İçeriğe atla

Piero della Francesca

Piero della Francesca
Genel bilgiler
Doğum adıPiero di Benedetto
Doğumy. 1415[1]
Sansepolcro, Floransa Cumhuriyeti
Ölüm1492
Sansepolcro, Floransa Cumhuriyeti
Uyrukİtalyan
AlanıResim, Fresk
Katıldığı akımlarErken Rönesans
Ünlü yapıtlarıİsa’nın vaftizi,
Mesih'in Kırbaçlanması,
Brera Madonna

Piero della Francesca, (/ˌpjɛər ˌdɛlə frænˈɛskə/,,[2][3][4] Piero di Benedetto; (y. 1415[1] – 12 Ekim 1492), ilk dönem Rönesans'ı İtalyan ressamıydı. Çağdaşları onu matematikçi ve geometri uzmanı olarak da tanıyordu.[5] Günümüzde Piero della Francesca, esasen sanatıyla takdir edilir. Resmi, sakin hümanizm, geometrik formlar ve perspektif kullanımı ile nitelenir. En ünlü eseri, Toskana'nın Arezzo kasabasındaki San Francesco kilisesindeki Gerçek Haç Tarihi fresk döngüsüdür.

Piero della Francesca, Diriliş (y.1463–65)

Biyografi

İlk yıllar

Piero, Borgo Santo Sepolcro, Borgo Santo Sepolcro,[1][6] günümüz Toskana kasabasında, tüccar Benedetto de' Franceschi ile Florentine ve Toskana Franceschi soylu aile üyeleri Romana di Perino da Monterchi'nin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası doğumundan önce öldü. Franceschi ailesiyle evliliği nedeniyle "la Francesca" olarak anılan annesinden sonra Piero della Francesca olarak adlandırıldı (Lisa Gherardini'nin Giocondo ailesiyle evliliği sayesinde "la Gioconda" olarak tanınmasına benzer). Romana matematik ve sanat eğitimini destekledi.[6]

Muhtemelen yerel ressam Antonio di Giovanni d'Anghiari'nin yanında çıraklık yaptı. Çünkü ödemelerle ilgili belgelerde 1432 ve Mayıs 1438'de Antonio ile birlikte çalıştığı belirtilmektedir.[7][8] Gençliğinde San Sepolcro'da faaliyet gösteren. Sassetta gibi bazı Sienalı sanatçıların çalışmalarını dikkate aldı.

1439'da Piero, Domenico Veneziano ile birlikte, Floransa'daki Sant'Egidio kilisesi için şimdi kayıp olan freskler üzerinde yaptığı çalışma için ödeme aldı. Floransa'da Fra Angelico, Luca della Robbia, Donatello ve Brunelleschi gibi önde gelen ustalarla tanışmış olmalıdır. Masaccio''nun fresklerinin klasisizmi ve Santa Maria del Carmine'deki görkemli figürleri onun için önemli ilham kaynağıydı. Piero'nun belgelenmemiş çalışmasının tarihlendirilmesi zordur çünkü tarzı yıllar içinde gelişmemiş gibi görünmektedir.

Olgunluk eserlerleri

Piero, 1442'de memleketine döndü ve Sansepolcro Şehir Meclisi'ne seçildi.[9] Üç yıl sonra, 1460'ların başında tamamlanan Sansepolcro'daki[9] Misericordia kilisesi için Madonna della Misericordia mihrabını resmetmek üzere ilk siparişini aldı.

1449'da Castello Estense ve Ferrara Sant'Andrea kilisesinde şimdi kayıp olan birkaç fresk yaptı. Etkisi, Cosimo Tura'nın sonraki Ferrarese alegorik eserlerinde özellikle güçlüydü.

Halen Londra'daki National Gallery'de bulunan "Mesih'in Vaftizi", Sansepolcro'daki S. Giovanni Battista Tarikatı kilisesinin yüksek sunağı için yaklaşık 1450 yılında tamamlandı. Diğer dikkate değer eserler, Sansepolcro'daki Diriliş ve Sansepolcro yakınlarındaki Monterchi'deki Madonna del parto freskleridir.

Sigismondo Pandolfo Malatesta, Burgonyalı Sigismund'un önünde diz çöküyor (1451)

İki yıl sonra Rimini'de condottiero Sigismondo Pandolfo Malatesta için çalışıyordu. 1451'de, bu ikamet sırasında, Tempio Malatestiano'da ünlü Aziz Sigismund ve Sigismondo Pandolfo Malatesta [9] freskini ve Sigismondo portresini yaptı. Rimini'de Piero, Tempio Malatestiano'yu yeniden tasarlayan ünlü Rönesans matematikçisi ve mimarı Leon Battista Alberti ile tanışmış olabilir ancak Alberti'nin kilise için tasarımlarının uygulanmasını bina amiri ile yazışma yoluyla yönettiği biliniyor. Bundan sonra Piero, Ancona, Pesaro ve Bologna'da çalıştı.

1454'te Sansepolcro'daki Sant'Agostino kilisesinde "Aziz Augustine Poliptik"i için bir sözleşme imzaladı. Bu Poliptik'in orta paneli kayboldu ve azizlerin temsil edildiği kanatların dört paneli artık dünyanın dört bir yanına dağılmış durumdadır. Birkaç yıl sonra Papa V. Nicolaus tarafından çağrılarak Roma'ya taşındı ve burada Santa Maria Maggiore Bazilikası'nda sadece parçaları kalmış freskleri yaptı. İki yıl sonra tekrar Papalık başkentindeydi ve o zamandan beri yıkılmış olan Vatikan Sarayı'nda freskler yapıyordu.

Gerçek Haç Tarihinden Belkıs detayı ile Kral Süleyman görüşmesi

Arezzo'daki San Francesco'daki freskler

1452'de Piero della Francesca, San Francesco bazilikasının fresklerini yapması için Bicci di Lorenzo'nun yerine Arezzo'ya çağrıldı. İş 1464'te bitti.[10]Gerçek Haç Tarihi fresk döngüsü genellikle onun ve genelde Rönesans tablosu şaheserleri arasında kabul edilir. Bu fresklerdeki hikâye, Gerçek Haç'ın ahşap kalıntılarının nasıl bulunduğuna dair efsanevi Orta Çağ kaynaklarından türemiştir.[10] Bu hikâyeler, 13. yüzyılın ortalarındaki Jacopo da Varazze'nin (Jacopo da Varagine) Altın Efsanesi'nde toplanmıştır.[11]

Kaynakça

  1. ^ a b c Turner, A. Richard (1976). "Piero della Francesca". William D. Halsey (Ed.). Collier's Encyclopedia. 19. New York: Macmillan Educational Corporation. ss. 40-42. 
  2. ^ "Piero della Francesca". Oxford Dictionaries UK English Dictionary. Oxford University Press. []
  3. ^ "Piero della Francesca". The American Heritage Dictionary of the English Language. 5. Boston: Houghton Mifflin Harcourt. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2019. 
  4. ^ Şablon:Cite Merriam-Webster
  5. ^ Vasari, Giorgio, Lives of the Most Excellent Painters, Sculptors, and Architects, 1568.
  6. ^ a b Durant & Durant 2011, s. 462.
  7. ^ Banker, James R., The Culture of Sansepolcro during the Youth of Piero della Francesca, The University of Michican Press, 2003, p.159.
  8. ^ Banker, James R., "Piero della Francesca as Assistant to Antonio d'Anghiari in the 1430s: Some Unpublished Documents",The Burlington Magazine, Vol. 135, No. 1078 (January 1993). pp. 16–21. JSTOR /885421.
  9. ^ a b c Durant & Durant 2011, s. 463.
  10. ^ a b Durant & Durant 2011, s. 464.
  11. ^ "The Golden Legend, or Lives of the Saints" Volume Three 3 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., retrieved on 22 May 2007.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Leonardo da Vinci</span> İtalyan Rönesans polimat (1452–1519)

Leonardo di ser Piero da Vinci (

Leon Battista Alberti, İtalyan Rönesans hümanist yazarı, sanatçısı, mimarı, şairi, rahip, dilbilimci, filozof ve kriptograftı ; şimdi polimatlar olarak tanımlananların doğasını özetledi. Johannes Trithemius ile paylaştığı bir iddia olan Batı kriptografisinin kurucusu olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Floransa</span> Floransa iline bağlı komün (Toskana, İtalya)

Floransa, İtalya'da, San Marino'nun batısında bulunan bir şehirdir. Kuzey İtalya'daki Toskana Bölgesi'nin başkentidir ve kendi ismini taşıyan ilin merkezidir. Kısa bir dönem, İtalya Krallığı'na da başkentlik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Medici Hanedanı</span> Floransalı Soylu Aile

Medici ailesi 14. ve 17. yüzyıllar arasında Floransa'da (İtalya) yaşamış güçlü ve etkin bir ailedir. Aile üç papa, çok sayıda Floransa hükümdarı ve daha sonra Fransa kraliyet mensupları yetiştirmiş, ayrıca İtalyan Rönesansı'nı etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rimini</span> İtalyanın Emilia-Romagna bölgesinde, Rimini iline bağlı ilçe (komün)

Rimini, İtalya'da, Emilia-Romagna bölgesinde aynı ismi taşıyan Rimini ili merkezi olan bir komündür. Marecchia'nın denize döküldüğü yerde, Adriyatik Denizi kıyısındadır. Belediye sınırları içindeki nüfus 148.688 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Siena Cumhuriyeti</span> İtalya Cumhuriyeti

Siena Cumhuriyeti, Siena şehri merkez olmak üzere, Orta Çağ ve Yeni Çağ'da İtalya yarımadası üzerinde önemli bir gücü ve etkisi olan şehir devleti.

<span class="mw-page-title-main">Parma</span> Parma iline bağlı komün (Emilia-Romagna, İtalya)

Parma, İtalya'da Emilia-Romagna bölgesinde bulunan ve aynı ismi taşıyan Parma ilinin merkezi olan bir şehirdir. Parma'nın Etrüsk asıllı ismi antik Romalılar tarafından da kullanılmış ve Roma ordularının kullandığı yuvarlak kalkanlar da Parma olarak anılmışlardır. Parma şehrinin ortasında Parma Çayı adlı bir akarsu geçmektedir. Günümüzde Parma şehri jambonu, özel "Parmesan" peyniri (Parmıgiano-Reggiano), şehrin çok güzel ve değişik mimarisi ve şehrin etrafındaki kırsal alanın güzelliği ile tanınmıştır. Parma'da bulunan Parma Üniversitesi Avrupa'nın en eski üniversitelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Arezzo</span> İtalyanın Toskana bölgesinde, Arezzo iline bağlı ilçe (komün)

Arezzo, İtalya'nın ortakuzey kesiminde, Toskana yönetim bölgesindeki Arezzo ilinin merkezi olan bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">Lorenzo de' Medici</span> İtalyan hümanist ve siyasetçi (1449-1492)

Lorenzo de' Medici ya da Lorenzo il Magnifico (Muhteşem Lorenzo) Rönesans Dönemi'ne damga vuran Medici ailesi mensubu, Floransa şehir devletinin gayriresmî başı Cosimo de' Medici 'nin torunu. İtalyan devlet adamı ve Floransa kentinin İtalyan Rönesansı dönemindeki fiili hükümdarıydı. Lorenzo'nun eşi Clarice Orsini'den olan ikinci çocuğu Papa X. Leo, sekiz sene papalık görevinde bulunmuştur. Floransalı halk tarafından Muhteşem Lorenzo adıyla bilinirdi. Diplomat ve siyasetçi olmakla kalmayıp sanatçı, şair ve bilim adamlarına maddi yardımda bulundu. Floransa'da bir heykel bahçesi meydana getirdi. Yaşamı süresince Floransa altın çağını yaşadı. Ölümünden sonra İtalya yarımadasındaki barış ve refah dönemi sona erdi ve yabancı ülkelerin 400 yıl sürecek işgal dönemi başladı.

<span class="mw-page-title-main">Poliptik</span>

Poliptik, dört ya da daha fazla parçadan oluşan ve genellikle bir arada duvara asılan çoklu panel tablolarının genel adıdır. Genellikle pano biçiminde olan bu tablolarda ortada olan ana tablo asıl konuyu anlatır. Yan ve kanat kısımlarda bulunan ve daha küçük olan resimlerse genellikle ana konuyu destekler niteliktedirler.

<span class="mw-page-title-main">San Marco (Floransa)</span>

San Marco İtalya'nın Floransa şehrinde bulunan dini bir kompleksin adıdır. Bünyesinde bir kilise yapısı ve manastır bulundurmaktadır. Manastır şimdi müze olarak bulunmakta olup, üç üne sahiptir: 15'inci yüzyılda dominikan tarikatına mensup olan meşhur iki kişiye ev sahipliği yapmıştır. Bunlar ressam Fra Angelico ve vaiz Girolamo Savonarola dır. Ayrıca manastırda Michelozzo tarafından inşa edilmiş olan kütüphanede bulunan meşhur el yazması koleksiyona ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Santa Croce Bazilikası (Floransa)</span> Floransada bazilika

Santa Croce Bazilikası, İtalya, Floransa'da Franciskan mezhebinin en önemli kilisesi olup, Roma Katoliik Kilisesi'nin küçük bir basilikasıdır. Santa Croce Meydanı'nda konumlanır ve Duomo'nin yaklaşık 800 metre güneyindedir. Yapı yeri şehir surlarının dışında ve bataklık bir topraktı. Michelangelo, Galileo, Machiavelli, Foscolo, Gentile, Rossini ve Marconi gibi bazı en meşhur İtalyanların mezar yeridir. Bu nedenle ayrıca Temple of the Italian Glories olarak da bilinir.

Donato Bramante, ünlü İtalyan mimarı. Milano'da iken erken rönesans mimarî stilini kullandı ve Roma'ya geldikten sonra "yüksek rönesans" mimarı stilinin kurucularından ve ilk uygulayıcılarından biri oldu. En ünlü eserinin Vatikan'da Katolik dünyasının en önemli tapınağı olduğu kabul edilen Vatikan'da kurulu Aziz Petrus Bazilikası'dır. Bu büyük katedral için ilk planları ve önemli kısımlarının tasarımlarını yapmış ve bunların bina edilmesini kontrol etmiştir.

Domenico Ghirlandaio. Asıl adı Domenico di Tommaso Curradi di Doffo Bigordi idi. İtalyan Rönesans akimi Floransa ekolünde bulunan ressam.

Gerçek Haç, Bir Katolik Kilisesi geleneği tarafından İsa'nın çarmıha gerildiği haçtan olduğu söylenen fiziksel kalıntıların adıdır.

1400-1499 dönemindeki İtalya'nın kültürel ve sanatsal olaylarına toplu olarak Quattrocento denir. İtalyan'ların 1400 yılını tanımlamak için kullandıkları 400 kelimesinin İtalyanca anlamı olan ''millequattrocento'' kelimesinden gelir. Quattrocento, Geç Orta çağ'ın, erken Rönesans'ın ve genellikle 1495 ile 1500 arasında başladığı iddia edilen Yüksek Rönesans'ın sanatsal stillerini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Pisanello</span>

Pisanello,, İtalyan Rönesansının ve Quattrocento döneminin seçkin ressamlarından biriydi. Guarino da Verona gibi şairler tarafından övülen Pisanello, döneminin hümanistlerince Cimabue, Fidias ve Praksiteles gibi ünlü isimlerle karşılaştırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Benozzo Gozzoli</span>

Benozzo Gozzoli Floransalı, İtalyan bir Rönesans ressamıydı. Fra Angelico'nun bir öğrencisi olan Gozzoli, en iyi Medici Riccardi Sarayı'nın Magi Şapelindeki bir dizi duvar resmiyle tanınır; ayrıntılara özen göstererek ve belirgin bir Uluslararası Gotik etkiyle şenlikli ve canlı alayları betimler. Şapelin fresk döngüsü, gerçekçi manzara tasvirleri ve canlı insan portreleri ile yeni bir Rönesans ilgisini ortaya çıkarır. Gozzoli, kuşağının en üretken fresk ressamlarından biri olarak kabul edilir. Ağırlıklı olarak Toskana'da faaliyet gösterirken, Umbria ve Roma'da da çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Rönesans şahsiyetleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, Rönesans ile ilişkili önemli kişilerin bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Cosimo Tura</span>

Cosimo Tura,, Il Cosmè veya Cosmê Tura olarak da bilinir, İtalyan erken Rönesans ressamıydı ve Ferrara Okulu'nun kurucularından biri olarak kabul edilir. Ferrara'daki Rönesans'a büyük katkılarda bulunmuştur.