İçeriğe atla

Philosophe

Philosophes (Fransızca: "filozoflar") 18. yüzyıl Aydınlanma hareketinin mensubu bir grup Fransız entelektüeline verilen isimdir.

Encyclopédie'nin kapağı

Genel bakış

Newton'un buluşları ile birçok Avrupalı entelektüel doğaya dair her türlü çalışma metodunun akıl ve mantık temelli olması gerektiğine inanmaya başlamıştır. Dönemin bu akımının sonucu olarak Fransa'da, daha sonraları Aydınlanma hareketi ve Fransız Devrimi'nin önemli isimlerinden olacak, bir entelektüel grubu doğmuştur. Bunlar akıl ve mantığın öğrenme ve gelişimin tek yolu olduğuna, cehalet ve hurafeciliğin bilgi ve eğitim ile yok edilebileceğine inanıyorlardı. Görüşleri belki de en güzel biçimde Encyclopédie (1751-1772) isimli eserde vücut bulmuştur. Eserin editörleri philosophes'den Denis Diderot ve Jean le Rond d'Alembert idi ve eser genel olarak her şeyin insanlar tarafından sınıflandırılıp, kategorize edilebileceği inancını taşıyan philosophe fikrinin ürünüydü. Onlara göre felsefenin görevi, sadece tartışmak değil, dünyayı değiştirmektir.

Dönemin Fransa'sında devlet ve kiliseyi açıkça eleştirmek yasa dışı olduğundan, bu şahıslar genellikle ince mesajlar taşıyan oyun, roman, tarih, sözlük ve ansiklopedi yazarak fikirlerini ortaya koymuşlardır. Örnek olarak Montesquieu'nun "Fars Mektupları" (Lettres Persanes, "İran Mektupları" olarak da çevrilmiştir) isimli eseri verilebilir.

Philosophes II. Frederick, II. Katerina, Maria Theresa ve II. Joseph gibi hükümdarları etkilemiştirler.

Her ne kadar temel fikri yapıları aynı olsa da philosophes detaylarda farklı fikirlere sahipti. Birleştikleri ortak görüşlerden ikisi deizm ve hoşgörüdür.

Ünlü Philosophes

Kaynakça

Ayrıca bakınız

  • Aydınlanma

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Denis Diderot</span> Fransız Aydınlanma filozofu ve ansiklopedist

Denis Diderot, Fransız yazar ve filozof.

<span class="mw-page-title-main">Akılcılık</span> Ussun temel bilgi kaynağı olması gerektiğini savunan felsefi görüş

Akılcılık; usçuluk veya rasyonalizm olarak da adlandırılan, bilginin doğruluğunun duyum ve deneyimde değil, düşüncede ve zihinde temellendirilebileceğini öne süren felsefi görüş.

<span class="mw-page-title-main">Voltaire</span> Fransız yazar, tarihçi ve filozof

François Marie Arouet ya da Voltaire takma adıyla tanınan Fransız yazar ve filozof. Fransız Aydınlanması'nın en önemli filozoflarının başına gelir hatta Aydınlanma hareketinin babası sayılabilir. Zamanının toplumsal, dinî, politik ve kültürel konularını radikal bir biçimde eleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Jacques Rousseau</span> Cenevreli filozof ve yazar

Jean-Jacques Rousseau, Cenevreli filozof, yazar ve besteciydi. Onun siyaset felsefesi, Avrupa'da Aydınlanma Çağı'nın ilerlemesinin yanı sıra Fransız Devrimi'nin yönlerini ve modern siyasi, ekonomik ve eğitim düşüncesinin gelişimini etkiledi.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Devrimi</span> 1789dan 1799a kadar Fransada devrim

Fransız Devrimi veya Fransız İhtilâli (1789-1799), Fransa'daki mutlak monarşinin devrilip yerine cumhuriyetin kurulması ve Katolik Kilisesi'nin ciddi reformlara gitmeye zorlanmasıdır. Milliyetçilik akımını ve Yakınçağ'ı başlatmasıyla Avrupa ve Dünya tarihinde büyük bir dönüm noktası olmuştur.

Fransız edebiyatı, Fransızca kullanılarak ortaya çıkan edebiyat ürünlerini kapsar. Dünyanın en zengin ve en etkileyici edebiyatlarından biridir. Fransız yazarlar başta epik şiir, lirik şiir, drama ve kurgu olmak üzere edebi yazınların tümüne katkıda bulunmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Claude-Adrien Helvétius</span> Fransız Aydınlanma filozofu

Claude Adrien Helvétius, Aydınlanma Çağı'nın önemli düşünürlerinden biri olup, Encyclopédie'nin hazırlanmasına katkı yapmış olan Fransız filozoftur.

<span class="mw-page-title-main">Marquis de Condorcet</span> Fransız filozof, matematikçi ve siyasetçi (1743-1794)

Marie Jean Antoine Nicolas de Caritat, Marquis de Condorcet,, Nicolas de Condorcet olarak da bilinen Fransız filozof ve matematikçi. Liberal ekonomi, anayasal hükûmet, parasız ve eşit kamu eğitimi, kadınlar ve tüm ırklardan insanlar için eşit hakları destekleyen düşünceleriyle Aydınlanma Çağı ve Aydınlanma rasyonalizminin ideallerini somutlaştırmıştır. Condorcet, Fransız Devrimi'nin yetkililerinden bir süre kaçtıktan sonra yakalandı ve hapishanede öldü.

<span class="mw-page-title-main">Aydınlanma Çağı</span> aydınlanma felsefesinin oluştuğu çağ

Aydınlanma Çağı olarak adlandırılan tarihsel dönem, aydınlanma felsefesinin 18. yüzyılda doğup benimsenmeye başladığı dönemdir. Batı toplumunda 17. ve 18. yüzyıllarda gelişen, akılcı düşünceyi eski, geleneksel, değişmez kabul edilen varsayımlardan, önyargılardan ve ideolojilerden özgürleştirmeyi ve yeni bilgiye yönelik kabulü geliştirmeyi amaçlayan düşünsel gelişimi kapsayan dönemi tanımlar. Aynı zamanda Arapça eserlerin Latinceye çevirilmesi, Aydınlanma Çağı'na zemin hazırlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Selahattin Hilav</span> Türk çevirmen, felsefeci

Abdullah Selahattin Hilav, Türk felsefeci, yazar ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Fransa mimarisi</span>

Fransız mimarisi veya Fransa mimarisi, Fransız ve yabancı asıllı mimarların Fransa Cumhuriyeti coğrafi sınırları içinde tasarladığı veya inşa ettiği mimari eserlere verilen genel isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Jean le Rond d'Alembert</span> Fransız filozof (1717-1783)

Jean le Rond d'Alembert, Fransız matematikçi, mekanikçi, fizikçi ve filozoftur.

<span class="mw-page-title-main">Maximilien Robespierre</span> Fransız avukat, devrimci ve siyasetçi (1758-1794)

Maximilien de Robespierre ya da Maximilien Robespierre, (6 Mayıs 1758 – 9 Thermidor, Yıl II [28 Temmuz 1794]) 6 Mayıs 1758'de Arras'ta doğan ve 10 Thermidor Yılı II'de Paris'te Devrim Meydanı'nda giyotinle idam edilen Fransız avukat ve siyasetçidir. Fransız Devrimi'nin önde gelen isimlerinden biriydi ve dönemin en tartışmalı figürlerinden biri olmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mektup roman</span> bir dizi belge olarak yazılan roman

Mektup roman, bir dizi mektuptan oluşan bir roman tarzıdır.

<i>Encyclopédie</i> 1751-1772 yılları arasında Paris, Fransada yayınlanan genel ansiklopedi

Encyclopédie, ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers Fransa'da 1751 ve 1772 arasında takviyeler, revize sürümler ve çeviriler ile birlikte geliştirilerek yayımlanan bir genel ansiklopedidir. Editörlüğü Denis Diderot ve Jean le Rond d'Alembert tarafından ortaklaşa yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Modern Yunan Aydınlanması</span>

Modern Yunan Aydınlanması, Yunan Aydınlanması dönemini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Baptiste de Boyer, Marquis d'Argens</span> Fransız filozof ve yazar (1704 – 1771)

Jean-Baptiste de Boyer, Marquis d'Argens,, Voltaire'in yakın arkadaşı olan ve hayatının çoğunu II. Friedrich'in sarayında sürgünde geçiren bir Fransız rasyonalist, epikürcü ve pelagyanist yazar ve Katolik Kilisesi eleştirmenidir. Siyaset felsefesi, edebiyat, tarih ile ilgilenmiştir. Ana düşünce alanları arasında hoşgörü, din özgürlüğü, konuşma özgürlüğü ve kilise ile devletin ayrılması konuları sayılabilir.

Felsefeciler, Fransızca "philosophes", "filozoflar" anlamına gelse de, aslında 18. yüzyıl Aydınlanma sının entelektüelleri için kullanılan bir ifadedir. Esasen "felsefeciler" arasında pek az filozof vardır, bunlar daha çok felsefe, bilim, tarih, ekonomi, siyaset ve sosyal bilimler gibi alanlarda akılcı bir yaklaşımı benimseyen aydınlardır. Çalışma konularına eleştirel bir perspektiften bakmışlar, söz konusu alanlarda geliştirilmesi, iyileştirilmesi gereken zayıflıkları ve hataları ortaya koymaya çalışmışlardır. entelektüellerin özgürce kitap ve fikir alışverişinde bulunabileceği, ulusal sınırları aşabilen bir "edebiyat cumhuriyeti" fikrini savunmuşlardır. Sayıları erkeklere göre az olmakla birlikte felsefecilerin arasında kadınlar da vardır.

<i>Yahudi Mektupları</i>

Yahudi Mektupları; veya Paris'teki Bir Yahudi Gezgin ile Çeşitli Yerlerdeki Muhabirleri Arasındaki Felsefi, Tarihsel ve Eleştirel Yazışmalar, Jean-Baptiste de Boyer, Marquis d'Argens'e atfedilen bir mektup romanı tarzında yazıllmış kitaptır. "Farklı şehirlerde ikamet eden beş seçkin haham arasındaki yazışmaların tercümesi olduğu iddia edilmektedir. ... Kitap, bu Yahudi hahamların seyahatleri sırasında başkentlerinde kalıcı veya geçici olarak ikamet ettikleri Avrupa'nın çeşitli hükümetlerinin bir araştırmasını içeriyor. ... Marquis d'Argens tercüman olarak imza atsa da, şüphesiz ki kitabın yazarıdır."