İçeriğe atla

Pir Muhammed bin Cihangir Mirza

Pir Muhammed Mirza (c. 1376 - 22 Şubat 1407) bir Timurlu hanedanı üyesiydi ve büyükbabası Emir Timur'un ölümünden sonra kısa süreliğine Timur İmparatorluğu'nu yönetti.[1] Tahtın asıl varisi olan ancak babasından önce ölen Cihangir Mirza'nın oğluydu. Veraset sırası Ömer Şeyh Mirza'nın idi ama o da ölmüştü.[1] Pir Muhammed'in kardeşi Muhammed Sultan, Timur'un vârisi olarak atandı, ancak o da savaşırken aldığı yaralardan dolayı öldü.[2][3] GeriyeTimur'un devleti yönetemeyecek kadar uysal olduğunu düşündüğü Şahruh ve kafa travması sonrası zihinsel sıkıntılar yaşayan Miran Şah kalmıştı. Timur, oğullarından hiçbirinin hükümdar olamayacağını düşündü ve halefi olarak Pir Muhammed'i seçti.[1]

Pir Muhammed 1392'den beri Kandahar Valisiydi.[1] Toprakları Hindukuş'un batısından İndus Nehri'ne kadar uzanıyordu.[4] 1397 sonbaharında Timurluların Hindistan'a olan ilk akınlarını yönetti.[4] Ancak Timur'un ölümünden sonra Pir Muhammed'in akrabalarından hiçbiri ona destek vermedi. Semerkant'ta komutayı devralamadı. Kuzeni ve tahtın diğer adayı olan Halil Sultan'a karşı iki kez savaşa girdi ancak mağlup oldu. Kendi topraklarında kalmasına izin verildi. Ancak altı ay sonra 1407 yılında veziri Pir Ali Taz tarafından öldürüldü[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Peter Jackson, Lawrence Lockhart (1986). The Cambridge History of Iran, Volume 6. Cambridge University Press. ss. 98-99. ISBN 9780521246996. Erişim tarihi: 2 Ocak 2013. 
  2. ^ Beatrice Forbes Manz, Power, Politics and Religion in Timurid Iran (2007), p. 16
  3. ^ Marthe Bernus-Taylor, Tombs of Paradise: The Shah-e Zende in Samarkand and Architectural Ceramics of Central Asia (2003), p. 27
  4. ^ a b N. Jayapalan (2001). History of India. Atlantic Publishers & Distributors. ss. 50-51. ISBN 9788171569281. Erişim tarihi: 2 Ocak 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Timur</span> Timur İmparatorluğunun kurucusu ve ilk hükümdarı (1336–1405)

Timur sonrasında Timur Küregen, Timurlu İmparatorluğu'nun kurucusu olan Türk veya Türk-Moğol asker ve komutan. 1370'ten itibaren düzenlediği seferlerle günümüzdeki Orta Asya, Rusya, İran, Hindistan, Afganistan, Kafkasya, Ortadoğu ve Anadolu'nun büyük bir bölümünü ele geçirmiştir. Çağatay ulusunu oluşturan boylardan Barlaslar'ın önderi olan Turagay ile Tekina Hatun'un çocuğu olarak 1336'da Semerkant yakınlarındaki Şehr-i-Sebz'e bağlı Hoca Ilgar köyünde dünyaya gelen Timur, 1370'te Çağatay Hanlığı'nın batısını denetim altına alan askeri bir lider olarak kendini göstermiştir.

Uzun Hasan, Akkoyunlu hükümdarı olup, bugünkü İran, Irak, Azerbaycan, Ermenistan ve Türkiye'nin bir bölümünü kapsayan bir coğrafyada 1453-1478 yılları arasında hüküm sürmüştür. Akkoyunluların en güçlü hükümdarı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Timur İmparatorluğu</span> Asyada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk

Timur İmparatorluğu, Timurlu Devleti, Timurlular veya Turan İmparatorluğu, Fars ve İslam medeniyeti unsurları ile Türk-Moğol devlet ve askeri teşkilat unsurlarını bünyesinde barındıran Emir Timur tarafından kurulmuş bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Kaçar Hanedanı</span> 1789-1925 yılları arasında İranı yöneten Türk hanedan

Kaçar Hanedanı, İran'daki Azerbaycan Türklerinin Kaçar boylarından olan Kovanlı kolu tarafından kurulmuş ve 1794 ile 1925 yılları arasında hüküm sürmüş bir İran Devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Karakoyunlular</span> 1380-1469 yılları arasında bugünkü Doğu Anadolu Bölgesi, Güney Kafkasya, Azerbaycan ve Kuzey Irak topraklarında egemenlik sürmüş Oğuz Türklerinin kurduğu bir devlet

Karakoyunlular ya da Karakoyunlu Devleti, başkenti Tebriz olan ve 1380-1469 yılları arasında bugünkü Doğu Anadolu Bölgesi, Güney Kafkasya, Azerbaycan ve Kuzey Irak topraklarında egemenlik sürmüş Oğuz Türklerinin kurmuş olduğu bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Uluğ Bey</span> Türk hükümdar, gökbilimci ve matematikçi (1394–1449)

Uluğ Bey, Timur İmparatorluğu'nun 4. sultanı Türk matematikçi ve astronomi bilgini.

<span class="mw-page-title-main">Şahruh</span>

Şahruh Mirza, Timur İmparatorluğu üçüncü hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Halil Sultan</span> Timurun büyük oğlu Miranşahın oğlu

Halil Sultan bin Miranşah, Timur'un büyük oğlu Miranşah'ın oğludur. 1405-1409 arası Timur Sultanı olarak hüküm sürdü. Timur'un 1399 Hint seferine katıldı ve Fergana vadisinin yönetimi kendisine verildi. Timur'un ölümünden sonra halefi olarak ordunun desteğiyle Semerkand'da tahta çıktı. Bu sırada Timur'un diğer oğlu Şahruh Herat'ta tahta çıkmıştı. Halil Sultan, eşi Şad Mülk'ün halk tarafından sevilmemesi ve çıkan kıtlık sonucu halktan büyük tepki gördü. 1409'da Semerkand'a giren Şahruh önce Şad Mülk'ü esir aldı. Halil Sultan teslim oldu ve tahttan indirildi. Şahruh tarafından Rey valisi olarak atandı. 1411'de öldü ve eşi de onun ölümünden kısa süre sonra intihar ederek yaşamına son verdi.

<span class="mw-page-title-main">Timurlu Hanedanı</span> Timurlu Hanedanı

Timurlu hanedanı, kendini Gürkani, Timur'un soyundan gelen Türk-Moğol kökenli bir Sünni Müslüman hanedanı idi. "Gürkani" kelimesi, Türkçeden Moğolcaya da geçen "damat" anlamına gelen "küḏegü (küregen)" kelimesinin Farsçalaştırılmış şekli olan "Gürkan"dan türemiştir. Gürkan lakabını kullanmasının sebebi ise Cengiz Han'ın soyundan gelen Saray Mülk Hanım ile evlendiğinden, Timurlular Moğol İmparatorluğu'nun kurucusu Cengiz Han'ın soyundan gelen akrabaları olduğundan, bu hanedan tarafından kullanılmıştır. Timurlu hanedanı üyeleri Fars kültüründen güçlü bir şekilde etkilenerek tarihte iki önemli imparatorluk kurmuşlardır:

<span class="mw-page-title-main">Gûr-ı Emîr</span> anıt mezar

Gur-i Emir, Timur İmparatorluğu'nun kurucusu Timur'un türbesi ve külliyesidir.

'Abdullah Mirza, bugünkü İran, Afganistan, Pakistan ile Hindistan, Mezopotamya ve Kafkasya'nın önemli bir bölümünü kapsayan Timur İmparatorluğu'nun kısa ömürlü hükümdarıydı.

Muhammed Ali Han Zend 6 Mart 1779'dan 19 Haziran 1779'a kadar hüküm süren Zend Hanedanı'nın ikinci şahı idi.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Sultan Mirza</span> Timurlu askeri komutan

Muhammed Sultan Mirza (1375-1403), Timurlu Hanedanı'nın üyesi ve kurucusu Timur'un torunuydu. Timur'un en sevdiği torunu olan Muhammed Sultan, onun başlıca askeri komutanlarından biri olarak hizmet etti ve Altın Orda, Pers krallıkları ve Osmanlı İmparatorluğu'na karşı başarılı seferlerde öncü kuvvetlere yardım etti. Tarihçi Arabşah tarafından "asil doğası ve canlılığıyla açık bir dahi" olarak tanımlanan Muhammed Sultan, sonunda Timur tarafından imparatorluğun vârisi olarak atandı. 1403'teki erken ölümü büyükbabasını çok etkiledi.

<span class="mw-page-title-main">I. Ömer Şeyh Mirza</span>

Muizuddin Ömer Şeyh Mirza, Timurlu Hanedanının bir üyesi ve kurucusu olan Timur'un oğluydu. Yetenekli bir asker olarak bilinen Ömer Şeyh, Timur'un askerî komutanlarından biriydi ve aynı zamanda bölge valisi olarak görev yaptı. Timur'un ölümünden yaklaşık on yıldan fazla bir süre önce; 1394'te öldü. Ömer Şeyh, Bağdat şehri yakınlarındaki Tuzhurmatu Kalesi'nden atılan bir okla boynundan vurularak öldürüldü. Timur'un oğlunun ölümünü öğrendikten sonra herhangi bir duygu göstermediği bildirildi.

<span class="mw-page-title-main">Timurlu fetihleri</span> Timurluların savaşları ve seferleri

Timurlu fetihleri veya Timurlu savaşları, 14. yüzyılın yedinci on yılında Timur'un Çağatay Hanlığı üzerindeki kontrolü ile başlamış ve 15. yüzyılın başında Timur'un ölümüyle sona ermiştir. Timur, savaşlarının büyük ölçekliliği ve bu savaşlarda genel olarak yenilmemesi nedeniyle, tüm zamanların en başarılı askeri komutanlarından biri olarak kabul edilmiştir. Bu savaşlar, Timur'un Orta Asya, İran, Kafkaslar ve Levant ile Güney Asya ve Doğu Avrupa'nın belirli bölgeleri üzerindeki üstünlük kurması ve Timur İmparatorluğu'nun kuruluşu ile sonuçlanmıştır. Tarihçiler, seferlerin o sıradaki dünya nüfusunun yaklaşık %5'ini oluşturan 17 milyon insanın ölümüne neden olduğunu tahmin etmektedir.

Ebu'l Kasım Babür Mirza, Horasan'da Timurlu hükümdarıdır (1449-1457). Şahruh'un oğlu Gıyasettin Baysungur'un oğlu ve dolayısıyla Emir Timur'un büyük torunuydu.

Alaüddevle olarak da yazılan Rükn-üd-din Alaüddevle Mirza bir Timurlu prensi ve Orta Asya hükümdarı Şahruh'un torunuydu. Büyükbabasının ölümünün ardından Alaüddevle, ardından gelen veraset mücadelesine karıştı. Başlangıçta stratejik bir avantaja sahip olmasına rağmen, sonunda daha başarılı rakipleri tarafından geride bırakıldı. Alaüddevle tahtı ele geçirmek için yaptığı sayısız başarısız girişimin ardından sürgünde öldü.

Giyâseddin Cihangir Mirza Timurlu hanedanının bir üyesiydi ve Orta Asya fatihi Timur'un oğluydu. Timur'un en sevdiği oğluydu ve onun askeri komutanlarından biriydi. Aynı zamanda tahtın varisi idi. Ancak Cihangir 1376'da babasından neredeyse otuz yıl önce öldü.

İskender Mirza (1384-1415) Timurlu hanedanının bir üyesidir ve Orta Asya fatihi Timur'un torunudur. İskender, Timur'un ölümünün ardından tahta çıkmaya çalışan şehzadeler arasındaydı. Önde gelen bir hükümdardı ve kültür ile öğrenime olan güçlü ilgisiyle dikkat çekiyordu. Amcası Şahruh tarafından yenilgiye uğratıldı ve daha sonra bir isyan girişimi sırasında idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Bâduspânîler</span> Royan topraklarının en uzun süre hüküm süren İran hanedanı (665–1598)

Bâduspânîler, Ruyan/Rustamdar'ı yöneten Taberistan'daki yerel bir İran hanedanıdır. Hanedanlık 665 yılında kurulmuş ve 933 yıllık yönetimiyle İran'daki en uzun hanedanlık olmuş ve Safeviler'in topraklarını işgal edip fethetmesiyle 1598 yılında sona ermiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.