İçeriğe atla

Philip Hauge Abelson

Philip Hauge Abelson (d. 27 Nisan 1913, Tacoma- Washington, ABD - ö.1 Ağustos 2004) uranyum-238'den uranyum-235'i ayırabilmek için gaz yayınım yöntemini geliştiren ve ABD'li fizikçi Edwin McMillan ile birlikte neptünyum elementini bulan fiziksel kimyacı.

1939-41 yılları arasında Washington D.C.'deki Carmegie Enstitü'sünün yer magnezitması bölümünde yardımcı fizikçi olarak çalışan Abelson, bu dönemde beta ışınları (elektronlar) yayan 1 maddeyi araştırdı. Daha sonra McMillian ve ekibiyle yaptığı işbirliğiyle sonucunda, uranyumun nötron bombardımanına tutulmasıyla elde deilen bu maddenin, sonradan neptünyum olarak adlandırılan yeni 1 element olduğunu kanıtladı. II. Dünya Savaşı sırasında Washington D.C.'deki Deniz Araştırma Laboratuvarı'nda çalışan Abelson'un geliştirdiği uranyum ayırma yönteminin, atom bombasının yapılabilirliği açısından temel önem taşıdığı anlaşıldı. Savaşın bitiminde hazırladığı, nükleer güçle çalışan denizaltılara dair yapılabilirlik raporu ise, ABD'nin bu alandaki çalışmalarının başlamasını sağladı.

1946'da döndüğü Carmegie Enstitü'sünde radyoaktif izotopların kullanımını başlattı. 1953-71 arasında yöneticiliğini yaptığı aynı enstitüye bağlı jeofizik laboratuvarındaki çalışmaları sırasında, fosillerdeki amino asitlerin ve kayaçlarda yaşları 1 milyar yılı aşan yağ asitlerinin varlığını saptadı. 1962'de American Association for the Advancement of Science'ın (Amerikan Bilimleri Geliştirme Derneği)haftalık yayın organı olan Science'nin editörlüğünü üstlendi 1971'de Carmegie Enstitü'sün başkanlığına, 1978'de mütevelli heyetine seçildi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Radyoaktivite</span> Atom çekirdeğinin kendiliğinden parçalanması

Radyoaktivite, radyoaktiflik, ışınetkinlik veya nükleer bozunma; atom çekirdeğinin, daha küçük çekirdekler veya elektromanyetik ışımalar yayarak kendiliğinden parçalanmasıdır. Çekirdek tepkimesi sırasında veya çekirdeğin bozunması ile ortaya çıkar. En yaygın ışımalar alfa(α), beta(β) ve gamma(γ) ışımalarıdır. Bir maddenin radyoaktivitesi bekerel veya curie ile ölçülür.

<span class="mw-page-title-main">Enrico Fermi</span> İtalyan-Amerikalı fizikçi (1901 – 1954)

Enrico Fermi, dünyanın ilk nükleer reaktörü olan Chicago Pile-1'i inşa eden ve Manhattan Projesi'nin bir üyesi olarak tanınan, İtalyan ve daha sonra Amerikan vatandaşlığına kabul edilen bir fizikçiydi. Kendisine "atom çağının mimarı" ve "atom bombasının mimarı" adı verilmiştir. Hem teorik fizikte hem de deneysel fizikte üstün olan çok az fizikçiden biriydi. Fermi, nötron bombardımanı yoluyla indüklenmiş radyoaktivite üzerine yaptığı çalışmalar ve uranyum ötesi elementlerin keşfi nedeniyle 1938 Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü. Fermi, meslektaşlarıyla birlikte nükleer enerjinin kullanımına ilişkin, tamamı ABD hükûmeti tarafından devralınan birçok patent başvurusunda bulundu. İstatistik mekaniğinin, kuantum teorisinin, nükleer ve parçacık fiziğinin gelişimine önemli katkılarda bulundu. Parlak bir öğrenciydi, henüz 21 yaşındayken Pisa Üniversitesi'nden fizik doktoru unvanını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Marie Curie</span> Fransız-Polonyalı fizikçi ve kimyager

Marie Skłodowska Curie, radyoaktivite alanında öncü araştırmalar yapmış ve bu araştırmaları sonucunda Nobel Ödülü'ne layık görülmüş Polonyalı-Fransız fizikçi ve kimyagerdir.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Compton</span> Amerikalı fizikçi (1892 – 1962)

Arthur Holly Compton, 1927'de elektromanyetik radyasyonun parçacık doğasını gösteren Compton etkisinin keşfi ile Nobel Fizik Ödülü kazanmış Amerikalı fizikçidir. Zamanında çok dikkat çeken bir buluştur. Işığın dalga doğası o zamanlarda iyi anlaşılmış olsa da ışığın hem dalga hem parçacık olabileceği fikri kolay kabul görmemiştir. Kendisi ayrıca Manhattan Projesindeki Metallurji Laboratuvarının başı ve 1945 ile 1953 seneleri arasında St. Louis Washington Üniversitesi Rektörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Fransiyum</span> sembolü Fr, atom numarası 87 olan kimyasal element

Fransiyum, sembolü Fr ve atom numarası 87 olan kimyasal element. Bilinen elementler içinde en az elektronegatifliğe sahip olan ve astatinden sonra doğada en az bulunan elementtir. Astatin, radyum ve radona bozunan fransiyumun radyoaktivitesi son derece yüksektir. Bir alkali metal olarak bir tane değerlik elektronuna sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Plütonyum</span> atom numarası 94 olan, neptünyumdan elde edilen radyoaktif bir element (simgesi Pu)

Plütonyum, 1940 yılında Glenn T. Seaborg, Edwin M. McMillan, J. W. Kennedy ve A. C. Wahlby tarafından 152 cm'lik siklotron içerisindeki uranyumun döteryum ile bombardımanı sonucunda elde edilmiştir.

Neptünyum (Np), uranyumun nötronlarla bombardımanından yapay olarak elde edilen, atom numarası 93, atom ağırlığı 239 olan, radyoaktif bir element.

<span class="mw-page-title-main">Humphry Davy</span>

Humphry Davy İngiliz kimyager, fizikçi ve mucit.

<span class="mw-page-title-main">Ernest Lawrence</span>

Ernest Orlando Lawrence,, 1939 yılında icadı siklotron ile Nobel Fizik Ödülü kazanmış olan, Amerikalı nükleer fizikçi. Manhattan Projesi için yaptığı uranyum izotop ayırma üzerindeki çalışması, Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı ve Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı kuruluşundaki katkıları ile tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dennis Gabor</span>

Dennis Gabor, Macar asıllı İngiliz fizikçi, elektrik mühendisi ve mucit. Holografi'yi bulmuş ve üzerinde çalışmıştır. Bu çalışmalarıyla daha sonra 1971 yılında Nobel Fizik Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Maria Goeppert-Mayer</span> Alman-Amerikalı teorik fizikçi

Maria Goeppert-Mayer, Alman-Amerikalı fizikçi, fizik dalında atom çekirdeğinin çekirdek kabuğu modeli ile Nobel Fizik Ödülü'ne layık görülmüştür. Marie Curie’den sonra Nobel Ödülü'ne layık görülen ikinci kadındır.

<span class="mw-page-title-main">Manhattan Projesi</span> ilk atom bombasının üretilmesini içeren bir araştırma ve geliştirme projesi

Manhattan Projesi, II. Dünya Savaşı sırasında ilk nükleer silahların üretimini gerçekleştirmek için yürütülmüş bir araştırma ve geliştirme projesiydi. Proje, Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere Birleşik Krallık ve Kanada ile iş birliği içinde gerçekleştirildi. 1942'den 1946'ya kadar ABD Ordusu Mühendisler Birliği'nden Tümgeneral Leslie Groves'un projenin yöneticiliğini yaptı. Nükleer fizikçi Robert Oppenheimer da bombaları tasarlayan Los Alamos Laboratuvarı'nın yöneticisiydi. Projenin ismi, ilk karargah Manhattan'da olduğu için Manhattan Bölgesi olarak belirlendi; bu ad yavaş yavaş projenin resmi kod adı olan "Development of Substitute Materials"ın yerini aldı. Proje daha sonra İngilizlerin nükleer silah geliştirme projesi olan Tube Alloys'u da bünyesine kattı ve programı Office of Scientific Research and Development'den devraldı. Manhattan Projesi, en yoğun döneminde yaklaşık 130.000 kişiye istihdam sağladı ve yaklaşık 2 milyar ABD dolarına mal oldu. Bunun yüzde 80'inden fazlası fisil malzemeyi üreten tesisleri inşa etmek ve işletmek içindi. Araştırmalar ve bombanın üretimi, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Kanada'daki otuzdan fazla tesiste gerçekleştirildi.

<i>Science</i>

Science, Bilimsel Gelişme için Amerikan Birliğinin akademik dergisidir ve dünyanın en prestijli bilimsel dergilerinden biri olarak kabul edilmektedir. İlk kez 1880'de yayımlanan hakemli dergi haftalık olarak yayınlanmakta ve yaklaşık olarak 130.000 abonesi bulunmaktadır. Uluslararası yayımı ve internet üzerinden görüntülenme ile geniş bir kitleye ulaşmakta ve bir milyona yakın okuyucusu olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Frédéric Joliot-Curie</span> Fransız bilim insanı (1900 – 1958)

Jean Frédéric Joliot-Curie, Irene Joliot-Curie'nin eşi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi Fransız fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Edwin McMillan</span> Amerikalı fizikçi (1907 – 1991)

Edwin McMillan Nobel Kimya ödülü sahibi Amerikalı nükleer fizikçi. 93. element neptünyum'u keşfinden dolayı Glenn T. Seaborg ile birlikte 1951 yılında Nobel ödülü ile onurlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Louis Slotin</span>

Louis Alexander Slotin, Manhattan Projesi'nde görev almış Kanadalı fizikçi ve kimyager. 21 Mayıs 1946'da yaptığı fisyon deneyinde yoğun miktarda katı yayınım açığa çıkmış; bu, Slotin'in dokuz gün içinde yaşamını yitirmesine yol açmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mark Oliphant</span> Avustralyalı fizikçi ve siyasetçi (1901 – 2000)

Sör Marcus ‘’Mark’’ Laurence Elwin Oliphant Avustralyalı fizikçi ve hümanist. Nükleer füzyonun ilk deneysel gösterimlerinde ve nükleer silahların geliştirilmesinde büyük rol oynamıştır. Güney Avustralya'da Adelaide’de doğmuştur. Oliphant 1922 yılında Adelaide Üniversitesi’nden mezun olmuştur. 1927 yılında 1851 Sergileme Ödülü’nü, cıva üzerinde yaptığı dayanım deneyleri sayesinde kazandı ve İngiltere Cambridge Üniversitesi Cavedish Laboratuvarı'nda Sör Ernest Rutheford’un öğrencisi olarak çalışmaya gitti. Cavendish Laboratuvarı'nda parçacık hızlandırıcısını kullanarak, ağır hidrojen çekirdeğini çeşitli hedeflere ateşlemiştir. Helyum-3 ve trityum çekirdeğini keşfetmiştir. Ayrıca bu iki çekirdeğin reaksiyonu sonucunda, parçacıkların başlangıç enerjilerinden daha fazla enerji açığa çıkardığını keşfetmiştir. Enerji çekirdeğin içinden ayrı değerlendirilmiştir ve Oliphant bunun nükleer füzyonun bir sonucu olduğunu anlamıştır.

Yapay elementler Dünya’da doğal olarak bulunmayan veya eser miktarda bulunan, fakat nükleer laboratuvarlarda başka elementlerden elde edilebilen elementlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Aristid von Grosse</span> Amerikalı kimyager (1905 – 1985)

Aristid von Grosse, Alman-Amerikalı kimyager ve akademisyendir. Nükleer kimya alanında çalışmalarda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Jeffrey Dempster</span>

Arthur Jeffrey Dempster en çok kütle spektrometrisi alanındaki çalışmaları ve 1935'te uranyum izotop 235 U keşfi ile tanınan Kanadalı-Amerikalı bir fizikçiydi.