İçeriğe atla

Pierre Guillaume Frédéric le Play

Frédéric le Play
DoğumPierre Guillaume Frédéric le Play
11 Nisan 1806(1806-04-11)
La Rivière-Saint-Sauveur, Fransa
Ölüm5 Nisan 1882 (75 yaşında)
Paris, Fransa
Çocuk(lar)Albert Le Play
Akademik geçmişi
Alma materÉcole Polytechnique, Mines Paris-PSL
EtkilendikleriJoseph de Maistre · Louis de Bonald
Akademik çalışmaları
DisiplinEkonomi, politik ekonomi, sosyoloji, epistemoloji, mühendislik
GelenekKarşı devrim
Önemli öğrencileriRené de La Tour du Pin · Albert de Mun · Louis Dimier · Edmond Demolins · Frédéric Amouretti [fr]
EtkiledikleriAdolphe Focillon (1823-1890), Charles de Ribbe (1827-1899), Émile Cheysson (1836-1910), Alexis Delaire (1836-1915), Henri de Tourville (1842-1903), Claudio Jannet (1844-1894), Edmond Demolins (1852-1907), Paul de Rousiers (1857-1934), Gabriel Olphe-Galliard (1870-1947), Victor Brants (1854-1917), Léon Gérin, Jean-Charles Brun

Pierre Guillaume Frédéric le Play ya da yaygın adıyla le Play (d. 11 Nisan 1806, La Rivière-Saint-Sauveur – ö. 5 Nisan 1882, Paris), Fransız maden mühendisi, sosyolog ve ekonomist. Türkiye'de daha çok Prens Sabahaddin ekseninde bilinir.

Yaşamı ve çalışmaları

Küçük yaşta babasını kaybettiği için anne ve teyzesi tarafından yetiştirildi. École Polytechnique'de maden mühendisliği eğitimi aldı. Sosyolojiye geçişinde farklı nedenler bulunmaktadır. Kimilerine göre köy yaşamını bilmesi ve muhafazakâr bir çevrede yetişmesi ile Temmuz Devrimi'nin kendisindeki etkisi onu sosyolojiye yöneltmiştir. Le Play 1829 yılında uzun süreler devam edecek olan Avrupa seyahatlerine başladı. Almanya, İngiltere, Rusya gibi şehirlerde bulundu. İşçi ve köylü sınıfı üzerine ciddi saptamalar gerçekleştirdi. Temmuz Devrimi dışında 1848 Devrimleri'ne de tanıklık etti. Geliştirdiği metot ile yüzlerce işçi ailesini inceleyen Le Play, 1855 yılında Les Ouvriers Européens (Avrupa İşçileri) adlı saha çalışması olan monografik özellikteki eserini yayımladı. Eserinde 36 Avrupa ailesini inceledi. Bu kitabın genişletilmiş baskısı olan La Réforme sociale, déduite de l’observation comparée des peoples européens (1864) sonrasında L’Organisation du Travail (1870) adlı eserini yayımladı. Düşünce ve fikirleri zaman zaman değişime uğradı ve çelişki gösterdi. 1856 yılında kurduğu Societe d'Economie Sociale ile çalışmalarını sistemli bir şekilde sürdürdü.[1][2]

Kaynakça

  1. ^ Özavcı, Ozan. "Prens Sabahaddin'in Fikrî Kaynakları: Le Play ve Toplum Bilim". Doğu Batı. 4 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2017. 
  2. ^ Murtaza, Korlaelçi. "Le Play Mektebi ve İlk Türk Temsilcisi Prens Sabahattin Bey". Dergipark. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hilmi Ziya Ülken</span>

Mehmet Hilmi Ziya Ülken, Türk düşünce yaşamında ve Türkiye'de bir felsefe geleneğinin oluşmasında büyük etkisi olmuş bir filozof ve sosyologdur.

<span class="mw-page-title-main">Charles Perrault</span>

Charles Perrault, Fransız şair, yazar, edebiyat teorisyeni.

<span class="mw-page-title-main">Ekim Devrimi</span> Sovyetler Birliğinin kurulmasının yolunu açan, Lenin ve diğer devrimcilerin önderliğinde gerçekleştirilen devrim

Ekim Devrimi, Bolşevik Devrimi, Rus Devrimi ya da Büyük Ekim Sosyalist Devrimi, ayrıca bilinen adı ile Ekim Ayaklanması, Rusya’da Jülyen takvimine göre 25 Ekim 1917’de, Petrograd’daki geçici hükûmetin devrilerek iktidarın Lenin önderliğindeki Bolşeviklere geçmesini sağlayan ve Sovyetler Birliği’nin kurulmasına yol açan olaydır.

<span class="mw-page-title-main">Alphonse de Lamartine</span> Fransız yazar, şair ve siyasetçi (1790 - 1869)

Alphonse Marie Louise Prat de Lamartine, Fransız yazar, şair ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Bourdieu</span> Fransız Sosyolog, Yazar

Pierre-Felix Bourdieu, Fransız sosyolog, antropolog ve felsefeci.

<span class="mw-page-title-main">Émile Zola</span> Fransız yazar (1840-1902)

Émile François Zola, Fransız yazardır.

Troçkizm, Marksizm'in Troçki'nin bakış açısıyla yorumlanmasıdır. Aynı zamanda 1917 Ekim Devrimi'nden sonra ortaya çıkmış bir ayrımı ifade eder. Sovyetler Birliği'nde "sol muhalefet" olarak örgütlenmiş, Troçki'nin kurduğu 4. Enternasyonal'le başlayarak günümüze kadar gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pierre-Joseph Proudhon</span> Anarşist ve sosyalist kuramcı

Pierre-Joseph Proudhon, Fransız ekonomist ve düşünür. Kendini "anarşist" olarak adlandıran ilk kişidir ve ilk anarşist düşünür olarak nitelenir.

<span class="mw-page-title-main">Prens Sabahaddin</span> Türk siyasetçi ve düşünür

Mehmed Sabahaddin, Türk siyasetçi ve düşünür. Babası Damat Gürcü Halil Rifat Paşa'nın oğlu, Osmanlı Adliye nazırlarından Mahmud Celaleddin Paşa, annesi Sultan Abdülmecid'in kızı, Sultan Abdülhamid'in kız kardeşi, Seniha Sultan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Frédéric Bastiat</span> Fransız siyasetçi (1801-1850)

Claude-Frédéric Bastiat Fransız ekonomist, yazar ve Fransız Liberal Okulu'nun önde gelen bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Corneille</span> 17. yüzyılın en büyük üç Fransız tiyatrocusundan birisi

Pierre Corneille, Molière ve Racine'le birlikte 17. yüzyılın en büyük üç Fransız tiyatrocularından biridir. Corneille, “Fransız trajedisinin kurucusu” olarak tanınmış ve kırk yıla yakın bir süre boyunca yapımcılık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Christophe Grangé</span>

Jean-Christophe Grangé Fransız yazar, gazeteci ve senarist. Eserleri 30'dan fazla dile çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Anatole France</span> Fransız yazar (1844 – 1924)

Anatole France, Fransız yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Loti</span> Fransız yazar (1850 – 1923)

Pierre Loti, asıl adı Louis Marie Julien Viaud, Fransız romancı. Pierre Loti isminin yazara, kimi kaynaklara göre öğrencilik yıllarında; kimi kaynaklara göreyse, 1867 yılında yaptığı Okyanusya seferi sırasında, Tahitili yerliler tarafından verildiği söylenir. "Loti", egzotik iklimlerde yetişen egzotik bir çiçeğin ismidir.

Bu maddede; Rus sosyalist devrimci, Marksist-Leninist ideolojinin fikirsel önderi, Ekim Devrimi'nin lideri ve Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir Lenin'e ait kitap, yazı, konuşma, makale ve mektup gibi eserler ile kendi hakkında yazılmış kitaplar yer almaktadır. Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin öncüsü ve Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin (RSDİP) ilk lideridir. Lenin, dünyada eserleri yabancı dile en fazla tercüme edilen kişidir.

Osmanlı İmparatorluğu'nda liberalizm modernleşme çabalarıyla birlikte Avrupa'daki liberal düşünce dünyasının gelişimini takip eden dönemlerde ortaya çıktı. Sakızlı Ohannes Paşa, Mehmet Cavit Bey ve Prens Sabahattin gibi isimler bu konuda öne çıkan ilk kişiler oldu. Ohannes Paşa'nın sosyalizm karşıtlığı ve devletçi politikaları reddi ile iktisadi ve rekabetçi özgürlüğü savunması onu öne çıkan ilk Osmanlı liberalleri arasına soktu. Mehmed Cavid Bey Ulum-u İktisadiye ve İçtimaiye Mecmuası ekseninde liberal düşüncede ilk kıvılcımları ortaya koyarken Prens Sabahattin ise 1902 Jöntürk Kongresi ekseninde Türkiye'de merkez sağ ve merkez sol ayrımında merkez sağı temsil eder hale geldi. Ahmed Rıza Bey grubundaki Auguste Comte fikri onda le Play temelli karşıtlığı etkili kıldı, adem-i merkeziyetçi bir yapıya büründü. Bu kongre erken cumhuriyet dönemini etkiledi: Serbest Cumhuriyet Fırkası (SCF) liberal anlayışla 13 Ağustos 1930'da Ali Fethi Okyar’la Atatürk'ün isteği üzerine kurdurulurken bunu 1950'de Adnan Menderes ile iktidara gelen Demokrat Parti takip etti. Parti milli egemenliğe dayanan muhafazakâr bir eğilime girene kadar liberal görünümdeydi.

<span class="mw-page-title-main">Esperanto işçi hareketi</span>

Esperanto işçi hareketi, Esperanto dilinden pratik olarak faydalanarak işçi hareketinin amaçlarını, özellikle de kapitalizme karşı mücadeleyi ilerletmek hedefine sahip uluslararası harekettir. Esperanto işçi hareketi yalnızca politik bir hareket değil, aynı zamanda kültürel ve eğitsel bir harekettir. Günümüzde, Esperanto işçi hareketinde küresel düzeyde aktif olan başlıca Esperanto dernekleri, Sennacieca Asocio Tutmonda, Internacia Komunista Esperantista Kolektivo ve Monda Asembleo Socia'dır.

Edmond Demolins, Fransız sosyal tarihçi. Pierre Guillaume Frédéric le Play'in öğrencisidir. Maarif maarifle ilgili sorunlarla ilgilendi, 1989'da Cecil Reddie tarafından hayata geçirilen Abbotsholme Okulu'na özel bir hayranlığı vardı. Bu okuldaki sistemi temel alarak École des Roches'i kurdu. Prens Sabahaddin le Play sonrasında Demolins'in de fikir dünyasından etkilendi.

Marc Ancel, Fransız yargıç ve hukuk teorisyeni.

<span class="mw-page-title-main">Alain de Benoist</span> Fransız gazeteci (d. 1943)

Alain de Benoist, Fabrice Laroche, Robert de Herte, David Barney ve diğer mahlaslarıyla da bilinen Fransız siyaset felsefecisi ve gazeteci, Nouvelle Droite'nin kurucu üyesi ve etnik milliyetçi düşünce kuruluşu GRECE'nin lideridir.