İçeriğe atla

Philip Marlowe

Philip Marlowe'un Büyük Uyku kitabı

Philip Marlowe, Raymond Chandler tarafından Büyük Uyku (The Big Sleep) ve Uzun Veda (The Long Goodbye) kitapları için yaratılmış bir roman kahramanıdır. Marlowe ilk olarak 1939'da basılan Büyük Uyku isimli romanda boy göstermiştir. Chandler'ın Black Mask ve Dime Detective gibi ucuz dergilerde yayımlanan ilk kısa hikâyelerinde "Carmady" ve "John Dalmas" gibi benzer karakterler yer almıştır. Sonradan bu kısa hikâyeler, Chandler'ın kullanılmış parçalardan yapmak diye adlandırdığı bir süreçle bir araya getirilerek ve genişletilerek Marlowe karakterinin yer aldığı romanlara dönüştürüldü. Chandler sonradan hiç kullanılmamış parçalardan oluşturduğu kısa hikâyelerini topladığı The Simple Art of Murder isimli kitapta baş kahramanların isimlerini Philip Marlowe olarak değiştirmiştir. İlk yazdığı hikâyeler olan "Blackmailers Don't Shoot" ve "Smart-Aleck Kill"deki dedektifin ismi sonraki baskılarda değiştirilmemiş ve Philip Marlowe, Private Eye televizyon dizisinde Marlowe'un çözdüğü vakalara eklenmiştir.

Philip Marlowe karakteri öncelikle 1920'lerde ortaya çıkan sert dedektif/cinayet polisiye romanı türüne aittir. Bu tarz öyküler özellikle Dashiel Hammett'ın Sam Spade karakterinin de ilk olarak yer aldığı Black Mask isimli dergide yayımlanmıştır. Nüktedan, sıkı içici ve sert dedektif görünüşünün altında, Marlowe oldukça derin düşünceli, felsefi, satranç ve şiirden haz alan bir insanı barındırır. Fiziksel olarak zarar görmekten sakınmadığı gibi kolay kolay da meseleleri çözmek için şiddete başvurmaz. Ahlaki olarak doğruluğu seçtiğinden Büyük Uyku'daki Carmen Sternwood gibi türün femme fatale karakterlerinin oyununa gelmez.

Chandler yazım hayatı boyunca bu türün gelişimine de katkıda bulunmaya çalışır. İlk uzun romanı olan Büyük Uyku, yazar 51 yaşındayken; son kitabı Playback ise 70 yaşındayken yayımlanmıştır. Hayatının son yirmi yıllık kısmında yedi roman yazmıştır ve sekizinci kitabı yazarın ölümünden sonra Robert B. Parker tarafından tamamlanarak yayımlanmıştır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çizgi roman</span> çizgi ile hikâye anlatmak için birbirini takip eden panellerin kullanıldığı eserler

Çizgi roman veya resimli roman, çizgi ile hikâye anlatmak için birbirini takip eden panellerin kullanıldığı bir sanat türü.

Yaşar Nabi Nayır, Türk şair, yazar ve yayıncıydı.

<span class="mw-page-title-main">Marvel Comics</span> çizgi roman ve ilgili medya yayımlayan şirket

Marvel Comics, ABD merkezli çizgi roman yayımcısı şirkettir. Yayımlamış olduğu çizgi romanlar arasında Örümcek Adam, X-Men, Hulk, Fantastik Dörtlü, Demir Adam, Thor, Daredevil ve Kaptan America adında serileri vardır.

Necdet Şen, çizgi roman sanatçısı ve yazar. Hızlı Gazeteci karakterinin yaratıcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">F. Scott Fitzgerald</span> Amerikalı yazar (1896 – 1940)

Francis Scott Key Fitzgerald İrlanda asıllı Amerikalı romancı, deneme yazarı, senarist ve kısa öykü yazarı. Kendisinin popüler hale getirdiği Caz Çağı'nın ihtişamını ve aşırılığını anlatan romanlarıyla tanındı.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Conan Doyle</span> İskoçyalı roman ile öykü yazarı ve şair (1859–1930)

Arthur Ignatius Conan Doyle, İskoçyalı yazar. Özellikle, yarattığı roman kahramanı Dedektif Sherlock Holmes'ün maceraları olarak yayınladığı suç hikâyeleriyle bu türde bir çığır açmıştır. Dedektif romanları dışında bilimkurgu, tarih, oyun, şiir kitapları ve kurgu dışı düz yazıları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Yekta Kopan</span> Türk yazar, seslendirme sanatçısı ve televizyon sunucusu

Ethem Yekta Kopan, Türk yazar, seslendirme sanatçısı ve sunucudur.

<span class="mw-page-title-main">Necati Cumalı</span> Türk yazar ve şair (1921-2001)

Necati Cumalı, Türk yazar, şair.

<span class="mw-page-title-main">Halid Ziya Uşaklıgil</span> Türk romancı ve yazar (1866–1945)

Halid Ziya Uşaklıgil, Servet-i Fünûn ve cumhuriyet dönemi Türk romancı ve yazar. Bâzı edebî yazılarını Hazine-i Evrak dergisinde Mehmet Halid Ziyaeddin adıyla yayımlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Selim İleri</span> Türk yazar, senarist, eleştirmen

Ali Selim İleri, Türk yazar, senarist, eleştirmen.

Britanya edebiyatı, Birleşik Krallık, Man Adası ve Kanal Adaları'nın edebiyatıdır. Bu edebiyat başlıca İngilizce yazılmış olmakla beraber Galce, İskoçça, İrlandaca ve diğer dillerin de edebiyatlarını da kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Michael Moorcock</span>

Michael John Moorcock, İngiliz yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Robin (karakter)</span> kurgusal karakter

Robin ilk defa 1940 yılında Detective Comics'in 38. sayısında görülen bir çizgi roman kahramanıdır. Bu tarihten itibaren Batman çizgi romanlarında Batman'in yardımcısı olarak görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çizgi romanın altın çağı</span>

Çizgi romanın Altın Çağı, Amerikalı çizgi romancılığında çizgi romanın popüler kültürde yaygınlaştığı, pek çok çizgi roman kahramanı ile "süperkahraman"ların ilk örneklerinin yaratıldığı ve 1930'lardan başlayarak 1950'lerin ortasında sona eren dönemi kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Tulgar</span> Türk gazeteci

Ahmet Tulgar, Türk gazeteci ve yazar.

Malta Şahini, Dashiell Hammett'ın 1930'da basılmış dedektiflik romanıdır. Polisiye Yazarlar Derneği ve Amerika'nın Gizemli Yazarları'nın yayınladığı en iyi 100 polisiye romanı listelerinin her ikisinde de yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Richard Wright (yazar)</span> Amerikalı yazar (1908 – 1960)

Richard Nathaniel Wright, Afrikalı-Amerikalı öykü, roman ve makale yazarı, şair.

<i>Dublinliler</i>

Dublinliler, James Joyce'un on beş öyküsünü içeren ve ilk basımı 1914'te Londra'da yapılan hikâye kitabı. Öykülerde, 20. yüzyılın ilk yıllarında Dublin'de ve çevresinde yaşayan orta sınıf İrlandalılar'ın yaşantısı anlatılır.

Türk edebiyatı'nda hem sözlü hem yazılı, manzum ve mensur hikâye geleneğine sahip olmasına rağmen Tanzimat'tan sonra farklı yapısal özellikler taşıyan bir anlatı türü olarak yeni bir hikâye tarzı oluşmuştur. Giritli Ali Aziz Efendi tarafından 1796-97'de yazılan ve ilk defa 1852 tarihinde basılan Muhayyelât, Batı tesiri olmadan gerçekçi anlatıma olan yakınlığı noktasında modern Türk hikâyesinin başlangıcı sayılmaktadır. Bunun dışında, XIX. yüzyılda basımları yapılarak yaygınlık kazanmış olan meddah hikâyeleri "yeni hikâyeye" zemin hazırlayan eserler olarak görülmektedir. 1875-1890 yılları arasında Ahmed Midhat Efendi'nin devam eden Letâif-i Rivâyât serisinin dışında Mehmet Celal'in Venüs, Cemile gibi uzun hikâyeleri ile Nabizâde Nâzım'ın ilk dönem hikâyeleri bulunmaktadır. Samipaşazade Sezai'nin Küçük Şeyler adlı eseri Türk edebiyatında modern anlamda kısa hikâyenin başlangıcı kabul edilmektedir. Halid Ziya Uşaklıgil'in 1888'de yazdığı Bir Muhtıranın Son Yaprakları ile Bir İzdivacın Tarih-i Muaşakası adlı çalışmaları Avrupaî tarzda ilk hikâyeler kabul edilmektedir.

<i>Efruz Bey</i> Ömer Seyfettin tarafından yazılan roman

Hürriyete Layık Bir Kahraman veya Efruz Bey, Türk yazar Ömer Seyfettin'in romanıdır. İlk olarak 10 Aralık 1919 tarihinde yayımlanmış, beğenilmesi üzerine öykünün ana kahramanı Efruz Bey'in yer aldığı beş hikâye daha yayımlanmıştır. Çoğu eleştirmen tarafından bu öykü dizisi bir roman olarak görülür. Bunu 1942 yılında ilk belirten, önde gelen edebiyat araştırmacısı Pertev Naili Boratav olmuştur.