İçeriğe atla

Pierre Daye

Pierre Daye (1892, Schaerbeek, Belçika – 1960, Buenos Aires, Arjantin) Belçikalı bir gazeteci ve Nazi işbirlikçisiydi. Rexist Partinin destekçisi olarak Daye, II. Dünya Savaşı'ndan sonra kendini Juan Peron'un Arjantinine sürdü.

I. Dünya Savaşı'nda Daye, Yser Cephesi ve Doğu Afrika'daki Belçika Ordusunda görev yaptı. 1918'de Tabora Savaşı'ndaki deneyimleri hakkında bir kitap yayınladı.

Pierre Daye, Paul Colin tarafından ve Robert Poulet yönetiminde Ekim 1940'ta oluşturulan Nasyonal Sosyalist tezi destekleyen bir gazete olan Nouveau Journal'da dış politikadan sorumluydu.[1]

Daye, savaş sırasında yaratılan Editions de la Toison d'Or'un hissedarıydı (toplamda 150 hisseden 135'i Joachim von Ribbentrop başkanlığındaki Reich Dışişleri Bakanı'nın sorumluluğunda olan Slovak grubu Mundus'a aitti.[2]).

Daye, Robert Brasillach başkanlığındaki aşırı işbirlikçi Fransız dili incelemesi olan Je suis partout'un muhabiriydi. 18 Aralık 1946'da Brüksel Savaş Konseyi tarafından ortak çalışan olarak ölüm cezasına çarptırıldı.[3]

Savaştan sonra Je suis partout'unda çalışan Charles Lescat'in yardımıyla Arjantin'e kaçtı. Orada, Juan Perón tarafından Casa Rosada'da düzenlenen ve savaş suçlularının ve işbirlikçilerin kaçmasını organize etmek için bir ağın (halk dilinde ratlines olarak adlandırılır) oluşturulduğu toplantıya katıldı.[4] Taşralı René Lagrou ve Jacques de Mahieu gibi diğerleri ile birlikte Daye, Nazi kaçış yollarının merkezi oldu.[5]

Arjantin'de Daye, yazma faaliyetlerine devam ederek resmi bir Peronist incelemenin editörü oldu.[6] Anılarını yazdığı Avrupa'ya döndü ve 1960 yılında Arjantin'de öldü.

Kaynakça

  1. ^ Les débuts du Nouveau Journal sous l'occupation (1940-1941). Analyse critique du témoignage de Robert Poulet 15 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Fabrice Schurmans, Universidade de Coimbra, Centre d'étude des lettres belges (CELBUC); accessed 14 November 2016. (Fransızca)
  2. ^ Le Monde de l'édition en Belgique durant la Seconde guerre mondiale: l'exemple de l'édition de la Toison d'Or 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., par Michel B. Fincoeur (Fransızca)
  3. ^ Extradiciones 2 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., rgentina-rree.com; accessed 14 November 2016. (İspanyolca)
  4. ^ La Odessa que creó Perón 11 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Pagina/12, 15 December 2002. (İspanyolca)
  5. ^ Uki Goñi, The Real ODESSA, London: Granta Books, 2003, pp. 110-14.
  6. ^ Mark Falcoff, Peron's Nazi Ties 16 Ağustos 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Time, 9 November 1998, vol 152, n°19 (İngilizce)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fransızca</span> Romen dili

Fransızca, Hint-Avrupa dil ailesinin bir Romen dilidir. Tüm Romen dillerinde olduğu gibi, Roma İmparatorluğu'nun Halk Latincesinden türemiştir. Fransızca, Gallo-Romen dillerinden, Galya'da konuşulan Latinceden ve özellikle Kuzey Galya'da gelişmiştir. En yakın akrabası Oïl dilleridir. Fransızca, Gallia Belgica gibi Kuzey Roma Galyası'nın yerli Kelt dillerinden ve Roma sonrası Frank işgalcilerin (Cermen) Frank dilinden de etkilenmiştir. Bugün, Fransız sömürge imparatorluğu sayesinde, en önemlisi Haiti Kreolü olmak üzere, Fransız kökenli çok sayıda kreol dili vardır. Fransızca konuşan bir kişi veya ulus, Frankofon olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">1978 FIFA Dünya Kupası</span>

1978 FIFA Dünya Kupası, 11'inci Dünya Kupası olarak Arjantin'de 1 Haziran ve 25 Haziran arasında gerçekleşmişti. Arjantin ev sahibi olarak FIFA tarafından Haziran 1966'da seçilmişti. 1978 Dünya Kupası'nı Arjantin, finalde Hollanda'dayı uzatma dakikalarında attıkları gollerle 3-1 kazanarak aldı. Bu; Uruguay, İtalya, Batı Almanya ve İngiltere'den sonra kupayı ilk kez kazanan Arjantin, kupayı ev sahibi olarak kazanan 5. ülke oldu. Hollanda ise 2. defa üst üste finalde kaybetti. Turnuvada Brezilya 3., İtalya da 4. oldu.

<span class="mw-page-title-main">Juan Perón</span> Arjantinli asker ve siyasetçi

Juan Domingo Perón, Arjantinli asker ve siyasetçi. Peronist hareketin kurucusu ve önderi olan Peron, 1946-55 ve 1973-74 arasında başkanlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">François Mauriac</span> Fransız yazar (1885 – 1970)

François Mauriac, Fransız yazardır.

<i>Dont Cry for Me Argentina</i>

"Don't Cry for Me Argentina" 1976'nın en iyi müzikalleri arasında yer alan şarkıdır. İngilizceden Türkçeye çevrimi; "Benim İçin Ağlama Arjantin" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Dış Güvenlik Genel Müdürlüğü</span>

Dış Güvenlik Genel Müdürlüğü,, Fransa'nın dış istihbarat teşkilâtıdır. İngiltere'nin MI6 ve Amerika Birleşik Devletleri'nin CIA'inin Fransız eşdeğeri DSGE, Fransa Savunma Bakanlığı başkanlığında etkinlik gösteren ve istihbarat ve casusluk korunmasını sağlayan, iç muadili DGSI ile birlikte çalışan, özellikle yurt dışında milis ve karşı istihbarat operasyonlarını gerçekleştirerek ulusal güvenlik sağlayan bir kurumdur. Diğer çoğu istihbarat örgütleri gibi, etkinlikleri ve örgütlenme detayları gizlidir.

<i>Tenten ve Altın Post</i> (kitap)

Tenten ve Altın Post Fransızca özgün adı Tintin Et Le Mystère de la Toison d'Or olan Belçika-Fransa yapımı film ve "film kitabı". İngiltere baskılarında kullanılan ismi Tintin and the Golden Fleece'dir. Belçikalı çizer Hergé'nin yarattığı Tenten çizgi roman serisindeki karakterlere dayanarak 1961 yılında çevrilen filmin ardından, filmden alınan renkli ve siyah-beyaz fotoğraflarla bir nevi fotoroman tarzında film kitabı da oluşturulmuştur.
Filmi Jean-Jacques Vierne yönetmiş, başrollerinde Jean-Pierre Talbot (Tintin) ve Georges Wilson oynamışlardı.

<span class="mw-page-title-main">Isabel Martínez de Perón</span>

María Estela Martínez Cartas de Perón, Juan Perón'un üçüncü karısı ve 1974-1976 arasında Arjantin başkanı. Batı Yarımküresi'nin monarşik olmayan ilk kadın devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Klaus Barbie</span> "Lyon Kasabı", Alman SS subayı ve Gestapo üyesi

Klaus Barbie, Alman SS subayı, Gestapo üyesi. "Lyon Kasabı" olarak da bilinir.

Arjantin'deki Yahudilerin tarihi İspanyol ve Portekiz engizisyonlarına kadar dayanır. Río de la Plata Kral Vekilliğindeki birçok Portekizli tüccar Yahudi idi, fakat organize bir Yahudi topluluk Arjantin bağımsızlığını İspanya'dan 1810 yılında aldığı zaman kuruldu. Bu zamanlarda Fransa ve Batı Avrupa'nın diğer ülkelerindeki Yahudiler Arjantin'e yerleşmeye başladı. Bugünkü Arjantin Yahudilerinin %80'i Aşkenaz'dır.

<span class="mw-page-title-main">Nazi kaçış rotaları</span>

Nazi kaçış rotaları, II. Dünya Savaşı'nın ardından mağlubiyete uğrayan Mihver Devletleri ve özellikle Nazi Almanyasındaki başta Naziler olmak üzere savaş suçluları ve işbirlikçilerinin Avrupa'dan kaçmak için örgütledikleri güzergâhları tarif etmek için kullanılan bir tâbirdir. Söz konusu rotalar, genellikle Latin Amerika ülkelerine doğru olmuş, kaçanlar özellikle Arjantin, Paraguay, Brezilya, Uruguay, Şili ve Bolivya'ya saklanmışlardır. Bazı kişilerin ABD, Kanada ve çeşitli Orta Doğu ülkelerine gittiği de bilinmektedir. İlk kaçış güzergâhı Almanya-İspanya-Arjantin, diğer güzergâh ise Roma-Cenova-Latin Amerika idi. Kaçış rotalarını örgütleyen çeşitli kişi ve kuruluşlar önce bağımsız hareket etseler de, zamanla örgütlü hareket etmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">1928 Yaz Olimpiyatları'nda futbol</span>

1928 Yaz Olimpiyatları'ndaki futbol yarışmaları 27 Mayıs-13 Haziran tarihleri arasında, Olimpiyat Stadyumu ve Eski Stadyum'da düzenlendi. 17 millî takımın mücadele ettiği etkinlik, tek maçlı eleme sistemiyle oynandı. Uruguay'nın birincilikle tamamlayarak altın madalya kazandığı etkinlikte Arjantin gümüş, İtalya ise bronz madalyanın sahibi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Nina Morato</span> Fransız şarkıcı (d. 1966)

Nina Morato, Fransız şarkıcı. 1994 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Fransa'yı "Je suis un vrai garçon" adlı şarkıyla temsil etmiş, yarışmada yedinci olmuştur.

Alois Hudal, Roma merkezli Roma Katolik kilisesinde Avusturyalı bir piskopozdu. Otuz sene boyunca, Roma'daki Santa Maria dell'Anima'nın Avusturya-Alman cemaatinin başkanıydı ve 1937 yılına kadar, Avusturya Katolik Kilisesinin etkili bir temsilcisiydi.

Charles Lescat, Arjantinli bir vatandaştı. Fransa'da okudu ve Robert Brasillach'ın başında bulunduğu ultra işbirliği araştırmacıları Je suis partout'da yazdı.

René Lagrou (1904-1969) Flaman-Belçikalı bir politikacı ve Nazi Almanyası işbirlikçisi.

ARA <i>General Belgrano</i>

ARA General Belgrano 1951-1982 yılları arasında Arjantin Donanmasında görev yapmış olan kruvazör. İmal edildiğinde USS Phoenix adıyla ABD Donanmasında görev yapmıştır. İkinci Dünya Savaşı sırasında Pasifik Cephesinde savaşmıştır. Sonrasında Arjantin'e satılan gemi, Falkland Savaşı sırasında 2 Mayıs 1982 tarihinde Kraliyet Donanmasına bağlı nükleer denizaltı HMS Conqueror tarafından batırılmıştır. Bu olayın ardından Arjantin donanması Falkland Savaşı'na dahil olamadığı için Belgrano'nun batırılması savaşın İngilizler lehine sonuçlanmasında belirleyici olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Épuration légale</span>

Épuration légale, II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerin Fransa'yı işgalinin ardından kurulan Vichy rejiminin yıkılmasının ardından işgalden kurtarılan Fransa'da 1944-1949 arasında süren yasal tasfiye sürecini anlatır.

Santa Evita, Arjantinli yazar Tomás Eloy Martínez'in 1995 tarihli romanıdır. Roman, gerçek ve kurgunun bir karışımıyla Arjantin'in first lady'si Eva Perón'a odaklanmakta ve 33 yaşında kanserden ölen Perón'un mumyalanmış cesedinin izini sürmektedir. Kitap Arjantin'de en çok satanlar arasına girdi ve birçok dile çevrildi. Dünya çapında 10 milyon kopya sattığı tahmin edilmekte, bu da onu tüm zamanların en çok satan kitaplarından biri yapmaktadır. 2022 yılında Salma Hayek tarafından mini diziye uyarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tomás Eloy Martínez</span> Arjantinli senarist (1934-2010)

Tomás Eloy Martínez, Arjantinli gazeteci ve yazar.