İçeriğe atla

Piyalepaşa

Piyalepaşa
Piyale Paşa Camii
Harita
Mahallenin haritadaki yeri
Koordinatlar: 41°02′57″N 28°57′49″E / 41.04905°K 28.96368°D / 41.04905; 28.96368
Ülke Türkiye
İlİstanbul
İlçeBeyoğlu
Bulunduğu yerAvrupa Yakası Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Coğrafi bölgeMarmara Bölgesi
İdare
 • YöneticiMuhtar[1]
İhtiyar heyeti[1]
Yüzölçümü
 • Toplam0.49 km²
Nüfus
 (2023)
20.794[2]
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu212[3] Bunu Vikiveri'de düzenleyin
İl plaka kodu34[4] Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Posta kodu34440[5] Bunu Vikiveri'de düzenleyin
İstatistiki bölgeİstanbul alt bölgesi (TR10) Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Seçim çevresiİstanbul 2. seçim çevresi[6] Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Cristoforo Buondelmonti'ye ait Liber insularum Archipelagi'nin Marciana Millî Kütüphanesi'nde yer alan ve 1420'ler ile 1430'lar civarına tarihlenen kopyasındaki Konstantinopolis ile Galata haritası

Piyalepaşa, İstanbul ilinin Avrupa Yakası'nda bulunan Beyoğlu ilçesine bağlı bir mahalledir. İdari sınırlarına bakıldığında güneyinde Kaptanpaşa; batısında Fetihtepe; doğusunda Şişli ilçesine bağlı Paşa ve Mahmut Şevket Paşa; kuzeyinde Kâğıthane ilçesine bağlı Mehmet Akif Ersoy mahalleleri bulunmaktadır.

Piyalepaşa'nın “Riskli alan” olarak ilan edilmesi kararlaştırıldıktan sonra semtte kentsel dönüşüm projesi başlamıştır.

Camiler

  • Akşemsettin Camii
  • Fatih Sultan Konak Camii
  • Hicret Camii

Okullar

  • İTO Kadınlar Çeşmesi İlköğretim Okulu
  • Beyoğlu İlköğretim Okulu
  • Piri Paşa İlköğretim Okulu

 Ulaşım

Otobüs Hatları

  • 54P Piyalepaşa Mahallesi - Taksim

 Tarih

Piyalepaşa, İstanbul'un en eski semtlerinden biridir. İstanbul tarihinde, bulunduğu konum nedeniyle her zaman ticaret ve yaşantının odak noktalarından biri olmuştur. 1570'li yıllarda Piyale Mehmed Paşa bu bölgeye cami, medrese, tekke, mektep, türbe, çarşı, hamam ve sebilden kurulu bir külliye yaptırmış ve semt ismini buradan almıştır.

Piyalepaşa semtinde Kanuni ve İkinci Selim zamanında kurulan mahallelerin sakinleri adalardan, Yunanistan'dan ve Gürcistan'dan sürgün olarak getirilen denizcilik ve demircilik konusunda mahir kişilerden oluşuyordu.

Piyalepaşa'nın gelişiminde sahile yakın yerde Kasım Paşa ve biraz ileride Okmeydanı istikametinde Piyale Paşa'nın yaptırdıkları cami, medrese, mektep, tekke, çeşme ve hamam gibi yapılardan oluşan külliyelerin de etkisi olduğu şüphesizdir.

Piyalepaşa semtinin tarihteki bir diğer önemli yanı ise, Osmanlı İmparatorluğu ile birlikte dünya ülkeler tarihini etkileyen İstanbul Kuşatması ve fethi sırasında gemilerin bu bölgeden yürütülmüş olmasıdır.

Nüfus

Yıl Değişim Nüfus Tespit Yöntemi
200726.823ADNKS
2008 1%26.582ADNKS
2009 2%26.159ADNKS
2010 0%26.225ADNKS
2011 2%25.821ADNKS
2012 1%25.485ADNKS
2013 2%25.046ADNKS
2014 4%24.145ADNKS
2015 2%24.519ADNKS
2016 3%23.795ADNKS
2017 1%23.469ADNKS
2018 5%22.188ADNKS
2019 0%22.229ADNKS
2020 2%21.830ADNKS
2021 1%21.685ADNKS
2022 2%21.265ADNKS
2023 2%20.794ADNKS

 Piyale Paşa Camii

Piyale Paşa Camii İstanbul'un Kasımpaşa semtinde bir camidir. Bu çok sütunlu Mimar Sinan anıtı, 6 kubbeli ve dikdörtgen plandadır. Caminin ortasındaki iki büyük sütuna dayanan kubbelerin ağırlığı duvarlardaki yan direklerle temele iner. Caminin üç tarafı kemer ve tonozludur, minaresi bunları üzerindedir.

Banisi Piyale Paşa türbesi mihrap tarafındadır. Mihrap çinileri sanat eseri olan camilerdendir.

Külliyenin camisi, 55 x 45 metrelik bir alana inşa edilmiştir. Külliyenin duvarlarının bir kısmı kesme küfeki taşıyla, bir kısmı da moloz taşla örülmüştür. Caminin 30,50 x 19,70 metrelik genişliğindeki hacminin üzeri, eşit büyüklükte 9 metre çapında altı adet kubbe ile örtülmüştür.

Sinan Piyalepaşa Camisi'nde mekansal sürekliliğin, açık alanı kapalı mekanla ustalıkla buluşturmanın örneğini vermektedir. Mimar Sinan, Piyalepaşa Camisi'nde her detayı sadelikle ama ileri bir ustalıkla bir araya getirerek insan ruhunu dünyevi mekandan manevi ve uhrevi değerlerle adım adım yaklaştırmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  2. ^ "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi". Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 9 Nisan 2024. 
  3. ^ "Coğrafi Numaralar". Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. 19 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 
  4. ^ "İl bilgileri Haritası". Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 
  5. ^ "PTT posta kodu sorgulama". PTT. Erişim tarihi: 9 Haziran 2024. 
  6. ^ "Yüksek Seçim Kurulu Kararı" (PDF). Yüksek Seçim Kurulu. 3 Mart 2023. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan</span> 16. yüzyıl Osmanlı başmimarı ve inşaat mühendisi

Mimar Sinan veya Koca Mi'mâr Sinân Ağa, Osmanlı İmparatorluğu'nun 16. yüzyılda görevli başmimarı ve inşaat mühendisidir. Kariyerinde önemli eserler veren ve Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde başmimar olarak görev yapan Mimar Sinan, yapıtlarıyla geçmişte ve günümüzde dünyaca tanınmıştır. Başyapıtı, "ustalık eserim" olarak tanımladığı, Edirne'deki Selimiye Camii'dir.

<span class="mw-page-title-main">Külliye</span>

Külliye, cami ile birlikte hamam, medrese, mektep, imaret, türbe, kütüphane, aşevi, darüşşifa, çarşı, tekke, zaviye binalarından oluşan yapılar topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Zeynep Sultan Camii</span>

Zeynep Sultan Camii 1769 yılında III. Ahmed'in kızı Zeynep Sultan tarafından Ayazma Camii'nin de mîmarı olan Mehmed Tahir Ağa'ya yaptırılmış barok tarzındaki câmidir. Mîmârî tarzına bulunduğu mekân göz önüne alınarak karar verilmiştir. Bu özel tarzı ve yapımında kullanılan malzemeler nedeniyle Bizans kiliselerini anımsatır.

<span class="mw-page-title-main">Sinan Paşa Camii (Beşiktaş)</span> İstanbulda cami

Sinan Paşa Camisi İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde yer alan Mimar Sinan tarafından inşa edilmiş bir Osmanlı camisidir. İlçenin merkezinde yer alan Sinanpaşa mahallesine adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Süleymaniye Camii</span> İstanbulda bulunan bir cami

Süleymaniye Camii, Kanuni Sultan Süleyman adına 1551-1557 yılları arasında İstanbul'da Mimar Sinan tarafından inşa edilen camidir.

<span class="mw-page-title-main">Mihrimah Sultan Camii (Edirnekapı)</span> İstanbul, Edirnekapıda cami

Mihr-î-Mâh Sultan Camii İstanbul'un Karagümrük semtinin Edirnekapı bölümünde surların hemen yanında bulunan cami. Banisi (yaptıran) Kanuni Sultan Süleyman'ın kızı Mihrimah Sultan'dır. 1563-1566 yılları arasında Mimar Sinan tarafından yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Atik Ali Paşa Camii</span>

Atik Ali Paşa Camisi ve Külliyesi, II. Mahmud Türbesi'nden Çarşıkapı'ya uzanan Yeniçeriler Caddesi üzerindedir. Külliyenin inşa edildiği alan, Bizans döneminde I. Konstantin tarafından yaptırılan dikilitaşın bulunduğu Konstantin Forumu’nun sınırları içindedir. Külliyenin banisi aslen Bosnalı olan “Hadım, Tavaşi, Şehit, Eski” lakapları ile de anılan ve iki defa sadrazam olup 1511’de Şah Kulu Vakasında şehit olan Atik Ali Paşa’dır. Külliyenin Vakfiyesi 1509 tarihlidir. Cami, “Sedefçiler”, “Eski Ali Paşa”, “Çemberlitaş”, “Dikilitaş”, “Vezirhanı” ve “Sandıkçılar Camisi” isimleriyle de tanınır. Fetih sonrası İstanbul’un en eski eserlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Mahmutpaşa Camii</span>

Mahmutpaşa Camii, İstanbul'un Mahmutpaşa semtinde; Fatih Sultan Mehmet'in sadrazamı Mahmud Paşa tarafından bir külliye olarak yaptırıldı (1464). Bu külliyeden bugün yalnız cami ve türbe kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gülbahar Hatun Camii</span>

Gülbahar Hâtûn Camii ya da Büyük İmaret Cami ya da Hâtûniye Camii Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim tarafından annesi Gülbahar Hatun adına 1514 yılında Trabzon'da yaptırılmış bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Eski Valide Camii</span> İstanbulda tarihi bir cami

Eski Valide Camii ve Külliyesi İstanbul'un Üsküdar ilçesinin hakim konumu Toptaşı sırtına II. Selim'in eşi, III. Murat'ın ise annesi Afife Nur-Bânû Valide Sultan tarafından Mimar Sinan'a yaptırılmıştır. Camii, medrese, tekke, dârüşşifa, dârulhadis, dârulkurrâ, sıbyan mektebi ve imaretten oluşan tesis, Mimar Sinan'ın inşa ettiği tam teşekküllü ve tek parça kalabilmiş son külliye olarak kabul edilmektedir. Mimar Sinan'ın inşa ettiği cami vefatından sonra talebesi Davud Ağa tarafından genişletilmiştir. Son olarak da II. Mahmud döneminde eski İstanbul evlerini andıran ve müstakil bir girişi bulunan hünkâr kasrı ve mahfili eklenmiştir. Yapılış tarihi 1570-1579 tarihleri arasını kapsamakla 1583 yılında Mimar Sinan'ın talebesi Davud Ağa tarafından genişletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç Ali Paşa Camii</span> İstanbulun Tophane semtinde bulunan cami

Kılıç Ali Paşa Camii, Kaptan-ı Derya Kılıç Ali'nin Mimar Sinan'a yaptırdığı İstanbul'un Tophane semtinde bulunan camidir. Camideki iki kitabeye göre, Hicri 988 yılında yapılmıştır. Türbe, medrese ve hamamdan oluşan bir de külliyesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Sokollu Mehmed Paşa Külliyesi</span>

Sokollu Mehmet Paşa Külliyesi, Mimar Sinan'ın İstanbul Kadırga'da Şehit Mehmet Paşa yokuşunda bulunan ve cami ile külliyeden oluşan bir eseri. Sinan'ın en güzel eserlerinden biri sayılır. Üç padişaha sadrazamlık yapan Sokollu Mehmet Paşa adına 1571'de karısı tarafından yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Piyale Paşa Camii</span>

Piyale Paşa Camii İstanbul'un Kasımpaşa semtinde bir camidir. Bu çok sütunlu Mimar Sinan anıtı, 6 kubbeli ve dikdörtgen plandadır. Caminin ortasındaki iki büyük sütuna dayanan kubbelerin ağırlığı duvarlardaki yan direklerle temele iner. Caminin üç tarafı kemer ve tonozludur, minaresi bunların üzerindedir. Banisi Piyale Paşa türbesi mihrap tarafındadır. Mihrap çinileri sanat eseri olan camilerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Molla Çelebi Camii</span>

Molla Çelebi Camii İstanbul'un Fındıklı semtinde bulunan cami. Fındıklı Camii olarak da bilinir. Banisi kadı Molla Mehmet Çelebi'dir. Mimar Sinan, 1589'da yapmıştır. Deniz kenarındadır.

<span class="mw-page-title-main">Ferruh Kethüda Camii</span> İstanbulda cami

Ferruh Kethüda Camii; İstanbul ili, Fatih ilçesi, Ayvansaray mahallesi, Mahkemealtı Caddesi üzerinde yer alır. Kanuni Sultan Süleyman'ın sadrazamı Semiz Ali Paşa'nın kethüdası yani kahyası olan Ferruh Ağa tarafından 1562-63 tarihinde inşa ettirilmiştir. Mezarı caminin ön tarafındaki hazire içinde bulunmaktadır. Mimar Sinan'ın eseri olan cami, Osmanlı döneminde Halvetiyye tarikatının Sünbüliye koluna ait bir tekke olarak da kullanıldığı için Balat Tekkesi adıyla da ünlenmiştir. Tekkeye ait diğer bölümler zaman içinde yıkılıp ortadan kalkmıştır. Külliyeden günümüze sadece cami ve çeşme kalabilmiştir. Dikdörtgen planlı olarak, kesme taştan inşa edilen caminin mihrabı baştan başa Tekfur Sarayı imalatı olan değerli çinilerle kaplıdır. Duvarlarındaki diğer Tekfur çinileri 1940'lı yıllarda çalınmış ve tahrip edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Ağa Camii</span>

Mehmed Ağa Camii, İstanbul Fatih ilçesi Çarşamba semtinde 16. yüzyılda III. Murad zamanının Dârüssaâde ağası Habeşî Mehmed Ağa tarafından yaptırılan cami.

<span class="mw-page-title-main">Kurşunlu Külliyesi</span>

Kurşunlu Külliyesi, Eskişehir'de Odunpazarı semtinde bulunan külliye. Çoban, Gazi, Melek lakapları ile bilinen Çoban Mustafa Paşa tarafından yaptırılmıştır. Cami kapısındaki kitabesine göre 1525 yılında yaptırılmıştır. Cami, 20 odalık zaviye, öğretim yeri, misafir yeri, misafir odaları olan imaret, halk arasında ve çeşitli yayınlarda zaviye ve medrese olarak bilinmektedir. Zaviyenin ilk açıldığı zaman hangi tarikat için olduğunu bilinmemektedir. Ancak daha sonra mevlevi dergahına çevrilmiş, tekke ve zaviyelerin kapatılmasına kadar devam etmiştir. Külliyeye ait olan kervansaray da Vakfiyede geçmemektedir. Tuhfetül Mimarin'de Mimar Sinan'ın Eskişehir'de bir kervansaray yaptığı kayıtlıdır. Cami Mimar Sinan'a mal edilmekle birlikte Mimar Sinan'ın eserlerine ait listelerde bu külliyeden sadece kervansarayın ismi geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Adana Ulu Camii</span> Adanada 16.yüzyılda inşa edilen cami

Ramazanoğulları Camii veya Adana Ulu Cami, Adana'da bulunan 16. yy.'dan kalma tarihi bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Lala Mustafa Paşa Camii (Erzurum)</span>

Erzurum Lala Mustafa Paşa Camii, Türkiye'de Erzurum İli merkez ilçesi Yakutiye'de Lala Mustafa Paşa tarafından yaptırılmış Erzurum ’daki ilk Osmanlı camisidir.

Piyalepaşa Bulvarı, İstanbul Çağlayan Kavşağı'ndan başlayıp, Dolapdere'de sonlanan bulvar. Adını, bulvara sınırı olan Beyoğlu mahallelerinden biri olan Piyalepaşa'dan almaktadır.