İçeriğe atla

Pisces (takımyıldız)

Koordinat:Sky map 01sa 00d 00s; +15º 00' 00″
Pisces
Takımyıldız
Pisces
Pisces takımyıldızının haritası
KısaltmaPsc
TamlayanPiscium
SembolizmBalıklar
Bahar açısı1sa
Yükselim+15°
Alan889 derece kare (14.)
Ana yıldızlar18
Bayer/Flamsteed
yıldızları
86
Gezegeni olduğu
bilinen yıldızlar
13
Parlak yıldızlar (3,00m'den)0
En parlak yıldızη Psc (Alpherg) (3,62m)
Yakın yıldızlar (10 pc içindeki)8
En yakın yıldızvan Maanen 2
Messier nesneleri1
Göktaşı yağmurlarıPiscidler
Çevreleyen
takımyıldızlar
En iyi Kasım ayı saat 21:00'de
+90° ve −65° enlemleri arasında görülebilir.

Balıklar takımyıldızı (Latince: Pisces) zodyak takımyıldızlarından biridir. Geniş gövdesi ve ana asterizmi, Yunan-Roma antik çağındaki çoğu Avrupa kültüründe birbirine bağlanan iki balık olarak gösterilir. Her balık, birer ip ile birbirine bağlıdır ve bu ipler bir tepe noktasında birleşir. Takımyıldız, Kuzey Göksel Yarımküre'de yer almaktadır. Eski astronomik sembolü (♓︎) şeklindedir. Adı, Latince'de "balıklar" anlamına gelir. Güneybatısında benzer büyüklükteki Kova ve doğusunda daha küçük olan Koç yer alır. Ekliptik ve gök ekvatoru bu takımyıldız içinde ve Başak'ta kesişir.

Sağ açıklık/dik açıklık 00 noktası, Balıklar'ın sınırları içinde bulunur.

Dikkat çekici özellikleri

İlkbahar ılımı noktası günümüzde Balıklar takımyıldızı bölgesinde, ω Psc yıldızının güneyine doğru yer alır. Bu nokta devinme nedeniyle batıya doğru, batıdaki balığın hemen altından Kova takımyıldızına doğru yavaşça kaymaktadır.

Adlandırmış yıldızlar

Bayer belirtmesiAdı Dili Anlamı
α Al Rischa Arapçakordon
β Fum al Samakah Arapça balık ağzı
δ Linteum Latinceçizgi
ο Torcular Latince Kuzeydeki şarap presi
ε Kaht Farsçakıtlık
η Kullat NunuAkatça balıkları bağlayan ip
ζ Revati HintçeHint nakşatralarından biri
Bunlara ek olarak, 12,36 kadir parlaklığındaki van Maanen 2 bu takımyıldız bölgesindedir.

Mitolojisi ve tasvirleri

Balıklar, Urania'nın Aynası'nda (1825) tasvir edildiği şekilde.

Bu takımyıldız çoğunlukla, uzun bir ip ile kuyruklarından bir noktaya asılmış iki balık olarak temsil edilir.

Bir Yunan efsanesine göre Balıklar takımyıldızı, Afrodit ve oğlu Eros'un, canavar Typhon'dan kaçabilmek için dönüştükleri balığı temsil eder. Birbirlerini kaybetmemek için kuyruklarından birbirlerine bağlıdırlar.[1]

Kaynakça

  1. ^ "Star Tales – Pisces". 7 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2009. 
  • Ian Ridpath ve Wil Tirion (2007). Stars and Planets Guide, Collins, Londra. ISBN 978-0007251209. Princeton University Press, Princeton. ISBN 978-0691135564.
  • Richard Hinckley Allen, Star Names, Their Lore and Legenc, New York, Dover: pek çok tarihte.
  • Thomas Wm. Hamilton, Useful Star Names, Holbrook, NY, Viewlex: 1968.

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Taurus (takımyıldız)</span>

Taurus ya da Boğa takımyıldızı, zodyak kuşağı takımyıldızlarından biridir. "Taurus" adı Latincede "boğa" anlamına gelir. Boğa, kuzey yarımkürede çıplak gözle dahi seçilebilecek kadar göze çarpan bir takımyıldızdır. Batısında "Koç", doğusunda "İkizler", kuzeyinde "Kahraman" ve "Arabacı", güneydoğusunda "Avcı", güneyinde "Irmak" ve güneybatısında "Balina" takımyıldızlarıyla çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Virgo (takımyıldız)</span> Başak takımyıldızı

Virgo ya da Başak takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Tutulum üzerinde yer alır. Virgo adı Latince'de bakire anlamına gelir. Batısında Aslan, doğusunda Terazi takımyıldızları vardır. En parlak yıldızı Spica sayesinde gökyüzünde kolaylıkla bulunabilir.

<span class="mw-page-title-main">Libra (takımyıldız)</span>

Libra ya da Terazi takımyıldızı, zodyak kuşağı takımyıldızlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Scorpius (takımyıldız)</span>

Scorpius ya da Akrep takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Zodyak kuşağında yer alır ve batısında Terazi, doğusunda Yay takımyıldızları yer alır. Güney gökkürede, Samanyolu merkezine yakın, geniş bir takımyıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Aquarius (takımyıldız)</span>

Kova takımyıldızı, Oğlak ve Balıklar takımyıldızları arasında yer alan, Zodyak kuşağındaki bir ekvatoral takımyıldızdır. Adı Latince "su taşıyıcısı" veya "kova taşıyıcısı" anlamına gelir ve eski astronomik sembolü (♒︎) suyu temsil eder. Kova, Zodyak üzerindeki en eski bilinen takımyıldızlardan biridir. 2. yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldızdan biriydi ve günümüzde hala kullanılan 88 modern takımyıldız arasında yer almaktadır. Balina takımyıldızı Cetus, balık takımyıldızı Pisces ve ırmak takımyıldızı Eridanus gibi suyla ilişkilendirilen takımyıldızların bolluğu nedeniyle genellikle "Deniz" olarak adlandırılan bir bölgede bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Ophiuchus (takımyıldız)</span> 13 zodyak takımyıldızından birisi

Yılancı takımyıldızı, gök ekvatoru boyunca uzanan büyük bir takımyıldızdır. Adı, "yılan taşıyan" anlamına gelen Antik Yunanca ὀφιοῦχος (ophioûkhos) kelimesinden gelir ve genellikle elinde yılan tutan bir adam olarak tasvir edilir. Yılan, Serpens takımyıldızı ile temsil edilir. Yılancı, 2. yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldızdan biriydi ve günümüzdeki 88 modern takımyıldızdan biri olarak kalmıştır. Takımyıldızın eski bir alternatif adı ise Serpentarius'tur. 13 zodyak takımyıldızından biri olmasına rağmen, zodyak takımyıldızları aralarında bir simgeye sahip olmayan tek takım yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Andromeda (takımyıldız)</span> bir takımyıldız

Andromeda, 2. yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldızdan ve 88 modern takımyıldızdan biridir. Kuzey Göksel Yarımküre'de yer alan takımyıldız, Yunan mitolojisinde kayalara zincirlenip deniz canavarı Cetus tarafından yenilmek üzere bırakılan Cassiopeia'nın kızı Andromeda'nın adını taşır. Andromeda, Perseus efsanesindeki karakterler için adlandırılmış diğer birkaç takımyıldızla birlikte, Kuzey Yarımküre'de en çok sonbahar akşamları belirgin şekilde görülür. Kuzeydeki dik açıklığı (deklinasyon) nedeniyle yalnızca 40° güney enleminin kuzeyindeki gözlemciler tarafından görülebilir, daha güneydeki gözlemciler için ise ufkun altında kalır. Kapladığı 722 derece karelik alanla en büyük takımyıldızlardan biridir. Bu büyüklük, Dolunayın boyutunun 1.400 katından, en büyük takımyıldız olan Suyılanı'nın boyutunun %55'inden ve en küçük takımyıldız olan Güneyhaçı'nın boyutunun 10 katından fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Boötes (takımyıldız)</span>

Boötes ya da Çoban takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan birisidir. Batlamyus'un bahsettiği 44 takımyıldızdan da birisidir. Boötes genelde "Ayı Terbiyecisi" olarak tasvir edilir, çünkü Ursa Major ve Ursa Minor takımyıldızlarına yukarıdan bakar gibidir. Dünyadan görünen en parlak üçüncü yıldız olan Arcturus'u barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Canes Venatici (takımyıldız)</span>

Av Köpekleri takımyıldızı, Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) tarafından belirlenen 88 takımyıldızdan biridir. 17. yüzyılda Johannes Hevelius tarafından oluşturulmuş küçük bir kuzey takımyıldızıdır. Adı Latince "av köpekleri" anlamına gelir ve çizimlerde genellikle komşu takımyıldız olan Çoban Boötes'in köpeklerini temsil eder şekilde tasvir edilir.

<span class="mw-page-title-main">Cetus (takımyıldız)</span>

Cetus ya da Balina takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Kuzey gökkürededir. Cetus adı, her ne kadar günümüzde sıklıkla balina dense de, Yunan mitolojisi'ndeki bir deniz canavarı olan Cetus´tan gelmektedir. Balina, Kova, Balık ve Irmak takımyıldızları gibi diğer suyla ilgili tasvir edilen takımyıldızlarla birlikte, Su olarak bilinen gökyüzü bölgesindedir.

<span class="mw-page-title-main">Pictor (takımyıldız)</span>

Pictor ya da Ressam takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Güney gökkürede, parlak yıldız Canopus ve Büyük Macellan Bulutu arasında bulunan sönük bir takımyıldızdır. Pictor adı Latince'de ressam anlamına gelir fakat bu isim ressam sehpası anlamına gelen Equuleus Pictoris´in kısaltılmışıdır, bu yüzden takımyıldız bir ressam sehpası olarak tasvir edilir. Nicolas Louis de Lacaille tarafından bulunmuş ve isimlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Piscis Austrinus (takımyıldız)</span>

Piscis Austrinus, diğer adıyla Piscis Australis ya da Türkçedeki adıyla Güneybalığı takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Adı Latince'de güneyin balığı anlamına gelir. 20. yüzyılın başlarına değin Piscis Notius olarak da bilinirdi. Güneybalığı, 1. yüzyıl astronomu Batlamyus'un listelediği 48 takımyıldız arasında da yer almıştır. Tek parlak yıldızı Fomalhaut'tur.

<span class="mw-page-title-main">Sagitta (takımyıldız)</span>

Sagitta ya da Okçuk takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Sagitta adı Latince'de ok anlamına gelmektedir. Bu takımyıldız Sagittarius (Yay) takımyıldızıyla karıştırılmamalıdır. Antik olduğu halde, 4. kadirden daha parlak yıldızı olmaması ve gökyüzündeki en küçük takımyıldız olmasından ötürü önemsiz bir takımyıldızdır. Batlamyus, 1. yüzyılda listelediği 48 takımyıldız arasına bu takımyıldızı da dahil etmiştir. Günümüzde Uluslararası Astronomi Birliği'nce belirlenmiş 88 modern takımyıldızdan biridir. Kuzey gökkürede yer alır ve gök ekvatorundan çok fazla uzakta yer almaması sebebiyle Güney Kutup Dairesi haricinde dünyanın her yerinden görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Scutum (takımyıldız)</span>

Scutum ya da Kalkan takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. 17. yüzyılda oluşturulmuştur. Scutum adı Latince'de kalkan, koruyucu anlamlarına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Serpens (takımyıldız)</span>

Serpens ya da Yılan takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Serpens adı Latince'de yılan anlamına gelir ve modern takımyıldızlar arasında bir açıdan eşsizdir: Bu takımyıldız iki ayrı parça olarak ele alınır. Batıda kalan ucu Serpens Caput ve doğuda kalan ucu Serpens Cauda (kuyruk) olarak adlandırılır. Bu iki yarı arasında Yılancı takımyıldızı uzanır. Yılan, birinci yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldızdan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Sextans (takımyıldız)</span>

Sextans ya da Altılık takımyıldızı, 17. yüzyılda Johannes Hevelius tarafından oluşturulmuş küçük bir ekvatoral takımyıldızdır. Modern 88 takımyıldızdan biridir. Sextans adı Latince'de, Hevelius'un gözlemlerinde sıklıkla kullandığı bir cihaz olan sekstant anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Triangulum Australe (takımyıldız)</span>

Triangulum Australe ya da Güney Üçgeni takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Güney gökkürededir ve 18. yüzyılda oluşturulmuştur. Triangulum Australe Latince'de güney üçgeni anlamına gelir, böylece kuzey gökküredeki Üçgen takımyıldızından ayrılır. Takımyıldız, ikinci ve üçüncü kadirden olan üç en parlak yıldızının neredeyse düzgün bir eşkenar üçgen oluşturması sebebiyle bu ismi almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Volans (takımyıldız)</span>

Volans ya da Uçanbalık takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Güney gökkürededir. Bir uçan balığı temsil eder. Volans adı, orijinal adı olan Piscis Volans´ın kısaltmasıdır. Uçanbalık, Pieter Dirkszoon Keyser ve Frederick de Houtman'ın gözlemlerinden yola çıkan Petrus Plancius tarafından yaratılmış on iki takımyıldızdan biridir. İlk olarak 1597'de Amsterdam'da, Plancius ve Jodocus Hondius tarafından 35 cm çaplı bir gök küresinde yer aldı. Bu takımyıldızın bir gök atlasındaki ilk tasviri, Johann Bayer'in 1603 tarihli Uranometria´sında yer almıştır. Takımyıldızda, bir tanesi küçük bir teleskopla gözlenebilen iki çift yıldız vardır. Gamma Vol ve Epsilon Vol adlı bu yıldızların yanı sıra açık seçik görmenin daha zor olduğu NGC 2442 ve NGC 2434 adlı iki gökada da bulunmaktadır. Gamma Vol yıldızları dördüncü ve altıncı kadirden ve Epsilon Vol yıldızları dördüncü ve sekizinci kadirdendir.

<span class="mw-page-title-main">Mensa (takımyıldız)</span>

Mensa ya da Masa takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Güney gökkürededir ve 18. yüzyılda oluşturulmuştur. Mensa adı Latince'de masa anlamına gelir. Yaklaşık olarak 4 saatten 7.5 saate sağ açıklık ile —71 dereceden —85.5 dereceye dikaçıklığa uzanan, göğün kilittaşı şeklinde üçgenimsi bir bölümü kaplar. Güney gökkutbundaki Sekizlik takımyıldızından sonra en güneyde kalan takımyıldızdır, bunun sonucu olarak da kuzey yarımküreden gözlenemez.

<span class="mw-page-title-main">Koç'un ilk noktası</span> gök küresi üzerindeki nokta

Koç'un boynuzu olarak da bilinen Koç'un ilk noktası, göksel koordinat sistemlerinde referans noktası olarak kullanılan ilkbahar ekinoksunun konumudur. Bu tür koordinat sistemlerini kullanan diyagramlarda genellikle ♈︎ sembolü ile gösterilir. Koç takımyıldızı için adlandırılan bu nokta gök ekvatorunun ekliptiği kesen iki noktasından biridir, diğeri ise ondan tam 180° uzaklıkta bulunan Terazi'nin ilk noktasıdır. Konumlar orijinal olarak antik çağda adlandırıldığından ekinoksların devinimi nedeniyle, Güneş'in ilkbahar ekinoksundaki konumu şimdi Balıklar'dadır. Sonbahar ekinoksunda ise Başak'tadır.