İçeriğe atla

Pinot noir

Pinot noir
Üzüm (Vitis)
RengiKırmızı
Diğer adıBlauburgunder, Blauer Arbst, Blauer Spätburgunder, Burgunder, Cortaillod, Morillon, Morillon Noir, Mourillon, Savagnin Noir or Salvagnin Noir.
VIVC kimliği9279

Pinot noir (Pinot karası), Vitis vinifera türünün kırmızı şaraplık bir üzüm çeşididir. Pinot noir kelimesi, Fransızca çam ve siyah sözcüklerinden türemiştir. Adı, çam kozalağı şeklinde olan küçük ve sık taneli salkımlarından esinlenilmiştir.[1]

Pinot noir, çoğunlukla soğuk ve serin iklimlerde yetiştirilmektedir. Fransa'nın Burgunya bölgesi ile özdeşleşmiştir. Dünya genelinde Pinot noir, kırmızı şarapların yanı sıra Şampanya ve İtalyan Franciacorta gibi köpüklü beyaz şaraplar yapmak için kullanılmaktadır. Kırmızı Pinot noir şarapları ile ünlü bazı bölgeler şunlardır: Fransa, Burgonya ABD Oregon'daki Willamette Vadisi, Carneros, Central Coast, Sonoma ve Russian River Vadisi, Güney Afrika'nın Elgin ve Walker Bay şarap bölgeleri, Avusturalya'da Mornington Yarımadası, Adelaide Hills, Great Southern, Tasmanya ve Yarra Vadisi, Yeni Zelanda'nın Central Otago, Martinborough ve Marlborough.

Pinot noir, 285.000 hektar ekili alanı ile en çok ekilen 9. üzüm çeşididir.[2] Ayrıca, Champagne bölgesinde şampanya üretiminde kullanılmak üzere en çok ekilen çeşittir. (%38)

Pinot noir, yetiştirilmesi ve şaraba dönüştürülmesi zor bir çeşittir. Asmanın, sıkıca kenetlenmiş küçük salkımları, çürümeye yol açan bağcılık tehlikelerine karşı hassastır. Bağda bakım gerektiren bir çeşittir. İlkbaharda sürgünlerini erken veren Pinot noir, don tehlikesinden kolayca etkilenebilir. Üzüm tanelerinin kabukları ince olduğu için, şaraplarında genellikle düşük seviyelerde fenolik yoğunluk, açık renkli, orta gövdeli ve düşük tanenli şaraplar verir. Pinot noir'den yapılan şaraplar gençken kiraz, ahududu ve çilek gibi kırmızı meyve aromalarına sahip olma eğilimindedir. Yılllandırma potansiyeli olan bazı şarapları,yıllar içerisinde şarabın kompleksliğine katkıda bulunacak aromaları geliştirme potansiyeline sahiptir. Kaliteli kırmızı şaraplarını kireç taşlı topraklarda yetiştirildiğinde vermektedir. Fransa'nın Burgonya bölgesinde bulunan Cote-d'or bölgesi kireç taşı bakımından zengindir.[3]

Kaynakça

  1. ^ "PINEAU : Etymologie de PINEAU". www.cnrtl.fr. 29 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2020. 
  2. ^ Karlsson, Per and Britt. "The Top Ten Grape Varieties In The World". Forbes (İngilizce). 24 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2020. 
  3. ^ The Oxford companion to wine. Fourth edition. Robinson, Jancis,, Harding, Julia,, Smart, Richard E.,, Lavigne, Valérie,, Dubourdieu, Denis,. Oxford, United Kingdom. ISBN 978-0-19-870538-3. OCLC 921140648. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şampanya</span> Fransanın Champagne bölgesinden gelen bir çeşit şarap

Şampanya, ismini Fransa'nın Champagne şarapçılık bölgesinden alan bir köpüklü beyaz şarap türü. Şampanya genel kullanımda tüm köpüklü şarapları kastetmek için kullanılmakla birlikte, Avrupa Birliği ve diğer bazı ülkelerde Fransa'nın Champagne bölgesinde üretilmeyen köpüklü şarapların Şampanya adı altında etiketlenmesi yasadışıdır. Şampanya genellikle beyaz ve kırmızı üzümlerin kupajından üretilir.

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı şarap</span> koyu renkli üzüm çeşitlerinden yapılan bir şarap

Kırmızı şarap, koyu renkli üzüm çeşitlerinden yapılan bir şarap türü. Kırmızı şarap kategorisindeki içeceklerin gerçek rengi, üretildiği üzüme göre, menekşeden tuğla kırmızısı ve kahverengiye kadar değişebilir. Koyu (siyah) üzümlerin suyu yeşilimsi-beyaz renktedir; kırmızı renk üzümün kabuğunda bulunan antosiyan pigmentlerinden gelir. Bu yüzden kırmızı şarap üretim sürecinin büyük bölümü, üzüm kabuğundan renk ve tat unsurlarının elde edilmesi üzerinedir.

<span class="mw-page-title-main">Merlot</span> Merlot bir şarap çeşidi yapmada veya yemede kullanılan bir üzümdür.

Merlot hem tek çeşit (sepaj), hem de harmanlanmış (kupaj) üzümlerle şarap yapımında kullanılan lacivert renkli şaraplık bir üzüm çeşididir. Merlot ismi Fransızcada karatavuk anlamına gelen merle kelimesine küçültme eki eklenmesiyle oluşturulmuş olup muhtemelen üzümün rengi dolayısıyla bu ismi almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gamay</span>

Gamay kırmızı şarap yapmak için kullanılan mor renkli bir üzüm çeşididir özellikle Beaujolais'de ve Tours çevresinde Loire Vadisi'nde yetiştirilir. Tam adı Gamay Noir à Jus Blanc'dır. 15. yüzyıldan beri adı geçen çok eski bir kültür bitkisidir. Bol üretim sağladığı için sık sık ekilmiştir, bununla birlikte asidik topraklara ekildiğinde üzümün doğal olarak yüksek asitliğini yumuşatmaya yardımcı olan üstün şaraplar yapar.

<span class="mw-page-title-main">Cabernet Franc</span>

Cabernet Franc, Dünya'da başlıca siyah üzüm çeşitlerinden birisidir. Esasen Bordeaux tarzında Cabernet Sauvignon ve Merlot ile harmanlama için yetiştirilir ama aynı zamanda Loire 'nin Chinon 'u gibi tek başına şarap yapılabilir. Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde karışımlarda kullanılmasının ve çeşit olarak üretilmesinin yanı sıra bu bölgelerde bazen buz şarabı yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Beaujolais (şarap)</span>

Beaujolais, genellikle ince bir kabuğa sahip ve tanen oranı düşük Gamay üzümünden yapılan bir Fransız şarabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Semillon</span>

Semillon, çoğunlukla Fransa ve Avustralya'da sek beyaz ve tatlı şarap yapmak için kullanılan altın renkli beyaz bir üzüm çeşididir. İnce kabuğu ve Botrytis cinerea'ya duyarlılığı sayesinde tatlı şarap bölgesi Sauternes AOC ve Barsac AOC'de geniş bir alanda yetiştirilmektedir. Adelaide Üniversitesi'nin 2010 yılında açıkladığı istatistiklere göre dünyada yaklaşık 22000 hektar bir alanda ekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Şili şarabı</span>

İspanyol istilacılarının bölgeyi kolonileştirirken yanlarında Vitis vinifera asmalarını getirdiği 16. yüzyıl dan beri Şili şarabının Yeni Dünya şarap bölgesinde uzun bir tarihi oldu. 19. yüzyılın ortalarında Cabernet Sauvignon, Merlot, Carmenère ve Franc gibi Fransız şarap çeşitleri tanıtıldı. 1980'lerin başında paslanmaz çelik fermantasyon tanklarının ve fermantasyon için meşe fıçıların kullanılmasıyla bir rönesans başladı. Kaliteli şarap üretimi arttıkça şarap ihracatı da hızla büyüdü. Şarap imalathanelerinin sayısı 1995'te 12 iken 2005'te 70'in üzerine çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Malbec</span>

Malbec (telaffuzu [mal.bɛk]) kırmızı şarap yapımında kullanılan mor bir üzüm çeşididir. Üzümleri mürekkep gibi koyu renge ve sağlam tanenlere sahip olma eğilimindedir ve kırmızı Bordo şarabı karışımında izin verilen altı üzümden biri olarak bilinir. Fransa'da, Malbec bağları halen başlıca Güney Batı Fransa'da Cahors'dadır ancak üzüm dünya çapında yetiştirilir. Bir Arjantin üzüm çeşidi olarak giderek daha fazla kutlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cinsaut</span>

Cinsaut veya Cinsault Languedoc-Roussillon ve eski Fransız kolonileri arasında Cezayir, Lübnan ve Fasta ısı toleransı ve verimi yüzünden önemli bir kırmızı şaraplık üzümdür. Yumuşaklık ve buket eklemek için genellikle Grenache ve Carignan gibi üzümlerle harmanlanır.

<span class="mw-page-title-main">Tempranillo</span>

Tempranillo, İspanya 'da tam gövdeli kırmızı şaraplar yapmak için yaygın olarak yetiştirilen siyah bir üzüm çeşididir. İsmi İspanyol temprano'sunun ("erken") küçültülmüş hali olup çoğu İspanyol kırmızı üzümünden birkaç hafta önce olgunlaştığı gerçeğine atıfta bulunmaktadır. Tempranillo Fenike yerleşim yerlerinden beri İber Yarımadası'nda yetiştirilir. Rioja'da kullanılan ana üzümdür ve genellikle İspanya'nın asil üzümü olarak anılır. Üzüm dünyanın şarap bölgelerine ekilir.

<span class="mw-page-title-main">Syrah</span>

Syrah, koyu kabuklu üzüm çeşidi olup başlıca kırmızı şarap üretmek için tüm dünyada yetiştirildi. 1999'da Syrah'ın güneydoğu Fransa'dan, Dureza ve Mondeuse Blanche'den iki meçhul üzümün yavrusu olduğu bulundu. Syrah, Syrah'ın 1880'den kalma Peloursin ile bir melezi olan Petite Sirah ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Grenache</span>

Grenache ya da Garnacha (IPA: [ɡaɾˈnatʃa]) dünyada en çok ekilen kırmızı şaraplık üzüm çeşitlerinden biridir. Geç olgunlaşır bu nedenle üzümün büyük olasılıkla geldiği İspanya'da bulunanlar gibi sıcak ve kuru koşullara ihtiyaç duyar. Aynı zamanda İtalya'nın güneyindeki Sardunya adasında, Fransa'da, Avustralya'da ve Kaliforniya'daki Monterey AVA ve San Joaquin Vadisi'nde yetiştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Carignan</span>

Carignan, daha çok Fransa ve Batı Akdeniz'de bulunan, dünya çapında yaygın olarak ekilen İspanya kökenli kırmızı bir üzüm çeşididir. Vitis vinifera türü içerisinde yer almaktadır. Fransa, Kaliforniya'nın Orta Vadisinde, genellikle ucuz sofra şarabı üretiminde kullanılan önemli bir üzüm çeşidi olarak görülmüş olsa da, son yıllarda, özellikle Güney Fransa ve Katalonya'da birçok şarap üreticisinin, kalite şarap üretmek için de kullanıdığı bir üzüm çeşidi haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şampanya bölgesi</span>

Fransa'nın kuzeydoğusundaki tarihi Şampanya ilindeki şarap bölgesi, bölgenin adını taşıyan köpüklü beyaz şarap şampanya üretimiyle meşhurdur. AB ve çoğu ülke yasaları "şampanya" teriminin kullanılmasını yalnızca Paris'in yaklaşık 160 kilometre (100 mil) doğusundaki bu bölgeden gelen şaraplara hak görür. Champagne'ın bağcılık sınırları yasal olarak tanımlıdır ve tarihi il şarap üreten beş bölgeye ayrılmıştır: Aube, Côte des Blancs, Côte de Sézanne, Montagne de Reims ve Vallée de la Marne.

<span class="mw-page-title-main">Burgonya şarabı</span>

Burgonya şarabı, doğu Fransa'nın Burgonya bölgesinde, Rhône'un bir kolu olan Saône'nin batısındaki vadilerde ve yamaçlarda üretilir. Burada üretilen en ünlü şaraplar ve yaygın olarak "Burgonya" olarak adlandırılanlar, pinot noir üzümlerinden yapılan sek kırmızı şaraplar ve chardonnay üzümlerinden yapılan beyaz şaraplardır.

<span class="mw-page-title-main">La Grande Rue</span>

La Grande Rue, Burgonya'nın Côte de Nuits alt bölgesinde kırmızı şarap için Appellation d'origine contrôlée (AOC) sahip ve Grand Cru ünvanlı üzüm bağıdır ve ana üzüm çeşidi Pinot Noir'dır.

<span class="mw-page-title-main">Pinot grisi</span>

Pinot grisi, Vitis vinifera türüne ait bir beyaz şarap üzümü çeşididir. Pinot karası çeşidinin mutant bir klonu olduğu düşünülen bu çeşidin normalde pembemsi gri bir tonu vardır ve bu da ismini açıklar ancak renkleri mavi-griden pembemsi kahverengiye kadar değişebilir. Pinot (Çam) kelimesi, üzümlerin küçük çam kozalağı biçimli salkımlarda yetişmesi nedeniyle verilmiştir. Bu üzümden üretilen şaraplar da koyu altın sarısından bakıra ve hatta açık pembe bir tona kadar değişir ve kabuk teması şarapları için daha popüler üzümlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Chenin blanc</span> Şaraplık beyaz üzüm çeşidi

Chenin blanc, Fransa'nın Loire Vadisi'nden gelen bir beyaz şarap üzüm çeşididir. Yüksek asiditesi, köpüklü şaraplardan dengeli tatlı şaraplarına kadar çeşitler yapmak için kullanılabileceği anlamına gelir, ancak asmanın doğal canlılığı kontrol edilmezse çok yumuşak, nötr şaraplar üretebilir. Loire dışında, Yeni Dünya şarap bölgelerinin çoğunda bulunur; Güney Afrika'da en yaygın olarak ekilen çeşittir ve burada tarihsel olarak Steen olarak da bilinir. Üzüm, 1655'te Jan van Riebeeck tarafından Güney Afrika'da yetiştirilen ilk üzümlerden biridir ve 1685'te Nantes Fermanı'nın iptal edilmesinin ardından Fransa'dan kaçan Huguenot'larla bu ülkeye gelmiştir. Chenin blanc, Avustralya'da da sıklıkla yanlış tanımlanıyordu, bu nedenle ülkedeki erken tarihini izlemek kolay değil. 1832'de James Busby'nin koleksiyonunda tanıtılmış olabilir, ancak C. Waterhouse, 1862'de Güney Avustralya'nın Houghton kentindeki Highercombe'da Steen yetiştiriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Fransız şarabı</span>

Fransız şarabı, Fransa'nın her yerinde, yılda 50 ila 60 milyon hektolitre veya 7-8 milyar şişe arasında üretilir. Fransa, İtalyan, İspanyol ve Amerikan şarap üreten bölgeleriyle birlikte dünyanın en büyük şarap üreticilerinden biridir. Fransız şarabının tarihi M.Ö. 6. yüzyıla kadar uzanır ve Fransa'nın birçok bölgesinin şarap yapım tarihi Roma zamanlarına dayanır. Üretilen şaraplar, uluslararası alanda satılan pahalı şaraplardan, savaş sonrası dönemin Margnat şarapları gibi genellikle yalnızca Fransa'da görülen mütevazı şaraplara kadar çeşitlilik gösterir.