İçeriğe atla

Piramit (geometri)

Düzgün tabanlı dik piramitler
Örnek: kare piramit
Yüzlern tane üçgen
1 n-kenarlı çokgen
Kenarlar2n
Köşelern + 1
Schläfli sembolü( ) ∨ {n}
Conway gösterimiYn
Simmetri grubuCnv, [1,n], (*nn), order 2n
Dönme grubuCn, [1,n]+, (nn), order n
Eşiz çokyüzlükendi eşizi olan
Özelliklerdışbükey
5 köşeli bir piramit örneği

Piramit, üçgen yüzler tek bir tepede birleşmek üzere n-köşeli bir çokgensel bir tabana oturtulmuş n+1 yüzü ve 2n ayrıtı olan polihedrondur. Piramitlerin isimlendirmesi tabanlarına göre yapılır. Örneğin tabanı kare olan piramit, kare piramit olarak adlandırılır. Tabanı dörtgen olan bir piramidin 5 yüzü vardır.

A taban alanı, h tabandan tepeye uzaklık olmak üzere bir piramidin hacmi V

olarak hesaplanır. Piramidin yan yüz yüksekliği y olarak adlandırılır. Alanı=A+Yanal alandır. Yan yüz yüksekliği ise yükseklik ile yarıçapın oluşturduğu dik üçgenin hipotenüsüdür.

y2=h2+r2

Yanal alanı ise= (Taban çevresi x yan yüz yüksekliği) /2'dir.

Piramit çeşitleri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Üçgen</span> üçgen düzlemde birbirine doğrusal olmayan üç noktayı birleştiren üç doğru parçasının birleşimi

Bir üçgen düzlemde birbirine doğrusal olmayan üç noktayı birleştiren üç doğru parçasının birleşimidir. Üçgene müselles ve üçbucak da denir.

Altın oran, matematikte iki miktardan büyük olanın küçüğe oranı, miktarların toplamının miktarları büyük olanına oranı ile aynı ise altın orandır. Altın oran aynı zamanda antik çağdan bu yana sanat ve mimaride en iyi uyum ve oranları veren düzen bağıntısı olarak kabul edilmekteydi.

Alan veya yüz ölçümü, bir yüzeyin uzayda kapladığı iki boyutlu yer miktarını ölçen bir büyüklüktür. SI birim sisteminde temel alan birimi metrekaredir (m²). Diğer alan birimleri bundan türetilebilir:

Ar = 100 metrekare (m²)
Dekar = 1000 metrekareye (m²)
Hektar = 10.000 metrekare (m²)
Kilometrekare = 1.000.000 metrekare (m²)
<span class="mw-page-title-main">Keops Piramidi</span> İki harikalar listesinde de bulunan harika yapı

Keops Piramidi, Khufu Piramidi ya da Büyük Piramit; günümüzde Mısır’ın başkenti Kahire'nin bir parçası olan Gize'yi çevreleyen antik “Gize mezar kenti”nde bulunan üç anıtsal piramitten en eski ve en büyük olanıdır. MÖ 2551-2560 yılları civarında yapıldığı sanılan bu anıtsal kompleks, Dünyanın yedi harikasından biri olup, bu yedi harika içinde günümüze kadar ulaşan tek eserdir.

<span class="mw-page-title-main">Koni</span>

Koni, matematikte, bir düzlem içindeki dairenin her noktasını, düzlem dışındaki bir noktaya birleştiren doğru parçalarının meydana getirdiği geometrik şekil.

<span class="mw-page-title-main">Piramit</span> prizma şeklinde inşaa edilen yapı

Piramit dış yüzeyleri üçgen olan ve üstte tek bir noktada birleşen ve şekli geometrik anlamda kabaca bir piramit halindeki bir yapıdır. Bir piramidin tabanı üçgen, dörtgen veya herhangi bir çokgen şekli olabilir. Bir piramit kütlesinin çoğunluğu yere yakın olup, daha az kütle tepedeki piramite doğru olur. Bunun nedeni, artan yükseklikle birlikte düşey eksen boyunca kesit alanının kademeli olarak azalmasıdır. Bu, ilk uygarlıkların anıtsal yapılar yaratmasına olanak tanıyan bir ağırlık dağılımı sundu. Dünyanın birçok yerindeki medeniyetler piramitler inşa etmişlerdir. Hacimce en büyük piramit, Meksika'nın Puebla eyaletindeki Orta Amerika Büyük Cholula Piramidi'dir. Binlerce yıl boyunca Dünya üzerindeki en büyük yapılar piramitlerdi. Mısır'daki Büyük Khufu Piramidi, Antik Dünyanın Yedi Harikası'nın günümüze ulaşan tek örneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Chichén Itzá</span>

Chichen Itza, Meksika'nın Yucatán Yarımadası'nda, Valladolid ve Mérida arasında yer alan, Kristof Kolomb öncesi dönemde kurulmuş bir İtza Maya kentidir. Muhtemelen bir dönem Yucatan'ın dini merkezi olmuştur. Günümüzde Meksika'nın en çok ziyaret edilen ikinci arkeolojik sit alanıdır. Chichen-Itza'daki El Castillo (kale) adıyla tanınan Kukulkan piramidinin yüksekliği üst platforma nazaran 24 m'dir. 7 Temmuz 2007'de seçilen dünyanın yeni yedi harikasından biridir. Efsaneye göre kent 10. yüzyılda Quetzalcoatl önderliğindeki Toltekler'ce alınmıştır. Kentteki önemli yapılar şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Vickers sertliği</span>

Vickers sertlik testi, malzemelerin sertliğini ölçmek için Brinell yöntemine alternatif olarak 1921 yılında Vickers Ltd tarafından geliştirilen yöntemdir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Gize Sfenksi</span> Kahirede, Gize piramitleri bölgesinde yer alan bir sfenks heykeli

Büyük Gize Sfenksi, Mısır'ın başkenti Kahire'de, Gize piramitleri bölgesinde yer alan bir sfenks heykelidir.

<span class="mw-page-title-main">Louvre Piramidi</span>

Louvre Piramidi, Paris'teki Louvre Müzesi'nin avlusunda bulunan cam ve metalden oluşturulmuş piramittir.

<span class="mw-page-title-main">Gize Piramitleri</span>

Gize Piramitleri Mısır'ın başkenti Kahire'nin Gize semtinde bulunan 3 görkemli yapı:

<span class="mw-page-title-main">Dört yüzlü</span>

Geometride tetrahedron veya dört yüzlü, dört üçgen yüzden oluşan bir çokyüzlüdür (polihedron), her köşesinde üç üçgen birleşir. Düzgün dört yüzlü dört üçgenin eşkenar olduğu bir dört yüzlüdür ve Platonik cisimlerden biridir. Dörtyüzlü, dört yüzü olan tek konveks çokyüzlüdür. Tetrahedron isminin sıfat hali "tetrahedral"dır.

Prizma ya da biçme, genelde en boy ve yükseklik kavramlarına sahip cisimler olarak adlandırılır. Ancak bazı cisimlerin (küre) en ve boyu tam olarak ifade edilememekle çap ve çevre de bu nicelikleri belirtmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kare piramit</span>

Kare piramit, tabanı kare olan ve tepe noktasını dört tane doğruyla birleştiren cisimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Yükseklik (üçgen)</span> bir üçgendeki bölünge

Yükseklik cisimlerin referans alınan tabanından cismin tabana dik en uzak noktasıdır. Aynı zamanda yükseklik göreceli bir terimdir çünkü iki ve üç boyutlu cisimlerde değişebilmektedir. Bir örnek verecek olursak Bir kare piramidin yüksekliği tabanının(kare) merkezinden piramitin tepe noktasına çıkan bir doğru parçasıdır. Ancak yan yüzlerinin birindeki(üçgen) tabanından-ki bu taban iki boyutlu değildir bir boyutludur- tepesine bir dikme de yan yüz yüksekliği olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Kepli kare antiprizma moleküler geometri</span>

Kimyada, kepli kare antiprizmatik moleküler geometri, bir jiro-uzatılmış kare piramidin köşelerini tanımlayan dokuz atomun, atom gruplarının veya ligandların merkezi bir atomun etrafına yerleştirildiği bileşiklerin şeklini tanımlar.

Eski Mısır matematiği, Eski Mısır'da yaklaşık MÖ 3000 ila 300 yılları arasında, Eski Mısır Krallığı'ndan kabaca Helenistik Mısır'ın başlangıcına kadar geliştirilen ve kullanılan matematiktir. Eski Mısırlılar, saymak ve genellikle çarpma ve kesirleri içeren yazılı matematik problemlerini çözmek için bir sayı sistemi kullandılar. Mısır matematiğinin kanıtı, papirüs üzerine yazılmış, hayatta kalan az sayıda kaynakla sınırlıdır. Bu metinlerden, eski Mısırlıların, mimari mühendislik için yararlı olan üç boyutlu şekillerin yüzey alanını ve hacmini belirlemek gibi geometri kavramlarını ve sabit kesen yöntemi ve ikinci dereceden denklemler gibi cebir kavramlarını anladıkları bilinmektedir.

Thales teoremi veya temel orantı teoremi olarak da bilinen kesişme teoremi, kesişen iki çizginin bir çift paralelle kesilmesi durumunda oluşturulan çeşitli çizgi parçalarının oranları hakkındaki temel geometride önemli bir teoremdir. Benzer üçgenlerdeki oranlarla ilgili teoreme eşdeğerdir. Geleneksel olarak Yunan matematikçi Thales'e atfedilir.

<span class="mw-page-title-main">Pappus'un alan teoremi</span> rastgele bir üçgenin üç kenarına iliştirilmiş üç paralelkenarın alanları arasındaki ilişkiyi verir

Pappus'un alan teoremi, verilen herhangi bir üçgenin üç kenarına yaslanmış üç paralelkenarın alanları arasındaki ilişkiyi tanımlar. Pisagor teoreminin bir genellemesi olarak da düşünülebilecek teorem, adını onu keşfeden Yunan matematikçi İskenderiyeli Pappus'tan almıştır.