İçeriğe atla

Pişi

Pişi
Ev yapımı pişi
Alternatif isimBişi, bavırsak, bavursak
TürüTatlı
TipiHamur kızartması
Ana malzemelerYağ, tuz, su, süt, maya, un

Pişi (Rusça: пышки) diğer adlarıyla bişi, bavırsak, bavursak, tuzlu lokma, halka (Başkurtçaбауырһаҡ, Kazakçaбауырсақ Kazakça telaffuz: [bɑwərˈsɑq], Kırgızcaбоорсок Kırgızca telaffuz: [boːrˈsoq], Moğolcaбоорцог Moğolca telaffuz: [ˈpɔːrtsʰəq], Rusçaбаурсак, Tatarcaбавырсак, Özbekçebog'irsoq Özbekçe telaffuz: [bɒʁɨrˈsɒq], Tacikçeбусроқ Farsça telaffuz: [buˈsrɒq]), mayalı hamurun kızgın yağda pişirilmesi ile yapılan bir yiyecektir. Orta Asya, Idel-Ural, Moğolistan ve Orta Doğu mutfaklarında bulunur.[1] Anadolu'da genellikte arife günü yapılarak komşulara dağıtılır. Üçgen veya bazen küre şeklinde şekil verilerek servis yapılır.[2] Hamuru için un, maya, süt, yumurta, margarin, tuz, şeker ve yağdan kullanılır.[3] Tacik bavursağı genellikle kızartmadan önce küçük bir süzgecin alt kısmına basılarak çapraz bir desenle süslenir.

Pişi genellikle şeker, tereyağı, reçel veya balla tatlı olarak yenir. Kurabiye veya bisküvi olarak düşünülebilirler ve kızartıldıkları için bazen çöreklerle karşılaştırılırlar. Moğollar ve Türkler bazen bavursağı çayla birlikte yer. Orta Asya'da bavursağı genellikle çorba ile birlikte yenir.[4]

Hazırlanışı

Pişi için kullanılacak olan hamur, basit bir hamurdan daha tatlı, daha gevrek hamurlara kadar çeşitlilik gösterebilir. Örneğin, tipik bir Kırgız tarifi, maya ve un ile birlikte bir ölçü tereyağı, 7 ölçü tuzlu su ve 6 ölçü süt gerektirirken, daha karmaşık tariflerde yumurta ve şeker de tarife eklenebilir. Hamura kaymak da katılabilir.

Pişi, açılmış hamurun parçalara ayrılmasıyla yapılır. Orta Asya'da yaygın olarak yapılmasa da, bu parçalar kızartılmadan önce bükülüp çeşitli şekillerde düğümlenebilir. Bu tarif Moğollar arasında daha yaygındır. Hamur altın kahverengi tona gelinceye kadar kızartılır. Koyun yağı, geleneksel olarak Moğollar tarafından bavursağa ekstra lezzet vermek için kullanılır, koyun yağı bulunmadığında bitkisel yağ ikame edilebilir.[5][6][7]

Dünya rekorları

En büyük bavursak (179 kg), 20 Nisan 2014'te Ufa, Rusya'da pişirildi. Hazırlanması için 1.006 yumurta, 25 kg şeker, 70 kg un, 50 kg Başkurt balı kullanıldı.[8] Anneler Günü kutlamaları sırasında 7 Eylül 2014'te Almatı'da bir Guinness rekoru kırıldı ve bir günde 856 kilogram bavursak tek bir yerde pişirildi. Kutlama, kayınvalide ve kayınpeder ekipleri arasında bir yemek savaşı şeklinde düzenlendi. Yarışmaya yedi takım katıldı.[9]

Türkiye'de Yörelere Göre Çeşitleri

Şanlıurfa Bişe

Şanlıurfa'da yapılan pişi çeşididir.[10]

Yağda Kızartılan Konya Kömbesi

Hamuru için malzemeleri; ekmeklik buğday unu, su, sıvı yağ, yoğurt, süt, yumurta, kabartma tozu, tuz, çörek otudur. Üzerine sürülecek karışım için malzemeler; yoğurt ve süttür. Kızartmak için malzeme ; sıvı yağdır. Yağda Kızartılan Konya Kömbesi Fırında Pişirilen Konya Kömbesi ile birlikte Konya Kömbesi olarak 24.05.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[11]

Galeri

Ayrıca bakınız

Bibliyografya

Kaynakça

  1. ^ Waters (2007), 51.
  2. ^ Mayhew and Noble (2007), 112.
  3. ^ Schreiber (2008), 107.
  4. ^ Schreiber (2008), 104.
  5. ^ "Boortsog - Deep Fried Butter Cookies - Mongolian Recipes". www.mongolfood.info. 13 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "e-Mongol.com - Culture of Mongolia : cooking recipes". www.e-mongol.com. 7 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Жене жана боорсок". 11 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi – www.youtube.com vasıtasıyla. 
  8. ^ "В Уфе на изготовление самого большого баурсака России потратили 1006 яиц // ОБЩЕСТВО | новости башинформ.рф". www.bashinform.ru. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2016. 
  9. ^ "Новый рекорд Гиннесса установили в Алматы в День Матери - Фрагменты жизни в Казахстане и мире – интересные истории | Tengrinews". Tengrinews.kz. 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2016. 
  10. ^ https://sanliurfa.ktb.gov.tr/Eklenti/60459,urfa-hamur-isleripdf.pdf?0 2 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. []
  11. ^ "Konya Kömbesi". Türk Patent ve Marka Kurumu. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Höşmerim</span> Türk mutfağına (Marmara, Ege, İç Anadolu, Doğu Marmara, Doğu Karadeniz yörelerine) ait tatlı

Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.

<span class="mw-page-title-main">Kemalpaşa tatlısı</span> Türk mutfağından şerbetli peynir ve hamur tatlısı

Kemalpaşa tatlısı, Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesinde, küçük süthanelerde üretilmeye başlanan bir peynir tatlısıdır. Halen 15'e yakın tesiste, günde 1 milyon adete varan üretim miktarlarına erişmektedir. Ramazan aylarında tüketim artmaktadır. Kemalpaşa Tatlısı, Mustafakemalpaşa Peynir Tatlısı veya Mustafakemalpaşa Tatlısı 18.06.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Krep</span>

Krep, cızlama veya akıtma ; un, yumurta, süt, erimiş yağ, şeker, tuz ve kabartma tozu ile hazırlanan sulu hamurun kızgın bir yüzeye dökülmesiyle yapılan yiyecek veya tatlı. Anadolu'da cızlama, Rumeli'de akıtma denir.

<span class="mw-page-title-main">Bisküvi</span>

Bisküvi, tahıl unu veya unları içine kabarmayı sağlayıcı maddeler, şeker, tuz, yağ ve Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğinde kullanılmasına izin verilen maddelerden biri veya birkaçı katıldıktan sonra su ile yoğurularak tekniğine uygun bir biçimde işlenmesi, şekil verilmesi ve pişirilmesi sonucunda elde olunan bir mamüldür.

Balıkesir mutfağı, Balıkesir ve çevresine ait yemek kültürü.

<span class="mw-page-title-main">Kalburabastı</span> Türk mutfağından şerbetli hamur tatlısı

Kalburabastı, adını hamuru bir kalbura ya da kevgire bastırıldığı için almıştır. Şerbetli bir tatlıdır. Hamur için malzeme olarak margarin, un, yoğurt, sıvı yağ, yumurta, kabartma tozu, ceviz içi kullanılır. Şerbeti için toz şeker, su, limon suyu kullanılır. Yunanistan'da yapılan melomakarono tatlısı kalburabastının ballı ve karanfilli çeşididir. Abhaz mutfağında benzer tatlı hurmitadır.

<span class="mw-page-title-main">Çerkes mutfağı</span>

Çerkes mutfağı, Çerkeslere özgü yemek pişirme tarzıdır. Çerkes yemekleri (шхынхэр) daha çok et ve süt ürünleri ağırlıklıdır. Çerkesler ekmeği az kullanırlar. Çerkesleri/Adığeleri tanıtan yemekler şıpsı-p’aste ile şelame-halıjo’dur. Adiğelerin geleneksel yemekleri et, tahıl ve süt yemeklerinden oluşur. Çerkeslerde yemeğe başlamadan, sofra büyüğünün bir konuşma (dua) yapması adettir.

Hamur işi, un, su ve katı yağdan oluşan bir hamurdur. Şekerli hamur işleri genellikle şekerleme ürünü olarak da tanımlanır. "Hamur işleri" sözcüğü, un, şeker, süt, tereyağı, katı yağ, kabartma tozu ve yumurta gibi maddelerden yapılmış birçok pişirilmiş ürünleri bildirir. Küçük tartlar ve diğer tatlı pişmiş ürünler de hamur işleri olarak adlandırılır. Fransızca kelime pâtisserie de aynı yiyecekler için kullanılır. Ortak hamur işleri turta, tart, kiş hamuru ve etli börek türlerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Şambaba tatlısı</span>

Şambaba tatlısı veya baba tatlısı, Türk mutfağından şerbetli bir hamur tatlısıdır. Yaş maya, toz şeker, su, un, tereyağı ve yumurta ile hazırlanan hamurlar küçük kek kalıplarına dökülerek pişirilir. Fırından çıkarılınca soğuyup sertleşen hamurlar, toz şeker ve su ile hazırlanan sıcak şerbete batırılır. Şerbeti içine çeken hamurlar servis tabağına konur. Tatlının üzeri kaymak ile süslenir.

<span class="mw-page-title-main">Damla çikolatalı kurabiye</span> çikolata parçası içeren kurabiye

Çikolata çikolatalı kurabiye Amerika Birleşik Devletleri kökenli bir çikolatalı kurabiye olup ayırt edici bileşeni olarak damla çikolata parçaları, M&M's veya çikolata şekerleri içerir. 1938 dolaylarında, Ruth Graves Wakefield, Nestlé yarı-tatlı bir çikolata çubuğundan bir kurabiyeye doğranmış parçalar ekledi.

<span class="mw-page-title-main">Galette</span>

Galette kırılgan ve kolay ufalanan bir hamur işidir. Pişmiş hamurun kırılgan dokusu soğuk tereyağı parçaları ile hazırlanan hamurundan geliyor. Bu hamur işi birçok mutfakta bulunur. Fransız yemek kitabı Larouse Gastronomique galette hamur işlerinin en eskisi olduğunu iddia ediyor. Neolitik cağında bal ile tatlandırılmış küçük yuvarlak kekler yapılırmış.

<span class="mw-page-title-main">Dızmana</span>

Dızmana diğer adıyla Göçmen Böreği veya Eskişehir Çöreği, Trakya'ya göçmüş Bulgaristan Türkleri (muhacir)'nin yöresel bir hamur işidir. Günümüzde Trakya bölgesi Bursa ve Eskişehir yörelerinde yaygın olarak yapılmaktadır. Bu bölgeler haricinde pek bilinmeyen Dızmana, mayalı hamurun içine peynir, çökelek ve yoğurt konulup fırında pişirilen veya lokma lokma kesilmiş mayasız hamurun üzerine süt kayma ya da yumurta sürüldükten sonra yine fırında pişirilen bir çeşit çörektir.

<span class="mw-page-title-main">Kınalı ekmek</span>

Kınalı ekmek, Türkiye'nin Malatya ilinin Polat kasabasına özgü bir ekmek türü. "Kınalı" ismini kınaya benzer renginden alır. Geleneksel olarak bayramlarda yapılıp bölgede "ekmeklerin baş tacı" olarak addedilir.

<span class="mw-page-title-main">Pirinç keki</span>

Bir pirinç keki, tek bir nesne halinde şekillendirilmiş, yoğunlaştırılmış veya başka şekilde birleştirilmiş pirinçten yapılan herhangi bir gıda maddesi olabilir. Pirincin yenildiği birçok farklı kültürde çok çeşitli pirinç kekleri mevcuttur ve özellikle Asya'da yaygındır. Yaygın varyasyonlar arasında pirinç unuyla yapılan kekler, öğütülmüş pirinçten yapılanlar ve birlikte sıkıştırılmış veya başka bir bağlayıcı madde ile birleştirilmiş tam pirinç tanelerinden yapılanlar bulunur. Pirinç kekleri genellikle çeşitli türlerde.

<span class="mw-page-title-main">Kahke</span>

Kahke veya Ka'ak(Arapça: كعك) Arap dünyası ve Yakın Doğu'da üretilen birkaç farklı türde unlu mamulü ifade edebilir. Orta Doğu ülkelerindeki ekmek, kuru ve sertleştirilmiş bir bisküviye benzer ve çoğunlukla halka şeklindedir. Bu hamur işi Endonezya'da popülerdir ve "kue kaak" olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Kömbe kurabiyesi</span>

Kömbe kurabiyesi, Türk mutfağında yer alan bir kahke türüdür. Osmanlı döneminden beri yapılmaktadır. Antakya geleneksel mutfağında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Zıngıl tatlısı</span>

Zıngıl veya zingil tatlısı süt, un, yumurta, kabartma tozu hazırlanan hamurun, sıvı yağda kızartılmasıyla hazırlanıp şerbetle tatlandırılarak servisi yapılan bir Türk tatlısıdır. Bir çeşit lokma tatlısıdır. Mardin,Diyarbakır ve Şanlıurfa yöresel mutfağında yapılmaktadır. Zingil Osmaniye ve Seyhan'da yumurta şeklinde lokma tatlısı şeklinde yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Nuriye (tatlı)</span>

Nuriye Osmanlı mutfağında bulunan bir çeşit tatlıdır. Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tarifi vardır. Tarifi: Matlûbü'l-mikdâr elenmiş dakîk-i hâs ı beşon yumurta akı ve süzülmüş limon suyu ile yoğurur iken ellerini rûgan-ı zeyt ile tergîn edip tekrar gereği gibi yoğrula. Badehu ufak ufak pareleyip oklava ile börek yufkası gibi açıp ve dörde70 büküp tava içinde kızgın yağda kızarıldıkta çıkarıp delikli kevgir e vazoluna ki yağı süzüle. Badehu kıvamlı kaynar şekere atıp tekrar çıkardıkta nısfını bir tepsi ye döşeyip üzerine kaymak ve nısf-ı dîğerini dahi üzerine koyup bir miktar süt ile kaynatıp tamam yumuşadıkta üzerine gülâb ve tarçın ekip tenâvül buyrula. Nefis olur.

<span class="mw-page-title-main">Hızlı ekmek</span>

Hızlı ekmek maya veya ekşi hamur mayası gibi biyolojik olandan ziyade kimyasal kabartma tozu ile mayalanmış ekmektir.

<span class="mw-page-title-main">Rahibe pufları</span>

Rahibe Pufları Fransız mutfağına ait hamurdan yapılan bir tatlı türüdür. Tatlının adı daha kaba bir tabirle "Rahibe'nin osuruğu" anlamına gelir. Kanada'nın Fransızca konuşan bölgeleri, ABD, İngiltere ve İspanya'da da yapılmaktadır. Tatlı aynı zamanda "Rüzgar çöreği", "Rüzgarlı çörek" ve "Rahibenin iç çekişi" ve "Rahibe huzuru" olarak da isimlendirilir.