İçeriğe atla

Pietro Canonica

Pietro Canonica
Genel bilgiler
Doğum1 Mart 1869(1869-03-01)
Moncalieri, İtalya
Ölüm8 Haziran 1959 (90 yaşında)
Roma
Uyrukİtalya
AlanıHeykeltıraş, Ressam, Besteci
Sanat eğitimiAccademia Albertina
Ünlü yapıtlarıAtlı Atatürk Anıtı, Taksim Cumhuriyet Anıtı

Pietro Canonica (1 Mart 1869, Moncalieri – 8 Haziran 1959, Roma), İtalyan heykeltıraş, ressam ve besteci.

Uluslararası üne sahip bir heykeltıraş olan Canonica, cumhuriyetin ilk yıllarında Türkiye'de gerçekleştirdiği büyük çaplı mermer ve bronz heykeller ile Türk sanat tarihinde iz bırakmıştır. İstanbul'daki ünlü Taksim Cumhuriyet Anıtı, Türkiye'deki eserlerinin en ünlüsüdür.

Yaşamı

İtalya'nın en önemli sanat kurumlarından birisi olan Torino Albertina Güzel Sanatlar Akademisi'nde heykeltıraşlık eğitimi aldı. 1922'de Torino'dan Roma'ya taşındı. Özellikle atlı heykellerdeki ustalığı ona ün getirdi. Pek çok aristokratın ve İngiliz Kraliyet ailesi mensuplarının heykellerini yapan sanatçı; büstler, heykeller yapmak üzere Avrupa'nın hemen hemen tüm saraylarından davet aldı.

I. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa sarayları ve aristokrat çevreler için eser üretme imkânı kalmayınca büyük anıtsal çalışmalara yöneldi. İtalya'da I. Dünya Savaşı şehitleri anısına meydanlara dikilen anıtların çoğu Canonica'nın eseridir.[1]

Canonica, yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'ne yaptırılacak anıtlar için 1920'lerde bu ülkeden siparişler aldı. Kendisine ilk olarak Ankara'da Etnografya Müzesi önüne dikilecek Atlı Atatürk Anıtı için sipariş verilmişti. Ankara'da Mareşal Atatürk Anıtı'nı da yaptıktan sonra, Taksim Meydanı'na yapılacak olan Cumhuriyet Anıtı için İstanbul Belediyesi'nden sipariş aldı. Eser, 1928'de kaidesinin üzerine yerleşti. 1928'de düzenlenen Gazi Büstü Kupası için Atatürk büstü yaptı. Türkiye'deki son eseri, Roma'da üretilip 1932'de yerine yerleştirilen İzmir'deki atlı Atatürk anıtı'dır.

1928'de Roma'daki St. Peter Bazilikası'na Papa XV. Benedict'in bir heykelini yapan sanatçı, 1929'da İtalya Akademisi'ne seçildi. II. Dünya Savaşı'ndan sonra daha çok dini eserler verdi.

Hayatı boyunca Venedik, Paris, Roma, Londra, St. Petersburg ve Brüksel'deki hemen hemen tüm önemli ulusal ve uluslararası sergilere katıldı. Başta San Luca Akademisi olmak üzere pek çok diğer İtalyan ve yabancı akademisinin üyesi idi.

Heykeltıraşlığının yanı sıra müzik alanında da başarılı olmuştur. Cravero de Vittore Veneziani'den müzik dersleri almış ve opera eserleri bestelemiştir. Tanınmış operaları: La Sposa di Corinto (Korynthos Gelini); Enrico di Mirval, Miranda (Shakespeare in The Tempest -Fırtına- adlı oyunundan). Ayrıca resim çalışmaları da vardır; kendi portrelerini ve doğa manzaralarını içeren resimler yapmıştır.

Başarılı sanat yaşamı nedeniyle 1950'de İtalya Parlamentosuna ömür boyu senatör seçilen Pietro Canonica, 8 Haziran 1959'da Roma'da hayatını kaybetti.

Sanatçı, Roma şehrinin izniyle Villa Borghese Parkı'nın içindeki tarihi bir yapıyı ev ve stüdyo olarak kullanma ayrıcalığını elde etmiş ve hayatının sonuna kadar orada yaşamıştı. Evini kendisinin, o dönemin ve içinde bulunduğu sosyal çevrenin ruhunu yansıtacak şekilde döşedi. Ölümünden sonra evi, müze haline geldi.[1]

Eserleri

Pietro Canonica'nın yapıtları arasında en önemlileri: St. Petersburg'da Çar II. Aleksandr'ın Atlı Anıtı; Buenos Aires'te Arjantin cumhurbaşkanı Figueroa Malacorta Anıtı; Kolombiya'da Simon Bolivar Anıtı; Bağdat'ta Kral I.Faysal'ın atlı heykeli ve Türkiye'de yaptığı dört Atatürk anıtı.

Türkiye'deki çalışmaları

Sanatçının 1927-1932 yılları arasında imza attığı anıt çalışmaları:[2]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ a b "Museo Pietro Canonica a Villa Borghese, Müze web sitesi, Erişim tarihi:04.07.2012". 17 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2012. 
  2. ^ Osma, Kıvanç (2003). Cumhuriyet Dönemi Anıt Heykelleri (1923-1946). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi. ISBN 9751616786. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zühtü Müridoğlu</span> Türk heykeltıraş

Zühtü Müridoğlu, Türk heykeltıraş.

Rahmi Aksungur, Türk heykeltıraş, akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Gezer</span> Türk yontucu

Hüseyin Gezer, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Etnografya Müzesi</span> Ankara, Türkiyede bir müze

Ankara Etnografya Müzesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunmaktadır. Kurtuluş Savaşı'nda cuma namazlarının kılındığı eski adı Namazgâh Tepesi olan yerde kuruldu. Önceleri Arkeoloji Müzesi olarak kullanılması düşünülmüş, sonra Resim Heykel Müzesi olmasına karar verilmiş, açılış töreninden sonra bugünkü işlevine kavuşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ali Hadi Bara</span> Türk heykeltiraş

Ali Hadi Bara, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Zerrin Bölükbaşı</span> Türk heykeltiraş

Zerrin Bölükbaşı, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyet Meydanı (İzmir)</span> İzmir, Türkiyede bir meydan

Cumhuriyet Meydanı, İzmir'in Konak ilçesinde yer alan bir meydandır. Şehrin Konak Meydanı ve Gündoğdu Meydanı'yla birlikte en önemli meydanlarından biridir. Kültür, İsmet Kaptan ve Akdeniz mahallelerinin kesişim noktasını oluşturur.

Rudolf Belling, Alman heykeltıraş. Soyut heykel üreten ilk Alman sanatçılardandır. II. Dünya Savaşı yıllarında Türkiye’ye göçmüş ve 40 yıl boyunca Türkiye’de yaşayarak Türk heykeltıraşlarının yetişmesinde emek vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Taksim Cumhuriyet Anıtı</span>

Taksim Cumhuriyet Anıtı, İstanbul, Taksim Meydanı'nda bulunan anıt. İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica'ya yaptırılan, iki genç Türk; Hadi (Bara) Bey ve Sabiha (Bengütaş) Hanım'in yardımlarıyla, anıt 1928'de tamamlanmıştır. 8 Ağustos 1928'de açılan anıtın, kaide ve çevre düzeni mimar Giulio Mongeri tarafından yapılmıştır.

Cumhuriyet dönemi Ankara'sında açılan ilk anıt namazgah tepedeki Etnografya Müzesi önüne yerleştirilen Atlı Atatürk Anıtıdır, anıt 29 Ekim 1927 yılında açılmış, bu anıtı Zafer Meydanındaki Mareşal Atatürk Anıtı ve Ulus Zafer Anıtı izlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Büstü</span>

Gazi Büstü, Mustafa Kemal Atatürk hayattayken, onun adına Tayyare Cemiyetine gelir sağlama amacıyla düzenlenen tek maçlık futbol müsabakasıydı. 10 Ağustos 1928 günü Galatasaray ile Fenerbahçe arasında Taksim Stadı'nda oynanan karşılaşmada Fenerbahçe, son 17 dakikaya 3-1 önde girdi. Daha sonra Galatasaraylı Muslihittin ve Latif ile iki gol bulan Galatasaray, karşılaşmada 3-3'lük eşitliği sağladı. Kazanan tarafın belirlenmesi için 31 Ağustos 1928'de iki takım tekrar karşılaştı. Galatasaray, Necdet'in 3 ve Şadli'nin golleriyle maçı 4-0 kazanarak Gazi Büstü'nün sahini oldu. Büst, hâlen Galatasaray Müzesi'nde sergilenmektedir.

Atatürk Anıtı ile şu maddeler kastedilmiş olabilir:

Sabiha Ziya Hanım, Türk ressam ve heykeltıraş. Sanayi-i Nefise Mektebi'nin heykel bölümünden mezun olan ilk kadın sanatçıdır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Atatürk Anıtı</span> İzmir, Türkiyede bir anıt

İzmir Atatürk Anıtı, İzmir Cumhuriyet Meydanı'na Millî Mücadele'yi temsil etmek üzere 1932'de dikilmiş anıttır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Anka Özkan</span> Türk heykeltıraş

Hüseyin Anka Özkan,, Türk heykeltıraş.

Ratip Aşir Acudoğu,, Türk heykeltıraş. Serbest figüratif heykelleri ve anıt çalışmalarıyla tanınmıştır.

<i>Atlı Atatürk Anıtı</i>

Atlı Atatürk Anıtı, Ankara Etnografya Müzesi önünde bulunan, Atatürk'ü at üzerinde mareşal üniformalı ve pelerinli olarak tasvir eden bronz anıt.

<span class="mw-page-title-main">Mareşal Atatürk Anıtı</span>

Mareşal Atatürk Anıtı, İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica tarafından 1927'de yapılan Mustafa Kemal Atatürk'ü mareşal üniforması içinde ayakta, iki eli ile kılıcının kabzasını kavramış biçimde gösteren anıt.

<span class="mw-page-title-main">Kenan Yontunç</span> Türk heykeltıraş

Prof. Ahmet Kenan Yontunç, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Nijat Sirel</span> Türk heykeltıraş

Ali Nijat Sirel, Türk heykeltıraştır.