İçeriğe atla

Pite Samice

Pite Samice
bidumsámegiella
Ana dili olanlarİsveç
Konuşan sayısı25-50  (2010)
Dil ailesi
Ural dilleri
Yazı sistemiLatin
Dil kodları
ISO 639-3sje
Glottologpite1240[1]
Pite Samice haritası

Pite Samice (bidumsámegiella), çoğunlukla İsveç'te Pite Nehri çevresinde ve kısmen Norveç'te konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık 25-50 civarında kişi tarafından konuşulmakta olup tehlike altında bir dildir.[2]

Alfabe

A a Á á B b D d Đ đ E E F f G g
H h I i J j K k L l M m N n Ŋ ŋ
O o P p R R S S T t Ŧ ŧ U u V v
Å å Ä ä

Kaynakça

  1. ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Pite Sámi". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. 
  2. ^ "UNESCO - Accueil patrimoine immatériel". ich.unesco.org (Fransızca). 16 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ermenice</span> Hint-Avrupa dili

Ermenice, Ermeniler tarafından kullanılan Hint-Avrupa dil ailesinden bir dildir. Kendi alfabesi ve Doğu Ermenicesi ve Batı Ermenicesi olarak iki lehçesi vardır. Doğu Ermenicesi Ermenistan'ın resmî dilidir. Türkiye'de ve Ermeni diasporasında çoğunlukla Batı Ermenicesi kullanılır. Hint-Avrupa dil ailesi'nin bağımsız bir alt grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Endonezce</span> Endonezyanın resmî ve en çok konuşulan dili.

Endonezce ya da Endonezya dili, Endonezya ve çevresinde yaklaşık 300 milyon kişi tarafından konuşulan Avustronezya dil ailesine bağlı bir dil. Malaycanın standartlaştırılmış bir değişkesi olan Endonezce Endonezya'nın dünyanın en kalabalık dördüncü ülkesi olmasına bağlı olarak dünyanın en çok konuşulan dillerinden biridir. Tarih boyuncaGüneydoğu Asya takımadaları üzerinde lingua franca olarak kullanılmıştır. 700'den fazla yerel dilin konuşulduğu Endonezya'nı resmî dilidir. 1976-1999 yılları arasında Endonezya hakimiyetine bağlı olarak Doğu Timor'da resmî dil olarak kullanılmış olup daha sonra İngilizce ile birlikte çalışma dili olarak kabul edilmiştir. Kasım 2023'te UNESCO'nun resmî dillerinden biri olarak kabul edilmiştir. Endonezya'nın 1945'te bağımsızlığını ilan etmesinden sonra standartlaştırılmış bir Malayca şivesi olmasına bağlı olarak Endonezce ve Malayca farklı diller olarak kabul edilmelerine rağmen neredeyse aynıdırlar.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ural dilleri</span> otuz dokuz dil barındıran ve toplamda 50 milyon insan tarafından konuşulan dil ailesi

Ural dilleri, içinde otuz dokuz dil barındıran ve toplamda 25 milyon insan tarafından konuşulan dil ailesidir. Dünya üzerinde en çok konuşanı olan Ural dilleri, sırasıyla Macarca, Fince, Estonca, Marice ve Udmurtçadır. Yine dünyada içinde belirgin olarak Ural dilleri konuşanı barındıran ülkeler Estonya, Finlandiya, Macaristan, Romanya, Rusya, Sırbistan ve Slovakya'dır.

<span class="mw-page-title-main">Sami dilleri (Ural)</span>

Laponca veya Sámi dilleri, İsveç-Finlandiya sınırlarında Laponlarca konuşulan bir Ural dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Talışça</span>

Talışça veya Talişçe, İran ve Azerbaycan'da konuşulan bir Kuzeybatı İran dilidir. Tatça ve Zazaca ile yakından ilişkili dil, İran'ın Hazar Denizi kıyılarındaki Gilan ve Erdebil eyaletleri ile Azerbaycan'ın güney illerinde yaklaşık 220.000 kişi tarafından konuşulmaktadır. Konuşurlar Hazar Denizi'nin batı ve güneybatı kıyı bölgelerinde yoğunlaşmıştır. Glottolog Talişçeyi Türkiye'de konuşulan Zazaca ile Hazar Denizi'nin güney kıyılarında konuşulan Tatça ve lehçeleri ile birlikte Eski Azerice'den türeyen Azeri dilleri grubu içinde sınıflandırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri</span> Vikimedya liste maddesi

UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri, somut olmayan kültürel miras unsurlarının (SOKÜM) dünya çapında daha iyi korunmasını sağlamak ve bunların öneminin fark edilmesini sağlamak amacıyla, UNESCO tarafından 2008 yılından beri güncellenip hazırlanan; farklı ülkelerdeki önemli SOKÜM unsurlarını, acil koruma gerektirenleri ve korma alanındaki iyi uygulamaları içeren listelerdir.

Kildin Samice, Kuzeybatı Rusya'da Kola Yarımadası'nda 600 kişi tarafından konuşulan bir Sami dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Tehlike Altındaki Dünya Mirasları Listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Tehlike Altındaki Dünya Mirasları Listesi, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından 1972 yılında yayımlanan Dünya Mirası Sözleşmesi'nin 11.4 maddesine uygun olarak Dünya Miras Komitesi tarafından Dünya Mirası Alanları'nı belirlemek ve yönetmek amacıyla derlenmiştir. Listelenen alanlar, korunması için büyük operasyonların gerekli olduğu ve "yardım talep edilen" Dünya Mirası Alanları'ndan oluşmaktadır. Listenin amacı uluslararası farkındalığı artırmak ve tehditlere karşı önlemler almaktır. Alana yönelik tehditler arasında yakın zamanlı, gerçekleşmesi kesinleşmiş tehditler veya alanda olumsuz etkilere neden olabilecek potansiyel tehlikeler sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Inari Samice</span>

Inari Samice (anarâškielâ), Finlandiya'nın kuzeyinde Laponya'da konuşulan bir Sami dilidir. Dil yaklaşık 300 kişi tarafından konuşulmakta olup çoğunluğu orta yaş ve üzerindedir ve Inari'de yaşamaktadırlar. Sadece Finlandiya'da konuşulan tek Sami dilidir. Günümüzde önemli derecede tehlike altında bir dil olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Skolt Samice</span>

Skolt Samice (sääʹmǩiõll), Finlandiya'nın kuzeyinde Laponya'da ve Rusya'da Lovozero Gölü bölgesinde konuşulan bir Sami dilidir.

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirasları, 1972 yılında kabul edilen UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi'nde tanımlandığı şekliyle kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerlerdir. Sovyetler Birliği, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'yi 12 Ekim 1988'de onaylayarak, tarihî yerlerini listeye dâhil edilmeye uygun hâle getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Fin-Volga dilleri</span>

Fin-Volga dilleri, Ural dillerinin önerilen bir alt bölümüdür. Baltık-Fin dillerini, Sami dillerini, Mordvin dillerini ve Mariceyi içermektedir. MÖ 2000 civarında Fin-Perm dillerinden dallandığı varsayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Samice</span>

Güney Samice, çoğunlukla Norveç ve İsveç'in orta kesimlerinde konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık 600 kişi tarafından konuşulmakta olup tehlike altında bir dildir. Norveç'in Hattfjelldal, Røros, Snåsa ve Røyrvik belediyelerinde resmi dil olup İsveç'te de Sami dillerinin bir parçası olarak azınlık dil olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ter Samice</span>

Ter Samice, çoğunlukla Rusya'nın Kola Yarımadası'nda konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık iki kişi tarafından konuşulmakta olup neredeyse ölü bir dil olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lule Samice</span>

Lule Samice (julevsámegiella), çoğunlukla Norveç'in Nordland ili ve İsveç'in Lule Nehri çevresinde konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık 650 kişi tarafından konuşulmakta. Norveç'in Hamarøy belediyesinde resmi dil olup İsveç'te de Sami dillerinin bir parçası olarak azınlık dil olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ume Samice</span>

Ume Samice (ubmejesámiengiälla), çoğunlukla İsveç'te Ume Nehri çevresinde ve eskiden Norveç'te konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık 100 civarında kişi tarafından konuşulmakta olup tehlike altında bir dildir.

<span class="mw-page-title-main">Pite Nehri</span>

Pite Nehri, İsveç'in Norrbotten ilinde bulunan bir nehirdir. Nehir, İsveç'in doğusundaki büyük göllerden başlayarak Piteå'da Botniya Körfezi'ne dökülmektedir.

Kemi Samice, çoğunlukla Finlandiya'nın kuzeydoğusunda konuşulan bir Sami diliydi. Günümüzde ölü bir dil olup günümüze kadar birkaç yazılı örneği ulaşmıştır.