İçeriğe atla

Philae (uzay aracı)

Philae
Philae'nin illüstrasyonu
Görev türüKuyruklu yıldız iniş aracı
UygulayıcıESA / DLR
COSPAR kimliği2004-006C Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Web sitesiesa.int/rosetta
Görev süresiPlanlanan: 1–6 hafta
Aktif: 12–14 Kasım 2014
Uyku modu: 15 Kasım 2014 – 13 Haziran 2015
Uzay aracı özellikleri
ÜreticiDLR / MPS / CNES / ASI
Fırlatma ağırlığı100 kg (220 lb)[1]
Yük ağırlığı21 kg (46 lb)[1]
Boyutlar1 × 1 × 0,8 m (3,3 × 3,3 × 2,6 ft)[1]
Güç3 AU'da 32 watt[2]
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihi2 Mart 2004, 07:17 (2 Mart 2004, 07:17) UTC
RoketAriane 5G+ V-158
Fırlatma yeriKourou ELA-3
ÜstleniciArianespace
Görev sonu
Son temas9 Temmuz 2015, 18:07 (9 Temmuz 2015, 18:07) UTC
67P/Churyumov-Gerasimenko iniş aracı
İniş tarihi12 Kasım 2014, 17:32 UTC[3]
İniş yeriAbydos[4]
 

Philae, Avrupa Uzay Ajansı'nın robotik bir iniş aracıydı. Rosetta uzay aracının taşıdığı Philae, 12 Kasım 2014 tarihinde 67P/Churyumov–Gerasimenko kuyruklu yıldızına inerek bir kuyruklu yıldıza inen ilk uzay aracı oldu.[6]

Philae, kuyruklu yıldızın yüzeyine indiğinde ayaklarını yüzeye sabitleyemedi, iki kez uzaya geri zıpladı, pillerini tekrar şarj etmesine yarayacak olan güneş ışığından çok az faydalanabileceği ve planlanan asıl hedef noktasından 1 km kadar uzaklıkta kısmen gölge bir mesafede durdu. Saatle yarışan bilim insanları birkaç deney için aracı etkinleştirdi. Pili tükenen Philae 15 Kasım 2014 tarihindeki uykusuna geçmeden önce elde ettigi bilimsel sonuçları analiz için telsiz bağlantısı kurarak dünyaya göndermeyi başardı. 57 saatlik maceralı ve önceden planlanmamış görev sırasında Philae'nin matkapı 25 cm kadar kuyruklu yıldızın yüzeyine indi. Philae'nin son görevi kendini gelecekte kuyruklu yıldız güneşe yaklaştığında tekrar güneş alabilecek şekilde pozisyonlamak oldu.[7] 7 aylık sessizliğin ardından 14 Haziran 2015 tarihinde ESA tarafından yapılan açıklamada Philae'nin uykusundan uyandığı ve dünya ile tekrar temas kurduğu güneş panellerinin aydınlandığı ve tekrar enerji ürettiğini açıklandı.[8]

Görev

Alman Havacılık ve Uzay Merkezi tarafından Philae'nin iniş görevi hakkında Video rapaoru . (10 dakika, İngilizce, 1080p HD'de)

Philae'nın görevi, bir kuyruklu yıldızın yüzeyine başarılı bir şekilde inmek, kendisini iliştirmek ve kuyruklu yıldızın bileşimi hakkında veri iletmekti. Rosetta uzay aracı ve Philae uzay aracı, 2 Mart 2004, 07:17 UTC'de Fransız Guyanası'ndan bir Ariane 5G+ roketiyle fırlatıldılar ve 3,907 gün boyunca (10.7 yıl) Churyumov–Gerasimenko'ya seyahat ettiler. Tasarım gereği kuyruklu yıldız Tempel 1'in çekirdeğini 4 Temmuz 2005'te vuran Deep Impact sondasının aksine, Philae bir çarpma aracı değildir. İniş aracındaki bazı cihazlar 25 Şubat 2007'deki Mars uçuşu sırasında ilk kez otonom sistemler olarak kullanıldı. ROMAP Mars manyetosferi'nin ölçümlerini yaparken kamera sistemlerinden CIVA, Rosetta cihazlarının gücü kesilirken bazı görüntüler verdi. Diğer aletlerin çoğu analiz için yüzeyle temasa ihtiyaç duyuyordu ve uçuş sırasında çevrimdışı kaldı. İnişin ardından görev süresinin iyimser bir tahmini "dört ila beş ay" idi.[9]

Bilimsel hedefler

Bilimsel görevin hedefleri şu şekilde özetlenmiştir:

"Deneylerinin bilimsel hedefleri, kuyruklu yıldız materyalinin elementsel, izotopik, moleküler ve mineralojik bileşimine, yüzey ve yeraltı malzemesinin fiziksel özelliklerinin karakterizasyonu, büyük ölçekli yapı ve çekirdeğin manyetik ve plazma ortamına odaklanır. Özellikle, yüzey ve yüzey altı numuneleri bir dizi aletle elde edilecek ve sırayla analiz edilecektir. Ölçümler öncelikle iniş sırasında ve inişten sonraki ilk beş gün boyunca yapılacaktır."[10]

Galeri

  • 67P isimli kuyruklu yıldızın Philae tarafından 10 km mesafeden çekilmiş fotoğrafı, 9 Kasım 2014
    67P isimli kuyruklu yıldızın Philae tarafından 10 km mesafeden çekilmiş fotoğrafı, 9 Kasım 2014
  • Rosetta ve Philae
    Rosetta ve Philae
  • Philae'nin planlanan iniş bölgesi Agilkia (Site J)
    Philae'nin planlanan iniş bölgesi Agilkia (Site J)
  • Philae'nin kuyruklu yıldıza inişinin tasviri
    Philae'nin kuyruklu yıldıza inişinin tasviri
  • Rosetta'dan ayrılan Philae'nin kuyruklu yıldıza inişinin tasviri
    Rosetta'dan ayrılan Philae'nin kuyruklu yıldıza inişinin tasviri

Kaynakça

  1. ^ a b c "Philae". National Space Science Data Center. 13 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2014. 
  2. ^ "Philae lander fact sheet" (PDF). Almanya Havacılık ve Uzay Merkezi. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2014. 
  3. ^ "Three Touchdowns For Rosetta's Lander". European Space Agency. 14 Kasım 2014. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2014. 
  4. ^ "Philae found!". European Space Agency. 5 Eylül 2016. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2016. 
  5. ^ "Lander Instruments". European Space Agency. 23 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2015. 
  6. ^ "Philae uzay aracı kuyruklu yıldıza başarıyla indi". 13 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2014. 
  7. ^ "Comet lander shuts down after sending data, reuters.com". 15 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2014. 
  8. ^ "Philae comet lander wakes up, says European Space Agency, bbc.com". 14 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2015. 
  9. ^ Gilpin, Lyndsey (14 Ağustos 2014). "The tech behind the Rosetta comet chaser: From 3D printing to solar power to complex mapping". TechRepublic. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2021. 
  10. ^ Bibring, J.-P.; Rosenbauer, H.; Boehnhardt, H.; Ulamec, S.; Biele, J.; Espinasse, S.; Feuerbacher, B.; Gaudon, P.; Hemmerich, P.; Kletzkine, P.; Moura, D.; Mugnuolo, R.; Nietner, G.; Pätz, B.; Roll, R.; Scheuerle, H.; Szegö, K.; Wittmann, K. (February 2007). "The Rosetta Lander ("Philae") Investigations". Space Science Reviews. 128 (1–4): 205-220. Bibcode:2007SSRv..128..205B. doi:10.1007/s11214-006-9138-2. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Philae (uzay aracı) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuyruklu yıldız</span> Güneş’in yakınından geçerken ısınarak gaz açığa çıkarmaya başlayan, buzlu, küçük Güneş Sistemi cisimleri

Kuyruklu yıldız ya da kirlikartopu, Güneş’in yakınından geçerken ısınarak gaz açığa çıkarmaya başlayan, buzlu, küçük Güneş Sistemi cisimleridir. Bu gaz çıkışı, görünür bir atmosfer veya koma ve bazen de bir kuyruk oluşturur. Bu fenomenler, kuyruklu yıldızın çekirdeğine etki eden güneş radyasyonu ve güneş rüzgarı etkilerinden kaynaklanır. Kuyruklu yıldız çekirdek’lerinin büyüklüğü, birkaç yüz metreden ile onlarca kilometreye kadar değişir ve gevşek buz, kozmik toz ve küçük kayalık parçacıklardan oluşur. Kuyruk bir astronomik birim ötesine uzanabilirken, koma Dünya'nın çapının 15 katına kadar çıkabilir. Yeterince parlaksa, teleskop yardımı olmadan Dünya'dan kuyruklu yıldız görülebilir ve gökyüzünde 30°'lik bir alt açı yayı olabilir. Kuyruklu yıldızlar eski çağlardan beri birçok kültür ve din tarafından gözlemlenmiş ve kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Uzay Ajansı</span> AB ülkelerinin uzay kuruluşu

Avrupa Uzay Ajansı veya yaygın İngilizce kısaltmasıyla ESA, 1975 yılında, uzayın keşfini amaçlayan, hükûmetlerarası bir organizasyon olarak kurulmuştur. Şu an 22 üyesi olan ajansın merkezi Fransa'nın başkenti Paris'tedir. 2021 yılı itibarıyla 4,55 milyar Euro'luk bütçeye ve yaklaşık 2200 çalışana sahiptir.

<i>Ulysses</i> (uzay aracı) İnsansız uzay sondası

Ulysses, ana görevi Güneş'in yörüngesinde onu tüm enlemlerde incelemek olan robotik bir uzay sondasıydı. 1990 yılında fırlatıldı ve 1994/1995, 2000/2001 ve 2007/2008 yıllarında Güneş'in üç "hızlı enlem taramasını" gerçekleştirdi. İlave olarak, birkaç kuyruklu yıldızı inceledi. Ulysses, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ile ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi'nin (NASA) ortak girişimiydi ve ESA liderliğinde, Kanada Ulusal Araştırma Konseyi'nin katılımıyla gerçekleşti. Ulysses'teki görev faaliyetleri için son gün 30 Haziran 2009'du.

<span class="mw-page-title-main">İnsansız uzay gemisi</span> otomatik olarak uzayda uçabilen ve insansız uzay uçuşları için kullanılan uzay gemileri

İnsansız uzay gemisi ya da insansız uzay aracı, otomatik olarak uzayda uçabilen ve insansız uzay uçuşları için kullanılan uzay gemilerine verilen genel addır. Ne derece insanlardan bağımsız, yani özerk olduğu gemi modelleri arasında farklıdır. Uzaktan kumandalı, uzaktan güdümlü ya da tamamen özerk (robotik) olabilirler. Mesela Salyut 7, Mir ve UUİ'nun modülü Zarya, insansız uzaktan güdümlü şeklide istasyonu işletebilme, her iki yeniden ikmâl aracı ve yeni modüllerle kenetlenme imkânına sâhipti. En yaygın insansız uzay gemileri robotik uzay gemileri, insansız yeniden ikmâl araçları, uzay sondaları ve uzay rasathaneleridir. Her insansız uzay gemisi robotik olmamaktadır. Meselâ uzaya yollanan bir yansıtıcı top, robotik değildir.

<span class="mw-page-title-main">67P/Churyumov-Gerasimenko</span> Gök Cismi

Churyumov–Gerasimenko veya 67P/Churyumov–Gerasimenko, kısaca 67P/C–G veya basit olarak 67P, Klim Ivanovych Churyumov ve Svetlana Ivanovna Gerasimenko tarafından 1969 yılında keşfedilen bir kuyruklu yıldızdır.

<i>Rosetta</i> (uzay aracı)

Rosetta, Avrupa Uzay Ajansı tarafından imal edilip 2 Mart 2004'te fırlatılan bir uzay sondasıydı. İniş modülü Philae ile birlikte 67P/Churyumov-Gerasimenko (67P) kuyruklu yıldızının ayrıntılı bir incelemesini gerçekleştirdi. Uzay aracı, kuyruklu yıldıza yaptığı yolculuk sırasında Dünya ve Mars gezegenleriyle, 21 Lutetia ve 2867 Šteins asteroitlerinin yakınından geçti. SOHO / Cluster ve XMM-Newton'dan sonra ESA'nın Horizon 2000 programının üçüncü temel taşı görevi olarak başlatılmıştı.

<i>Giotto</i> (uzay aracı)

Giotto, Avrupa Uzay Ajansı'nın bir robotik uzay aracı göreviydi. Uzay aracı, Halley kuyruklu yıldızı'na uğradı ve incelemeler yaptı, bu sayede bir kuyruklu yıldızın yakın gözlemlerini yapabilen ilk uzay aracı oldu. 13 Mart 1986'da Halley'in çekirdeğine 596 kilometre mesafeden yaklaşmayı başardı. Uzay aracı, İtalyan Rönesansı'nın erken dönem ressamı Giotto di Bondone'nin adını taşıyordu. Giotto di Bondone, 1301 yılında Halley kuyruklu yıldızı'nı gözlemlemiş ve Scrovegni Şapeli'ndeki Bilgelerin Tapınması adlı tablosunda "Beytüllahim Yıldızı" olarak tasvir etmek için ilham almıştı.

<span class="mw-page-title-main">Solar and Heliospheric Observatory</span> Avrupalı sanayi konsorsiyumu tarafından inşa edilen bir uzay aracı

Solar and Heliospheric Observatory, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından, Matra Marconi Space liderliğindeki bir Avrupa sanayi konsorsiyumu tarafından üretilen bir uzay aracıdır. SOHO, Güneş'i incelemek üzere 2 Aralık 1995 tarihinde Lockheed Martin Atlas IIAS fırlatma aracıyla uzaya fırlatılmıştır. Mayıs 1996'da normal faaliyetlerine başlamış ve ayrıca 5.000'den fazla kuyruklu yıldız keşfetmiştir. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve NASA arasında ortak bir proje olan SOHO, Uluslararası Güneş Yerküre Fizik Programının bir parçasıydı. Başlangıçta iki yıl sürecek bir görev olarak planlanan SOHO, 25 yıldan fazla bir süredir uzaydaki faaliyetine devam etmektedir. Görev, ESA'nın Bilim Programı Komitesi tarafından gözden geçirilip onaylanması şartıyla 2025 sonuna kadar uzatılmıştır.

Aşağıdaki liste, uzay araçlarınca ziyaret edilmiş bütün küçük gezegen ve kuyruklu yıldızların listeler.

<span class="mw-page-title-main">Svetlana Gerasimenko</span>

Svetlana İvanovna Gerasimenko ; 23 Şubat 1945 tarihinde, Ukrayna SSC'de Kiev Oblastı'na bağlı Baryshivka'da dünyaya gelmiş, Ukrayna asıllı Tacik astronom.

<i>Sakigake</i>

Sakigake veya başlangıçtaki adıyla MS-T5, Japonya'nın ilk gezegenler arası uzay aracı ve ABD ile Sovyetler Birliği dışında herhangi bir ülke tarafından fırlatılan ilk derin uzay sondasıydı. Yeni fırlatma aracının performansının görülmesi, Dünya'nın yer çekiminden kaçma yeteneğinin test edilmesi, gezegenler arası ortam ve manyetik alanın gözlemlenmesi amaçlanmıştı. Sakigake'nin ayrıca, Halley kuyruklu yıldızı'na yaklaşan sondalardan alınan veriler için bir referans çerçevesi olarak hareket etmesi amaçlanmıştı. Başlangıç ölçümleri, birkaç ay sonra fırlatılan Suisei sondası görevini iyileştirmek için kullanılacaktı. 7 Ocak 1985 tarihinde Mu-3S-II roketi ile Uchinoura Uzay Merkezi'nden uzaya fırlatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Huygens (uzay aracı)</span>

Huygens, 2005'te Satürn'ün uydusu Titan'a başarıyla inen atmosferik bir giriş probuydu (sonda). Avrupa Uzay Ajansı tarafından inşa edilip işletilen bu uzay aracı, Cassini-Huygens misyonunun bir parçasıydı ve Titan'a inen ilk uzay aracı ve bir uzay aracının Dünya'dan şimdiye kadar yaptığı en uzak iniş oldu. Sonda, 1655'te Titan'ı keşfeden 17. yüzyıl Hollandalı gökbilimci Christiaan Huygens'in adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">19P/Borrelly</span>

Borrelly kuyruklu yıldızı' veya Borrelly'nin kuyruklu yıldızı, 2001'de Deep Space 1 uzay aracı tarafından ziyaret edilen bir periyodik kuyruklu yıldız’dır. Kuyruklu yıldız en son 28 Mayıs 2015'te günberi'ye geldi ve daha sonra 1 Şubat 2022'de günberiye gelecektir.

<i>Deep Space 1</i>

Deep Space 1 (DS1), bir asteroit ve bir kuyruklu yıldızın yakınından uçuş gerçekleştiren NASA'nın teknoloji kanıtlama amaçlı bir uzay aracıydı. Gelişmiş teknolojileri test etmek için tahsis edilmiş Yeni Binyıl Programı'nın bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Kuyruklu yıldız çekirdeği</span>

Çekirdek, bir zamanlar kirli kartopu veya buzlu pislik topu olarak adlandırılan kuyruklu yıldız'ın katı, merkezi kısmıdır. Bir kuyruklu yıldız çekirdeği kaya, toz ve donmuş gazlar'dan oluşur. Güneş tarafından ısıtıldığında, gazlar süblimleşir ve çekirdeği çevreleyen koma olarak bilinen bir atmosfer üretir. Güneş'in radyasyon basıncı ve güneş rüzgarı tarafından komaya uygulanan kuvvet, Güneş'ten uzağa bakan muazzam bir kuyruğun oluşmasına neden olur. Tipik bir kuyruklu yıldız çekirdeğinin albedo değeri 0.04'tür. Bu kömürden daha siyahtır ve bir toz örtüsünden kaynaklanabilir.

322P/SOHO Kuyruklu yıldızı, ayrıca P/1999 R1, P/2003 R5, P/2007 R5 ve P/2011 R4 SOHO uzay aracı'nın otomatik teleskopları kullanılarak keşfedilen ilk periyodik kuyruklu yıldız'dır ve 321P/SOHO'dan sonra ikinci olarak numaralandırılmış bir isim verilir. JPL Horizons bundan sonra 322P'nin 2019-Ağustos-31 12:25 UT'de enberi'ye geleceğini tahmin etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Koma (kuyruklu yıldız)</span>

Koma, bir kuyruklu yıldızın çekirdeği etrafındaki bulutsu zarftır, kuyruklu yıldız yüksek eliptik yörünge üzerinde Güneş'in yakınından geçtiğinde oluşur; kuyruklu yıldız ısındıkça parçalar süblimleşir. Koma, kuyruklu yıldıza teleskopla bakıldığında "bulanık" bir görünüm verir; kuyruklu yıldız ve yıldızı birbirinden ayırmak için belirliyeci bir özelliktir.

<span class="mw-page-title-main">Sönmüş kuyruklu yıldız</span>

Sönmüş kuyruklu yıldız, uçucu buzunun büyük bir kısmını kaybetmiş, kuyruk ve saç oluşturmak için çok az maddeye sahip olan bir kuyruklu yıldızdır. Durağan kuyruklu yıldız durumunda ise tükenmemiş olan uçucu bileşenler, hareketsiz bir yüzey tabakasının altına hapsedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Trace Gas Orbiter</span>

ExoMars Trace Gas Orbiter, Avrupa liderliğindeki ExoMars programının bir parçası olarak 2016 yılında Mars'a atmosferik araştırma için bir yörünge aracı ve Schiaparelli test iniş aracı gönderen Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ile Rus Roskosmos ajansı arasındaki ortak bir projedir.

<span class="mw-page-title-main">Değen ikili (küçük Güneş Sistemi cismi)</span>

Değen ikili, bir küçük gezegen ya da kuyruklu yıldız gibi Güneş Sisteminde yer alan ve birbirlerine değecek şekilde çekim yapan iki cisimden oluşan ikili bir sistemdir. Değen ikililer genellikle moloz yığınları olup, ikili asteroitler gibi gerçek ikili sistemlerden farklıdır. Bu terim değen yıldız ikilileri için de kullanılmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.