İçeriğe atla

Pirizade Mehmed Sahib Efendi

Pirizade Mehmed Sahib Efendi
Osmanlı Şeyhülislamı
Görev süresi
1745-1746
Yerine geldiğiFeyzullahefendizade Mustafa Efendi
Yerine gelenHayatizade Mehmed Emin Efendi
Kişisel bilgiler
Doğum 1674
Ölüm 1749
Defin yeri Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul
Mesleği Din alimi
Dini İslam

Pirizade Mehmed Sahib Efendi (d. 1674 - ö. 1749) 64. Osmanlı şeyhülislamı ve 18. yüzyılın tanınmış alim ve şairlerindedir. İbn-i Haldun'un Mukaddimesini Türkçeye ilk çeviren kişi olarak tanınmıştır.

Yaşamı

1674'te Yeniçeri ocağının Katar ağalarından Pîrî Ağanın oğlu olarak İstanbul'da dünyaya geldi. Pirizade lakabı buradan gelir. Dönemin ileri gelen alimlerinden dersler aldı. Çeşitli medreselerde dersler verdi, Müteferrika matbaasında düzeltmenlik, Anadolu ve Rumeli kazaskerliği, kadılık ve evkaf müfettişliği görevlerinde bulundu. Daltaban Mustafa Paşa, Rami Mehmet Paşa, III. Ahmed ve I. Mahmud'a özel imamlık ve şehzadelere hocalık yaptı. I. Mahmud döneminde 1745'te şeyhülislam yapıldı. Ancak hastalığı ve yaşlılığı nedeniyle azledildi. Hacca gitti ve dönüşünde kısa süre Gelibolu, Tekirdağ ve Üsküdar'da yaşadı. 25 Haziran 1749'da öldü.[1]

Mukaddime ilk olarak onun sayesinde Türkçeye çevrildi. Ancak eserin ilk beş bölümünü yapabildi. Kalan 6. bölümü ise Ahmet Cevdet Paşa tamamladı. Bunun dışında çok sayıda Arapça, Farsça ve Osmanlıca şiir de kaleme aldı. Şiirlerinde Sahib mahlasını kullandı.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b Köse, Saffet. "Şeyhülislam Piri Mehmet Efendi'nin..." (PDF). İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2012. 
Önce gelen:
Feyzullahefendizade Mustafa Efendi
Osmanlı Şeyhülislamı
1745 - 1746
Sonra gelen:
Hayatizade Mehmed Emin Efendi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Mahmud</span> 30. Osmanlı padişahı (1808–1839)

II. Mahmud, 30. Osmanlı padişahı ve 109. İslam halifesidir. Osman Gazi ve Sultan İbrahim'den sonra Osmanlı Hanedanı'nın üçüncü ve son soy atasıdır. Son altı Osmanlı padişahından ikisi onun oğlu dördü ise torunudur.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cevdet Paşa</span> Osmanlı devlet adamı

Ahmed Cevdet Paşa veya Lofçalı Ahmed Cevdet Paşa, Osmanlı Devleti'nde on dokuzuncu asırda yetişen Türk devlet ve ilim adamı, tarihçi, hukukçu, şair.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Hamdi Yazır</span> Türk din adamı, tercüman ve hattat

Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, Türk din alimi, tercüman ve hattattır. Osmanlı Devleti'nin son zamanlarında ve Cumhuriyet Dönemi'nde yaşamış olup, Kur'an'ın Türkçe tefsirlerinden birini telif etmiştir.

Hacı İvaz Mehmed Paşa I. Mahmud saltanatında, 22 Mart 1739 - 23 Haziran 1740 tarihleri arasında bir yıl üç ay iki gün sadrazamlık ve çeşitli valilikler yapmış; 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı'nda bütün savaşın kaderini etkileyen Hisarcık Muharebesi'ni kazanmış, Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi</span>

Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi, 1914-1916 yılları arasında şeyhülislamlık yapmış, Osmanlı din ve siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Ayazma Camii</span>

Ayazma Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Aziz Mahmud Hüdayi Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir camidir. 26. Osmanlı Padişahı III. Mustafa tarafından, annesi Mihrişah Emine Sultan ve ağabeyi Şehzade Süleyman adına yaptırılmıştır. Mimarı Mehmed Tahir Ağa'dır. Yapımına 1758 yılında başlanan cami, 2 yıllık inşaat sürecinden sonra 1760 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı ve Barok esintilerini yansıtmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Musa Kazım Efendi</span>

Musa Kazım Efendi (1858–1920), Osmanlı Devleti'nin son yıllarında 4 kez şeyhülislamlık görevini üstlenmiş din adamı. Kendisi Nakşibendi'ydi. Ayrıca İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesiydi.

Abdullah Vassaf Efendi Osmanlı şeyhülislamı, divan şairi, ilim adamı ve hattat.

Zekeriyâzâde Yahyâ Efendi 16. yüzyılın son yarısında ve 17. yüzyılın ilk yarısında çok uzun yaşayan, Sultan I. Mustafa, Sultan IV. Murat ve Sultan İbrahim devirlerinde üç defa Şeyhülislam olarak yüksek devlet görevi yapmış bir âlim ve aynı zamanda ünlü bir Türk divan şairidir.

Ebuishakzade Mehmed Esad Efendi, bir Osmanlı şeyhülislamı, şair, besteciydi.

<span class="mw-page-title-main">Kemalpaşazâde</span> Şeyhülislam ve tarihçi

Kemalpaşazâde veya İbn-i Kemal, Osmanlı devleti şeyhülislamı ve tarihçidir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Sahib Efendi</span>

Mehmed Sahib Efendi, Son dönem Osmanlı şeyhülislamlarındandır.

Ahmed Muhtar Molla Bey Efendi (1807-1882) Abdülaziz ve II. Abdülhamit dönemlerinde 2 kez Osmanlı Devleti'nin şeyhülislamı olarak görev yapmış bir din adamıydı.

Ebülmeyamin Mustafa Efendi Türk, Osmanlı müderris, kadı, kazasker ve şeyhülislam. III. Mehmet ve I. Ahmet saltanatlarında 7 Şubat1603 - 8 Haziran 1604 ile 26 Temmuz 1606 - 23 Kasım, 1606 dönemlerinde iki kez şeyhülislamlık yapmıştır. Halk arasında "Kaba Mustafa Efendi" olarak anılırdı.

Mehmed Esad Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı, kazasker, müderris, Lehcetü'l-Lügat adlı sözlüğün yazarı.

Mekkizade Mustafa Asım Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı, kazasker, müderris. 1818-1819, 1823-1825 ve 1833-1846 dönemlerinde 3 kez şeyhulislamlık görevi yapmıştır. II. Mahmud ve Abdülmecid dönemlerindeki şeyhülislâmlığı toplam olarak yaklaşık 17 yıl 6 aydır.

Ahmed Arif Hikmet Bey Efendi 1846 - 1854 doneminde Osmanlı Şeyhülislamı.

Çatalcalı Ali Efendi Osmanlı Devleti'nin 56. ve 62. Şeyhülislamı.

Mirzazade Mehmed Said Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Debbağzade Mehmed Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.