İçeriğe atla

Pireneler

Orta Pireneler

Pireneler (İspanyolca : Pirineos; Fransızca : Pyrénées; Katalanca : Pirineus; Oksitanca : Pirenèus; Aragonca : Perinés; Baskça : Pirinioak), Güneybatı Avrupa'da Fransa ile İspanya sınırını da oluşturan dağ silsilesi. 430 km uzunluğuyla Fransa ile İber yarımadasını ayırır. Gascogne Körfezinden Lion Körfezine kadar uzanmaktadırlar. Bu dağlar ulaşım için bir engel değildir. Dağ, Fransa yönünde sarptır. Dağ derin vadilerle yarılmıştır.

Coğrafya

Artouste gölü

Fiziksel olarak Pireneler bölgesi 3 bölüme ayrılmaktadır. Orta, Atlantik veya Batı ve Doğu. Orta Pireneler yüksek dorukların olduğu bölümdür;

  • Aneto ya da Pic de Néthou 3,404 m Maladeta sırtında,
  • Mont Posets 3,375 m ,
  • Mont Perdu ya da Monte Perdido ya da Mont Perdut 3,355 m.

Ulusal Parklar

  • Aigüestortes i Estany de Sant Maurici Ulusal Parkı (İspanya)
  • Ordesa y Monte Perdido Ulusal Parkı (İspanya)
  • Pyrénées Ulusal Parkı (Fransa)

Galeri

Uydudan Pirenelerden görünüm (NASA)

Spor

Pireneler'in her iki tarafında da dağcılık ve kayak sporları yapılmaktadır. Ayrıca Tour de France ve La Vuelta a España gibi bisiklet sporları da yapılmaktadır.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bisiklet sporu</span> Bisiklete binmek (ulaşım, spor, egzersiz, dinlenme...)

Bisiklet, iki tekerlekli bisikletin gelişmesi sonucunda ortaya çıkmış bir spor dalıdır. Eğlence, ulaşım ve yarışma amacıyla bisiklet sürmenin giderek yaygınlaşması bisiklet sporunu daha da geliştirmiştir. Ama bu yaygınlaşmada, bisikletin yeni gelişmelerle daha rahat ve kolay kullanılır bir araç haline gelmesinin de etkisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Alpler</span> Orta Avrupada yer alan bir sıradağ

Alpler, Orta Avrupa'da yer alan büyük dağ silsilesi. İsviçre, Kuzey İtalya ve Fransa'nın pek çok bölümünde görülür. Avusturya'nın hemen hemen hepsini kaplar ve Almanya'nın güneyinde önemli yer tutar. Coğrafi olarak 44°-48° kuzey enlemleri ve 5°-18° doğu boylamları arasında bulunur. Ekvator'dan ve Kuzey kutbundan hemen hemen aynı uzaklığa sahiptir. 207.000 km² bir alanı kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Akitanya</span>

Akitanya, Fransa'nın 26 bölgesinden biridir. Fransa'nın güneybatısında bulunan bölgenin Atlas Okyanusu'na kıyısı bulunmakta ve Pireneler boyunca İspanya ile sınır oluşturmaktadır. Bölgeden geçip Atlas Okyanusu'na dökülen iki nehir şunlardır: Dordogne ve Garonne. En büyük ve merkez şehri Bordeaux'dur. Yörede ünlü Bordeaux şarabı üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Oviedo</span> İspanyanın Asturias ilinde belediye

Oviedo, İspanya'nın Asturias özerk bölgesinin başkentidir. Formula 1 Dünya Şampiyonası 2005 - 2006 Şampiyonu Fernando Alonso'nun doğum yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Bölgesi</span> Türkiyenin Marmara Denizi çevresindeki coğrafi bölgesi

Marmara Bölgesi, Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Teide Yanardağı</span>

Teide Yanardağı, 3.718 metre yüksekliği ile Kanarya Adaların'dan Tenerife'nin en yüksek noktası ve İspanya'nın en yüksek dağı. Teide, yeryüzünün üçüncü en yüksek ada volkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mont Blanc</span>

Fransızca Mont Blanc ya da İtalyanca Monte Bianco, Fransa ile İtalya sınırında yer alan, 4807 m. yüksekliği ile Avrupa Alpleri'nin ve Avrupa kıtasının en yüksek dağıdır. Avrupa'nın en yüksek zirvesi Mont Blanc mı, yoksa Rusya Kafkasları'nda 5642 m. yüksekliğindeki Elbruz dağı mı sorusunun cevabı, iç Avrasya sınırının tanımına bağlıdır. Fransa tarafından yapılan teklifle, Mont Blanc dağı 2000 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine alındı.

<span class="mw-page-title-main">Bulunduğu ülkelere göre Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

2024 yılı sonu itibarıyla, 195 "Taraf Devlet"te 1.223 Dünya Mirası Alanı bulunmaktadır. 1,223 Dünya Mirası Alanının 952'si kültürel, 231'i doğal, 40'ı karma özelliktedir. Bu Dünya Mirası Alanlarının 49'u sınıraşırı alan olup, birden fazla ülke tarafından paylaşılmaktadır. Sınıraşırı alanları paylaşan toplam 72 ülke bulunmaktadır. Ülkeler Dünya Miras Komitesi tarafından Afrika, Arap Devletleri, Asya ve Pasifik, Avrupa ve Kuzey Amerika ve Latin Amerika ve Karayipler olmak üzere beş coğrafi bölgeye ayrılmıştır.

Chamonix-Mont-Blanc Fransa'nın Rhône-Alpes bölgesinde, Haute-Savoie ilinde ilçe. İlçe merkezine günlük konuşmada kısaca Chamonix denir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa coğrafyası</span> Avrupanın fiziksel kara kütlesinin tanımı

Avrupa geleneksel olarak Dünya'daki 7 kıtadan biri olarak düşünülmektedir. Oysa Avrupa ve Asya coğrafi açıdan birbirleriyle bağlantılı kıtalardır ve bazen Avrasya adı altında anılırlar. Avrupa'nın geleneksel tanımına göre Ural Dağları Avrupa'nın doğudaki sınırını oluştururlar. Güneydoğu'daki sınırını Ural Nehri oluşturur. Sınır Hazar denizi, Kafkas Dağlarının zirveleri boyunca devam eder, Karadeniz, İstanbul Boğazı, Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazı'yla belirlenir. Akdeniz Avrupa'nın güney sınırını, Atlas Okyanusu ise batı sınırını belirler. İzlanda Avrupa'dan çok Kuzey Amerika'ya yakın olmakla birlikte Avrupa'nın bir parçası olarak sayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ariège</span> Fransada il (département)

Ariège [], Fransa'nın illerinden birisidir. Ariège, "Pamiers" ve "Saint-Girons" olmak üzere 2 yerleşime ayrılmıştır. Her bölgenin farklı özellikleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Haute-Garonne</span> Fransada il (département)

Haute-Garonne [], Fransa'nın illerinden birisidir. İl, "Saint-Gaudens" ve "Muret" olmak üzere 2 yerleşime ayrılmıştır. Bu yörelerin her birinin farklı özellikleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Landes</span> Fransada il (département)

Landes [], Fransa'nın illerinden birisidir. İl, "Dax" olmak üzere tek yerleşime ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Adour</span>

Adour, Fransa'nın güneybatısında bir nehir. Toplam uzunluğu 309,2 km; havzasının büyüklüğü 16.660 km² ve ortalama debisi 350 m³/s'dir.

Sierra Nevada İspanyolca "karla kaplı sıradağlar" anlamına gelmektedir..

<span class="mw-page-title-main">Monte Perdido</span>

Monte Perdido (İspanyolca) Pireneler'in en yüksek üçüncü dağıdır. İspanya'da bulunan Monte Perdido'nun zirvesi 3,355 metre yüksekliğindedir. 1997 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pireneler - Mont Perdu Dünya Mirası Alanı</span>

Pireneler - Mont Perdu Dünya Mirası Alanı, Pirenelerde, İspanya ve Fransa arasındaki sınırda yer alan bir Dünya Mirası alanıdır. Monte Perdido'nun zirvesi sınırın İspanya tarafındadır. Dünya Mirası, 1997'de listelenmiş, 1999'da Fransa'daki Gèdre Komünü'nü dahil edilerek genişletildi.

<span class="mw-page-title-main">Fransa'nın doğal sınırları</span>

Fransa'nın doğal sınırları, Fransız Devrimi'nden sonra ortaya çıkan jeopolitik bir kuramdır. Fransa'nın doğal sınırlarını Ren, Atlas Okyanusu, Akdeniz, Pireneler ve Alpler oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Fransa-İspanya sınırı</span> Ülke sınırı

Fransa-İspanya sınırı, Fransa ve İspanya'yı 1659'dan beri ayıran sınırdır. Hendaye ve Irun'dan başlayıp Pireneler doğrultusunda devam eden sınır, Cerbère ve Portbou'dan doğru Akdeniz'de sona erer.

<span class="mw-page-title-main">Cantabria Dağları</span>

Cantabria Dağları İspanya'daki önde gelen sıradağ sistemidir. İspanya'nın kuzeyinde yer alan dağ sırası 300 km uzunluğundadır, Pirenelerin batısından Galiçya'ya kadar uzanır. Cantabria Dağları genel olarak doğa yürüyüşü, tırmanış ve kayak için uygundur.