri destekleyen bir yatırım mekanizması oluşturur ve borsa ise bu amaca ulaşmak için kullanılan bir pazardır. Borsa, yatırımcıların faaliyetleri için güvenli bir ortam yaratmasının yanı sıra düzenli işlem mekanızmasına, güncel fiyatlara ve gerçek zamanlı alışveriş yapmaya sahip olmasından dolayı popülerdir.

<span class="mw-page-title-main">Nasdaq</span> Özel teknolojisi borsası

Nasdaq, resmi bir düzenleyicisi olmayan tezgâh üstü piyasalarda (OTC) işlem gören menkul kıymetler için alım-satım fiyatlarının gösterildiği otomatik bilgi ağı olarak New York'ta kurulmuş olan özel borsadır. Dünyanın teknoloji borsası olarak kabul edilir.

Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası AŞ (VOB), Türkiye'nin ilk özel borsa kuruluşudur. Sermaye Piyasası Kurulunun 17/8/2001 tarihli ve 9/1101 sayılı kararına dayanılarak, Devlet Bakanlığı’nın 3/9/2001 tarihli ve 2381 sayılı yazısı üzerine 2001/3025 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulmuştur. 9 Temmuz 2002 tarihinde Ticaret Sicili Gazetesi'nde yayımlanacak şekilde, 4 Temmuz 2002 tarihinde Ticaret Sicili'ne tescil edilmiş ve 4 Şubat 2005 tarihinde İzmir'de işleme açılmıştır. 2 Ağustos 2013'te son işlem gününü yaşayan borsa, 5 Ağustos 2013'te Borsa İstanbul bünyesine katılıp "Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası" (VİOP) adını aldı. Bakanlar Kurulunun, "Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası Anonim Şirketi unvanı ile vadeli işlem ve opsiyon borsası kurulmasına dair Bakanlar Kurulu Kararının yürürlükten kaldırılması"na ilişkin kararının 6 Şubat 2014 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesi ile resmî olarak kapandı.

<span class="mw-page-title-main">New York Menkul Kıymetler Borsası</span>

New York Menkul Kıymetler Borsası , ABD, New York City, Aşağı Manhattan, 11 Wall Street'te bulunan menkul kıymet borsasıdır. Kasım 2010'da Dünyanın en büyük borsalarının Market capları $13.39 trilyon değeri bulan hisseye sahiptir. 2008 yılında ortalama $153 milyar günlük işlem hacmine ulaşmaktadır.

Türev, temel olan asıl değerin fiyat araçlarına bağlı olması anlamına gelir. Hakların garanti altına alındığı, bir malın sabit bir fiyattan satın alınması ya da satılmasını sağlayan ticari anlaşmadır. Esas olan mal asıl değer olarak da tanımlanır. Asıl değer; menkul kıymetler, pazar (piyasa) bağlantılı referans büyüklükleri, diğer ticaret maddeleri olabilir; fakat ekonomik olmayan miktar da hava türevleri olabilir. Türevler fiyat değişimlerinin risklerine karşı güvenliği ve asıl değerlerin fiyat gelişimindeki spekülasyonu mümkün kılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Frankfurt Menkul Kıymetler Borsası</span> Almanyanın Frankfurt kentinde bulunan, dünyanın en büyük borsalarından biri

Frankfurt Menkul Kıymetler Borsası ya da kısaca FWB, Almanya'nın Frankfurt kentinde bulunan borsa olup dünyanın en büyük borsalarından biridir. Avrupa’nın en büyük iki borsasından biridir. Şöyle ki, Avrupa’nın Londra Borsası’ndan sonra ikinci büyük borsasıdir. Uluslararası piyasalarda “Alman Borsası” olarak tanınır. Ayrıca FWB, Alman Birleşik Borsa Endeksi DAX'ın da takip edildiği yerdir. Alman ekonomisinin barometresi olan DAX, başlıca 30 Alman şirketinin hisse fiyatlarını yansıtan ana endeksdir.

<span class="mw-page-title-main">Menkul değer sembolü</span>

Menkul değer sembolü ya da hisse senedi sembolü, belirli bir hisse senedi piyasasındaki belirli bir şirketin halka açık hisse senetlerini belirtmek için kullanılan benzersiz kısaltmadır. Bir hisse senedi simgesi, harfleri, sayıları ya da her ikisinin bir kombinasyonunu içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Paris Borsası</span>

Paris Borsası veya tarihsel olarak Paris stock exchange, Fransa'nın menkul kıymetler borsasıdır. 2000 yılından bu yana Euronext Paris adını almıştır. Dünya Borsalar Federasyonu'nun (WFE) bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tokyo Menkul Kıymetler Borsası</span>

Tokyo Menkul Kıymetler Borsası (TSE) Tokyo'da kurulmuş olan bir borsadır ve Asya kıtasındaki market cap açısından en büyük borsa olmakla birlikte, dünyanın da en büyük ikinci borsasıdır. Aralık 2011 itibarıyla borsada toplam market cap değeri 3.9 trilyon US$ olan 2,292 şirket işlem görmektedir. Borsanın sahibi Japan Exchange Group şirketidir.

Kotasyon ya da geçer değer, menkul kıymet borsalarında sürekli işlem görmesi talep edilen sermaye piyasası araçlarının ilgili şartları taşımaları durumunda ilgili pazar listesine kayıt edilmesi ve işlem görmesinin kabul edilmesidir. Şirket hisse senetlerinin ilk kez borsa kotuna alınmasına ilk kotasyon, hisse senetleri borsa kotunda bulunan şirketin sermaye artırımı nedeniyle ihraç ettiği yeni hisse senetlerinin kotasyonuna ilave kotasyon denir.

<span class="mw-page-title-main">Menkul kıymetler borsası</span>

Menkul kıymetler borsası, hisse senedi komisyoncuları ve tüccarların hisse senedi, tahvil ve diğer menkul kıymetleri satın alıp satabildiği borsalardır.

<span class="mw-page-title-main">Şanghay Menkul Kıymetler Borsası</span>

Şanghay Menkul Kıymetler Borsası, Şanghay merkezli menkul kıymetler borsasıdır. Çin anakarası'nda bağımsız olarak faaliyet gösteren üç borsadan biridir, diğerleri Pekin Borsası ve Shenzhen Menkul Kıymetler Borsasıdır. Şanghay Menkul Kıymetler Borsası, piyasa değeri ile dünyanın en büyük 3. borsasıdır. Aynı zamanda Asya'nın en büyük borsasıdır.

Helsinki Borsası, Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de bulunan menkul kıymetler borsasıdır. 3 Eylül 2003'ten beri, Nasdaq Nordic'in bir parçası olmuştur. OMX birleşmesinden sonra, OMX Helsinki (OMXH) olarak adlandırıldı, daha sonra NASDAQ'ın Şubat 2008'de OMX'i satın almasının ardından NASDAQ OMX Helsinki oldu ve şu anda da Nasdaq Helsinki olarak bilinir hale geldi.

Toronto Menkul Kıymetler Borsası (TSX), Toronto merkezli bir menkul kıymetler borsasıdır. 25 Ekim 1861 tarihinde kurulmuş olup market cap bakımından dünyanın dokuzuncu büyük borsasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa borsaları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste Avrupa menkul kıymetler borsaların bir listesidir. Birkaçı Avrupa Ekonomik Alanı borsalarıdır. 1 trilyon ABD dolarının üzerinde bir piyasa değerine sahip olan borsalar şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Borsacı</span>

Borsacı, stok alım satımı yapan bir kişi veya şirkettir. Hisse senedi tüccarları ajan, hedger, arbitrajcı, spekülatör veya borsa acentesi olabilir. Halka açık büyük şirketlerde bu tür hisse senedi ticareti, tahvil piyasası, menkul kıymetler borsası, hisse senedi piyasası ve diğer finansal piyasalar yoluyla olabilir. Daha küçük halka açık şirketlerdeki hisse senetleri tezgâh üstü piyasa'larda (OTC) alınıp satılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Uniswap</span>

Uniswap, kripto para birimlerini takas etmek için kullanılan merkeziyetsiz finans protokolüdür. Uniswap aynı zamanda Uniswap protokolünü oluşturan şirketin de adıdır. Protokolün faaliyeti, akıllı sözleşmeler aracılığıyla Ethereum blok zincirindeki kripto para birimleri arasındaki otomasyonu kolaylaştırmaktır. Ekim 2020 itibarıyla, Uniswap, günlük işlem hacmine göre en büyük merkeziyetsiz borsa ve tüm borsalar içerisinde dördüncü en büyük kripto para borsası olduğu tahmin edilmektedir. Uniswap borsasının Eylül 2021 itibarıyla yaklaşık olarak günlük likit alım satım işlemleri karşılığında 4,7 milyon dolar ortalama işlem ücreti geliri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Wilshire 5000</span>

Wilshire 5000 Toplam Piyasa Endeksi veya kısaca Wilshire 5000, Amerika Birleşik Devletleri'nde aktif olarak işlem gören tüm Amerikan hisse senetlerinin piyasa değerleri ağırlıklı bir endeksidir. En geniş tanımlı Amerikan borsa endeksi olan Wilshire 5000, 31 Mart 2022 itibarıyla 3.660 bileşen içeriyordu. Endeks, genel merkezi Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan halka açık şirketlerin çoğunun performansını, hazır fiyat verileriyle ölçmek için tasarlanmıştır. Bu nedenle endeks, esas olarak New York Menkul Kıymetler Borsası, NASDAQ veya Amerikan Menkul Kıymetler Borsası aracılığıyla işlem gören adi hisse senetlerinin ve GYO'ların çoğunluğunu içermektedir. Sınırlı ortaklıklar ve ADR'ler dahil değildir. Endeks ^W5000 kodu takip edilerek izlenebilir.

<span class="mw-page-title-main">Hong Kong Exchanges and Clearing</span> Hong Kong’da bir borsa

Hong Kong Exchanges and Clearing Limited öz sermaye, emtia, sabit gelir ve tamamına sahip olduğu yan kuruluşları Hong Kong Menkul Kıymetler Borsası (SEHK), Hong Kong Futures Exchange Limited (HKFE) ve Londra Metal Borsası (LME) aracılığıyla döviz piyasalarında birçok faaliyet gösterir.