İçeriğe atla

Piginda

Piginda / Bargasa
Diğer adıBargasa
KonumBozdoğan, Aydın,  Türkiye
BölgeKarya
TürYerleşim
Tarihçe
KuruluşMÖ.4.yüzyıl
Devir(ler)İlk Çağ
Kültür(ler)Helenistik dönem, Roma Dönemi
Sit ayrıntıları
Buluntu(lar)Antik kent tiyatrosu, kent surları
Kazı tarihleri1997-1998
ArkeologlarProf. Dr. Ender Varinlioğlu

Piginda (Pyginda) veya Bargasa, Batı Anadolu'da, Aydın ilinin Bozdoğan ilçesine bağlı Çamlıdere Köyü'ne yaklaşık 7 kilometre mesafede Büyük Menderes Nehri'nin bir kolu olan Akçay'ı panoramik olarak gören bir tepe üzerine konumlanmış bir antik kenttir.[1][2] Bir başka kaynağa göre kent, Bozdoğan'ın kuzeyinde Kavaklı köyü sırtlarında yer almakta olup, Piginda – Bargasa şeklinde ikili bir isimle değerlendirilmesi yanlıştır,[3] ancak Aydın Arkeoloji Müzesi'nde bulunan kente ait kalıntılar Bargasa/Piginda yerleşimi adıyla sunulmaktadır.[4]

Kente ilişkin bilgiler Bizanslı Stephanos'un Ethnica adlı coğrafya sözlüğünde geçer.[5] Piginda adının Luvi kökenli olduğu düşünülmektedir. Stephanos, Piginda'yı ‘demos’ yani küçük bir yerleşme olarak tanıtır.[6]

MÖ 4. yy.'la dayanan antik yerleşim, üç farklı akropolden oluşmakta ve tipik Karya mimarisi özelliklerini yansıtmaktadır. Helenistik döneme atfedilen surlar, yaklaşık 1 metre kalınlığındadır.[1] Kentin önemli yapıları arasında üç sarnıcın birleşmesiyle oluşmuş bir tiyatro ve muhtemelen Heraion diyebileceğimiz kutsal yapı bulunur. Kare planlı bir yapıda bulunan yazıttan anlaşıldığı kadarıyla kentte Zeus Pigindenos kültü mevcuttu.[5]

Bargasa/Piginda yerleşimine ilişkin ilk çalışmalar, 19. yüzyılın sonlarında Amerikalı arkeolog James Morton Paton tarafından, kent lejantının yer aldığı sikkeler üzerinde yapılmıştır.[7] Klaudyos Batlamyus'u kaynak alan araştırmacılar, bu kentin konumunu Alabanda ve Amyzon'a yakın olarak belirlemekte ve bu görüşlerini Aydın ili sınırları içinde bulunan Bargasa sikkeleriyle desteklemektedirler.[7]

Kentte ilk kazı çalışmalarına 1997 ve 1998 yıllarında başlanmıştır. Bu çalışmalar, Aydın Arkeoloji Müzesi başkanlığında, Bordeaux Üniversitesi'nin desteğiyle ve Pierre Debord (1942-2015) 'un bilimsel danışmanlığında gerçekleştirilmiştir.[8]

Kentte 2012'de Aydın Müzesi tarafından yapılan yüzey araştırmaları sonucunda Bargasa (Piginda), Aydın Kültür Envanteri listesine alınmıştır. Piginda Antik Kenti'nde yapılan kurtarma kazılarında bulunan heykeller ve diğer eserler Aydın Arkeoloji Müzesinde sergilenmektedir.[6]

Kaynakça

  1. ^ a b "Piginda Antik Kenti | T.C. BOZDOĞAN BELEDİYESİ". bozdogan.bel.tr. Erişim tarihi: 4 Eylül 2024. 
  2. ^ "Piginda-Bargasa antik kenti: Bozdoğan'ın tarihi hazinesi". Aydın Ses Gazetesi | En Güncel Aydın Haberleri - SON DAKİKA. Erişim tarihi: 4 Eylül 2024. 
  3. ^ "Kültür Envanteri - Bargasa". kulturenvanteri.com. 5 Kasım 2021. 4 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2024. 
  4. ^ Kapuci, Umut (31 Aralık 2021). "Aydın Arkeoloji Müzesi'nden Bargasa/Piginda Heykeltıraşlık Eserleri" (PDF). Denizli İli, Tavas İlçesi, Yaka Mahallesi’ndeki Kilise Kurtarma Kazısı ve Artemis Sibyrallis’e Ait Yeni Bir Yazıtın Ön Değerlendirmesi. 1 (2): 23-40. doi:10.53538/arm.2021.1/02. 
  5. ^ a b "Piginda". www.ktb.gov.tr. 4 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2024. 
  6. ^ a b Aydın, Safiye (21 Nisan 2023). "Aydın'daki Antik Kentler 6- Bargasa (Pyginda)". AydınDenge.Com. 4 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2024. 
  7. ^ a b Paton, W. R.; Myres, J. L. (1896). "Karian Sites and Inscriptions". The Journal of Hellenic Studies (İngilizce). 16: 188-236. doi:10.2307/623947. ISSN 2041-4099. 4 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2024. 
  8. ^ Varinlioğlu 1998 Varinlioğlu, E., “Çamlıdere’de Kazılar”, XIX. Kazı Sonuçları Toplantısı, II. Cilt, 195- 204.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zeugma</span> Türkiyede bir antik kent

Zeugma, Gaziantep'in Nizip ilçesine bağlı Belkıs köyünde bulunan antik yerleşim.

<span class="mw-page-title-main">Syedra</span> Antalyada antik kent

Syedra, Antalya il sınırları Alanya ilçesi yakınlarındaki antik kent. Alanya'nın 20 kilometre doğusundadır. Alanya Arkeoloji Müzesi'nin Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü izni ve desteğiyle çalışmaları sürdürülen Syedra Antik Kenti'nde kazı çalışmaları ilk olarak 1994-1999 tarihleri arasında yapılmış ve kazı çalışmaları sonunda çıkan veriler ışığında, kent tarihinin MÖ 7. yüzyıla kadar uzandığı ve iskan faaliyetlerinin olduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Arikanda</span> Finike ilçesi yakınlarındaki antik kent

Arikanda, Antalya il sınırları Finike ilçesi yakınlarındaki Likya antik kent.Elmalı - Finike kara yolunun tam yarısında bulunan Arifköyünün Aykırıçay mahallesine yakın bir ören yeridir. Tarihi Bakır Çağı'na kadar geri gitmektedir ve şehrin adı yerli Anadolu dillerinden olan Luvice'de “yüksek kayaların yakınındaki yer” anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Fokaia</span>

Fokaia, İzmir'in Foça ilçesinin Antik Çağ'da ve Bizans Dönemi'ndeki adı. On iki İon kentinden biridir. Önceleri kentin kuruluşu MÖ 11. yüzyıl Aiol'ler tarafından gerçekleştiği, MÖ 9. yüzyılda ise kentin İon tarafına geçtiği düşünülüyordu. Fakat yapılan son araştırmalar kentin kuruluş tarihini MÖ 2000'e kadar geri götürüyor.

<span class="mw-page-title-main">Sagalassos</span> Burdur yakınlarında antik kent

Sagalassos, Antalya'ya 110, Isparta'ya 41 km uzaklıkta, Burdur'un Ağlasun ilçesinin 7 km kuzeydoğusunda yer alan antik bir kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Hadrianopolis (Paflagonya)</span> Türkiyede bir antik kent

Hadrianopolis Karabük'ün Eskipazar ilçesinde bulunan henüz yeryüzüne çıkarılmamış bir antik kenttir. Antik kent Roma döneminde 4. yüzyılda kurulmuştur. Ankara-Karabük yolu üzerinde bulunan Eskipazar merkezine 3 km uzaklıkta bulunan Hacı Ahmetler Köyü'ndeki asfalt yol ile ulaşım sağlanmaktadır. Günümüzde antik kentin bir bölümünün üzeri kapatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aizanoi</span>

Aizanoi, Kütahya şehir merkezine 58 kilometre uzaklıkta, Çavdarhisar ilçesinde bulunan antik kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Daskileion</span> Türkiyede arkeolojik bir yerleşim

Dascylium, Dascyleium, Dascylus ya da Daskyleion olarak da yazılır. Güney Marmara'da günümüz Balıkesir, Bandırma, Ergili mahallesi sınırları içinde, antik dönemde Misya olarak anılan bölgede yer alan bir antik kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Uşak Arkeoloji Müzesi</span>

Uşak Arkeoloji Müzesi, Uşak ilinde bulunan arkeolojik bir müzedir. 1967 yılında başlatılan müzenin inşaatı 1969 yılında bitirilmiştir. 23 Mayıs 1970 tarihinde teşhir tanzimi tamamlanan müze, Uşak Müze Müdürlüğü olarak hizmete açılmıştır. 2012 yılında tren istasyonu mevkiinde 14 bin 500 metrekare kapalı alana üzerine yeni bir müze binası inşasına başlamış ve dört yılın ardından 2016 yılında tamamlanmıştır. Yaklaşık 48 yıl boyunca aynı binada hizmet veren Arkeoloji Müzesi, yaklaşık 16 milyon liraya mal olan 3 katlı modern yeni müze binasının 2018 yılında teşhir ve tanzim çalışmalarının bitmesiyle tren istasyonu mevkiine taşınarak modern müzeler arasında yerini almıştır. Envanterinde yer alan 43.000 bin eser ve sikkeden 2.500'ü müze içerisinde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Smirni</span> İzmirde bulunan antik şehir

Smirni, İzmir sınırları içinde iki farklı konumda yer alan tarihî kentler. Körfezin kuzeydoğusunda yer alan ve yüzölçümü yaklaşık yüz dönüm olan bir adacık üzerinde kurulmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Çukuriçi Höyüğü</span>

Çukuriçi Höyüğü, İzmir ilinin güneyinde, Selçuk ilçesinin 1 km güneyinde, Efes antik kentinin hemen güneydoğusunda yer alan bir höyüktür. Kentin Magnesia kapısından 500 metre mesafede, antik Smyrna olarak adlandırılan günümüzde Çukuriçi Mevkii olarak bilen yerdedir. Höyük'ün yanından Derbent Deresi akmaktadır. Selçuk – Aydın karayolunun Efes ayrımından sonra, karayolunun 100 metre batısındadır. Höyüğün adının Apasas olduğu ileri sürülmekle birlikte kazı ekibince bölgenin adı verilmiştir. Yerleşmenin MÖ 3. binyılda deniz kenarında olduğu hem jeomorfologlarca yapılan araştırmalarda, hem de kazılardaki çok sayıdaki deniz kabuğu buluntusuna dayanılarak ileri sürülmektedir. Tepe, günümüzde bile son derece verimli bir ovada yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jale İnan</span> Türk arkeolog

Jale İnan, Türkiye'nin ilk kadın arkeoloğudur.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Roma Tiyatrosu</span> Ankaradaki Antik Roma yapısı

Ankara Roma Tiyatrosu, Türkiye'nin başkenti Ankara'da Altındağ ilçesine bağlı Ulus semtinde Hisar Caddesi ile Pınar Sokak arasında yer alan Antik Roma Tiyatrosudur. Yapım tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte MS 2. yüzyıla tarihlendirilmektedir.

Pompeiopolis, Antik Paflagonya bölgesinde yer alan bugün Kastamonu'nun Taşköprü bölgesine düşen antik bir kenttir. Şehir Pompey tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mersin Arkeoloji Müzesi</span> Arkeoloji müzesi

Mersin Arkeoloji Müzesi veya Mersin Müzesi, Mersin'in merkez ilçelerinden Yenişehir ilçesi sahilinde, Muğdat Camii hemen güneyinde ve Deniz Müzesinin yanında bulunan arkeoloji müzesidir ve ildeki en büyük müze olma özelliği taşır. Arkeoloji müzesi olarak kurulan müze etnografya bölümüne de sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Troya Müzesi</span> Türkiyenin Çanakkale ilinde bir müze

Troya Müzesi, Türkiye'nin Çanakkale ilinde Troya antik kentinden ve Troas bölgesinin diğer antik kentlerinden çıkarılmış eserlerin sergilendiği arkeoloji müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Miletopolis</span>

Miletopolis veya Miletoupolis (Μιλητούπολις) Antik Mysia bölgesinin kuzeyinde, Macestus ve Rhyndacus nehirlerinin birleştiği noktada kurulmuş bir şehir. Adını şehrin batısından geçen günümüzde Simav Çayı olarak bilinen Macestus Nehri'nden alır.

<span class="mw-page-title-main">Juliopolis Nekropolü</span>

Juliopolis Nekropolü; Ankara'nın Nallıhan ilçesinde bulunan bir nekropoldür. Juliopolis Antik Kenti'nin bir parçası olan alan ilk olarak 1999 yılında keşfedilmiş ve milattan sonra 1. yüzyıla tarihlenmiştir. Anadolu Medeniyetleri Müzesi bünyesinde gerçekleştirilen çok sayıda kazıda üzerinde "Bithynia’nın kayıp kenti Juliopolis" yazan bronz sikkeler ele geçirilmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda nekropolün Helenistik dönemde oluşturulduğu, Roma döneminde yoğun biçimde kullanıldığı ve Bizans döneminde de hizmet vermeye devam ettiği tespit edilmiştir.

Apollonia Ad Rhyndacum, antik dönemde Yunan mitolojisi tanrısı Apollon'a adanmış ve Apollonia adı verilmiş Yunan kentlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Pigela</span> Anadoluda bir antik kent

Pygela ya da Phygela, Efes'in güneyinde Kuşadası Körfezi kıyısında, küçük bir antik İyonya kasabasıydı. Tarihte sağlık şehri olarak kurulan ilk yerleşim yerlerinden biri olan kentin kuruluşu Yunan mitolojisinde Miken Kralı Agamemnon'a atfedilir. Kuruluş mitinde ilk yerlilerini Troya Savaşı sonrasında Aka ordusunun bir bölümünün oluşturduğundan bahsedilir ancak arkeolojik buluntular kentteki ilk yerleşimin tarih öncesi dönemlere tarihlendiğine işaret etmektedir. Erken Tunç Çağı'ndan Orta Bizans Dönemi'ne kadar kesintisiz yerleşimin olduğu düşünülen kent, MÖ 5. yüzyılda Attika-Delos Deniz Birliği'nin üyeleri arasında yer almıştır. Bir polis olan kentte Artemis Munychia tapınağı bulunmaktaydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.